توفیقی دست داد که امروز در کافه کتاب آفتاب بعد از بازگشایی، در محضر جناب رضا امیرخانی و جمع دوستان دیگر بودیم. غزلی از بیدل آنجا خواندم با ردیف «آفتاب» که ردیف شعر هم قرابتی با فضا داشته باشد.

🎧 «پیشوای کیهان»، قسمت سیزدهم از فصل دوم پادکست شعر پارسی، منتشر شد.

🎙در این قسمت به شاعری می‌پردازیم که فراز و فرودهای فراوانی را در زندگی‌اش تجربه کرد، از حضور فعال در دستگاه حکومت تا تحمل سال‌ها زندان، و بهترین حبسیه‌های تاریخ ادبیات پارسی را سرود؛ شاعری که سنایی به او لقب «پیشوای کیهان» داده بود: «مسعود سعد سلمان»

💠برای شنیدن نسخه کامل این قسمت، به کانال شعر پارسی در کست‌باکس یا شنوتو سر بزنید.

🔹️لینک کانال شعر پارسی در کست‌باکس:
📎 https://castbox.fm/vb/705828317

🔹️لینک کانال شعر پارسی در شنوتو:
📎 https://shenoto.com/channel/podcast/Shearparsipod


🎧 @shearparsipod

🎧 «آیینهٔ مردم‌نما»، قسمت چهاردهم از فصل دوم پادکست شعر پارسی، منتشر شد.

🎙در این قسمت به شاعری می‌پردازیم که ملک‌الشعرای بهار دیوان او را «گلدسته‌ای از ازهار نوشکفته» توصیف می‌کند و می‌گوید اگر تنها شعر «سفر اشک» از دیوان او منتشر می‌شد، جایگاه والایی در علم و ادب فارسی پیدا می‌کرد؛ شاعری که علامه محمد قزوینی او را «رابعهٔ دهر» و می‌نامد و قصایدش را با قصاید ناصر خسرو برابر می‌داند: «پروین اعتصامی»

💠برای شنیدن نسخه کامل این قسمت، به کانال شعر پارسی در کست‌باکس یا شنوتو سر بزنید.

🔹️لینک کانال شعر پارسی در کست‌باکس:
📎 https://castbox.fm/vb/705828317

🔹️لینک کانال شعر پارسی در شنوتو:
📎 https://shenoto.com/channel/podcast/Shearparsipod


🎧 @shearparsipod

📵 تولیدمحتوای قوی و کوبنده
✍ رضا عطایی

یکی از خون‌دل‌هایی که از نوع و نحوه واکنش کاربران وطندار مهاجر در این مدت در مواجهه با امواج خروشان مهاجرهراسانه خورده‌ام همین بود که بیخی‌بیخی[خیلی‌خیلی] گریسانه-احمقانه و با کم‌ترین سطح تاثیرگذاری بوده که "کنش فعالانه و هدف‌مندانه" جای خود را به حرکاتِ واکنشی-احساسی می‌داد.
(چرخه معیوبِ شِکوِه و شکایت که بعضاً حال‌بهم‌زننده هم بوده است.)
تقلیل سطح کلان یک موضوع مهم اجتماعی-سیاسی و تبدیل آن به روایتی از یک زیست هم‌دلانه مشترک بیش از چهل ساله؛ به شکل بسیار احمقانه‌ای در سطح شخصی-فردی (مشابه یک دعوا و نزاع خیابانی) انعکاس و بازنمایی یافت؛ به نحوی که انگار تمام مساله یک نفر به نامِ "کسایی‌زاده" است.
من این رسانه را نمی‌شناسم اما این کارش را از این روی به اشتراک می‌گذارم که دوستان فعّال رسانه‌ای ببینند یک "تولیدمحتوای فاخر" آن هم در جنس فان و جوکِ اینستاگرامی چگونه و چطور است.

🔻 سخنی به نظر من درست، از رضا عطایی.
در واقع باید افق دید ما والاتر از این امور باشد. بسیار امکانات برای رفع این تصورات وجود دارد که با وجود آن‌ها، نیازی به این امور احساس نمی‌شود.
🔻 باید کاری کرد که همدلی بیافریند نه نفرت و برخورد متقابل.

💢 فراخوان شعر حماسه شاعران تمدید شد

📌 مهلت ارسال آثار به فراخوان شعر حماسه شاعران که با موضوعات «طوفان الاقصی»، «شهدای حماسه‌ساز مقاومت»، «عملیات‌های وعده صادق»، «جمعه نصر»، «شهادت رهبران حزب‌الله» و «شهادت رهبران حماس» برگزار می‌شود، تا تاریخ ۱۰ آذرماه ۱۴۰۳ تمدید شد.

