مقایسه دادگاه حمید نوری با دادگاه‌های جمهوری اسلامی

حمید نوری (با نام مستعار عباسی)، به جرم جنایت جنگی و قتل عمد از طریق شرکت در کشتارهای سال ۱۳۶۷ در زندان‌های جمهوری اسلامی، در دادگاهی در سوئد به حبس ابد محکوم شد. 

محکومیت حمید نوری از چند جهت اهمیت دارد
۱- برای اولین بار در یک مرجع رسمی اعدام‌های تابستان سال ۱۳۶۷ بررسی شد
۲- مشخص شد این اعدام‌ها نه در چهارچوب موازین حقوقی بلکه در یک فرایند غیرقضائی صورت گرفته است
۳- این‌که حمید نوری که یک مقام مادون بود محکوم می‌شود، نشان می‌دهد هر شخصی که به نحوی در این اعدام‌ها نقش داشته است مجرم بوده و احتمال تعقیب کیفری او وجود دارد
۴- مشخص شد که اصل صلاحیت جهانی در حقوق جزا، یک اصل مترقی و در راستای حمایت از قربانیانی است که فرصت دادخواهی پیدا نکرده‌اند

اما دادگاه حمید نوری از لحاظ دادرسی عادلانه، از جمله، این‌ ویژگی‌ها را داشته:
۱- دادگاه کاملا علنی بود و طی ۹۳ جلسه دقیق برگزار شد
۲- اظهارات ۳۴شاکی و ۲۶شاهد به دقت بررسی شد. از ۱۲ کارشناس مختلف هم نظریه اخذ شد و با تعدد قاضی به موضوع رسیدگی شد
۳- تهم از ابتدای دستگیری، از وکیل بهره‌مند بود و حتی می‌توانست وکلای خود را عوض کند و آن‌ها هم به تمام اوراق پرونده دسترسی داشتند
۴- متهم و وکلای او کاملا از حق ارائه دلیل و دفاع موثر بهره‌مند بودند و این حق را داشتند که ایرادات ماهُوی به جریان دادگاه وارد کنند

حالا این دادگاه را مقایسه کنید با دادگاه‌های فعالان سیاسی و شهروندان معترض در ایران. کسانی که البته مثل نوری، مرتکب هیچ جنایت و رفتار غیرقانونی و غیرانسانی نشده‌اند و بلکه این، اعتراض‌شان است که از نظر جمهوری اسلامی جرم به حساب می‌آید.

تقریبا تمام این دادگاه‌ها غیرعلنی است، و بعضا فقط در چند دقیقه برگزار می‌شود. نکته دیگر این‌که در این پرونده‌ها، در مرحله تحقیقات مقدماتی، متهم فقط اجازه استفاده از وکیل مورد تایید قوه قضائیه را دارد و حتی در این مرحله هم، اجازه مطالعه پرونده و دفاع موثر به متهم و وکیلش داده نمی‌شود.در مرحله دادگاه هم، اگر متهم توانسته باشد وکیل دلخواه خود را استخدام کند، باز هم فرصت دفاع موثر به او داده نمی‌شود. اگر هم درباره جزئیات پرونده، خبررسانی انجام شود احتمال برخورد با شخصی که اطلاع‌رسانی کرده وجود دارد.

اما از ویژگی‌های حکم صادره دادگاه سوئد هم به این موارد می‌شود اشاره کرد:
۱- مستدل‌بودن حکم و ذکر دقیق و مفصل مبانی قانونی
۲- پاسخ‌دادن دادگاه به ایرادات متهم و وکیل
۳- بیان جزئیات اقدامات حمید نوری و انطباق‌دادن آن با قوانین موجود
۴- استناد به قوانین داخلی سوئد و ایران و همچنین اسناد بین‌المللی

اما در پرونده‌های فعالان، دادگاه جمهوری اسلامی اصلا به ایرادهای متهم و وکلا به دادگاه، پاسخ و اهمیت نمی‌دهند. در حالی که یکی از مهم‌ترین قسمت‌های رای دادگاه، پاسخ‌گویی حقوقی به دفاعیات متهم و وکلا باید باشد.

