🌐کانال پروفسور علی نیری🌐
8.61K subscribers
1.25K photos
1.1K videos
247 files
542 links
هدف ایجاد کانال در ترویج علم است(همچنین برای روشنگری، تفکر انتقادی و ذهنی پرسشگر )

🌐 پروفسور دکتر علی نیری 🌐
https://t.me/joinchat/AAAAAD-1bCBo-JkAawg1YA
Download Telegram
🔘 یک سیاه چاله تنها با سه پارامتر تعریف و مشخص میشه { جرم – بار الکتریکی – تکانه ی زاویه ای }

👈 امروزه اثبات شده سیاه چاله ها آنقدر هم تاریک و نامرئی نیستند.

👈 بر اساس مطالعه ای که #هاوکینگ و همکارش #پنروز در دهه هفتاد داشت اصطلاحی به نام تابش هاوکینگ در مورد سیاه چاله ها شکل گرفت.

👆 آنها نشان دادند به دلیل اثرات کوانتومی سیاه چاله ها قادرند فوتون و سایر ذرات را تابش کنند این تابش از مجاورت افق رویداد میاید نه از درون سیاه چاله

💥 تابش #هاوکینگ طیف حرارتی دارد و طبق نظریه های میدانهای کوانتومی در خلا جفتهایی از ذرات و ضد ذرات هستند که به طور پیوسته خلق و نابود میشوند اگر همچین جفتهایی در نزدیکی افق رویداد یک سیاه چاله باشند و تولید شوند آنگاه یکی از ذرات وارد افق رویداد و جفت آن میتواند از افق رویداد فرار کند و گسیل شود.

👆 این ذرات همان #تابش_هاوکینگ هستند .

💥 #تکینگی در سیاه چاله نقطه ای است که تصور میشه همه چیز در آنجا ناپدید یا نابود میشه.

👆 ما از بیرون هرگز چنین مکانی را نمیتوانیم ببینیم.

🔹🔸 آن نقطه ممکن است پلی به دنیاهای موازی یا ابعاد بالاتر داشته باشد فعلا فیزیک ما قادر به پاسخ گویی مناسب در این باره نیست.

👈 {در مطلبی مجزا مراحل زندگی ستارگان از تولد تا مرگ بررسی میشود

💥 گردآوری و ترجمه : آرش آریامنش


@dr_nayeri
🔘سیاه‌چاله‌‌ کجاست

{قسمت سوم}

در قسمت‌های پیش گفتیم اگر جرم ستاره ای 4-5 برابر خورشید باشد در این صورت رُمبش آن ستاره پس از تبدیل به ستاره #نوترونی متوقف نمی‌شود.

👆 در این حالت گرانش به کار خود ادامه خواهد داد.

👈 هیچ عاملی نیست که جلوی این رُمبش ستاره را بگیرد و نهایتا آنقدر ادامه می‌یابد که شعاع ستاره به صفر برسد.

موجود حاصل را یک سیاه‌چاله گویند.

🔘 سیاه چاله‌ها در حقیقت یک تکینگی در فضا هستند.

در حال رمبش ستاره مرحله ای فرا می‌رسد که سرعت فرار از سطح آن به سرعت نور و نیز بیشتر از آن می‌رسد.

👆 در این حالت نور نمی‌تواند از آن فرار کند.

⚡️ لازم به ذکر است سرعت فرار از سیاره و ستاره بستگی به جرم و شعاع آن جسم دارد؛

هر چه شعاع کمتر جرم بیشتر سرعت فرار برای آن جرم بیشتر خواهد شد.

👈 مثلا سرعت فرار برای سیاره زمین 11 کیلومتر بر ثانیه است و برای سیاره مشتری 60 کیلومتر بر ثانیه و اگر بخواهیم سرعت فرار نور از سطح زمین را برابر سرعت نور در نظر بگیریم پس شعاع زمین باید به 9 میلیمتر فشرده شود و بدین ترتیب تبدیل به یک سیاه‌چاله می‌شود.

⚡️ سرعت فرار از سطح یک ستاره #نوترونی 100 هزار کیلومتر بر ثانیه است و سرعت فرار از سطح #سیاه‌چاله به دلیل چگالی بالا و گرانش بیش از حد بیشتر از نور است❗️

🔹🔸 سیاه‌چاله‌ها از آن نظر که نقطه تلاقی #گرانش_کلاسیک و #مکانیک_کوانتوم هستند، همواره مورد توجه نه تنها اختر‌فیزیک‌دان‌ها و بلکه فیزیک‌دانان نظری و ذرات و هم‌چنین علاقه‌مندان به نظریه‌ای برای همه‌چیز هست.

🌀 در مجاورات یک سیاه‌چاله انحنای فضا زمان بسیار زیاد است.

👈 طوری‌که حتی #نسبیت_عام نیز در اینجا کارایی خودش را از دست می‌دهد.

🔘 اما اگر سیاه‌چاله‌ها نامرئی هستند پس چطور به وجود آن‌ها پی میبریم

🔅 اگر یکی از ستاره های سیستم دوتایی به سیاه چاله تبدیل شود جاذبه قوی آن می‌تواند مواد را از ستاره مجاور به سمت خود بمکد.

👆 این ذرات در میدان گرانشی سیاه‌چاله انرژی جنبشی بالایی به دست می‌آورند و دمای آنها تا میلیون درجه بالا میرود.

👈 در این حالت ذرات #یونیزه شده و #پرتوی_ایکس تابش می‌کنند و ما می‌توانیم از زمین آن پرتوها را ببینیم.

🔅 اگر ستاره‌ای که جرم اطراف را می‌مکد یک #کوتوله_سفید باشد، بخش عمده آن‌ تابش فرابنفش و از طرفی دیگر ستاره های #نوترونی در یک منظومه دوتایی می‌توانند #پرتوی_ایکس منتشر کنند.

