🌐کانال پروفسور علی نیری🌐
8.6K subscribers
1.25K photos
1.1K videos
247 files
542 links
هدف ایجاد کانال در ترویج علم است(همچنین برای روشنگری، تفکر انتقادی و ذهنی پرسشگر )

🌐 پروفسور دکتر علی نیری 🌐
https://t.me/joinchat/AAAAAD-1bCBo-JkAawg1YA
Download Telegram
Forwarded from دستیار
💥 پیدایش نظریه مهبانگ

در سال 1916 #البرت_انیشتین نظریه “ #نسبیت_عام ” را ارائه داد.

👆 این نظریه در مورد گرانش فقط نبود بلکه در مورد مفهوم فضا زمان نیز بود.

👈 نظریه‌ای بود که نه تنها به ما می‌گفت اجسام در فضا چگونه حرکت می‌کنند بلکه به ما کمک می‌کرد بفهمیم #گیتی خود چگونه #فرگشت یا تکامل یافته است.

🔅 در همان سال‌ها اعتقاد جامعه علمی بین‌المللی بر این بود جهان ما ایستا است و شامل تنها یک کهکشان آنهم راه شیری است❗️

و در ورای آن فضای بی انتها تیره و تهی است.

⚡️ در نظریه #انیشتین مانند نظریه #گرانش_نیوتون که پیش از وی بود...

#گرانش یک نیروی ربایشی محض بین همه اجسام است و این نیرو دو جانبه است و باعث بهم خوردن نیز می‌شود…

👆 خوب این موضوع با “گیتی ایستا و ثابت” تضاد داشت.

اکنون هر کسی غیر از مذهبیون تند رو میداند گیتی ایستا نیست بلکه در حال انبساط است و سنش حدود 13.72 میلیارد سال است که از مهبانگی غیر قابل باور داغ و چگال به وجود آمده است؛

👈 و اکنون در کیهان قابل مشاهده ما حداقل 100 میلیارد کهکشان وجود دارد.

🔹🔸 کسی که نخستین بار ایده و واژه #مهبانگ را ارائه کرد یک کشیش و فیزیک‌دان بلژیکی به نام “ #ژرژ_لومتر ” (Georges Lemaitre) بود…

👆 وی دارای دکتری از دانشگاه MIT نیز بود و در سال 1927 معادلات #نسبیت_انیشتین را حل کرد و گفت صددرصد گیتی در حال انبساط است این موضوع به مذاق #انیشتین خوش نیامد.

👈 بهر شکل #لومتر بر ایده خود پافشاری کرد و حتی گفت کیهان از نقطه‌ای اتمی و اولین به وجود آمده است.

🔸 این وسط تنها کسی که کبکش خروس می‌خواند و جوگیر شده بود پاپ مسیحیت بود؛

👈 چرا که #ژرژ_لومتر علاوه بر دانشمند بودنش کشیش نیز بود.

💥 سریعا وی ایده #مهبانگ را به خالق ربط داد.

از این باب #ژرژ_لومتر خطاب به پاپ مسیحیت آن دوران نامه زد و نوشت:

تا جایی که میدانم چنین نظریه ای در بیرون از هر گونه امر #متافیزیکی و دینی نهفته است.

#لومتر فهمیده بود چه مِهبانگی رخ داده باشد یا نه یک مساله علمی است نه الاهی.

👈 البته بسته به گرایش هر کسی می‌توان همین مهبانگ را به تفاسیر مذهبی نیز ربط داد.

🔆 کسی که فهمید گیتی ما دارای کهکشان های دیگری هستند و که از ما در حال فاصله گرفتن هستند ستاره‌شناس آمریکایی “ #ادوین_هابل ” در سال 1929 با تلسکوپ #هوکر 100 اینچی خودش بر فراز قله #مانت_ویلسن دست پیدا کرد.

🔅 او فهمید کهکشانهای دوردست با سرعت زیادی از ما در حال دور شدن هستند.

👈 البته تحلیلها و محاسباتش در مورد سن کیهان اشتباهاتی فاحش داشت او سن کیهان را 1.5 میلیارد سال به دست آورد.

در صورتیکه می‌دانیم همین زمین خودش 4 میلیارد سال سن دارد.
تقصیری نداشت.

