🌹🍃🌿🌸🍃🌾
🍃🌺🍂
🍂🌿
🌾
❇️ ربَّنَا وَ لَاتُحَمِّلْنَا مَا لَا طَاقَةَ لَنَا بِهِ وَ اعْفُ عَنَّا وَ اغْفِرْ لَنَا وَ ارْحَمْنَا ... ﴿بقرة: ٢٨٦﴾
❇️ خداوندگار ما، آنچه تاب و توانش را نداریم بر دوش ما مگذار و از ما در گذر و ما را بیامرز و به ما رحم کن ...
🌾
🌿🍂
🍂🌺🍃
🌹🍃🌿🌸🍃🌾
#نیایش_قرآنی
@hamidhossaini
🍃🌺🍂
🍂🌿
🌾
❇️ ربَّنَا وَ لَاتُحَمِّلْنَا مَا لَا طَاقَةَ لَنَا بِهِ وَ اعْفُ عَنَّا وَ اغْفِرْ لَنَا وَ ارْحَمْنَا ... ﴿بقرة: ٢٨٦﴾
❇️ خداوندگار ما، آنچه تاب و توانش را نداریم بر دوش ما مگذار و از ما در گذر و ما را بیامرز و به ما رحم کن ...
🌾
🌿🍂
🍂🌺🍃
🌹🍃🌿🌸🍃🌾
#نیایش_قرآنی
@hamidhossaini
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
❇️ دارالشفاء جایی است که عقل و تدبیر و حقوق دیگران در اولویت باشد؛ اگر نه قرآن هم که خود را شفاء و رحمت معرفی میکند، بهرهٔ بیعقلان و بیاخلاقان را از این کتاب مقدس چیزی جز خسران و گمراهی نمیداند.
⭕️ @hamidhossaini
⭕️ @hamidhossaini
Forwarded from شهاب الدین حائری شیرازی
🌞
✔ لطفالله دژکام، امام جمعه شیراز:🔻
اینکه من باید نماز جماعت را تعطیل کنم یا نکنم، مدیر حوزه سلامت استان باید بگوید؛ در مورد نحوه مدیریت بیماری هم باید آنچه در این زمینه اعلام شد، همگان اطاعت کنیم. همانگونه که این مدیران همه در مسایل شرعی مقلد ما هستند، ما نیز در تشخیص مطیع آنها هستیم و نباید این موضوع را نادیده بگیریم، زیرا هرج و مرج مردم را گیج میکند، یک مدیریت باید در این زمینه وجود داشته باشد و اگر لازم باشد اطلاعیه میدهد و هر اطلاعیه داده شد اولین کسی که باید اطاعت کند بنده هستم.
میگویند برای برگزاری اعتکاف چه باید کرد؟ به افراد گفتم، نظر مسوولان بهداشتی را کسب و هرچه گفتند، عمل کنید.
از اینکه امروز (ششم اسفند) آستان مقدس حرم مطهر امام رضا(ع) اعلام کرد در مسایل حرم، همه پیرو دستورات بهداشتی هستیم لذت بردم، نباید کاری کنیم که بگویند هر کسی برای خود تصمیمی میگیرد.
@virayeshe_zehn
✔ لطفالله دژکام، امام جمعه شیراز:🔻
اینکه من باید نماز جماعت را تعطیل کنم یا نکنم، مدیر حوزه سلامت استان باید بگوید؛ در مورد نحوه مدیریت بیماری هم باید آنچه در این زمینه اعلام شد، همگان اطاعت کنیم. همانگونه که این مدیران همه در مسایل شرعی مقلد ما هستند، ما نیز در تشخیص مطیع آنها هستیم و نباید این موضوع را نادیده بگیریم، زیرا هرج و مرج مردم را گیج میکند، یک مدیریت باید در این زمینه وجود داشته باشد و اگر لازم باشد اطلاعیه میدهد و هر اطلاعیه داده شد اولین کسی که باید اطاعت کند بنده هستم.
میگویند برای برگزاری اعتکاف چه باید کرد؟ به افراد گفتم، نظر مسوولان بهداشتی را کسب و هرچه گفتند، عمل کنید.
از اینکه امروز (ششم اسفند) آستان مقدس حرم مطهر امام رضا(ع) اعلام کرد در مسایل حرم، همه پیرو دستورات بهداشتی هستیم لذت بردم، نباید کاری کنیم که بگویند هر کسی برای خود تصمیمی میگیرد.
@virayeshe_zehn
Forwarded from سی مرغ (ALI TABIATPOOR)
تاریخمندی روایات
این روزها روایتی منسوب به امام صادق (ع) دست به دست می چرخد که موجبات طعن به مومنان و دلگیری آنان شده است. این روایت به این مضمون است که "هر گاه بلا و ذلتی به شما رسید ، به قم بروید ، چون آنجا پناهگاه فرزندان فاطمه و استراحتگاه مومنان است."
باید به مومنان گفت دلگیر نشوید که خود کرده را تدبیر نیست. وقتی هر روایتی را هر کسی و هر نهادی بدون بررسی صدوری و دلالی بر در و دیوار شهرها را پر می زنند و مدام از رادیو و تلویزیون و تریبون ها پخش می کنند ، باید انتظار چنین روزهایی را هم می داشتند. البته متاسفانه آنها که چنین می کنند در چنین مواقعی از صحنه غایبند و بار پاسخ به سوالات بر دوش آنانی می افتد که درد دین دارند نه آن که نان دین خورند.
و اما ماجرای این روایت : فارغ از بحث صدوری و سندی روایت ، باید گفت بسیاری از روایات مندرج در کتب روایی ما تاریخمندند و برای مخاطب آن زمان و آن مکان بوده است.
در اواخر دوران بنی امیه قیامی به رهبری ابن اشعث در عراق رخ داد که یکی از قبایل عرب ساکن کوفه به نام "بنی اشعر"(اشاعره) هم شرکت داشت. این قیام شکست خورد و بازماندگان آنها در اقصی نقاط مملکت پهناور اسلامی متواری شدند. از جمله انقلابیون اشعری به ایران متواری و در محل قم کنونی ساکن شدند. آنها با کمک مردم محلی در آن منطقه برج و بارویی ساختند و آن را قم نامیدند که تا اندازه ی زیادی از حکومت مرکزی استقلال داشت.
اشعریان، شیعه نه به معنی امروزی آن بلکه به معنی عام آنروزی بودند. لذا قم از آن زمان مامنی برای انقلابیون مختلف شیعی اعم از کیسانی و عباسی و امامی شد که از دست خلفای وقت متواری می شدند. با انقلاب عباسیان بر ضد امویان ، اشعریان قم هم در آن شرکت کردند و لذا پس از روی کار آمدن عباسیان ، به پاداش این همکاری ، حکومت قم را یافتند که استقلالی بیش از پیش داشت. بعدها این اشعریان به تدریج به جناح امامی شیعیان نزدیک شدند.
بهر حال این روایت بر فرض صحت سند به چنین ماجرایی اشاره دارد. اگر علمای ما این روایت را از بستر زمانی خود خارج نمی کردند و برای تایید حوزه ی قم به آن اطلاق نمی دادند، اینک چنین شبهه ای مطرح نمی شد.
باشد که عبرت گیریم.
@Cmorghgrom30
این روزها روایتی منسوب به امام صادق (ع) دست به دست می چرخد که موجبات طعن به مومنان و دلگیری آنان شده است. این روایت به این مضمون است که "هر گاه بلا و ذلتی به شما رسید ، به قم بروید ، چون آنجا پناهگاه فرزندان فاطمه و استراحتگاه مومنان است."
باید به مومنان گفت دلگیر نشوید که خود کرده را تدبیر نیست. وقتی هر روایتی را هر کسی و هر نهادی بدون بررسی صدوری و دلالی بر در و دیوار شهرها را پر می زنند و مدام از رادیو و تلویزیون و تریبون ها پخش می کنند ، باید انتظار چنین روزهایی را هم می داشتند. البته متاسفانه آنها که چنین می کنند در چنین مواقعی از صحنه غایبند و بار پاسخ به سوالات بر دوش آنانی می افتد که درد دین دارند نه آن که نان دین خورند.
و اما ماجرای این روایت : فارغ از بحث صدوری و سندی روایت ، باید گفت بسیاری از روایات مندرج در کتب روایی ما تاریخمندند و برای مخاطب آن زمان و آن مکان بوده است.
در اواخر دوران بنی امیه قیامی به رهبری ابن اشعث در عراق رخ داد که یکی از قبایل عرب ساکن کوفه به نام "بنی اشعر"(اشاعره) هم شرکت داشت. این قیام شکست خورد و بازماندگان آنها در اقصی نقاط مملکت پهناور اسلامی متواری شدند. از جمله انقلابیون اشعری به ایران متواری و در محل قم کنونی ساکن شدند. آنها با کمک مردم محلی در آن منطقه برج و بارویی ساختند و آن را قم نامیدند که تا اندازه ی زیادی از حکومت مرکزی استقلال داشت.
اشعریان، شیعه نه به معنی امروزی آن بلکه به معنی عام آنروزی بودند. لذا قم از آن زمان مامنی برای انقلابیون مختلف شیعی اعم از کیسانی و عباسی و امامی شد که از دست خلفای وقت متواری می شدند. با انقلاب عباسیان بر ضد امویان ، اشعریان قم هم در آن شرکت کردند و لذا پس از روی کار آمدن عباسیان ، به پاداش این همکاری ، حکومت قم را یافتند که استقلالی بیش از پیش داشت. بعدها این اشعریان به تدریج به جناح امامی شیعیان نزدیک شدند.