اصلا بگذارید برای مثال نگاهی کنیم به پرونده جاویدنام نوید افکاری.
اولا در دادگاه، به او حق ارائه دلیل داده نشد. نوید افکاری در مرحله تحقیقات مقدماتی از داشتن وکیل محروم بود و در دادگاه نیز وکیل تسخیری داشت که این وکیل، مورد اعتمادش نبوده و حتی نتوانست دفاع موثری انجام دهد.
دو جلسه‌ی دادگاه به صورت غیرعلنی برگزار شد و قاضی دادگاه حتی اجازه صحبت موثر به نوید افکاری را نداد.
در حکم دادگاه هم به هیچ وجه به ایرادات مطرح‌شده توسط نوید افکاری پاسخ داده نشده است و بسیاری از موارد مبهم، همان‌طور رها شد. 

این خلاصه‌ی برخورد قوانین مترقی و انسانی و عادلانه، با یک جنایتکار بود و از طرف دیگر برخورد قوانین ضدانسانی و دادگاه‌های غیرعادلانه با شهروندانی که مرتکب هیچ جرمی نمی‌شوند. مقایسه این دو وضعیت، می‌تواند تفاوت ماهیت جمهوری اسلامی را با نظام‌های مترقی که بر پایه حقوق بشر حکمرانی می‌کنند، نشان بدهد.

https://youtu.be/PQ9gDAHX_Gg

#حمید_نوری #کشتار۶۷ #دهه_شصت #دادگاه_نوری #یاری_حقوقی_توانا

@Tavaana_TavaanaTech

«ای داد از آن شب، ای داد!
ابلیس می زد فریاد:
«های ای نرون، روحت شاد!»
صد نارون، قیراندود،
از دود، پیچان میشد،
صد بید بُن، خون آلود،
از شعله ، رقصان، می زاد
دیوانه آتش افروخت
وان خیل زندانی سوخت؛
خاکستر از آنان کو
تا سوی ما آرد باد؟
سنگی نه و گوری نه،
اوراق مسطوری نه،
نام و نشان از آنان
دیگر که دارد در یاد؟
نه، نه! که آنان پاکند،
روشنگر افلاکند:
هر اختری از آنان
هر شب خبر خواهد داد.
سخت است، سخت، اما من
دانم که فردا دشمن
پا تا به سر خواهد سوخت
در آتش این بیداد.
ای مادران! دستادست،
شورنده، صف باید بست
تا دل بترکد از دیو،
فریاد! باهم فریاد!…»

شعری از سیمین بهـبهانی، که در پاییز ۱۳۶۷ و به یاد کشتار زندانیان سیاسی در تابستان آن سال سرود

امروز ۲۸ مرداد، سالگرد درگذشت سیمین بهبهانی است.

سیمین بهبهانی علاوه بر سرودن شعر همواره دستی نیز در فعالیت‌های اجتماعی و مدنی داشت. او در تاسیس کانون نویسندگان ایران حضور جدی داشت. در دهه‌های آخر زندگیش، سیمین را به عنوان یک فعال حقوق زنان می‌شناختند که مورد احترام ویژه فعالان جوان جنبش زنان بود. او اگرچه مانند همه شاعران احساسات شخصی خود را به شعر سروده، با این حال دغدغه‌های اجتماعی نیز جایگاه ویژه‌ای در شعر او داشت. عدالت‌خواهی، مبارزه با فقر و آسیب‌های اجتماعی، دفاع از حقوق زنان، دفاع از آزادی بیان و مقابله با سانسور تم اصلی بسیاری از اشعار اوست.
سیمین بهبهانی در سال‌های آخر عمر پربارش با محدودیت‌هایی از سوی حکومت ایران روبرو شد و اقتدارگرایان در رسانه‌های خود حملات زیادی به او می‌کردند. با این حال، او بر مسیر خود استوار ایستاده و از موضعی مادرانه آن‌ها را خطاب قرار می‌داد. او می‌خواست در وطنی که دوستش دارد، زندگی کند و زمانی که مرگ فرا می‌رسد همان جا به خاک سپرده شود، ۲۸ مرداد ۱۳۹۳ همان روز بود.

بیشتر بخوانید:
http://goo.gl/3LplMv

#سیمین_بهبهانی #حقوق_زنان #کشتار۶۷ #شاعر #آزادی_بیان #جنبش_زنان #یاری_مدنی_توانا

@Tavaana_TavaanaTech