🔻 شاعران محترم می‌توانند آثار خود را با موضوعات تعیین شده، به همراه نام و شماره تماس، به شناسه زیر در پیامرسان‌های بله، ایتا و تلگرام ارسال کنند.
📲 @hamase_shaeran

💠 @hhonar_org

‍ 🔴 چرا "مهاجرهراسی" مُغایرِ "وَطن‌دوستی" است؟!
و چگونه موج‌های مهاجرهراسانه، "تَخَیُّلِ مَفهومِ وَطن" را هَم به قَه‌قَهرا می‌برند؟!
✍ رضا عطایی

اگر واقعیتی به نام نظام وستفالیایی را هم به عنوان ساختار بلامنازعه حاکم بر جهان امروزمان پیش‌فرض بگیریم و بگوییم هنوز تا زمانه سیطره "هوش‌مصنوعی" و "رُبات‌ها" بر آدمیای فرشته‌خوی بسیار مانده است؛ باز در چُوکاتِ [قالب و ساختار] همین ملت-دولت و دولت-ملت هم، پدیده "دیگرسازی هراس‌افکنانه از مهاجران" می‌تواند بنیان‌های انگاره مفهومِ وَطن را به مخاطره اندازد و جامعه را به وضعیت "کوری" -رُمانی از ساراماگو- دچار نماید.
از همین‌روست که بارها و بارها عرضه داشته‌ام موج‌های هراس‌افکنانه مهاجرستیزانه پیش از آن‌که متوجه جامعه مهاجر باشد؛ نوک تیز این موشک دوربُرد، خود جامعه ایران را نشانه گرفته است.
برخلاف سایر موضوعات اجتماعی-فرهنگیِ جامعه ایران که دچار دوگانگی‌ می‌شود و متأثر از آن دوگانگی‌ها دو طیف مخالف و موافق شکل می‌گیرد؛ آن‌چه در دو سال اخیر، متاثر از امواج خروشان هراس‌افکنی مهاجرستیزانه به وجود آمده، بسیار عمیق‌تر از آن است که سطحی‌نگرانه و ظاهرسازی‌شده تنها دو جبهه موافق و مخالف به خود بگیرد.
لُب‌ُّالالُبابِ گپِ "حسام سلامت" در مناظره سه ساعته‌اش در برنامه "آزاد" همین است که می‌خواهد هشداردهنده این زنگ خطر برای جامعه ایران باشد که جامعه ایرانی با جریاناتِ هَراس‌افکنانه-دیگرسازانه-مهاجرهراسانه و مهاجرستیزانه چه تصویری پیش از همه، نخست به خودش و سپس به سایرین نشان می‌دهد! و تبیین و تحلیلی علمی-عینی می‌کند که چرا این جریانات مُغایرِ "وَطن‌دوستی" است و چگونه "تَخَیُّلِ مَفهومِ وَطن" را هَم به قَه‌قَهرا می‌برند.
تماشای کاملِ این فیلم مناظره و تأمل بر این گفت‌و‌شنود را به همگان به خصوص تَمامِ دوستان ایرانی پیشنهاد می‌کنم.

پ.ن: تمام این مناظره سه ساعته قابل تامل است؛ اما از نظر من در ده-پانزده دقیقه پایانی مناظره، حسام سلامت چنان نقد کوبنده‌‌ بر گفتار و رفتارِ پارادوکسیکال مدعیان خوانش نظریه "ایرانشهری" وارد می‌کند که جای تأملی بیشتری دارد.