بهر حال این روایت بر فرض صحت سند به چنین ماجرایی اشاره دارد. اگر علمای ما این روایت را از بستر زمانی خود خارج نمی کردند و برای تایید حوزه ی قم به آن اطلاق نمی دادند، اینک چنین شبهه ای مطرح نمی شد.
باشد که عبرت گیریم.
@Cmorghgrom30
💢 برتر از نماز در مسجد النبی 💢
❇️ مرازِم بن حکیم میگوید با محمد بن مُصادف به مدینه رفتیم. وقتی رسیدیم، مریض شدم. محمد مرا تنها میگذاشت و برای عبادت به مسجد میرفت. جریان را به پدرش گفتم و او به امام صادق (علیهالسلام) خبر داد.
آن حضرت برایش پیغام فرستادند: «اگر پیش او مینشستی، فضیلتش از نماز خواندن در مسجد النبی بیشتر بود».
📚 کافی، ج ۴، ص ۵۴۵.
⭕️ @hamidhossaini
❇️ مرازِم بن حکیم میگوید با محمد بن مُصادف به مدینه رفتیم. وقتی رسیدیم، مریض شدم. محمد مرا تنها میگذاشت و برای عبادت به مسجد میرفت. جریان را به پدرش گفتم و او به امام صادق (علیهالسلام) خبر داد.
آن حضرت برایش پیغام فرستادند: «اگر پیش او مینشستی، فضیلتش از نماز خواندن در مسجد النبی بیشتر بود».
📚 کافی، ج ۴، ص ۵۴۵.
⭕️ @hamidhossaini
Forwarded from کانال رسمی محمد مطهری
✅ کَرنای کرونا
محمد مطهری
🔹 بوق و کرنای کرونا، جهان را پر کرده و جامعه ما را نیز با چالشهای گوناگونی مواجه ساخته که مشکلات مضاعف کسب و کار از آن جمله است. آنچه میآید بیشتر ناظر به ابعاد فردی این مهمان ناخوانده است؛ امید که بیفایده نباشد:
🔹۱. دستپاچگی این روزهای بسیاری از ما و هراس از کرونا، این «بینهایت کوچکِ غیرقابل دیدن»، نتیجه کمتوجهی به آن «بینهایت بزرگِ غیرقابل وصف» در طول زندگی است. آن کس که به معنای واقعی «بندگی» کرده، اقدامات لازم بهداشتی را مانند همه انجام میدهد ولی حتی برای یک لحظه نه خوفی او را میگیرد و نه حزنی.
🔹۲. تا کنون بیتوجه بودیم که در تماس با چشم و گوشی و خودکار نیز چه نعمت بزرگی نهفته است. بیجهت نیست که خالق هستی به ما یادآوری میکند که اگر بخواهید نعمتهای مرا بشمارید از آن عاجزید (چه رسد به شکر). اگر «سلامتی» در کنار «امنیت» در روایات اسلامی « دو نعمت مجهول» خوانده شده، چه بسا به غلط آن را به «نعمت مغفول» معنا میکردیم. (برخی ابعاد نعمت مجهول، بر خلاف نعمت مغفول، صرفا با تمرکز و توجه شناخته نمیشود و چه بسا هرگز آشکار نگردد).
🔹۳. اگر ویروس کرونا، این بزرگترین واعظ و یادآور مرگ در حال حاضر جهان، نتوانسته با تهدید «دستگاه تنفس» ما، در کردار و رفتارمان تغییری ایجاد کند، بدانیم «دستگاه تعقل» ما به یک ویروس معنوی، به مراتب خطرناکتر از کرونا مبتلاست که چنین روح و جان ما کرخت شده است. آیه معروف «انا لله و انا الیه راجعون» تحسین کسانی است که پس از مواجهه با مصیبتها بلافاصله بازگشت به سوی خداوند را بر زبان میآورند.
🔹۴. ویروس کرونا ما را دریابد یا نیابد، پیامش همگانی است. ما ممکن است در نهایت، «هدف» کرونا نباشیم ولی قطعا «مخاطب» کرونا هستیم. هشدار فریادگونه کرونا را بشنویم که ما را به جبران ظلمها، حق الناسها، آزارها، حرامخواریها، پروندهسازیها، حقهبازیها، پارتیبازیها، اتهامزنیها و ... فرا میخواند. اگر جانهای عزیزی که این روزها خاموش میشود در ما چراغی نیفروزد، قربانیان واقعی کرونا «خود ما» هستیم که در چنین زندگی غافلانهای غوطهوریم.
🔹۵. آنچه باعث غفلت مضاعف ما شده، نحوه تعامل ما در پیام رسانهای اجتماعی است. گمان میکنیم در کنار مراقبتهای بهداشتی، تنها یک وظیفه دیگر باقی میماند و آن گزارشگری است: جستجو در اخبار، گزارشگیری و ارسال هشدارهای پزشکی، آمار و تصاویر جانباختگان، همراه با بیان احساسات خود با ایموجیها و عبارات مختلف. حکایت ما حکایت کسی است که مشغول پرخوری بر سر سفره بود. به او دستمال کاغذی تعارف میکردند تا بلکه از شکمبارگی دست بردارد، ولی او بدون درک مقصود، جعبه دستمال را به نفرات کناری دست به دست میکرد و همچنان سرگرم خوردن بود.
🔹۶. این روزها با عباراتی مانند «پناه بر خدا» و «خدا خودش رحم کند» کم از خدا یاد نمیکنیم. این از خدا یادکردنها معمولا با «توجه قلبی» همراه نیست؛ چیزی است شبیه سلام کردن به دیگران، که به صورت عادت از دهان ما بارها خارج میشود و معمولا معنای سلام را قصد نمیکنیم و چه بسا معنایش را هم ندانیم. آنچه غالبا مفقود است تضرع و استغاثه واقعی به درگاه الهی است که از عمق جان با اشک و آه برخیزد، البته اگر اشتغال بیش از حد در مقام «خبرنگار افتخاری کرونا» تمرکز و مجالی باقی گذارد. خوشا به حال کسانی که از اسفند ۹۸ انسان دیگری میشوند.
🔻در پایان این مطلب بسیار مهم را ناگفته نگذارم که این غفلت معنوی در جامعه، با غفلت سیاسی برخی مسئولان همزمان شده است. هیاهوی این کرونا نباید ما را از کرونای اجتماعی و سیاسی که در دوم اسفندماه با عدم استقبال حدود شصت درصد از مردم در انتخابات، رسما اعلام موجودیت کرد، غافل کند. چه شده است که «تنها اندکی پس از حماسه بینظیر در تشییع سردار سلیمانی»، «در بحبوحه نعرهها و فشارها و تحریمهای دشمنان» و علیرغم «آنهمه تاکید بر تاثیر میزان مشارکت بر امنیت ملی و جایگاه جهانی کشور»، «توسل به احساسات ملی» و حتی «واجب شرعی اعلام شدن شرکت در انتخابات از سوی مراجع دینی و انقلابی» در نهایت، حدود سی و گاهی بیست درصد مردم در شهرهای بزرگ به صحنه میآیند؟
این پیام تلخی است که باید شنید گر چه مایل به شنیدنش نباشیم: کرونای حضور کمرمق مردم در انتخابات، دستگاه تنفسی نظام و انقلاب را تهدید میکند.
انقلاب و نظام ما تنها زمانی میتواند از دچار شدن به سندروم حاد تنفسی رهایی پیدا کند که پرسشها و ابهاماتی که مانند ویروس، اذهان را آلوده کرده است بیپاسخ نماند. نابودی این ویروسها جز با لمس عدالت و صداقت توسط مردم در امور مختلف امنیتی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و بهداشتی میسر نیست. بسیاری از مردم چنین احساسی ندارند که در غیر زمان انتخابات هم به حساب میآیند. اگر «عدالت و صداقت» تقویت و ملموس شود نیازی چنین شدید به «حراست» نخواهد بود.
@m_motahari
محمد مطهری
🔹 بوق و کرنای کرونا، جهان را پر کرده و جامعه ما را نیز با چالشهای گوناگونی مواجه ساخته که مشکلات مضاعف کسب و کار از آن جمله است. آنچه میآید بیشتر ناظر به ابعاد فردی این مهمان ناخوانده است؛ امید که بیفایده نباشد:
🔹۱. دستپاچگی این روزهای بسیاری از ما و هراس از کرونا، این «بینهایت کوچکِ غیرقابل دیدن»، نتیجه کمتوجهی به آن «بینهایت بزرگِ غیرقابل وصف» در طول زندگی است. آن کس که به معنای واقعی «بندگی» کرده، اقدامات لازم بهداشتی را مانند همه انجام میدهد ولی حتی برای یک لحظه نه خوفی او را میگیرد و نه حزنی.
🔹۲. تا کنون بیتوجه بودیم که در تماس با چشم و گوشی و خودکار نیز چه نعمت بزرگی نهفته است. بیجهت نیست که خالق هستی به ما یادآوری میکند که اگر بخواهید نعمتهای مرا بشمارید از آن عاجزید (چه رسد به شکر). اگر «سلامتی» در کنار «امنیت» در روایات اسلامی « دو نعمت مجهول» خوانده شده، چه بسا به غلط آن را به «نعمت مغفول» معنا میکردیم. (برخی ابعاد نعمت مجهول، بر خلاف نعمت مغفول، صرفا با تمرکز و توجه شناخته نمیشود و چه بسا هرگز آشکار نگردد).