☑️ بعد ها با استفاده از #ابرنواختر هایی که در یکصد سال یک بار در هر کهکشانی منفجر میشود توانستیم از آنها به عنوان نورسنجی استفاده کنیم و فواصل را تخمین بزنیم و محاسبه کنیم با اندازه گیری درخشندگی این #ابرنواخترها میتوان فهمید آنها و کهکشان‌شان چقدر از ما دور هستند.

✔️ آخرین #ابرنواختری که در راه شیری کهکشان خودمان منفجر شد 1604 توسط #یوهانس_کپلر دیده شد.

💥 تنها از یک مهبانگ داغ می‌توانست عناصر سبک و چنین شتابی برای انبساط کیهان به دست آید اما بقیه عناصر سنگین و حیاتی از کجا آمدند

آنها بعدها که ستاره ها شکل گرفتند و از انفجار ستارگان پدید آمدند و در عالم پراکنده شدند.

بله ما موجودات و حیات روی زمین یا هر جای دیگر حاصل این انفجارهای ستارگان هستیم ما محصول گرد و غبار مرگ ستارگانیم.

🔅 اتمهای در بدن ما نیز روزی در کارگاه مرکزی ستاره‌ها ساخته شده است.

👆 این یکی از شاعرانه ترین مفاهیم فیزیکی و واقعی در مورد کیهان و طبیعت است.

💥 خوب برای بیگ بنگ باید سند و مدرک دیگری باشد

بله هست #تابش به جا مانده از انفجار اولیه که امروز آن را “ #تابش_ریز_موج_کیهانی ” یا COSMIC RADIATION و یا CMBR می‌نامیم.

👆 در واقع CMBR چیزی نیست جز کورسوی مهبانگ که به ما مستقیما اجازه می‌دهد به گذشته بنگریم و سرشت گیتی را زمانی که خیلی داغ تر از الان بوده و ساختارش را ببینیم.

⚡️ یکی از نکات عجیب در مورد #تابش_ریز_موج_کیهانی این است که دو دانشمند کاملا بی خبر این امواج رو کشف کردند آنهم در #نیوجرسی .

👆 آن‌ها ابتدا فکر کردند این سیگنالی است از سمت #بیگانگان_فضایی ولی به هر طرفی که اندازه می‌گرفتند و رصد میکردند این امواج کاملا ثابت و منظم بود…

همیشه این امواج جلوی چشممان بود و بی خبر از آن بودیم.

☑️ خواستگاه این تابش سن مشخصی دارد.

💥 به یاد آورید 13.72 میلیارد سال پیش وقتی مهبانگ شکل گرفت❗️

🔹🔸 برخی می‌گویند آیا می‌شود آنقدر به گذشته کیهان نگاه کرد و خیره شد که خود مهبانگ را تماشا کنیم.

👈 اگر می‌شد که عالی بود ولی خیر نمیشود…

@dr_nayeri
Forwarded from دستیار
ما فقط گیتی جوانی را می‌توانیم ببینیم که تنها 380 هزار سال سن دارد از آن قبل‌تر مقدور نیست.

☑️ بین ما و آن دوران دور گویی دیواری است.

✔️ از نظر قوانین فیزیکی

⚡️ البته نه دیوار فیزیکی که مثل دیوار اتاقتان باشد

خیر

👈 وقتی به عمق کیهان نگاه کنیم در واقع گذشته کیهان را می‌بینیم؛

👈 آن‌هم نهایتا تا جایی که 300 هزار ساله است.

💥 وقتی گیتی داغ و چگال و جوان بوده است و دمایش 3000 درجه #کلوین بود آنقدر دما زیاد بود که اتمهای هستی را می‌توانست به اجزای سازنده شان مثل #پروتون و #نوترون تبدیل کند.

پیش از این زمان ماده خنثی ایی در کیهان نبود.

ماده عادی در گیتی ساخته شده از #هسته‌های_اتمی و #الکترون‌ها متشکل از #پلاسمایی فشرده از ذرات #برهم_کنش‌دهنده با #تابش بود.

🔘 پلاسما میتواند تابش را کدر کند.

🔹 #ذرات_باردار در #پلاسما میتونن #فوتونها را جذب کنند و آن‌ها را گسیل کنند.