👆 در این صورت چگونه پی می‌بریم که همدم نامرئی یک ستاره #نوترونی است یا #سیاه_چاله

با مطالعه ستاره مرئی میتوان جرم آن را حساب کرد، اگر جرم بیش از سه برابر جرم خورشید ما باشد آنگاه ستاره نامرئی یک سیاه چاله هست.

👈 حال پرسش اینست که افق رویداد کجاست

در فرایند رمبش یک ستاره مرحله ای موجود است که سرعت فرار از آن برابر سرعت نور است که اینجا را افق رویداد می‌نامند.

افق رویداد یک سطح فرضی است در اطراف سیاه‌چاله‌ی در حال رمبش شکل می‌گیرد.

شعاع افق رویداد متناسب با جرم سیاه چاله هست هر چی جرم آن سیاه‌چاله بیشتر شعاع این افق رویداد نیز بیشتر می‌شود.

👈 اگر قرار باشد زمین به یک سیاه‌چاله تبدیل شود افق رویدادش 9 میلیمتر خواهد شد❗️

👈 در مورد خورشید نیز به 3 کیلومتر می‌رسد.

نور و ذرات به درون افق رویداد می‌توانند بروند ولی هرگز از آن نمی‌توانند باز گردند.

🔘 یک سیاه‌چاله تنها با سه پارامتر تعریف و مشخص می‌شود (جرم، بار الکتریکی، تکانه ی زاویه ای).

امروزه اثبات شده که سیاه‌چاله‌ها آن‌قدر هم تاریک و نامرئی نیستند.

💥 بر اساس مطالعه ای که #هاوکینگ و همکارش #پنروز در دهه هفتاد داشت اصطلاحی به نام #تابش_هاوکینگ در مورد سیاه چاله ها شکل گرفت، آن‌ها نشان دادند به دلیل اثرات کوانتومی سیاه‌چاله‌ها قادرند #فوتون و سایر ذرات را تابش کنند این تابش از مجاورت افق رویداد می‌آید نه از درون سیاه‌چاله❗️

🔅 #تابش_هاوکینگ طیف حرارتی دارد و طبق نظریه‌های #میدانهای_کوانتومی در خلا جفت‌هایی از ذرات و ضدذرات هستند که به طور پیوسته خلق و نابود می‌شوند.

👆 اگر همچین جفت‌هایی در نزدیکی افق رویداد یک سیاه‌چاله باشند و تولید شوند آنگاه یکی از ذرات وارد افق رویداد و جفت آن می‌تواند از افق رویداد فرار کند و گسیل شود.

👆 این ذرات همان #تابش_هاوکینگ هستند.

🔘 تکینگی در سیاه چاله نقطه ای است که تصور میشود همه‌چیز در آنجا ناپدید یا نابود میشود.

ما از بیرون هرگز چنین مکانی را نمی‌توانیم ببینیم.

آن نقطه ممکن است پلی به دنیاهای موازی یا ابعاد بالاتر داشته باشد فعلا فیزیک ما قادر به پاسخ گویی مناسب در این باره نیست.

💥 گردآوری و ترجمه: #آرش_آریامنش

@dr_nayeri
Forwarded from دستیار
💥 پیدایش نظریه مهبانگ

در سال 1916 #البرت_انیشتین نظریه “ #نسبیت_عام ” را ارائه داد.

👆 این نظریه در مورد گرانش فقط نبود بلکه در مورد مفهوم فضا زمان نیز بود.

👈 نظریه‌ای بود که نه تنها به ما می‌گفت اجسام در فضا چگونه حرکت می‌کنند بلکه به ما کمک می‌کرد بفهمیم #گیتی خود چگونه #فرگشت یا تکامل یافته است.

🔅 در همان سال‌ها اعتقاد جامعه علمی بین‌المللی بر این بود جهان ما ایستا است و شامل تنها یک کهکشان آنهم راه شیری است❗️

و در ورای آن فضای بی انتها تیره و تهی است.

⚡️ در نظریه #انیشتین مانند نظریه #گرانش_نیوتون که پیش از وی بود...

#گرانش یک نیروی ربایشی محض بین همه اجسام است و این نیرو دو جانبه است و باعث بهم خوردن نیز می‌شود…

👆 خوب این موضوع با “گیتی ایستا و ثابت” تضاد داشت.

اکنون هر کسی غیر از مذهبیون تند رو میداند گیتی ایستا نیست بلکه در حال انبساط است و سنش حدود 13.72 میلیارد سال است که از مهبانگی غیر قابل باور داغ و چگال به وجود آمده است؛

👈 و اکنون در کیهان قابل مشاهده ما حداقل 100 میلیارد کهکشان وجود دارد.

🔹🔸 کسی که نخستین بار ایده و واژه #مهبانگ را ارائه کرد یک کشیش و فیزیک‌دان بلژیکی به نام “ #ژرژ_لومتر ” (Georges Lemaitre) بود…

👆 وی دارای دکتری از دانشگاه MIT نیز بود و در سال 1927 معادلات #نسبیت_انیشتین را حل کرد و گفت صددرصد گیتی در حال انبساط است این موضوع به مذاق #انیشتین خوش نیامد.

👈 بهر شکل #لومتر بر ایده خود پافشاری کرد و حتی گفت کیهان از نقطه‌ای اتمی و اولین به وجود آمده است.

🔸 این وسط تنها کسی که کبکش خروس می‌خواند و جوگیر شده بود پاپ مسیحیت بود؛

👈 چرا که #ژرژ_لومتر علاوه بر دانشمند بودنش کشیش نیز بود.

💥 سریعا وی ایده #مهبانگ را به خالق ربط داد.