🔹۳. اگر ویروس کرونا، این بزرگترین واعظ و یادآور مرگ در حال حاضر جهان، نتوانسته با تهدید «دستگاه تنفس» ما، در کردار و رفتارمان تغییری ایجاد کند، بدانیم «دستگاه تعقل» ما به یک ویروس معنوی، به مراتب خطرناکتر از کرونا مبتلاست که چنین روح و جان ما کرخت شده است. آیه معروف «انا لله و انا الیه راجعون» تحسین کسانی است که پس از مواجهه با مصیبتها بلافاصله بازگشت به سوی خداوند را بر زبان میآورند.
🔹۴. ویروس کرونا ما را دریابد یا نیابد، پیامش همگانی است. ما ممکن است در نهایت، «هدف» کرونا نباشیم ولی قطعا «مخاطب» کرونا هستیم. هشدار فریادگونه کرونا را بشنویم که ما را به جبران ظلمها، حق الناسها، آزارها، حرامخواریها، پروندهسازیها، حقهبازیها، پارتیبازیها، اتهامزنیها و ... فرا میخواند. اگر جانهای عزیزی که این روزها خاموش میشود در ما چراغی نیفروزد، قربانیان واقعی کرونا «خود ما» هستیم که در چنین زندگی غافلانهای غوطهوریم.
🔹۵. آنچه باعث غفلت مضاعف ما شده، نحوه تعامل ما در پیام رسانهای اجتماعی است. گمان میکنیم در کنار مراقبتهای بهداشتی، تنها یک وظیفه دیگر باقی میماند و آن گزارشگری است: جستجو در اخبار، گزارشگیری و ارسال هشدارهای پزشکی، آمار و تصاویر جانباختگان، همراه با بیان احساسات خود با ایموجیها و عبارات مختلف. حکایت ما حکایت کسی است که مشغول پرخوری بر سر سفره بود. به او دستمال کاغذی تعارف میکردند تا بلکه از شکمبارگی دست بردارد، ولی او بدون درک مقصود، جعبه دستمال را به نفرات کناری دست به دست میکرد و همچنان سرگرم خوردن بود.
🔹۶. این روزها با عباراتی مانند «پناه بر خدا» و «خدا خودش رحم کند» کم از خدا یاد نمیکنیم. این از خدا یادکردنها معمولا با «توجه قلبی» همراه نیست؛ چیزی است شبیه سلام کردن به دیگران، که به صورت عادت از دهان ما بارها خارج میشود و معمولا معنای سلام را قصد نمیکنیم و چه بسا معنایش را هم ندانیم. آنچه غالبا مفقود است تضرع و استغاثه واقعی به درگاه الهی است که از عمق جان با اشک و آه برخیزد، البته اگر اشتغال بیش از حد در مقام «خبرنگار افتخاری کرونا» تمرکز و مجالی باقی گذارد. خوشا به حال کسانی که از اسفند ۹۸ انسان دیگری میشوند.
🔻در پایان این مطلب بسیار مهم را ناگفته نگذارم که این غفلت معنوی در جامعه، با غفلت سیاسی برخی مسئولان همزمان شده است. هیاهوی این کرونا نباید ما را از کرونای اجتماعی و سیاسی که در دوم اسفندماه با عدم استقبال حدود شصت درصد از مردم در انتخابات، رسما اعلام موجودیت کرد، غافل کند. چه شده است که «تنها اندکی پس از حماسه بینظیر در تشییع سردار سلیمانی»، «در بحبوحه نعرهها و فشارها و تحریمهای دشمنان» و علیرغم «آنهمه تاکید بر تاثیر میزان مشارکت بر امنیت ملی و جایگاه جهانی کشور»، «توسل به احساسات ملی» و حتی «واجب شرعی اعلام شدن شرکت در انتخابات از سوی مراجع دینی و انقلابی» در نهایت، حدود سی و گاهی بیست درصد مردم در شهرهای بزرگ به صحنه میآیند؟
این پیام تلخی است که باید شنید گر چه مایل به شنیدنش نباشیم: کرونای حضور کمرمق مردم در انتخابات، دستگاه تنفسی نظام و انقلاب را تهدید میکند.
انقلاب و نظام ما تنها زمانی میتواند از دچار شدن به سندروم حاد تنفسی رهایی پیدا کند که پرسشها و ابهاماتی که مانند ویروس، اذهان را آلوده کرده است بیپاسخ نماند. نابودی این ویروسها جز با لمس عدالت و صداقت توسط مردم در امور مختلف امنیتی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و بهداشتی میسر نیست. بسیاری از مردم چنین احساسی ندارند که در غیر زمان انتخابات هم به حساب میآیند. اگر «عدالت و صداقت» تقویت و ملموس شود نیازی چنین شدید به «حراست» نخواهد بود.
@m_motahari
❇️ پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله:
🔻يا عَلِيُّ أَنْت ... وَارِثُ عِلْمِي وَ أَنْتَ مُسْتَوْدَعُ مَوَارِيثِ الْأَنْبِيَاء ... َ وَ أَنْتَ الطَّرِيقُ الْوَاضِحُ وَ أَنْتَ الصِّرَاطُ الْمُسْتَقِيم ...
📚 امالی صدوق، ص ۳۰۶.
🔺علی جان تو وارث علم منی و تو جایگاه حفظ میراث همهٔ پیامبرانی و تو مسیر آشکار و صراط مستقیم حقیقتی.
❇️ تو ترازوی احدخو بودهای بل زبانهٔ هر ترازو بودهای (مولوی)
⭕️ @hamidhossaini
🔻يا عَلِيُّ أَنْت ... وَارِثُ عِلْمِي وَ أَنْتَ مُسْتَوْدَعُ مَوَارِيثِ الْأَنْبِيَاء ... َ وَ أَنْتَ الطَّرِيقُ الْوَاضِحُ وَ أَنْتَ الصِّرَاطُ الْمُسْتَقِيم ...
📚 امالی صدوق، ص ۳۰۶.
🔺علی جان تو وارث علم منی و تو جایگاه حفظ میراث همهٔ پیامبرانی و تو مسیر آشکار و صراط مستقیم حقیقتی.
❇️ تو ترازوی احدخو بودهای بل زبانهٔ هر ترازو بودهای (مولوی)
⭕️ @hamidhossaini
💢 توسّل یا توکّل؟ 💢
❇️ اگر دین حق را روش درست و عاقلانهٔ زندگی بدانیم، هر آنچه مبنایی عقلانی و رویکردی اخلاقی نداشته باشد و در برابر دلایل منطقی قرار گیرد، غیر دینی است. بر این اساس چنانچه مثلاً دلیلی تجربی تأثیر روشی علمی را در درمان یک بیماری اثبات کند، مخالفت با آن روش، در تضاد با دین است. همانگونه که نسبت دادن قطعی بسیاری از روایات و برداشتهای ظنی به پیشوایان الهی نیز با دینداری سازگار نیست.
🔺مخالفت یا موافقت دروندینی با موضوعی چون توسّل به اولیای الهی هم تنها در چارچوب دلایل عقلی و منطقی پذیرفتنی است و هرگز نباید احساسات مذهبی یا واکنش نسبت به تندرویها و ندانمکاریها را جایگزین استدلال دربارهٔ این موضوع مهم اعتقادی قرار دهیم.
🔸در نگاهی مبنایی، استفاده از وسائل متناسب برای رسیدن به اهداف گوناگون، امری عاقلانه، درست و گریزناپذیر است و پیشوایان دین ضمن صحه گذاشتن بر این اصل عقلایی، بر ضرورت اتکای استخدام وسیله بر دلیل منطقی و مخالف نبودن آن با حقایق مستدلّ دیگر تأکید کردهاند.
🔸ما همانگونه که برای رفع نیازهای خود به افراد متخصّص مراجعه میکنیم و مثلاً درمان بیماری را از پزشکی که دلیلی بر توانمندی او داریم میجوییم، اگر دلیل معتبری بر تأثیر وساطت یکی از اولیای الهی در رسیدن به حاجتی مادی یا معنوی داشته باشیم میتوانیم از این وسیله نیز استفاده کنیم و چنین کاری اگر با اعتقاد به انحصار قدرت حقیقی در خداوند متعال و همراه با التزام به یافتههای علمی باشد، نه با توحید و توکّل منافات دارد و نه با تدبیر و عقلانیت؛ بلکه خود، نمودی از توکّل و عقلانیّت است.
🔸بر همین مبناست که قرآن کریم بعد از توبیخ مشرکان دربارهٔ واسطهٔ قرب الهی قرار دادن بتها، اشکال کار آنها را دروغگویی و ادّعای بیدلیلشان اعلام میکند و با آنکه بارها به این موضوع میپردازد، نهتنها متعرّض اصل توسّل نمیشود، بلکه با تأیید اثربخشی استغفار ، دعا و حتی پیراهن مردان خدا، توسّل به آنان را کارگشا و مفید میداند.
🔸البته بهرهگیری از هر وسیلهای مشروط به رعایت آداب و شرایط آن است و توجّه به این نکته دربارهٔ دعا و توسّل که کارکرد اصلی آن، رشد معنوی و ارتباط با عالم بالاست و نه ابزاری برای زندگی، ضروریتر بهنظر میرسد. ضمن اینکه در این باره باید بهشدت مراقب زمینههای مساعد گسترش خرافات، علمگریزی و بیعملی بود و از پیچیدگی سنتهای الهی و تأثیر دیگر عوامل هستی نیز غافل نشد.