👈 به طوری که تابش در این محیط نمی‌تواند راحت گسیل کند.

👆 پس نمی‌توان این قسمت از کیهان را دید.

💥 #گیتی از این زمان تا به الان با ضریب 1000 گسترش یافت تا سرد و خنک تر شد طوری که الان دمای کیهان 3 درجه بالای صفر #کلوین است .

🔸 اگر بتوانیم عکسی از آخرین رویه ی پراکندگی در کیهان بگیریم یعنی زمانی که #گیتی نوزاد 300 هزار ساله بود میتونیم همه ساختارهایی رو ببینیم که بعدها تبدیل به ستاره ها و کهکشانها شد


منبع: کتاب #گیتی_از_هیچ


💥 گردآوری و ترجمه : #آرش_آریامنش


@dr_nayeri
Forwarded from دستیار
💥 #گیتی_از_هیچ

#بخش_اول

آیا قوانین فیزیک می‌توانند شروع و شکل‌گیری کیهان ما را شرح دهند

💥 چگونه جهانی از عدم ممکن است

ما گفتیم که بشر جایی رسیده که از ثانیه ای پس از آغاز کیهان را می‌تواند شرح دهد (لغت #بیگ‌بنگ برای آغاز کیهان لغتی غلط است، چرا که #بنگ به معنی صدا و انفجاری که صدا دارد در صورتی‌که اون زمان صدایی نبوده) اما این انفجار در سراسر عالم از یک #خلا_کوانتومی به وجود آمد.

☑️ اما #اصل_عدم_قطعیت به ما می‌گوید اگر بخواید یک ذره را بررسی کنید و همزمان اندازه و جهتش را تعیین کنید غیر ممکن است چرا که هر چه بیشتر و با دقت بالایی ذره ای را مورد مطالعه قرار دهید ذره خاصیت جهشی موجی میابد و از خاصیت ذره ای خود خارج میشود.

#خلا_کوانتومی ناشی از #اصل_عدم_قطعیت #هایزنبرگ است به این ترتیب در کسر بسیار کوچکی از ثانیه 10 به توان -44 ثانیه ( #زمان_پلانک ) اگر بتوان اون زمان را با دقت بالایی اندازه بگیریم #عدم_قطعیتی در انرژی ذرات پیدا میشه که اونقدر هست که اصطلاحا ذرات و ضد ذرات مجازی را به وجود اورد انهم در خلاء.

🔹🔸 خلایی که تا پیش از آشنایی با #فیزیک_کوانتومی میشناختیم #خلا_کلاسیک_نیوتونی بود یعنی صفر مطلق یا هیچ مطلق …

👈 اما در #خلا_کوانتومی فرق داره هیچی است که مجموعه ای از ذرات مثبت و منفی است که در جمع به شما انرژی صفر را میدهد …

👈 در #خلا_کوانتومی انرژی صفر است برای اینکه حاصلجمع این انرژی ذرات صفر میشه.

پس در آفرینش عالم از هیچ چیز باید توجه داشته باشیم هیچ چه معنی میده.

👆 این یک مدل ریاضی برای توضیح آفرینش عالم نیست.

👈 کار #فیزیک‌دان با #ریاضی‌دان اینجاست که متفاوت است…

در #فیزیک شما #طبیعت رو توضیح و توصیف می‌کنید.

اتفاقی که در #خلا_کوانتومی میوفته به دلیل افت و خیز های که در آن جا وجود داره

اگر شما دو صفحه رسانا رو موازی قرار دهید مثلا به فاصله یک هزارم #ماکرومتر بر اساس تئوری های #میدان_های_کوانتومی این دو صفحه رسانا باید هم رو جذب کنند …

✔️ توصیف چنین چیزی از نظر #کلاسیک رد میشه

چرا که میگه در خلا چیزی نیست که باعث جذب این دو صفحه بهم بشه

👈 اما یکی از پیش بینی های #خلا_کوانتومی اینه که این دو صفحه رسانا در فاصله کمی از هم هستند بر اساس #قوانین_فیزیک_کوانتومی و #خلایی که بینشون هست اون موقع با #نیروی_الکترومغناطیسی_کوانتومی بین صفحات باید این دو صفحه همو جذب کنند.

👆 این که چیز بدیهی بود.