از این باب #ژرژ_لومتر خطاب به پاپ مسیحیت آن دوران نامه زد و نوشت:

تا جایی که میدانم چنین نظریه ای در بیرون از هر گونه امر #متافیزیکی و دینی نهفته است.

#لومتر فهمیده بود چه مِهبانگی رخ داده باشد یا نه یک مساله علمی است نه الاهی.

👈 البته بسته به گرایش هر کسی می‌توان همین مهبانگ را به تفاسیر مذهبی نیز ربط داد.

🔆 کسی که فهمید گیتی ما دارای کهکشان های دیگری هستند و که از ما در حال فاصله گرفتن هستند ستاره‌شناس آمریکایی “ #ادوین_هابل ” در سال 1929 با تلسکوپ #هوکر 100 اینچی خودش بر فراز قله #مانت_ویلسن دست پیدا کرد.

🔅 او فهمید کهکشانهای دوردست با سرعت زیادی از ما در حال دور شدن هستند.

👈 البته تحلیلها و محاسباتش در مورد سن کیهان اشتباهاتی فاحش داشت او سن کیهان را 1.5 میلیارد سال به دست آورد.

در صورتیکه می‌دانیم همین زمین خودش 4 میلیارد سال سن دارد.
تقصیری نداشت.

☑️ بعد ها با استفاده از #ابرنواختر هایی که در یکصد سال یک بار در هر کهکشانی منفجر میشود توانستیم از آنها به عنوان نورسنجی استفاده کنیم و فواصل را تخمین بزنیم و محاسبه کنیم با اندازه گیری درخشندگی این #ابرنواخترها میتوان فهمید آنها و کهکشان‌شان چقدر از ما دور هستند.

✔️ آخرین #ابرنواختری که در راه شیری کهکشان خودمان منفجر شد 1604 توسط #یوهانس_کپلر دیده شد.

💥 تنها از یک مهبانگ داغ می‌توانست عناصر سبک و چنین شتابی برای انبساط کیهان به دست آید اما بقیه عناصر سنگین و حیاتی از کجا آمدند

آنها بعدها که ستاره ها شکل گرفتند و از انفجار ستارگان پدید آمدند و در عالم پراکنده شدند.

بله ما موجودات و حیات روی زمین یا هر جای دیگر حاصل این انفجارهای ستارگان هستیم ما محصول گرد و غبار مرگ ستارگانیم.

🔅 اتمهای در بدن ما نیز روزی در کارگاه مرکزی ستاره‌ها ساخته شده است.

👆 این یکی از شاعرانه ترین مفاهیم فیزیکی و واقعی در مورد کیهان و طبیعت است.

💥 خوب برای بیگ بنگ باید سند و مدرک دیگری باشد

بله هست #تابش به جا مانده از انفجار اولیه که امروز آن را “ #تابش_ریز_موج_کیهانی ” یا COSMIC RADIATION و یا CMBR می‌نامیم.

👆 در واقع CMBR چیزی نیست جز کورسوی مهبانگ که به ما مستقیما اجازه می‌دهد به گذشته بنگریم و سرشت گیتی را زمانی که خیلی داغ تر از الان بوده و ساختارش را ببینیم.

⚡️ یکی از نکات عجیب در مورد #تابش_ریز_موج_کیهانی این است که دو دانشمند کاملا بی خبر این امواج رو کشف کردند آنهم در #نیوجرسی .

👆 آن‌ها ابتدا فکر کردند این سیگنالی است از سمت #بیگانگان_فضایی ولی به هر طرفی که اندازه می‌گرفتند و رصد میکردند این امواج کاملا ثابت و منظم بود…

همیشه این امواج جلوی چشممان بود و بی خبر از آن بودیم.

☑️ خواستگاه این تابش سن مشخصی دارد.

💥 به یاد آورید 13.72 میلیارد سال پیش وقتی مهبانگ شکل گرفت❗️

🔹🔸 برخی می‌گویند آیا می‌شود آنقدر به گذشته کیهان نگاه کرد و خیره شد که خود مهبانگ را تماشا کنیم.

👈 اگر می‌شد که عالی بود ولی خیر نمیشود…

@dr_nayeri
Forwarded from دستیار
ما فقط گیتی جوانی را می‌توانیم ببینیم که تنها 380 هزار سال سن دارد از آن قبل‌تر مقدور نیست.

☑️ بین ما و آن دوران دور گویی دیواری است.

✔️ از نظر قوانین فیزیکی

⚡️ البته نه دیوار فیزیکی که مثل دیوار اتاقتان باشد

خیر

👈 وقتی به عمق کیهان نگاه کنیم در واقع گذشته کیهان را می‌بینیم؛

👈 آن‌هم نهایتا تا جایی که 300 هزار ساله است.

💥 وقتی گیتی داغ و چگال و جوان بوده است و دمایش 3000 درجه #کلوین بود آنقدر دما زیاد بود که اتمهای هستی را می‌توانست به اجزای سازنده شان مثل #پروتون و #نوترون تبدیل کند.

پیش از این زمان ماده خنثی ایی در کیهان نبود.

ماده عادی در گیتی ساخته شده از #هسته‌های_اتمی و #الکترون‌ها متشکل از #پلاسمایی فشرده از ذرات #برهم_کنش‌دهنده با #تابش بود.

🔘 پلاسما میتواند تابش را کدر کند.

🔹 #ذرات_باردار در #پلاسما میتونن #فوتونها را جذب کنند و آن‌ها را گسیل کنند.

👈 به طوری که تابش در این محیط نمی‌تواند راحت گسیل کند.

👆 پس نمی‌توان این قسمت از کیهان را دید.

💥 #گیتی از این زمان تا به الان با ضریب 1000 گسترش یافت تا سرد و خنک تر شد طوری که الان دمای کیهان 3 درجه بالای صفر #کلوین است .