🔸نقدهایی چون تفکیک میان توسّل به افراد زنده و مرده یا شبهاتی چون فراهم بودن امکان درخواست مستقیم از خدا نیز قیاسهایی نادرست و نوعی بیتوجّهی به تفاوت نقش مادّی و معنوی مردان خدا در هستی و غفلت از جنبههای الهی زندگی ساده و مردمی این بزرگان است. همانگونه که نسبت دادن این اصل دینی به شیعیان غالی یا حکومتهایی چون صفویّه، چشم بستن به سیرهٔ دیرینهٔ عالمان و عارفان همهٔ مذاهب اسلامی است.
🔻بر این اساس هرگز نباید توسّل به اولیای الهی را مخالف توحید یا قرآن قلمداد کرد. چرا که آنچه از نظر قرآن نامطلوب شمرده میشود، قرار دادن واسطههایی دروغین و انحرافی در نظام طولی ارتباط با خداست و با آنکه این کتاب آسمانی بارها انتساب عناوین جعلی به پیامبران و اولیای الهی را مذمّت کرده، نهتنها با واسطه قرار دادن آنان به مخالفت برنخاسته، بلکه مؤیّد آن نیز بوده است.
❇️ این همه، هرگز بهمعنی نادرستی مبارزه با افراط، مناسکسازی و خرافه نیست، ولی این کار ارزشمند باید بدون تفریط و تخریب و مستند به دلایلی محکم انجام پذیرد و چنین انتظاری از کسانی که خود را مروّج و مدافع رواداری مذهبی و احترام به باورهای پیروان دیگر ادیان و مذاهب میدانند بهمراتب بیشتر است.
#باورها
⭕️ @hamidhossaini
❇️ اگر دین حق را روش درست و عاقلانهٔ زندگی بدانیم، هر آنچه مبنایی عقلانی و رویکردی اخلاقی نداشته باشد و در برابر دلایل منطقی قرار گیرد، غیر دینی است. بر این اساس چنانچه مثلاً دلیلی تجربی تأثیر روشی علمی را در درمان یک بیماری اثبات کند، مخالفت با آن روش، در تضاد با دین است. همانگونه که نسبت دادن قطعی بسیاری از روایات و برداشتهای ظنی به پیشوایان الهی نیز با دینداری سازگار نیست.
🔺مخالفت یا موافقت دروندینی با موضوعی چون توسّل به اولیای الهی هم تنها در چارچوب دلایل عقلی و منطقی پذیرفتنی است و هرگز نباید احساسات مذهبی یا واکنش نسبت به تندرویها و ندانمکاریها را جایگزین استدلال دربارهٔ این موضوع مهم اعتقادی قرار دهیم.
🔸در نگاهی مبنایی، استفاده از وسائل متناسب برای رسیدن به اهداف گوناگون، امری عاقلانه، درست و گریزناپذیر است و پیشوایان دین ضمن صحه گذاشتن بر این اصل عقلایی، بر ضرورت اتکای استخدام وسیله بر دلیل منطقی و مخالف نبودن آن با حقایق مستدلّ دیگر تأکید کردهاند.
🔸ما همانگونه که برای رفع نیازهای خود به افراد متخصّص مراجعه میکنیم و مثلاً درمان بیماری را از پزشکی که دلیلی بر توانمندی او داریم میجوییم، اگر دلیل معتبری بر تأثیر وساطت یکی از اولیای الهی در رسیدن به حاجتی مادی یا معنوی داشته باشیم میتوانیم از این وسیله نیز استفاده کنیم و چنین کاری اگر با اعتقاد به انحصار قدرت حقیقی در خداوند متعال و همراه با التزام به یافتههای علمی باشد، نه با توحید و توکّل منافات دارد و نه با تدبیر و عقلانیت؛ بلکه خود، نمودی از توکّل و عقلانیّت است.
🔸بر همین مبناست که قرآن کریم بعد از توبیخ مشرکان دربارهٔ واسطهٔ قرب الهی قرار دادن بتها، اشکال کار آنها را دروغگویی و ادّعای بیدلیلشان اعلام میکند و با آنکه بارها به این موضوع میپردازد، نهتنها متعرّض اصل توسّل نمیشود، بلکه با تأیید اثربخشی استغفار ، دعا و حتی پیراهن مردان خدا، توسّل به آنان را کارگشا و مفید میداند.
🔸البته بهرهگیری از هر وسیلهای مشروط به رعایت آداب و شرایط آن است و توجّه به این نکته دربارهٔ دعا و توسّل که کارکرد اصلی آن، رشد معنوی و ارتباط با عالم بالاست و نه ابزاری برای زندگی، ضروریتر بهنظر میرسد. ضمن اینکه در این باره باید بهشدت مراقب زمینههای مساعد گسترش خرافات، علمگریزی و بیعملی بود و از پیچیدگی سنتهای الهی و تأثیر دیگر عوامل هستی نیز غافل نشد.
🔸نقدهایی چون تفکیک میان توسّل به افراد زنده و مرده یا شبهاتی چون فراهم بودن امکان درخواست مستقیم از خدا نیز قیاسهایی نادرست و نوعی بیتوجّهی به تفاوت نقش مادّی و معنوی مردان خدا در هستی و غفلت از جنبههای الهی زندگی ساده و مردمی این بزرگان است. همانگونه که نسبت دادن این اصل دینی به شیعیان غالی یا حکومتهایی چون صفویّه، چشم بستن به سیرهٔ دیرینهٔ عالمان و عارفان همهٔ مذاهب اسلامی است.
🔻بر این اساس هرگز نباید توسّل به اولیای الهی را مخالف توحید یا قرآن قلمداد کرد. چرا که آنچه از نظر قرآن نامطلوب شمرده میشود، قرار دادن واسطههایی دروغین و انحرافی در نظام طولی ارتباط با خداست و با آنکه این کتاب آسمانی بارها انتساب عناوین جعلی به پیامبران و اولیای الهی را مذمّت کرده، نهتنها با واسطه قرار دادن آنان به مخالفت برنخاسته، بلکه مؤیّد آن نیز بوده است.
❇️ این همه، هرگز بهمعنی نادرستی مبارزه با افراط، مناسکسازی و خرافه نیست، ولی این کار ارزشمند باید بدون تفریط و تخریب و مستند به دلایلی محکم انجام پذیرد و چنین انتظاری از کسانی که خود را مروّج و مدافع رواداری مذهبی و احترام به باورهای پیروان دیگر ادیان و مذاهب میدانند بهمراتب بیشتر است.
#باورها
⭕️ @hamidhossaini
tanzil.net
تنزيل - پیمایشگر قرآن کریم
متن، ترجمه، و ترتیل قرآن کریم. با امکان جستجو و ترجمه گویا به زبان فارسی.
💢 هدیهٔ قرآنی برای خانهنشینی نوروزی 💢
❇️ با توجه به شرایط این روزها و بهمنظور بهرهگیری از فرصتهای حضور اجباری در خانه، دورهٔ آموزشی «معرفتشناسی در قرآن» بهصورت مجازی برگزار میشود.
🔺هدف از این دوره آشنایی بیشتر با مبانی قرآنی نگاه درست به مسائل زندگی و روش رهایی از تقلید و خطای معرفتی و شناخت بهتر رهنمود خدا برای نزدیک شدن به حقیقت است.
🔻بهیاری خداوند این دورهٔ آموزش الکترونیکی از شنبه ۲ فروردین ۹۹ آغاز میشود و سه هفته ادامه مییابد.
❇️ روش کار اینگونه خواهد بود که شرکتکنندگان در روزهای شنبه و دوشنبه و چهارشنبه پیامی حاوی یادآوری مشاهدهٔ جلسهٔ جدید و کارهایی که باید برای یادگیری بهتر انجام دهند دریافت میکنند و پس از مشاهدهٔ درس و شرکت در آزمون هر جلسه، تمارین و فعالیتهای یادگیری را ارسال و بازخورد لازم را دریافت میکنند و در طول دوره، امکان مشارکت در گروه مباحثه و رفع اشکال و در پایان، امکان شرکت در آزمون آنلاین را خواهند شد.
⬅️ برای ثبت نام در دوره اینجا را کلیک و پس از استارت، اطلاعات خود را وارد کنید:
➡️ http://bit.ly/2IQzsOH
⭕️ @hamidhossaini
❇️ با توجه به شرایط این روزها و بهمنظور بهرهگیری از فرصتهای حضور اجباری در خانه، دورهٔ آموزشی «معرفتشناسی در قرآن» بهصورت مجازی برگزار میشود.
🔺هدف از این دوره آشنایی بیشتر با مبانی قرآنی نگاه درست به مسائل زندگی و روش رهایی از تقلید و خطای معرفتی و شناخت بهتر رهنمود خدا برای نزدیک شدن به حقیقت است.
🔻بهیاری خداوند این دورهٔ آموزش الکترونیکی از شنبه ۲ فروردین ۹۹ آغاز میشود و سه هفته ادامه مییابد.
❇️ روش کار اینگونه خواهد بود که شرکتکنندگان در روزهای شنبه و دوشنبه و چهارشنبه پیامی حاوی یادآوری مشاهدهٔ جلسهٔ جدید و کارهایی که باید برای یادگیری بهتر انجام دهند دریافت میکنند و پس از مشاهدهٔ درس و شرکت در آزمون هر جلسه، تمارین و فعالیتهای یادگیری را ارسال و بازخورد لازم را دریافت میکنند و در طول دوره، امکان مشارکت در گروه مباحثه و رفع اشکال و در پایان، امکان شرکت در آزمون آنلاین را خواهند شد.
