اسماعیل اَدیب خوانساری نخستین خواننده مرد در رادیوی ملی ایران

اسماعیل ادیب خوانساری،خواننده و ردیف‌دان و یکی از سه چهره‌ نامی مکتب آوازی اصفهان، سال ۱۲۸۰ در خوانسار اصفهان به دنیا‌ آمد.

او فرزند یک روحانی به نام میرزا محمود خوانساری و شاگرد عندلیب گلپایگانی (تولایی)، سید رحیم اصفهانی، حبیب شاطر حاجی، نایب اسدالله (و غیرمستقیم: طاهرزاده) بود.

ادیب از سال ۱۳۰۳ تا سال ۱۳۰۹ گاه در اصفهان گاه در تهران به سر می‌برد. در سال ۱۳۰۹ وارد خدمات دولتی شد و کار اداری خود را از ۱۶ مهر ماه ۱۳۰۹ در بلدیه که همان شهرداری تهران امروزیست آغاز کرد.

در سال ۱۳۱۹ وقتی برای نخستین بار در ایران رادیو ملی تاسیس شد، در حالی که سی‌ونهمین سال زندگی را می‌گذراند به عنوان نخستین خواننده مرد به رادیوی ملی ایران دعوت شد. او در آن دوره با نوازندگانی چون ابوالحسن صبا، علی اکبرخان شهنازی، حسین یاحقی، مهدی خالدی، مرتضی محجوبی همکاری می‌کرد. و‌آثار فراوانی را خواند،این دوره را باید درخشانترین دوره آوازی ادیب نام‌ نهاد که متاسفانه از آن کمتر ضبطی وجود دارد.

آثار او در صفحات گرامافون ۷۸ دور(صفحات سنگی)، آثار رادیویی، آوازها و تصانیف همراه با ساز و ارکستر و تعداد بیشماری ضبط‌های خصوصی و خانگی به‌جا مانده‌است. از آوازهای محلی بختیاری (اجرا شده باارکستر انجمن موسیقی ملی) شلیل و خون دل قابل ذکر است، ادیب خوانساری دربرنامه برگ سبز و گل‌های جاویدان هم چندین اجرا داشته‌است.

دیسکوگرافی آثار استاد ادیب‌خوانساری بر روی صفحات سنگی ۷۸ دور رامی‌توان از لحاظ زمانی به چهار دوره تقسیم کرد: ۱. توسط کمپانی هیزمسترزویس، تهران، زمستان ۱۳۰۶ شمسی. ۲. توسط کمپانی هیزمسترزویس، تهران، تابستان ۱۳۰۸ شمسی. ۳. توسط کمپانی بایدافون، تهران، اوایل ۱۳۰۹ شمسی. ۴. توسط کمپانی هیزمسترزویس، تهران، ۱۳۲۶ شمسی. در مجموع آثار ضبط شده از استاد ادیب خوانساری بر روی صفحات سنگی گرامافون ۷۸ دور، ۸۰ روی صفحه می‌باشد.

برخی از دوستان ادیب همانند مرحوم سید حسن کسایی و دکتر ساسان سپنتا،محقق و روزنامه‌نگار، معتقدند ،آثار ضبط شده ادیب خوانساری موجود در آرشیو رادیو، توسط مشیر همایون شهردار، رییس وقت موسیقی رادیو به دلیل کدورت قدیمی با وی پاک شد و از بین رفت و به این ترتیب گنجینه مهمی از موسیقی اصیل ایرانی نابود شد. اما در مقابل امین‌الله رشیدی، در کتاب خاطراتش نوشته است که این ماجرا را با مشیرهمایون در میان گذاشته و او این مسئله را تکذیب کرده است.
.
آثاری که از این استاد بزرگ باقی مانده، ضبط‌های خصوصی و خانگی و ردیف آوازی وی است که در سالهای کهولت او ضبط شده و به جا مانده‌است.

ردیف آوازی او را عباس خوشدل، آهنگساز و موزیسین، به دستور وزیر فرهنگ و هنر وقت ثبت و ضبط کرد که در سال‌های بعد از انقلاب از سوی انتشارات چهارباغ به بازار کتاب عرضه شد.

دختر مرحوم ادیب‌خوانساری هم کتابی را که به زندگی و آثار و آرای دوستان و بزرگان موسیقی درباره ادیب اختصاص دارد، منتشر کرد.

ادیب خوانساری در ۶ فروردین سال ۱۳۶۱ دار فانی را وداع گفت.

منبع: همشهری

ویدئو قسمتی از مصاحبه مسعود بهنود با استاد خوانساری است. اکبر گلپایگانی هم در این مصاحبه حضور داشت.

۳۷ سال از درگذشت اسماعیل اَدیب خوانساری نخستین خواننده مرد در رادیوی ملی ایران می‌گذرد.