🔸 اگر بتوانیم عکسی از آخرین رویه ی پراکندگی در کیهان بگیریم یعنی زمانی که #گیتی نوزاد 300 هزار ساله بود میتونیم همه ساختارهایی رو ببینیم که بعدها تبدیل به ستاره ها و کهکشانها شد


منبع: کتاب #گیتی_از_هیچ


💥 گردآوری و ترجمه : #آرش_آریامنش


@dr_nayeri
💥 مهبانگ53


برنامه پنجاه‌وسوم “ مِهبانگ ” با موضوع #سیاه‌چاله‌ها و “ #تابش_هاوكينگ ”، تقدیم به شما خردورزان و دانش‌دوستان عزیز.

⚡️ در بخش ابتدایی برنامه سه فیلم مهم علمی که بخشی از زندگی دو نابغه بزرگ خواهد بود، معرفی خواهند شد و در ادامه تولد تا سرانجام یک سیاه‌چاله‌ مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

✔️ همینطور پرسش‌ شنوندگان عزیز در بخش پرسش و پاسخ عبارت خواهند بود از:

آیا علم‌گرایی و خداناباوری باعث پوچ‌گرایی خواهد شد

چرا ماه را هر شب به شکل دیگری می‌بینیم

آیا در ماه‌های قمری پیش‌بینی حالت هر شب ماه ممکن است

طلوع و غروب ماه چیست

آیا اشتعال خورشید نیاز به اکسیژن دارد

آیا می‌توان در زمین خورشید کوچکی ساخت

ایران چقدر به ساخت بمب اتم نزدیک است

آیا مثلث برمودا واقعیت دارد

آیا در کهکشان‌ها به غیر از سیاه‌چاله‌ی مرکزی سیاه‌چاله‌های دیگری وجود دارد

آیا در مرکز هستی سیاه‌چاله مرکزی وجود دارد

در چندگیتایی، چند عالم می‌تواند وجود داشته باشد

کهکشان اندرومدا و کاشف ایرانی در قرن چهارم هجری

آیا پیش‌بینی ناسا در مورد تاریکی چندساعته‌ی زمین درست است

طول عمر زمین بدون وجود خورشید چقدر خواهد بود


@dr_nayeri
Forwarded from دستیار
💥 مهبانگ در اندیشه 14


در این برنامه #دکتر_علی_نیری به شرح و چگونگی کشف “ #امواج گرانشی ” و توضیح داده‌هائی از ابتدای عالم خواهند پرداخت؛

🔹🔸 مباحثی که در این برنامه مورد بررسی قرار خواهند گرفت عبارتند از:

شناخت عناصر تشکیل دهنده‌ی عالم

از #نیوتن تا #انیشتین (از ماده تا هندسه‌ی عالم)

بررسی انبساط یا انقباض عالم

نقطه آغازین (مِهبانگ) چیست و کجاست

تابش زمینه‌ی کیهانی چیست

نظریه تورم کیهانی و شرح مِهبانگ از دید این نظریه

امواج گرانشی و چگونگی قطبش (پلوریزاسیون) ذرات آن

⚡️ به دو ترتیب می‌شود امواج گرانشی یا ثقلی را به وجود آورد:

1⃣ از طریق تغییراتی که در میزان ثقل یا موج گرانشی یک جسم انجام می‌شود.

👈 هر جسمی که جرم داشته باشد می‌تواند #موج_گرانشی را به وجود بیاورد.

2⃣ #امواج_گرانشی که درست بعد از ابتدای عالم یا #بیگ_بنگ بجا مانده است و اثرات خودشان را در نور باقی گذاشته و به این نور اصطلاحأ #تابش_زمینه_کیهانی می‌گویند.

💫 تمام عالم از این تابش پر شده است و حتی در اتاق هم وجود دارد و دمای بسیار بسیار کمی (نزدیک به صفر مطلق است تقریبأ 3 درجه بالاتر از صفر مطلق) هم دارد.

#تابش_زمینه_کیهانی با این دمای بسیار کم اثر خودش را گذاشته است.

در اصل کیهان شناختی، عالم و جایگاه ما در عالم به هیچ وجه جایگاه ممتازی نیست و در مقیاس کلان فضایی، عالم اصطلاحأ #همگن و #همسانگرد است.

#همگن بودن به این معنی که به هر نقطه از عالم که برویم چگالی یا تراکم مواد در عالم یکسان است.

#همسانگرد هم به این معنی است که شما به هر سمتی از عالم نگاه کنید یکسان به نظر می‌رسد.

👈 به عبارت ساده‌تر همه جای عالم یکسان است و به این ترتیب جایگاه ما به هیچ وجه جایگاه مرجّهی نیست.

عالمی که کیهان شناسان می‌شناسند از یک سری سیارات و ستاره‌ها و اجرام دیگر کوچک سماوی مثل دنباله دارها و سیارک‌ها و شهاب سنگ‌ها و کهکشان‌ها درست شده اند.

کهشکان‌ها در ابر خوشه‌های کهکشانی قرار دارند و ابر خوشه‌های کهکشانی بزرگ‌ترین ساختاری هستند که عالم را تشکیل می‌دهند.

چقدر ماده در عالم داریم

اگر بر اصل هم ارزی ماده و انرژی #انیشتین تکیه کنیم حدود 4 تا 5 درصد کل عالم از ماده معمولی، نزدیک 25 تا 26 درصد کل عالم از ماده تاریک و مقدار بزرگ‌تر عالم را که حدود 70 درصد است، انرژی تاریک تشکیل داده است.

با اینکه به وجود ماده و انرژی تاریک پی برده ایم ولی هنوز به ماهیت رفتاری آن‌ها پی نبرده ایم.

البته در مورد #ماده_تاریک به دلیل اینکه خیلی زودتر از #انرژی_تاریک کشف شده است اطلاعات بیشتری داریم.