⬅️ برای ثبت نام در دوره اینجا را کلیک و پس از استارت، اطلاعات خود را وارد کنید:
➡️ http://bit.ly/2IQzsOH
⭕️ @hamidhossaini
گنجینه صوتی تبیان
مهدی سماواتی
✳️ مناجات شعبانیه با نوای حاج مهدی سماواتی
🔻 هیاهوی این روزها میگذرد و ما حسرت فرصتهای ازدسترفته شعبان را خواهیم خورد ...
#تلنگر
⭕️ @hamidhossaini
🔻 هیاهوی این روزها میگذرد و ما حسرت فرصتهای ازدسترفته شعبان را خواهیم خورد ...
#تلنگر
⭕️ @hamidhossaini
انا لله و انا الیه راجعون
استاد رضا بابایی هم از میان ما رفت. انسانی آزاده و روشنضمیر که رنج بیماری ماههای آخر عمر پربرکتش در برابر دردهایی که سالها قلبش را میفشرد، چیزی بهحساب نمیآمد. درد انسانیت، درد حقیقت، درد فرصتهای تباه گشته، امیدهای بر باد رفته، فضیلتهای فراموش شده و به قول خودش: درد زندگی.
در بیست سالی که به برکت فضای مجازی از نگاه پخته و دانش سفتهٔ او بهره میبردم و در گفتگوهایی عمومی و خصوصی که گاه به بحثهایی طولانی و نقدهایی علمی و پاسخهایی چند باره میانجامید از او درس میگرفتم، جز حقجویی و خیرخواهی در او ندیدم و از منش او آموختم که با وجود اختلاف در نگاهها و برداشتها، حقیقت را باید با گفتگو و مدارا در جایی فراتر از مرزهای اعتقادی و خطکشیهای فرقهای جستجو کرد.
امروز که با خبر رها شدنش از شکنجهگاه دنیا مواجه شدم به صفحهٔ تلگرامش رفتم و با حسرت، پیامهای سرشار از مهر و ادبش را مرور کردم. آخرین جمله را او نوشته و ضمن ابراز لطف فراوان مرا به خدای مهربان سپرده بود.
آری او با خدای بینهایت مهربانی انس داشت که همواره رحمتش بر غضبش و ثوابش بر عقابش و نجاتبخشی بندگانش بر سختگیری و نکتهسنجی سبقت میگیرد و اکنون که به دیدار همان خدای مهربان رفته، امید است مغفرت و رضوان الهی پذیرای روح آرامشیافتهاش باشد.
استاد رضا بابایی هم از میان ما رفت. انسانی آزاده و روشنضمیر که رنج بیماری ماههای آخر عمر پربرکتش در برابر دردهایی که سالها قلبش را میفشرد، چیزی بهحساب نمیآمد. درد انسانیت، درد حقیقت، درد فرصتهای تباه گشته، امیدهای بر باد رفته، فضیلتهای فراموش شده و به قول خودش: درد زندگی.
در بیست سالی که به برکت فضای مجازی از نگاه پخته و دانش سفتهٔ او بهره میبردم و در گفتگوهایی عمومی و خصوصی که گاه به بحثهایی طولانی و نقدهایی علمی و پاسخهایی چند باره میانجامید از او درس میگرفتم، جز حقجویی و خیرخواهی در او ندیدم و از منش او آموختم که با وجود اختلاف در نگاهها و برداشتها، حقیقت را باید با گفتگو و مدارا در جایی فراتر از مرزهای اعتقادی و خطکشیهای فرقهای جستجو کرد.
امروز که با خبر رها شدنش از شکنجهگاه دنیا مواجه شدم به صفحهٔ تلگرامش رفتم و با حسرت، پیامهای سرشار از مهر و ادبش را مرور کردم. آخرین جمله را او نوشته و ضمن ابراز لطف فراوان مرا به خدای مهربان سپرده بود.
آری او با خدای بینهایت مهربانی انس داشت که همواره رحمتش بر غضبش و ثوابش بر عقابش و نجاتبخشی بندگانش بر سختگیری و نکتهسنجی سبقت میگیرد و اکنون که به دیدار همان خدای مهربان رفته، امید است مغفرت و رضوان الهی پذیرای روح آرامشیافتهاش باشد.
Telegram
یادداشتها
رضا بابایی هنوز زنده است اما کاش مرده بود و این روزهای تلخ و سیاه را نمیدید.
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
✅ در هزاران سالی که وعدهٔ آمدن منجی داده شد، منتظرانش چه بهرهای از او بردند و این عقیده و انتظار به چه درد امروز ما میخورد؟
🔺توضیحی ۱۰ دقیقهای دربارهٔ جایگاه مهدویت و فلسفهٔ انتظار در دوران جدید
⭕️ @hamidhossaini
🔺توضیحی ۱۰ دقیقهای دربارهٔ جایگاه مهدویت و فلسفهٔ انتظار در دوران جدید
⭕️ @hamidhossaini
❇️ بخشی از دعایی معتبر برای دوران غیبت امام عصر (عجل الله تعالی فرجه):
🔻اللَّهُمَّ وَ لَاتَسْلُبْنَا الْيَقِينَ لِطُولِ الْأَمَدِ فِي غَيْبَتِهِ وَ انْقِطَاعِ خَبَرِهِ عَنَّا وَ لَاتُنْسِنَا ذِكْرَهُ وَ انْتِظَارَهُ وَ الْإِيمَانَ وَ قُوَّةَ الْيَقِينِ فِي ظُهُورِهِ وَ الدُّعَاءَ لَهُ وَ الصَّلَاةَ عَلَيْهِ حَتَّى لَا يُقَنِّطَنَا طُولُ غَيْبَتِهِ مِنْ ظُهُورِه.
📚 کمالآلدین، ج ۲، ص ۵۱۳.
🔺بار الها بهخاطر طولانی شدن دوران غیبت و بیخبری ما از او، یقین را از ما نگیر و نگذار یاد او و انتظار او و ایمان به او و یقین محکم به ظهورش و دعا برایش و درود گفتن به او را فراموش کنیم تا طولانی شدن غیبت، ما را از ظهورش ناامید نکند.
⭕️ @hamidhosseini
🔻اللَّهُمَّ وَ لَاتَسْلُبْنَا الْيَقِينَ لِطُولِ الْأَمَدِ فِي غَيْبَتِهِ وَ انْقِطَاعِ خَبَرِهِ عَنَّا وَ لَاتُنْسِنَا ذِكْرَهُ وَ انْتِظَارَهُ وَ الْإِيمَانَ وَ قُوَّةَ الْيَقِينِ فِي ظُهُورِهِ وَ الدُّعَاءَ لَهُ وَ الصَّلَاةَ عَلَيْهِ حَتَّى لَا يُقَنِّطَنَا طُولُ غَيْبَتِهِ مِنْ ظُهُورِه.
📚 کمالآلدین، ج ۲، ص ۵۱۳.
🔺بار الها بهخاطر طولانی شدن دوران غیبت و بیخبری ما از او، یقین را از ما نگیر و نگذار یاد او و انتظار او و ایمان به او و یقین محکم به ظهورش و دعا برایش و درود گفتن به او را فراموش کنیم تا طولانی شدن غیبت، ما را از ظهورش ناامید نکند.
⭕️ @hamidhosseini
💢 آیا دموکراتیک شدن راحت است؟ 💢
وقتی مشکلات روی هم انباشته میشوند، بعضی به واژهٔ دموکراسی متوسل میشوند و تحقق آن را به عنوان راهحل مطرح میکنند. البته اگر نروژ، سوئد و آلمان نمونههای دموکراتیک تلقی شوند، این قضاوت منطقی است. اما آیا افراد میدانند دموکراتیک شدن چه فرایندها، اصول و تمرینهای سختی در بر دارد؟
هزاران فیلسوف، اقتصاددان، جامعه شناس و دانشمند علوم در کنار هم و با اصلاح اندیشههای یکدیگر، متون نوشتهاند و اثر گذاشتهاند تا آنکه امروز، وزیر دانمارکی به عنوان یک قرارداد اجتماعی و بدون آنکه هزینهای بر بودجه عمومی کشور تحمیل کند، با دوچرخه به محل کار خود میرود.
در نهایت، دموکراسی نتیجۀ همکاری کسانی است که فکر میکنند، حال این فکر کردن برای فلسفه باشد یا کارآفرینی؛ برای قانونپذیری باشد یا تولید ثروت؛ برای افزایش امنیت ملّی باشد یا حفاظت از محیط زیست؛ برای اصلاح نظام بانکداری باشد یا تشویق شهروندان برای عبور از خطوط عابر پیاده. این حسِ اجتماعی از جمع بودن و کار مثبت برای جمع کردن، مبنای فلسفی دموکراسی است. جمعی تصمیم گرفتن، به فکر منافع و مصلحت عامه بودن و جلوگیری حقوقی از انحصار و عدم شفافیت، نتیجهٔ چند قرن کار فکری است.
دموکراسی قرص مُسکّن نیست، بلکه باور است: باوری که در اعماق وجودی انسانها ریشه دوانده است. دموکراسی صرفاً میزگرد، سخنرانی و راهپیمایی نیست بلکه باورهای ناخودآگاهِ نخبگان سیاسی و فکری یک جامعه است که طی سالها و در یک نظام آموزشی مشترک، آنها را درونی کردهاند. اگر مجموعهٔ حاکمیت یک کشور، متون مشترکی نخوانده باشند، به باورهای مشترک نیز دست نخواهند یافت. دلیل اصلی اینکه اروپا و آمریکا بهراحتی به توافق دست مییابند، متون مشترک فلسفی و اقتصادی است که خواندهاند.