مطلب مرتبط:

تحسر: تحلیلی بلاغی از اندوه و سرکوب در موسیقی ایران
http://bit.ly/2d3u2j4

https://t.me/joinchat/B5XELjvByQFyPHYQMdMTiQ

هجوم نیروهای اطلاعات سپاه به منزل عزیز قاسم‌زاده سخنگوی کانون صنفی معلمان گیلان
.
ضابطان و نیروهای اطلاعاتِ سپاه پاسداران با در دست داشتن حکمی عصر روز دوشنبه ۱۳ خرداد با ورود به منزل عزیز قاسم‌زاده عضو هیات مدیره و سخنگوی کانون فرهنگیان گیلان موبایل و دو سیم کارت و رم او را ضبط کردند.
.
این اتفاق در پی پیامکی است که طی هفته‌ی جاری برای قاسم‌زاده رسیده بود که پرونده‌اش به بازپرسی شعبه ۱ رشت ارجاع شده است و او پس از چند روز حوالی ظهر دوشنبه با حضور در شعبه ۱ بازپرسی دادگاه انقلاب رشت درباره چند و چون و علت این احضار و زمانش پرس و جو می کند ولی این شعبه با اعلام بی خبری و اینکه اگر چیزی باشد حتما به شما ابلاغ می‌شود از دادن پاسخ صریح به وی خودداری می‌ورزد.
.
در عین حال ظهر همان روز پیامک دیگری برای عزیز قاسم‌زاده می‌رسد که پرونده‌اش به شعبه ۲ بازپرسی دادگستری شهرستان رودسر ارجاع شده است. از آنجا که با بازگشت قاسم‌زاده تا رودسر وقت اداری به اتمام می‌رسد او به منزل می‌رود اما حوالی ۵ عصر ۴ تن از ضابطان سپاه با ورود در منزل به ضبط گوشی و رم و دو سیم کارت از عزیز قاسم‌زاده می‌پردازند.
.
این گزارش حاکی است یکی از ضابطان مشغول فیلمبرداری از آقای قاسم‌زاده و منزل او می‌شود که این اقدام با اعتراض او و اهل منزل مواجه شد ولی وی تا پایان به کار خود ادامه داد.
.
علی‌رغم اینکه ضابطان سعیشان برخورد حرمت‌آمیز بوده اما نفس حضور ناگهانی آن‌ها موجب تشویش و نگرانی برای مادر و خواهران قاسم‌زاده گشته بود.
.
همچنین گفته شده در حکم ضابطان قضایی و عوامل سپاه برای ضبط وسایل عزیز قاسم‌زاده سخنگوی کانون صنفی فرهنگیان گیلان از واژه "مخفیگاه متهم"استفاده شده که با اعتراض شدید وی مواجه شد.آن ها در پایان ضمن بازرسی از ماشین قاسم زاده و فیلمبرداری نهایتا خارج شدند و از او خواستند طی روزهای آینده از گیلان خارج نشود که قاسم‌زاده به صراحت اعلام می‌کند که همه ی روزهای آینده در شهر و منزل خود به سر می‌برد.

شایان ذکر است عزیز قاسم‌زاده خواننده گیلانی اخیرا هم کنسرتش که قرار بود سیزدهم اردیبهشت ماه در لنگرود برگزار شود، علی رغم اخذ همه‌ی مجوزهای قانونی و تبلیغات محیطی و فروش بلیط در دو روز مانده به اجرا از سوی فرماندار لنگرود و در پی فشارهای چند جانبه بیرونی جلوگیری شد و قاسم‌زاده طی نامه‌ی سرگشاده‌ای به عباس صالحی وزیر ارشاد شدیدا به این امر اعتراض کرده است.
.
#عزیز_قاسم_زاده #کانون_صنفی_معلمان #معلم #گیلان #لنگرود #سپاه_پاسداران #خواننده #کنسرت