💥 اگر به نزدیکی‌های زمان آغازین برویم این مقادیر فرق دارند به نظر می‌آید که ما #انرژی_تاریک نداشتیم و عمده‌ی ماده عالم را #ماده‌ی_تاریک تشکیل می‌داده که نزدیک 63% بود و 12% عالم را ماده معمولی تشکیل می‌داده و 15% آن را نور تشکیل می‌داده و 10% بقیه را ذرات فراری به نام #نوترینه‌ها.

🔅 بیشترین عنصری که در این 4 تا 5 درصد کل عالم وجود دارد #هیدروژن (ستاره‌ها از گازهای هیدروژنی تشکیل یافته اند) است.

👈 ولی عناصر سنگینی مانند #اورانیوم فقط 03% موجود است.

تا قبل از #نیوتن اعتقاد عمومی بر این بود که فیزیک زمینی جدای از فیزیکی است که در آسمان‌ها حکم می‌کند ولی #نیوتن بین این دو وحدتی برقرار کرد که هر دو فیزیک فرقی با هم ندارند و فقط یک فیزیک در کل جهان حکم فرماست.

👈 اما #انیشتین طور دیگری به نظریه #ثقل یا #گرانش نگاه کرد.

او گفت که نیروی #ثقل یا #گرانش عملأ وجود ندارد و آن چیزی که باعث نیروی #ثقل یا #گرانش می‌شود انحنایی است که در فضا و زمان به وجود می‌آید.

🌀 اگر فضا را به صورت پارچه دارای تار و پود در نظر بگیریم با قرار دادن جسم سنگینی در این فضا و بین این تار و پودها خمیدگی‌ها یا انحناهایی را به وجود می‌آورد.

هر چقدر جرم بیشتر باشد این انحنا بیشتر خواهد بود.

✔️ چرا ما در درون کهکشان‌ها انبساط نداریم

👈 چون انبساط عالم در مقیاس‌های کلان عمل می‌کند.

🍪 به عنوان مثال یک کیک اسفنجی را در نظر بگیرید و با فاصله های مشخص زرشک‌هایی را قرار دهید با پخته شدن این کیک بزرگتر شده و فواصل بین این زرشک‌ها هم بیشتر می‌شوند ولی خود زرشک‌ها تغییر عمده ای نخواهند کرد.

به نظر می‌آید که ما یک نقطه آغازینی داشتیم و بعد از آن عالم شروع به خنک شدن (تقریبأ 3 درجه بالای صفر مطلق کلوین) کرد.

اول اتم‌ها شکل گرفتند.

بعد کهکشان‌ها و ستاره‌ها به وجود آمدند و بعدها سیاره ای به وجود آمده که توانسته حیات را در خودش تشکیل بدهد.


@dr_nayeri

ادامه دارد..
🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰
Forwarded from دستیار
🍀 ما چهار نیروی بنیادی در طبیعت داریم.

1⃣ نیروی #ثقل یا #گرانش.

#نیوتن آن را فرمول بندی کرده بود و ضعیف‌ترین نیرو در طبیعت است.

هر چیزی که جرم داشته باشد قاعدتأ یک جرم دیگر را باید به خودش جذب کند و طبیعتأ هر چقدر جرم بیشتر باشد این نیرو بزرگ‌تر خواهد بود.

#انیشتین تعبیر هندسی از این نیرو ارائه داد.

2⃣ نیروی #الکترومغناطیسی.

از دوره کهن آن را می‌شناسیم و می‌دانستیم که دو نوع بار الکتریکی #مثبت و #منفی وجود دارد.

بارهای همنام همدیگر را دفع می‌کنند و بارهای غیرهمنام همدیگر را می‌ربایند.

👆 این نیرو میلیاردها میلیاردها برابر بزرگ‌تر از #گرانش است.

3⃣ نیروی #ضعیف_هسته_ای.

4⃣ نیروی #قوی_هسته_ای.

👆 که این دو نیروی آخری ماحصل فیزیک مدرن و قوانین فیزیک کوانتومی هستند و اتفاقاتی است که در درون هسته اتم می‌افتد.

قوانین فیزیک کوانتوم را که سه نیروی #الکترو_مغناطیسی و نیروی #ضعیف و نیروی #قوی هسته ای را کنترل می‌کند (هنوز نیروی #گرانش به زیر بارفیزیک کوانتوم در نیامده است).

💥 در ابتدای عالم احتمالأ غلیانی از انرژی ‌بوده و درست بعد از #مهبانگ این غلیان انرژی و افت و خیزهای ناشی از خلاء کوانتومی می‌بایست اثری بر روی #فوتون‌ها داشته باشد.

این #فوتون‌ها 370 هزار سال بعد از #مهبانگ تا به الان (نزدیک 14 میلیارد سال) تقریبأ بدون اینکه در سر راهشان چیز خاصی قرار بگیرد دارند به ما می‌رسند و این همان چیزی است که ما به آن #تابش_زمینه_کیهانی.

اطلاعات بسیاری در تابش زمینه کیهانی وجود دارد.

به نظر می‌آید که عالم دوره ای به نام #تورم_کیهانی را طی کرده است و آن هنگام کیهان متورم شده بود.

آن دوره بسیار بسیار کوچک شاید در حد چندین ثانیه بوده است و به نظر می‌آید که عالم به ناگهان یک رشد نمایی بسیار بزرگی را داشته و از آن به بعد در عرض این 14 میلیارد سال گسترش پیدا کرده و به اندازه ای رسیده که هم اکنون هست.


@dr_nayeri
Forwarded from دستیار
💥 مهبانگ در اندیشه 15


برنامه پانزدهم “مِهبانگ” در اندیشه تقدیم به شما خردورزان و دانش‌دوستان عزیز.

🔹🔸 موضوع این برنامه:
#کیهان‌شناخت_ریسمانی#بخش_اول.