طبیعی است وقتی نخبگان یک کشور از رشتههای مختلف با ادبیات متنوع دور هم جمع شوند نمیتوانند به اشتراک نظر برسند و هر فرد، کار خود را انجام میدهد و برآیند این کارها، حداقل ناهماهنگی و حداکثر هرج و مرج خواهد بود. ناهماهنگی و ناکارآمدی ریشه در از همگسیختگی فکری دارد. وقتی ده ها مدیر و تصمیمگیرنده با دهها سابقۀ فکری و مطالعاتی و گرفتن مدرک در حین کار دور هم جمع شوند، هریک نوعی استنباط شخصی از مفاهیم حکمرانی و مدیریت خواهند داشت و نتیجهٔ کار آنها نمیتواند مبتنی بر دقت، کارآمدی و انباشت پیشرفتها باشد.
دموکراسی را دستکم گرفتهایم؛ کما اینکه در دورهٔ قاجار نیز، نویسندگانی تصور میکردند با چند کتاب و گردهمایی میتوانند حکومت قانون بنا کنند. کافی است خاطرات علینقی عالیخانی، وزیر اقتصاد ایران در دهۀ چهل را بخوانید تا ببینید سیستم و جامعه با افراد توانا چه نوع رفتارِ بدی میکند. خاورمیانه راه طولانی دارد تا از دایرۀ اطاعت به فضاهای مشترک فکری، استنباطی و کارکردی برسد.
یک دلیل اینکه وزیر خارجه کانادا فرصت میکند با تکتک بازماندگان سانحۀ هوایی ملاقات حضوری کند به این خاطر است که سیاست خارجی کانادا یک سیستم است و مرتب کار میکند و وزیر خارجه فرصت دارد تا این کار را انجام دهد. اگر سیاست خارجی کانادا به دلیل ناهماهنگیها، سوء استنباطها، خودخواهیها و انحصارها، هر نیم روز یک بحران داشت، چنین اهتمامی صورت نمیپذیرفت. توافق فکریِ جمعی است که باعث میشود مسئولین اجرایی در اروپا ساعت پنج عصر به بعد به زندگی خصوصی خود بپردازند تا آنکه تا ساعت دوازده شب در جلسات باشند.
اگر جایی به دنبال دموکراسی میگردیم، مکان آن در مدارهای نخبگان فکری و سیاسی یک کشور است که چه نوع تعاملی با یکدیگر دارند و اصولاً با فکر و اندیشه چگونه برخورد میکنند. با انباشته شدن اشتباهات و خطاهای محاسباتی به دلیل فقدان ساختار در یک کشور، یا خارجی در نهایت مسلط می شود و یا به زنگزدگی نظام مدیریتی میانجامد. در دموکراسیها هم، اشتباه میشود، ولی اشتباهِ جمع است که بسیار راحتتر اصلاح میشود و تکرار نمیشود.
اگر پهلوی دوم در رابطه با دموکراسی، متونی را خوانده بود و درونی کرده بود، به شهروندان کشور خود نمیگفت که اگر فردی راه او را نمیپسندد میتواند گذرنامهٔ خود را مجانی گرفته و از کشور مهاجرت کند.
بیش از پانصد سال هزاران نفر زحمت کشیدهاند تا مانع از این ویژگیها شوند: خود بزرگپنداری، خود درست پنداری، خود برتر پنداری.
از کسانی که حداقل ۵۰۰ کتاب از نویسندگان پنج قرن اخیر نخواندهاند، به زبانهای خارجی مسلط نیستند، دانشگاه نرفتهاند و استاد ندیدهاند و تمرین تفاهم و تعامل نکردهاند، طبعاً نباید انتظار دموکراتیک بودن را داشت. دموکراسی سالها تمرین میخواهد.
✍️ محمود سریع القلم
⭕️ @hamidhossaini
وقتی مشکلات روی هم انباشته میشوند، بعضی به واژهٔ دموکراسی متوسل میشوند و تحقق آن را به عنوان راهحل مطرح میکنند. البته اگر نروژ، سوئد و آلمان نمونههای دموکراتیک تلقی شوند، این قضاوت منطقی است. اما آیا افراد میدانند دموکراتیک شدن چه فرایندها، اصول و تمرینهای سختی در بر دارد؟
هزاران فیلسوف، اقتصاددان، جامعه شناس و دانشمند علوم در کنار هم و با اصلاح اندیشههای یکدیگر، متون نوشتهاند و اثر گذاشتهاند تا آنکه امروز، وزیر دانمارکی به عنوان یک قرارداد اجتماعی و بدون آنکه هزینهای بر بودجه عمومی کشور تحمیل کند، با دوچرخه به محل کار خود میرود.
در نهایت، دموکراسی نتیجۀ همکاری کسانی است که فکر میکنند، حال این فکر کردن برای فلسفه باشد یا کارآفرینی؛ برای قانونپذیری باشد یا تولید ثروت؛ برای افزایش امنیت ملّی باشد یا حفاظت از محیط زیست؛ برای اصلاح نظام بانکداری باشد یا تشویق شهروندان برای عبور از خطوط عابر پیاده. این حسِ اجتماعی از جمع بودن و کار مثبت برای جمع کردن، مبنای فلسفی دموکراسی است. جمعی تصمیم گرفتن، به فکر منافع و مصلحت عامه بودن و جلوگیری حقوقی از انحصار و عدم شفافیت، نتیجهٔ چند قرن کار فکری است.
دموکراسی قرص مُسکّن نیست، بلکه باور است: باوری که در اعماق وجودی انسانها ریشه دوانده است. دموکراسی صرفاً میزگرد، سخنرانی و راهپیمایی نیست بلکه باورهای ناخودآگاهِ نخبگان سیاسی و فکری یک جامعه است که طی سالها و در یک نظام آموزشی مشترک، آنها را درونی کردهاند. اگر مجموعهٔ حاکمیت یک کشور، متون مشترکی نخوانده باشند، به باورهای مشترک نیز دست نخواهند یافت. دلیل اصلی اینکه اروپا و آمریکا بهراحتی به توافق دست مییابند، متون مشترک فلسفی و اقتصادی است که خواندهاند.
طبیعی است وقتی نخبگان یک کشور از رشتههای مختلف با ادبیات متنوع دور هم جمع شوند نمیتوانند به اشتراک نظر برسند و هر فرد، کار خود را انجام میدهد و برآیند این کارها، حداقل ناهماهنگی و حداکثر هرج و مرج خواهد بود. ناهماهنگی و ناکارآمدی ریشه در از همگسیختگی فکری دارد. وقتی ده ها مدیر و تصمیمگیرنده با دهها سابقۀ فکری و مطالعاتی و گرفتن مدرک در حین کار دور هم جمع شوند، هریک نوعی استنباط شخصی از مفاهیم حکمرانی و مدیریت خواهند داشت و نتیجهٔ کار آنها نمیتواند مبتنی بر دقت، کارآمدی و انباشت پیشرفتها باشد.
دموکراسی را دستکم گرفتهایم؛ کما اینکه در دورهٔ قاجار نیز، نویسندگانی تصور میکردند با چند کتاب و گردهمایی میتوانند حکومت قانون بنا کنند. کافی است خاطرات علینقی عالیخانی، وزیر اقتصاد ایران در دهۀ چهل را بخوانید تا ببینید سیستم و جامعه با افراد توانا چه نوع رفتارِ بدی میکند. خاورمیانه راه طولانی دارد تا از دایرۀ اطاعت به فضاهای مشترک فکری، استنباطی و کارکردی برسد.
یک دلیل اینکه وزیر خارجه کانادا فرصت میکند با تکتک بازماندگان سانحۀ هوایی ملاقات حضوری کند به این خاطر است که سیاست خارجی کانادا یک سیستم است و مرتب کار میکند و وزیر خارجه فرصت دارد تا این کار را انجام دهد. اگر سیاست خارجی کانادا به دلیل ناهماهنگیها، سوء استنباطها، خودخواهیها و انحصارها، هر نیم روز یک بحران داشت، چنین اهتمامی صورت نمیپذیرفت. توافق فکریِ جمعی است که باعث میشود مسئولین اجرایی در اروپا ساعت پنج عصر به بعد به زندگی خصوصی خود بپردازند تا آنکه تا ساعت دوازده شب در جلسات باشند.
اگر جایی به دنبال دموکراسی میگردیم، مکان آن در مدارهای نخبگان فکری و سیاسی یک کشور است که چه نوع تعاملی با یکدیگر دارند و اصولاً با فکر و اندیشه چگونه برخورد میکنند. با انباشته شدن اشتباهات و خطاهای محاسباتی به دلیل فقدان ساختار در یک کشور، یا خارجی در نهایت مسلط می شود و یا به زنگزدگی نظام مدیریتی میانجامد. در دموکراسیها هم، اشتباه میشود، ولی اشتباهِ جمع است که بسیار راحتتر اصلاح میشود و تکرار نمیشود.
اگر پهلوی دوم در رابطه با دموکراسی، متونی را خوانده بود و درونی کرده بود، به شهروندان کشور خود نمیگفت که اگر فردی راه او را نمیپسندد میتواند گذرنامهٔ خود را مجانی گرفته و از کشور مهاجرت کند.
بیش از پانصد سال هزاران نفر زحمت کشیدهاند تا مانع از این ویژگیها شوند: خود بزرگپنداری، خود درست پنداری، خود برتر پنداری.