🔬 در ازمایشگاه هم دیدیمش.

⚡️ پس #خلا_کوانتومی چیزی انتزاعی نیست که من در آوردی باشه

👈 بلکه آزمایش شده

👈 دیده شده.

🔬 در آزمایشگاه #سرن در #سوییس در شتاب دهنده عظیم هادرونی #میدانهای_هیگز برآمده از همین #خلا_کوانتومی هستند.

👆 همونطور که در متن گفتیم بشر با علم امروز از یک ثانیه پس از #بیگ_بنگ تا امروز رو شرح داده

👈 اما مشکل ما همون یک ثانیه اول آغاز هستی میباشد

👈 چخبر بوده در اون یک ثانیه

چون اندازه عالم در یک ثانیه اول در ابعاد بسیار ریز بوده 10 به توان منفی 35 متر !!

👆 این عدد کوچکتر از هر ذره ی شناخته شده ایست که ما امروزه تونستیم با #تکنولوژی برتر امروز مورد کاوش و بررسی قرار بدیم.

ما ناگزیریم چون داریم در مورد عالم صحبت میکنیم نظریه #نسبیت_انیشتین که در مورد #ثقل یا #گرانش است استفاده کنیم از یک سوی و از سوی دیگر چون داریم در مورد اندازه ای صحبت میکنیم که در ابعاد ریز اتمی است مجبوریم از #فیزیک_کوانتوم استفاده کنیم ….

👆 تلفیق اینها به یک تئوری و معادله ای احتیاج داره که بهش میگیم ” #تئوری_گرانش_کوانتومی ” این تنها قطعه گمشده از این پازلی است که همچنین فیزیک دانها به دنبال دستیابی بهش هستند.

🔹🔸 به نظر میرسه یکی از راه های رسیدن به این نظریه و به این فرمول…

👈 نظریه #ریسمان_ها باشد…

👈 اما هنوز به طور کامل یک نظریه سازگار برای کیهان نرسیدیم.

🔅 اگر ما یک #خلا_کوانتومی در نظر بگیریم آیا #قوانین_گرانش رو میشه با یک تقریبی برای این خلا نوشت

تلفیق نظریه #نیمه_کلاسیک_گرانش با نظریه #خلا_کوانتومی به ما عالمی رو خواهد داد که اصطلاحا “آفرینش عالم از خلا کوانتومی است”.

💥 هاوکینگ نیز هشداری در این باره به دانشمندانی که در شتاب دهنده #سرن سوئیس هستند

این بوده که مراقب این #خلاهای_کوانتومی باشید

👈 برای اینکه #خلا_کوانتومی بسیار ناپایدار است و میتونه #عالم_نوزادی رو به وجود بیاورد؛

که اون #عالم_نوزاد ممکنه از طریق یک #کرمچاله با این عالم ما در روی زمین ارتباط برقرار کنه و حتی ممکنه باعث از بین رفتن تمدن بشر ما بشه.

@dr_nayeri

ادامه دارد ...
🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰
Forwarded from دستیار
💥 گیتی از هیچ

#بخش_سوم


در #گیتی بدون معجزه ,هنگامی که با نظم زیر بنای ساده ی ژرفی رو به رو میشوید میتوانید دو نتیجه مختلف بگیرید.

1⃣ یکی اینکه از سوی خود #نیوتون گرفته شد و حتی پیش تر از وی #گالیله و تعداد دیگری از دانشمندان مورد پشتیبانی قرار دادند و آن این است که چنین نظمی آفریده خالقی هوشمند و آسمانی است که مسوول نه تنها #گیتی است بلکه خود ما نیز هست.

👈 و ما ادمیان در تصور وی آفریده شدیم.

2⃣ دوم اینکه خود این قوانین تمامِ چیزی هستند که وجود دارد و پدید آمدند، توسعه و فرگشت یافتند و تکامل کیهانمان را الزامی میکنند.

👈 و ما فراورده های جانبی ناگزیر این قوانین هستیم و شاید این قوانین جاودانه باشند

شاید آنها نیز پا به هستی گذاشتند باز هم مفهومی مطلقا فیزیکی است.

اما در مورد #گیتی و خاستگاه آن پاسخ هایی که از امید فلسفه عرفان الهام میابد چیزی عاید ما نخواهد کرد

🌱 اصولا اگر پاسخی در کار باشد در کشف طبیعت است.