♻️ در ادامه برنامه پیشین “مِهبانگ” در اندیشه و مبحث “ #امواج_گرانشی#دکتر_علی_نیری در این برنامه نظریه‌ی “ #ریسمان‌ها ” (نظریه مشترک از #دکتر_علی_نیری ، #دکتر_برندربرگر ، #دکتر_کامران_وفا) و تعریف این نظریه از این کشف بزرگ را مورد بررسی قرار خواهند داد.

🌀 نظریه‌ی “ #ریسمان‌ها ” نظریه‌ی جایگزین #تورم_کیهانی است و بر اساس اطلاعات بدست آمده از
#امواج_گرانشی ” تا بحال بیشترین همسویی و تطابق را با این کشف بزرگ داشته است.

💠 گزیده‌ها :

💥 اگر نوار عالم را به گذشته برگردانیم به نقطه آغازین #مهبانگ یا Big Bang می‌رسیم و اثرات باقی مانده از تابش زمینه کیهانی cosmic microwave background radiation تابشی را که امروز به ما رسیده را می‌توانیم ببینیم.

در تابش زمینه کیهانی می‌توانیم کسر کوچکی از زمان پس از #مهبانگ را که احتمالأ بر اثر انفجار بزرگی بوده را ببینیم.

⚡️ منبع #امواج_گرانشی می‌تواند دو چیز باشد: یا #فروریزش یا #رمبش یک ستاره باشد.

🔅 نور مرئی که در امواج #الکترومغناطیسی وجود دارد بعد از برخورد به اجسام #پولاریزه یا #قطبیده می‌شود.

😎 عینک‌های آفتابی به دلیل تفاوت #قطبیده گی‌شان موجب می‌شوند که نور کمتری به چشمان ما برسد تا آسیب نبینند.

👆 درواقع کاری که #قطبیده شدن یا #پولاریزه شدن نور انجام می‌دهد این است که اجازه نمی‌دهد که امواج در همه جهات ارتعاش داشته باشند

بلکه فقط در یک جهت خاصی می‌توانند ارتعاش کنند.

👈 مثلأ نوری که به سطح خیابان یا جلو داشبورد برخورد می‌کند و به سمت چشمان شما می‌آید کافی است که عینکی را داشته باشید که #پولاریزه بودن آن عینک عمودی باشد.

#پولاریزه بودن عمودی به این معناست که فقط نوری که به طور عمودی #قطبیده شده باشد اجازه عبور را دارد و به نوری که افقی #قطبیده شده باشد اجازه عبور نمی‌دهد.

برای همین است که فضای تاریکی را پشت آن عینک آفتابی یاpolarizer #قطبنده را مشاهده می‌کنیم که می‌تواند تا حد زیادی هم از شدت نور بکاهد.

👆 شبیه همین اتفاق برای #امواج_گرانشی یا #ثقلی هم می‌افتد.

همانطور که بارها گفته شده چهار نیروی بنیادی در طبیعت وجود دارند:

1⃣ #گرانش یا #ثقل.

⚡️ #نیروی_جذب اجسام است.

👆 این نیرو فقط از نوع #ربایش و #جذب است.

👈 بنابراین ماه و زمین همواره همدیگر را #جذب می‌کنند و از آنجایی که جرم زمین بیشتر از جرم ماه است شتابی که ماه می‌گیرد بسیار بیشتر از شتاب زمین است و به این دلیل ماه به دور زمین می‌چرخد.

🍏 درواقع این اتفاق بین سیب و زمین هم می‌افتد.

زمین سیب را به سمت خودش #جذب می‌کند و عین نور، سیب زمین را به سمت خودش #جذب می‌کند اما از آنجایی که جرم زمین میلیون‌ها برابر جرم سیب است شتابی که سیب می‌گیرد از زمین بیشتر است و شتاب زمین بسیار بسیار کند است و تقریبأ می‌شود گفت قابل صرف نظر کردن است.

⚡️ #نیروی_گرانش ضعیف‌ترین نیرو در طبیعت است ولی در عین حال می‌توان گفت مهم‌ترین نیرو در مقیاس کلان کیهانی است.

2⃣ #نیروی_الکترومغناطیس.

🔹🔸 اگر ما دو ذره باردار الکتریکی همنام داشته باشیم همدیگر را می‌رانند و اگر غیرهمنام باشند، شبیه نیروی #جاذبه ای یا #گرانشی و #ثقلی، همدیگر را می‌ربایند.

👆 این نیرو بسیار بسیار قوی‌تر از نیروی گرانشی است.

3⃣ #نیروی_ضعیف_هسته_ای.

4⃣ #نیروی_قوی_هسته_ای.

👈 127 برابر قوی‌تر از نیروی #الکترومغناطیسی است.

🔘 در #خلاء_کوانتومی ملغمه ای از 1 و 1- که مجموع اش صفر است قرار دارد و با اینکه مجموع صفر است ولی غلیان یا افت و خیزهای انرژی در آن وجود دارد.

⚫️ برعکس در #خلاء_کلاسیک صفر مطلق است و خالی از هر چیزی.

این افت و خیزها باعث یک نوع #قطبیدگی یا #پولاریزاسیون در نور شده اند که بین 300هزار سال تا 380هزار سال پس از #مهبانگ اتفاق افتاده است.

بعد از 380هزار سال اتم‌ها شکل می‌گیرند و فضای خالی ایجاد می‌شود که #فوتون‌ها جریان آزاد و دست نخورده ای را به سمت ما پیدا و آن را طی کردند و بعد از حدود 14 میلیارد سال به چشمان ما رسیدند.

❇️ هندسه عالم به چه شکلی است

این یکی از سؤالاتی است که از بررسی در #تابش_زمینه_کیهانی به دست بیاورید.

🔅 #تابش_زمینه_کیهانی اکنون در طول موج #ماکرو_ویو هست.