@Tavaana_TavaanaTech

چهارم تیر ماه سالگرد درگذشت مهستی خواننده‌ی دوست داشتنی

خانواده‌ی مهستی در ابتدا مخالف حضور مهستی در عالم خوانندگی بودند چرا که در آن دوران آوازخوانی، خصوصا برای زن‌ها چندان پسندیده نبود. مهستی هفده سال داشت که در برنامه‌ی گل‌ها برنامه‌ی شماره‌ی ۴۲۰ با خواندن ترانه‌ای کار هنری خود را آغاز کرد. نام این ترانه «آن‌که دلم برا برده خدایا» بود که ساخته‌ی بیژن ترقی، شاعر و ترانه‌سرای ایرانی بود.
.
نخستین آوازهای مهستی در مجموعه‌‌ی «گل‌های رنگارنگ» در دهه‌ی چهل از رادیو ملی ایران پخش شد که برای مهستی به عنوان هنرمند اعتبار بسیار به دنبال داشت. مهستی از محبوب‌ترین خوانندگان دهه‌ی چهل و پنجاه ایران بود که موجب شد خواهر بزرگ‌ترش، معصومه دده‌بالا نیز به عالم خوانندگی راه یابد. هم او که بعدها با نام هنری «هایده» محبوبیت فراوان یافت که این محبوبیت تا به امروز ادامه داشته است. مهستی دو بار ازدواج کرد. ازدواج اول او با خسرو ناظمیان بود که حاصل این ازدواج دختری است به نام سحر که در کالیفرنیا زندگی می‌کند.
.
از مهستی در کارنامه‌ی هنری‌اش بالغ بر سی وپنج آلبوم موسیقی مانده است که بیش‌تر آثار او با استقبال فراوانی روبه‌رو شده است. مهستی در سال ۲۰۰۵ میلادی از سوی «آکادمی جهانی هنر، ادبیات و رسانه» برای بیش از چهل سال فعالیت در زمینه‌ی موسیقی سنتی و پاپ ایرانی تقدیر به عمل آمد. این آکادمی در فوریه سال ۲۰۰۵ توسط پروفسور مصطفی دریبانی بنا نهاده شد که هدف آن حمایت و ترویج و توسعه‌ی هنرهای نمایشی و هنرهای زیبا، ادبیات، شعر، روزنامه‌نگاری حرفه‌ای و تولیدات رسانه‌ای بود. اولین دوره‌ی مراسم اعطای جایزه‌ی این آکادمی در اکتبر سال ۲۰۰۵ در شهر بوداپست مجارستان برگزار شد که در این مراسم بیست‌وپنج هنرمند و محقق ایرانی و مجاری جوایزی دریافت کردند.

بیشتر بخوانید:
https://bit.ly/2rQqB5f

#مهستی #صدای_زن #خواننده #موسیقی #آواز #آواز_زنان #ایران #موسیقی_ایرانی #بیابنویسیم

@Tavaana_TavaanaTech

سالگرد درگذشت بانو دلکش، صدای ماندگار موسیقی ایران

با ممنوع شدن خوانندگی زنان پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران، دلکش خوانندگی را به‌طور کامل کنار گذاشت. او در سال‌های پایانی زندگی خود، به همراه تنها فرزندش «سهیل فزون‌مایه» در تهران زندگی می‌کرد.

دلکش در زمستان ۱۳۷۹ برای اولین بار پس از ۲۰ سال سکوت برای چند کنسرت به آمریکا رفت و بعد از مدتی دوباره به ایران بازگشت. در گفتگویی دلکش می‌گوید: «یک روز سوار تاکسی شدم. راننده تاکسی که ۲۴–۲۵ ساله بود نوار چندتا از ترانه‌های منو گذاشته بود. خون تو سرم جمع شده بود. می‌خواستم بزنم زیر گریه. راننده تاکسی که فکر کرده بود تحت تأثیر ترانه قرارگرفته‌ام گفت: مادر می‌بینی چی می‌خونه! گفتم: می‌دونی کیه؟ گفت: اسمش دلکشه مادر. هرجا هست خدا عمرش بده، ما که با صداش حال می‌کنیم. تاش پیدا نشده!. نتونستم زبانم را نگه دارم. گفتم: این صدای منه! من دلکشم! تا آخر مسیر دیگه هیچ‌کس را سوار نکرد. هر ده متر به ده متر برمی‌گشت و به من خیره می‌شد. بالاخره تاب نیآورد و ضبط صوت ماشین را بست. قبل از اینکه بخواهد و بگوید، خودم برایش همان ترانه ای را که نیمه کار قطع کرده بود، آرام آرام خواندم. وقتی به مقصد رسیدم هر چه اصرار کردم پول نگرفت. شما نمی‌دونین در این روز و روزگار که ما در ایران داریم این نوع گذشت‌های پولی یعنی چه!»
.
صدای زیبای دلکش با بخشی از خاطرات این مرز و بوم درهم تنیده شده است. او که نام اصلی‌اش عصمت باقرپور پنبه‌فروش است، زاده سوم اسفنده‌ماه ۱۳۰۳ در بابل است. او را با لقب‌هایی مانند «زن حنجره‌طلایی»، «بانوی آواز ایران» و «آتش کاروان هنر» نام می‌برند.
.
در اواخر عمر، دلکش مدتی در بیمارستان بستری بود و سرانجام در غروب روز چهارشنبه ۱۱ شهریورماه ۱۳۸۳ در بیمارستان ایران‌مهر تهران درگذشت. جسد خانم دلکش بدون اطلاع بازماندگان و علاقه‌مندان و بدون مراسم ختم و تشییع جنازه در گورستان عمومی و در یک قبر دو طبقه به خاک سپرده شد. فروغ بهمن‌پور روزنامه‌نگار مستقل در زمینه‌ی موسیقی و نویسنده‌ کتاب سه جلدی چهره‌های ماندگار در گفت‌وگو با رادیو فردا می‌گوید که بانو دلکش در نهایت غربت در وطن خود به خاک سپرده شد.

درباره دلکش بیشتر بخوانید:
https://goo.gl/GiCsgb
.
#دلکش #خواننده #موسیقی #موسیقی_ایرانی #صدای_زن #آواز_زنان

@Tavaana_TavaanaTech