از کسانی که حداقل ۵۰۰ کتاب از نویسندگان پنج قرن اخیر نخواندهاند، به زبانهای خارجی مسلط نیستند، دانشگاه نرفتهاند و استاد ندیدهاند و تمرین تفاهم و تعامل نکردهاند، طبعاً نباید انتظار دموکراتیک بودن را داشت. دموکراسی سالها تمرین میخواهد.
✍️ محمود سریع القلم
⭕️ @hamidhossaini
💢 ما ریزهخوار آنانیم نه مرتبهای از ایشان 💢
❇️ امیرالمؤمنین علی (علیهالسلام):
🔻لا يُقَاسُ بِآلِ مُحَمَّدٍ ص مِنْ هَذِهِ الْأُمَّةِ أَحَدٌ وَ لَا يُسَوَّى بِهِمْ مَنْ جَرَتْ نِعْمَتُهُمْ عَلَيْهِ أَبَداً هُمْ أَسَاسُ الدِّينِ وَ عِمَادُ الْيَقِينِ إِلَيْهِمْ يَفِيءُ الْغَالِي وَ بِهِمْ يُلْحَقُ التَّالِي وَ لَهُمْ خَصَائِصُ حَقِّ الْوِلَايَة ...
📚 نهجالبلاغه، خطبهٔ ۸۳.
🔺از اين امّت كسى را با خاندان محمد (ص) همپايه نتوان پنداشت، و هرگز نمىتوان پروردهٔ نعمت ايشان را در رتبت آنان دانست كه آنها پايهٔ دين و ستون يقيناند. هر كه از حد درگذرد به آنان بازگردد، و آن كه وامانده، به ايشان پيوندد. حقّ ولايت خاصّ ايشان است ...
❇️ مقدسات را وسیله و هزینه نکنیم!
⭕️ @hamidhossaini
❇️ امیرالمؤمنین علی (علیهالسلام):
🔻لا يُقَاسُ بِآلِ مُحَمَّدٍ ص مِنْ هَذِهِ الْأُمَّةِ أَحَدٌ وَ لَا يُسَوَّى بِهِمْ مَنْ جَرَتْ نِعْمَتُهُمْ عَلَيْهِ أَبَداً هُمْ أَسَاسُ الدِّينِ وَ عِمَادُ الْيَقِينِ إِلَيْهِمْ يَفِيءُ الْغَالِي وَ بِهِمْ يُلْحَقُ التَّالِي وَ لَهُمْ خَصَائِصُ حَقِّ الْوِلَايَة ...
📚 نهجالبلاغه، خطبهٔ ۸۳.
🔺از اين امّت كسى را با خاندان محمد (ص) همپايه نتوان پنداشت، و هرگز نمىتوان پروردهٔ نعمت ايشان را در رتبت آنان دانست كه آنها پايهٔ دين و ستون يقيناند. هر كه از حد درگذرد به آنان بازگردد، و آن كه وامانده، به ايشان پيوندد. حقّ ولايت خاصّ ايشان است ...
❇️ مقدسات را وسیله و هزینه نکنیم!
⭕️ @hamidhossaini
💢 هر کس مسئول تشخیص خودش 💢
❇️ با توجه به انتشار ناقص پاسخ برخی از مراجع محترم تقلید به استفتا دربارهٔ وجوب روزه در شرایط شیوع بیماری کرونا، لازم است به متن کامل اینگونه مطالب مراجعه و توجه شود که هیچ حکم جدیدی در این زمینه وجود ندارد و تنها بر همان حکم قبلی که تشخیص مصداقش با خود مکلف بوده تأکید شده است.
🔻بهعنوان نمونه ترجمهٔ پاسخ کامل حضرت آیت الله سیستانی به استفتایی در این زمینه را در اینجا نقل میکنم:
وجوب روزهٔ ماه مبارک رمضان یک تکلیف فردی است و هرکس که شرایط وجوب آن را داشته باشد باید فارغ از اینکه برای دیگران واجب باشد یا خیر، روزه بگیرد و اگر فرد مسلمان بیم آن داشته باشد که روزه گرفتن ولو با اتخاذ همهٔ تدابیر احتیاطی، باعث ابتلایش به کرونا میشود، وجوب هر روزی که میترسد در صورت روزه گرفتن به این بیماری مبتلا میشود، از او ساقط میگردد.
اما اگر بتواند درجهٔ احتمال ابتلا به بیماری را کم کند تا آنچا که از نظر عقلا دیگر احتمال ابتلا مورد اعتنا نباشد ـ ولو از طریق ماندن در خانه و عدم اختلاط نزدیک با دیگران، استفاده از ماسک و دستکشهای پزشکی و رعایت موارد ضد عفونی مکرر و نظیر آن ـ و موجب مشقت شدید و غیرقابل تحملی نیز نباشد، وجوب روزه از او ساقط نمیشود.
اما دربارهٔ آنچه گفته شد که پزشکان نوشیدن مکرر آب را در فاصلهٔ زمانی نزدیک به هم جهت جلوگیری از کمبود آب بدن و خشکی حلق توصیه میکنند ـ به این دلیل که احتمال ابتلای به ویروس کرونا را مرتفع میکند ـ این امر مانع وجوب روزه نمیشود، غیر از کسانی که به آن رسیده باشند و در صورت روزه گرفتن، ترس ابتلای به بیماری وجود داشته باشد و هیچ راهی برای کاهش احتمال آن هم وجود نداشته باشد ـ ولو با ماندن در منزل و اتخاذ سایر راههای احتیاطی پیشرفته ـ اما افراد دیگر غیر از چنین فردی باید روزه بگیرند.
البته چه بسا بتوان با مصرف سبزیجات و میوههای سرشار از آب پیش از سحر، کمبود آب بدن ناشی از روزهداری را جبران کرد؛ همچنانکه میتوان با جویدن آدامس بدون قند، جلوی خشکی حلق را گرفت، البته به شرطی که ذرات آن در دهان جدا نشده، وارد حلق نشود. بنابراین جویدن آدامس باعث افزایش ترشح بزاق دهان میشود و مانعی از آن در صورت روزهداری وجود ندارد.
بنابراین کسانی که میتوانند کار خود را در ماه رمضان رها کرده و در منزل باقی بمانند و از ابتلا به بیماری مذکور در امان باشند، وجوب روزه از آنان ساقط نمیشود؛ اما افرادی که نمیتوانند کار خود را رها کنند ـ بنا به هر دلیلی ـ و از ابتلا به ویروس در صورت ترک نوشیدن آب در بازههای زمانی در روز بیم دارند و نمیتوانند اقدامات دیگر برای در امان ماندن از ابتلا به کرونا را اتخاذ کنند، روزه بر آنان واجب نیست، هر چند مجاز به روزهخواری در ملأ عام هم نیستند.
روشن است که روزه ماه رمضان از مهم ترین فریضههای شرعی است و تنها در صورت وجود عذر واقعی، ترک روزه جایز است و هر فردی نسبت به وضعیت خود آگاهتر است که آیا عذر واقعی برای ترک روزه دارد یا خیر.
⭕️ @hamidhossaini
❇️ با توجه به انتشار ناقص پاسخ برخی از مراجع محترم تقلید به استفتا دربارهٔ وجوب روزه در شرایط شیوع بیماری کرونا، لازم است به متن کامل اینگونه مطالب مراجعه و توجه شود که هیچ حکم جدیدی در این زمینه وجود ندارد و تنها بر همان حکم قبلی که تشخیص مصداقش با خود مکلف بوده تأکید شده است.
🔻بهعنوان نمونه ترجمهٔ پاسخ کامل حضرت آیت الله سیستانی به استفتایی در این زمینه را در اینجا نقل میکنم:
وجوب روزهٔ ماه مبارک رمضان یک تکلیف فردی است و هرکس که شرایط وجوب آن را داشته باشد باید فارغ از اینکه برای دیگران واجب باشد یا خیر، روزه بگیرد و اگر فرد مسلمان بیم آن داشته باشد که روزه گرفتن ولو با اتخاذ همهٔ تدابیر احتیاطی، باعث ابتلایش به کرونا میشود، وجوب هر روزی که میترسد در صورت روزه گرفتن به این بیماری مبتلا میشود، از او ساقط میگردد.
اما اگر بتواند درجهٔ احتمال ابتلا به بیماری را کم کند تا آنچا که از نظر عقلا دیگر احتمال ابتلا مورد اعتنا نباشد ـ ولو از طریق ماندن در خانه و عدم اختلاط نزدیک با دیگران، استفاده از ماسک و دستکشهای پزشکی و رعایت موارد ضد عفونی مکرر و نظیر آن ـ و موجب مشقت شدید و غیرقابل تحملی نیز نباشد، وجوب روزه از او ساقط نمیشود.
اما دربارهٔ آنچه گفته شد که پزشکان نوشیدن مکرر آب را در فاصلهٔ زمانی نزدیک به هم جهت جلوگیری از کمبود آب بدن و خشکی حلق توصیه میکنند ـ به این دلیل که احتمال ابتلای به ویروس کرونا را مرتفع میکند ـ این امر مانع وجوب روزه نمیشود، غیر از کسانی که به آن رسیده باشند و در صورت روزه گرفتن، ترس ابتلای به بیماری وجود داشته باشد و هیچ راهی برای کاهش احتمال آن هم وجود نداشته باشد ـ ولو با ماندن در منزل و اتخاذ سایر راههای احتیاطی پیشرفته ـ اما افراد دیگر غیر از چنین فردی باید روزه بگیرند.