👈 میکرو در لغت به معنانی یک میلیونیوم است.

طول موج امواج زمینه کیهانی به یک میلیونیوم متر رسیده است.

👈 این طول موج در مقایسه با امواج پرتوهای #ایکس و #گاما طول موج بسیار بزرگی است.


@dr_nayeri

ادامه دارد ....

🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰
Forwarded from دستیار
👈 بنابراین طول موجی است که به علت گسترش و انبساط عالم دچار یک نوع کشیدگی شده اند (مانند خطی که روی بادکنکی بکشیم و با باد کردن بادکنک به علت انبساط و گسترش، این خط هم طولش بیشتر می‌شود).

👆 شبیه همین برای نور هم اتفاق افتاده است و طول موج نور در طول مسیرش به دلیل انبساط عالم دچار انبساط شده است و به طول موج ماکرو ویو رسیده است.

👆 به این می گویند) CMBR (cosmic microwave background radiation یا #تابش_میکرو_موجی زمینه‌ی کیهانی.

❄️ #الکترون در جایی قرار دارد که به نسبت بقیه جاها سردتر است.

💥 در نقاطی از عالم که خیلی خیلی داغ بودند نمی‌توانستید #الکترون آزاد را ببینید.

شانس اینکه #الکترون آزاد در منطقه سردتر باشد بیشتر است.

👈 بنابراین #فوتون‌ها یا #نور از مناطق گرم‌تر به سمت مناطق سردتر عالم که در آنجا #الکترون آزاد وجود داشت حرکت می‌کردند و بعد از پراکندگی از آن‌ها دچار #قطبیدگی یا #پولاریزاسیون می‌شدند که ما امروز باید آن نوع #پولاریزاسیون را بررسی بکنیم تا بتوانیم قطبش را ببینیم.

🔅 نوع #پولاریزاسیون می‌تواند منطقه گرم و سرد را مشخص بکند.

☑️ تفاوت #قطبیدگی بسته به این دارد که در منطقه گرم قرار دارید یا سرد.

⚡️ امواج #گرانشی یا #ثقلی درست مانند امواج #الکترومغناطیسی دو نوع #قطبیدگی خطی و بیضوی یا حلقوی دارند.

#پولاریزاسیون خطی و بیضوی در مناطق سردتر کشیده‌تر و در مناطق گرم‌تر به هم نزدیک هستند.

عدم تقارنی که در جهات مختلف به وجود می‌آید تأثیر خود را در #تابش_زمینه_کیهانی می‌تواند به عنوان تغییرات دمایی نشان دهد.

🔅 مناطق گرم به نور نزدیک‌تر و مناطق سرد از نور دورتر می‌شوند و این نوعی #پولاریزاسیون یا #قطبشی را ایجاد می‌کند.

زمانی بود که فکر می‌کردیم کوچکترین اجزای طبیعت #اتم‌ها هستند.

🔹🔸 درون #هسته_اتم را #پروتون‌ها و #نوترون‌ها و #کوارک‌ها تشکیل داده اند.

👈 #کواراک‌ها از #ریسمان‌ها تشکیل شده اند.

#ریسمان ماهیت فیزیکی خارجی ندارد بلکه تجمعی از تمرکز انرژی است که به شکل نخ دیده می‌شود.

#ریسمان‌ها می‌توانند هم آزاد باشند یعنی از یک سمت عالم به سمت دیگر عالم کشیده شده باشند یا می‌توانند به صورت حلقوی باشند.

#ریسمان‌های_حلقوی می‌توانند امواج #ثقلی یا #گرانشی را تولید کنند.

#ریسمان‌ها خاصیت پیچش دارند و می‌توانند چندین بار به دور فضا بپیچند و مانع از گسترش و انبساط عالم بشوند.

🌀 همین خاصیت پیچش باعث می‌شود که تقارنی بین کوچک و بزرگ ایجاد بشود.

👈 یعنی، در #نظریه_ریسمان‌ها تفاوتی در کوچک و بزرگ وجود ندارد و وقتی که این را در کل عالم به کار می‌برید به نظر می‌آید که عالم بسیار کوچک شبیه عالم بسیار بزرگ رفتار می‌کند.

👈 البته منظور از این مقیاس‌های بسیار بزرگ و کوچک در مقیاس‌های #زیر_اتمی است.

🔘 عالم ما از یک نقطه عالم آغاز نشده بلکه یک عالمی هم پیش از نقطه آغازین بوده که به آن #عالم_دوگان می‌گویند.

یک عالم در حال انبساط است و عالم دیگر در حال انقباض و کوچک شدن است.

به نظر می‌آید که ما در عالم انبساط قرار گرفته ایم.

💥 نقطه اتصال این دو عالم انقباض و انبساط شبیه #مهبانگ یا Big Bang عمل کرده است.

اگر نام کل عالم را #کیهان بگذاریم #کیهانستان جایی است که #ریسمان‌ها در حال نوسان و ارتعاش هستند ومی‌توانند انرژی‌های متفاوتی را داشته باشند.

🔹 اگر به درون #کیهانستان مراجعه کنیم #کیهانک خواهیم داشت و درواقع #کیهان ما از #کیهانک درست شده است و این #کیهانک‌ها جاهایی هستند که این #ریسمان‌ها به شدت ارتعاش دارند.


@dr_nayeri
Forwarded from دستیار
بعدها با پیشرفت علم متوجه شدیم که خود #اتم که معروف به #نشکن و کوچکترین خشت و بنای #طبیعت بود اکنون در درون #هسته خودش اعضای کوچکتری #الکترون و #پروتون و #نوترون را دارد.

بعدها با شکافت #هسته_اتم متوجه شدند که در درون #هسته_اتم #پروتون‌ها قرار دارند و #نوترون‌ها نزدیک به 2000 برابر سنگین‌تر از #الکترون‌ها هستند.