چه خوشمان بیاید یا خیر #گیتی همینی هست که هست.

⚡️ شاید مفهوم #گیتی_از_هیچ ، کمی دلخور کننده و دلسرد کننده برای برخی از خدا باوران باشد و به مزاج آنها خوش نیاید

👆 ولی این مفهوم از فرد یا گروه یا مکتب خاصی بیرون نیامده است بلکه به لطف پیشرفت در مشاهده و تجربه و کشفیات هیجان انگیز کیهانی بیرون آمده است.

قوانین #نیوتون نه تنها به شدت آزادی عمل موجودی آسمانی به نام خدا را محدود کردند، بلکه نیازمندی #طبیعت به دخالت فردی ماورایی را کنار گذاشتند.

#نیوتون کشف کرد حرکت سیارات به دور خورشید نیازمند آن نیست که پیوسته در مسیرشان هول داده شوند، بلکه نیرویی در کار است و نامش #گرانش میباشد.

💥 ما امروز میتوانیم #فرگشت و تکامل #گیتی را از نخستین زمان #بیگ_بنگ و آغاز کیهان بدون نیاز به نیرویی ماورایی شرح دهیم.

توسط همین #قوانین_محکم_فیزیک .

و همینطور میتوانیم با همین قوانین آینده کیهان را پیشبینی نیز بکنیم.

🔸🔹 شکی نیست هنوز ابهامات زیادی در کیهان وجود دارد که کشف نشده یا پاسخ داده نشدند

👆 اما این بدان معنا نیست که خالقی وجود دارد.

✔️ درست همانطور که #داروین نیاز به دخالت آسمانی در #فرگشت نوین جهان آکنده از حیاتی گوناگون در سرتاسر این سیاره را از میان برداشت ..

درک کنونی ما از #گیتی و گذشته و آینده اش این امکان را شدنی تر کرد که ” #چیز ” میتواند بدون نیاز به هر راهنمای آسمانی از “ #هیچ ” سر در آورد.

همانطور که در پستهای قبلی اشاره شد #گیتی ما تخت است یعنی شواهد اینطور میگوید.

دست کم در مقیاس هایی که ماده به شکل کهکشانها بر آن سیطره دارد در آن #گیتی تخت است.

میانگین #انرژی_گرانشی #نیوتونی هر جسم سهیم در انبساط کیهان دقیقا 0 است.

🔸🔹 فضای تهی میتواند دارای انرژی ناصفر باشد حتی در نبود هر گونه ماده یا تابشی …

#نسبیت_عام_انیشتین نیز به ما میگوید که فضا انبساطی تساعدی دارد به طوریکه حتی ریز ترین محدوده در زمانهای اولیه میتوانسته با سرعت اندازه ی بیش از مقدار کافی برای گنجاندن همه #گیتی مرئی امروزین را در بربگیرد.

⚡️ طی چنین انبساط سریعی محدوده ای که سرانجام #گیتی ما را در برمیگیرد انرژی نهفته ی درون فضای تهی تخت تر و تخت تر میشود.

👈 چون با رشد #گیتی انرژِی نهفته در آن فضای تهی رشد میکند.

👆 این پدیده بدون نیزا به معجزه الهی رخ میدهد.

افت و خیزهای کم چگال در فضای تهی ناشی از قواعد #مکانیک_کوانتوم بعدا مسوول همه ساختار هایی شد که امروز در #گیتی میبینیم.

👈 پس ما و هر آنچه میبینیم از افت و خیزهای #کوانتومی در چیزی که اساسا هیچیِ نزدیک آغاز زمان است.

👈 یعنی طی انبساط #تورمی سر برآوردیم.

⚫️ #چیز میتواند از فضای تهی سر برآورد.

اینکه #گیتی تخت است و اینکه #گرانش_نیوتونی موضعی اساسا امروزه صفر است

👈 به شدت بیانگر این است که #گیتی خودمان از دل #فرایند_تورمی با انرژی فضای تهی از هیچ به وجود آمده است

منبع: کتاب #گیتی_از_هیچ ( #لارونس_کراوس )


💥 گردآوری و ترجمه: #آرش_آریامنش



@dr_nayeri