البته چه بسا بتوان با مصرف سبزیجات و میوههای سرشار از آب پیش از سحر، کمبود آب بدن ناشی از روزهداری را جبران کرد؛ همچنانکه میتوان با جویدن آدامس بدون قند، جلوی خشکی حلق را گرفت، البته به شرطی که ذرات آن در دهان جدا نشده، وارد حلق نشود. بنابراین جویدن آدامس باعث افزایش ترشح بزاق دهان میشود و مانعی از آن در صورت روزهداری وجود ندارد.
بنابراین کسانی که میتوانند کار خود را در ماه رمضان رها کرده و در منزل باقی بمانند و از ابتلا به بیماری مذکور در امان باشند، وجوب روزه از آنان ساقط نمیشود؛ اما افرادی که نمیتوانند کار خود را رها کنند ـ بنا به هر دلیلی ـ و از ابتلا به ویروس در صورت ترک نوشیدن آب در بازههای زمانی در روز بیم دارند و نمیتوانند اقدامات دیگر برای در امان ماندن از ابتلا به کرونا را اتخاذ کنند، روزه بر آنان واجب نیست، هر چند مجاز به روزهخواری در ملأ عام هم نیستند.
روشن است که روزه ماه رمضان از مهم ترین فریضههای شرعی است و تنها در صورت وجود عذر واقعی، ترک روزه جایز است و هر فردی نسبت به وضعیت خود آگاهتر است که آیا عذر واقعی برای ترک روزه دارد یا خیر.
⭕️ @hamidhossaini
www.sistani.org
استفتاء حول صيام شهر رمضان المبارك مع انتشار فيروس كورونا - الأرشيف - موقع مكتب سماحة المرجع الديني الأعلى السيد علي الحسيني السيستاني…
استفتاء حول صيام شهر رمضان المبارك مع انتشار فيروس كورونا - موقع مكتب سماحة المرجع الديني الأعلى السيد علي الحسيني السيستاني (دام ظله)
Forwarded from آیتاللهالعظمی شبیری زنجانی
#استفتائات
🔸 روزه ماه رمضان در دوران شیوع کرونا
❓سؤال: با توجه به شیوع ویروس خطرناک کرونا و گفتههای پزشکان مبنی بر تقویت بدن برای جلوگیری از اثر کردن ویروس، آیا در ماه رمضان امسال میشود روزه نگرفت؟
✍️جواب: اگر بنا به گفته پزشکان متخصص، روزه گرفتن برای فردی، احتمال ابتلای او به این بیماری و آسیب دیدن وی را افزایش دهد، نباید روزه بگیرد و این مسأله در رساله عملیه هم آمده است. البته نباید مرتکب تظاهر به روزهخواری شده و به ماه مبارک بیاحترامی کند.
همچنین اگر با تغییر شرایط؛ مثلاً با ماندن در منزل، تحرک کمتر، رعایت نکات بهداشتی و مصرف غذاها و نوشیدنیهای تقویتی، بتواند احتمال متعارف ضرر را دفع کند و ایجاد چنین شرایطی موجب مشقت شدید نشود، باید چنین کند و روزه بگیرد.
#کرونا #روزه #ماه_رمضان
🔰 کانال رسمی دفتر آیتاللهالعظمی شبیری زنجانی
https://t.me/ShobeiryZanjani
🔸 روزه ماه رمضان در دوران شیوع کرونا
❓سؤال: با توجه به شیوع ویروس خطرناک کرونا و گفتههای پزشکان مبنی بر تقویت بدن برای جلوگیری از اثر کردن ویروس، آیا در ماه رمضان امسال میشود روزه نگرفت؟
✍️جواب: اگر بنا به گفته پزشکان متخصص، روزه گرفتن برای فردی، احتمال ابتلای او به این بیماری و آسیب دیدن وی را افزایش دهد، نباید روزه بگیرد و این مسأله در رساله عملیه هم آمده است. البته نباید مرتکب تظاهر به روزهخواری شده و به ماه مبارک بیاحترامی کند.
همچنین اگر با تغییر شرایط؛ مثلاً با ماندن در منزل، تحرک کمتر، رعایت نکات بهداشتی و مصرف غذاها و نوشیدنیهای تقویتی، بتواند احتمال متعارف ضرر را دفع کند و ایجاد چنین شرایطی موجب مشقت شدید نشود، باید چنین کند و روزه بگیرد.
#کرونا #روزه #ماه_رمضان
🔰 کانال رسمی دفتر آیتاللهالعظمی شبیری زنجانی
https://t.me/ShobeiryZanjani
💢 مبنای مبهم یک استفتا 💢
❇️ پاسخ اخیر برخی از مراجع محترم تقلید به پرسشهایی دربارهٔ روزهداری در ایام شیوع کرونا بر پایهٔ ادعاها یا فرضیههایی است که پرسشکنندگان مطرح کردهاند. در اغلب این استفتاها ابتدا پرسشگر میگوید پزشکان، خشک بودن حلق را در جذب و انتقال ویروس به دستگاه تنفسی مؤثر میدانند و آب خوردن با انتقال ویروس به معده باعث از بین رفتن آن میشود و سپس از فقیه میخواهد حکم روزه را در این شرایط بیان کند.
🔺آنچه در پاسخ مراجع معظم تقلید آمده کاملاً منطقی و منطبق با مبانی قرآن و سنت است، ولی باید دقت داشت که آیا پیشفرضهایی که در این پرسشها مطرح شده است هم با یافتهها و مستندات دانش پزشکی انطباق دارد یا مطالبی است که بیدقتی رسانهها و شایعات مطرح در فضای مجازی به آن دامن میزند و از آنجا که ممکن است پاسخ فقها نوعی تأیید آن فرضها تلقی شود، بسیاری را در تشخیص وظیفه دچار خطا کند؟
🔻بهعنوان نمونه، پایگاه اینترنتی ای بی سی اخیراً در خبری برخی سخنان مشهور دربارهٔ ویروس کرونا را افسانه خوانده است که از جمله، هر دو ادعای مطرحشده در این استفتا را نیز در بر میگیرد. این خبرگزاری میگوید اینکه آبرسانی باعث تقویت سیستم دفاعی بدن میشود به مرطوب نگه داشتن دهان ربطی ندارد و اینکه ویروس با آب خوردن به معده منتقل و نابود میشود نیز سخن بیمبنا و نادرستی است.
✅ من در اینباره تخصصی ندارم و امیدوارم دوستان آشنا با منابع معتبر پزشکی، با ارائهٔ اطلاعاتی مستند در بخش نظرات یادداشت به رفع ابهام از این مسئله کمک کنند؛ ولی با توجه به بازتاب گستردهٔ اینگونه استفتاها و سوء برداشتهای احتمالی، پیشنهاد میکنم مراجع محترم تقلید در هنگام پاسخگویی به چنین پرسشهایی علاوه بر مشروط کردن حکم، خودشان هم مشاورهای با متخصصان موضوع داشته باشند.
⭕️ @hamidhossaini
❇️ پاسخ اخیر برخی از مراجع محترم تقلید به پرسشهایی دربارهٔ روزهداری در ایام شیوع کرونا بر پایهٔ ادعاها یا فرضیههایی است که پرسشکنندگان مطرح کردهاند. در اغلب این استفتاها ابتدا پرسشگر میگوید پزشکان، خشک بودن حلق را در جذب و انتقال ویروس به دستگاه تنفسی مؤثر میدانند و آب خوردن با انتقال ویروس به معده باعث از بین رفتن آن میشود و سپس از فقیه میخواهد حکم روزه را در این شرایط بیان کند.
🔺آنچه در پاسخ مراجع معظم تقلید آمده کاملاً منطقی و منطبق با مبانی قرآن و سنت است، ولی باید دقت داشت که آیا پیشفرضهایی که در این پرسشها مطرح شده است هم با یافتهها و مستندات دانش پزشکی انطباق دارد یا مطالبی است که بیدقتی رسانهها و شایعات مطرح در فضای مجازی به آن دامن میزند و از آنجا که ممکن است پاسخ فقها نوعی تأیید آن فرضها تلقی شود، بسیاری را در تشخیص وظیفه دچار خطا کند؟
🔻بهعنوان نمونه، پایگاه اینترنتی ای بی سی اخیراً در خبری برخی سخنان مشهور دربارهٔ ویروس کرونا را افسانه خوانده است که از جمله، هر دو ادعای مطرحشده در این استفتا را نیز در بر میگیرد. این خبرگزاری میگوید اینکه آبرسانی باعث تقویت سیستم دفاعی بدن میشود به مرطوب نگه داشتن دهان ربطی ندارد و اینکه ویروس با آب خوردن به معده منتقل و نابود میشود نیز سخن بیمبنا و نادرستی است.
✅ من در اینباره تخصصی ندارم و امیدوارم دوستان آشنا با منابع معتبر پزشکی، با ارائهٔ اطلاعاتی مستند در بخش نظرات یادداشت به رفع ابهام از این مسئله کمک کنند؛ ولی با توجه به بازتاب گستردهٔ اینگونه استفتاها و سوء برداشتهای احتمالی، پیشنهاد میکنم مراجع محترم تقلید در هنگام پاسخگویی به چنین پرسشهایی علاوه بر مشروط کردن حکم، خودشان هم مشاورهای با متخصصان موضوع داشته باشند.
⭕️ @hamidhossaini
ABC News
Debunking myths about how to avoid or cure coronavirus
Social media is spreading plenty of false rumors about coronavirus.