🔸 #پروتون‌ها و #نوترون‌ها هم ذرات تشکیل شده از #کوآرک‌ها هستند.

⚡️ در نظریه #ریسمان‌ها مشخص شد که خود #کوآرک‌ها همگی از #ارتعاشات_کوانتومی مختلف این #ریسمان‌ها به وجود آمده اند.

👈 #ریسمان‌ها می‌توانند به صورت بسته ای یا حلقوی و یا باز باشند.

سه نیروی #الکترو_مغناطیس، قوی هسته ای و ضعیف هسته ای را با #کوانتیزه کردن توانسته بودند وحدتی بین‌شان به وجود بیاورند.

به نظر می‌آید که در #ریسمان‌های حلقوی باعث و بانی #نیروی_گرانشی و #ثقل هستند.

👈 اگر فرض کنیم که عالم ما شبیه کاغذ و دارای فضای دو بعدی است

اگر ما و تمام #کهکشان‌ها که در درون آن قرار دارند و همه در این غشای دو بعدی زندگی می‌کنند #ریسمان‌های باز حتمأ باید انتها‌هایشان به عالم ما وصل باشد.

👈 اما #ریسمان‌های حلقوی که در توده‌ی عالم ما قرار می‌گیرند می‌توانند به راحتی بین آن غشا و آن فضای توده حرکت کنند.

👈 بنابراین اگر ابعاد اضافی هم در عالم وجود داشته باشد ظاهرأ آن #ریسمان‌های حلقوی که حامل #نیروی_گرانشی هستند می‌توانند در این فضا حرکت کنند.

♨️ اگر #انرژی را به شکل یک طناب یا نخ در نظر بگیریم می‌تواند به دور فضا بپیچد که اصطلاحأ به آن #عدد_کوانتومی_پیچشی می‌گویند.

👈 بنابراین طناب یا #ریسمان این خاصیت را دارد که می‌تواند چندین بار حتی هزاران بار دور فضا بچرخد یا بپیچد.

👆 این پیچش تا زمانی که وجود داشته باشد به نظر می‌آید که جلوی انبساط و گسترش فضا را گرفته و محدودیت ایجاد ‌کند.

اگر این طناب شل‌تر شود و به خاطر افت و خیزهایی که در #کوانتوم اتفاق می‌افتد این #ریسمان بازتر شده کم کم امکان دارد که فضا گسترش پیدا کند.

🌀 اگر خاصیت پیچیدن #ریسمان به دور فضا، را به خواص #طبیعت اضافه بکنیم، اصطلاحأ به آن درجه #آزادی می‌گویند،

باعث می‌شود یک نوع دوگانگی که ارتباط تنگاتنگ دارند بین کوچک و بزرگ به وجود بیاید.

👈 دوگانگی کوچک و بزرگ T-Duality یعنی #طبیعت تفاوتی را بین دنیای کوچک و بزرگ قائل نیست.

عالم بزرگ را #کیهانستانی تصور کنیم که متشکل از #کیهانک‌های متفاوتی است و در ابتدای عالم هیچ چیزی وجود نداشته، حتی #نور و فقط غلیان #انرژی بوده که باعث شده که در هر یک از #کیهانک‌ها #ریسمان‌ها (تجمع و تمرکز انرژی) به شدت نوسان و ارتعاش داشته باشند.

👈 اگر این ارتعاشات گرمایی را نگاه بکنیم همان #تابش_زمینه_کیهانی است.

نوری است که از انفجار #انرژی یا #مهبانگ یا نقطه اتصال بین دو عالم باقی مانده است.

🔅 هر نوری که از منبع اش تولید بشود غیر #پلاریزه است ولی به محض اینکه با جسمی برخورد بکند و باز تابیده بشود آن نور #پلاریزه می‌شود.

👈 بنابراین اگر فکر کنیم که نوری وجود داشته که از فضای #پلازمای حدود 300 هزار سال پیش باید حرکت می‌کرده و 80 هزار سال هم این نور در فضای #پلازمایی سرگردان بوده بعد از آن توانسته تقریبأ بدون پراکندگی و برخورد با #ذرات_باردار_الکتریکی به سمت ما برسد آن نور باید دچار #قطبیدگی یا #پولاریزاسیون شده باشد.

🔹🔸 گروه Bicep توانسته اند که نوع #پلاریزاسیون این نور را ببینند و براساس نوع #پلاریزاسیون متوجه شده اند که می‌تواند #امواج_گرانشی یا #ثقلی در آن وجود داشته باشد.

🔭 این گروه با #تلسکوپی که در قطب جنوب قرار داد توانستند نوع #پلاریزاسیون را اندازه گیری کنند.

👈 به این ترتیب برای اولین بار #امواج_گرانشی یا #ثقلی که درست بعد از پیدایش عالم بوده توسط این گروه و #تلسکوپی که در قطب جنوب قرار داشته به دست آمده است.



@dr_nayeri
💥 مهبانگ در اندیشه46


برنامه چهل‌وششم “مِهبانگ” با مبحث “ #دنیای_کوانتمی ” تقدیم به شما دوستداران دانش و خردورزی.

#نظریه‌_گرانش_کوانتمی

تقابل تفکر #هندسی و #جبری

معادلات #انیشتین و تلفیق #هندسه و #طبیعت

#فیریدمن و انبساط عالم

اولین مشاهدات تلسکوپ #هابل

تولد عالم در نقطه آغازین

#مهبانگ_داغ و #تابش_کیهانی

شکار #ذرات_بنیادین

سه دقیقه بعد از #مهبانگ

تاریخ تولد ستاره‌ها و کهکشان‌ها

صفحه‌ی آخرین پراکندگی نور

#انرژی_خلاء و #تورم_کیهانی


@dr_nayeri