برای اهالی وطن بزرگ پارسی


بوی جوی مولیانمان یکی‌ست
ما که یار مهربانمان یکی‌ست

ما شنیده‌ایم از حدیث نی
بند بندِ داستانمان یکی‌ست

با وجود سیم‌های خاردار
سروهای بوستانمان یکی‌ست

اهل سرزمین شاهنامه‌ایم
سرگذشت و هفت‌خوانمان یکی‌ست

با هم از کرانه‌ها گذشته‌ایم
گرز و رخش و پهلوانمان یکی‌ست

قامت ِ کمان ما اگر دوتاست
رو به دشمنان ، کمانمان یکی‌ست

ما سیاوشان عصر حاضریم
شعله‌های امتحانمان یکی‌ست

مثل روز روشن است راه ما
ما که شمس و آسمانمان یکی‌ست

مثل قند پارسی کنار هم
شعرهای استکانمان یکی‌ست

باش ای برادر عزیز من
باش تا کمی بغل‌کشی کنیم
ما که قلبمان ، زبانمان یکی‌ست*

پ.ن : مصراع اضافی آگاهانه‌ است

موسی عصمتی

لینک پیوستن به کانال اشعار #موسی_عصمتی👇

https://t.me/braillehayenagozir

آیین رونمایی مجله این‌ها

با حضور احمد مدقق، مدیر مسئول

سخنرانان:
حسین حیدربیگی
بصیراحمد حسین‌زاده
ابوطالب مظفری

نبش مفتح ۳۶(تقاطع مفتح و امت)، پلاک ۴۷۸، خانه هنر

جمعه، ۹ آذر ۱۴۰۳، ساعت ۱۷


موسسه فرهنگی درّ دری

دفتر فارسی‌زبانان

بنیاد فرهنگی اجتماعی افغانستانی‌های مقیم جمهوری اسلامی ایران

خانه هنر اتباع خارجی خراسان رضوی

@DorreDarii

🔴 مجوز برای بی‌مجوزها

▫️صاحب این قلم درباره آن قسمت از قانون عفاف و حجاب که به جامعه مهاجر برمی‌گردد، وظیفه خود می‌بیند که اظهار نگرانی کند

▫️ملت ایران ملتی است بالغ، رشید و آگاه؛ و برای تمشیت امور خویش نیاز به دخالت اتباع دیگر کشور‌ها، از جمله مهاجران ندارد

🔻محمدکاظم کاظمی، شاعر در فرهیختگان نوشت:
در قانون جدید حجاب و عفاف که اینک متن آن در دسترس عموم قرار گرفته است، شرایطی برای مؤسسان گروه‌های مردمی امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر زبانی و نوشتاری بیان شده است که از این جمله، تابعیت جمهوری اسلامی ایران است. ولی در همین بخش، در قالب یک تبصره بیان شده است که «شرط مذکور در این بند، در خصوص مهاجرین یا اتباع بیگانه در صورت دارابودن مجوز اقامت رسمی از وزارت کشور اعمال نمی‌شود.» این قضیه در جامعه ایران و در نوشته‌های نخبگان و فعالان فضای مجازی ایران، بازتاب‌های منفی بسیاری یافته است و البته این بازتاب‌ها دور از انتظار هم نبود.

صاحب این قلم در مورد اصل امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر و قانون مربوط به آن، صلاحیت اظهارنظر ندارد؛ ولی در آن قسمت که به جامعه مهاجر برمی‌گردد، وظیفه خود می‌بیند که اظهار نگرانی کند. ملت ایران ملتی است بالغ، رشید و آگاه؛ و برای تمشیت امور خویش نیاز به دخالت اتباع دیگر کشور‌ها، از جمله مهاجران به کشور ما ندارد. البته جامعه مهاجر افغانستان در طول این چند دهه و حتی در روز‌های سخت از ایستادن در کنار جامعه میزبان شانه خالی نکرده است، چه در سازندگی، چه در جنگ عراق علیه ایران و چه در برابر داعش و تروریست‌های منطقه‌ای. ولی هیچ‌گاه نه در این امور سهم‌خواهی کرده است و نه انتظار دخالت در امور کشور میزبان را داشته است. پیش‌ازاین هم خبر‌هایی به کذب و دروغ در مورد دخالت‌دادن مهاجران در امور سیاسی کشور ایران منتشر می‌شد، مثل اخبار شرکت مهاجران در انتخابات یا نمایندگی مجلس و امثال آن که همه خلاف واقع بود؛ ولی متأسفانه اثرات منفی خود را گذاشت.

من نمی‌دانم مسئولان محترم به این اندیشیده‌اند که در امری که حتی در میان جامعه ایران هم چالش‌آفرین بوده است، این قضیه چقدر می‌تواند تبعات منفی اجتماعی و حتی امنیتی داشته باشد؟ درحالی‌که جامعه مهاجر در این اواخر به‌شدت زیر ضربه گروه‌های مهاجرستیز واقع شده است.

گفتنی است که از قول یکی از نمایندگان محترم مجلس در توجیه این قضیه گفته شده است که این آمران به معروف، قرار است فقط برای خود جامعه مهاجر کار کنند. ولی چنین چیزی از متن برنمی‌آید و نیز اگر قرار باشد مهاجران ما در امور داخلی جامعه مهاجر مجوز‌هایی به دست بیاورند، اولویت‌های مهم‌تری از این هم وجود دارد، مثل امور تحصیلی و درمانی. مثلاً پزشک مهاجر بتواند برای درمان مهاجران مطب دایر کند که آنجا لازم‌تر است.

📌متن کامل یادداشت را در سایت بخوانید.

@FarhikhteganOnline

تصویر صفحهٔ اول روزنامهٔ فرهیختگان دوشنبه ۱۲ آذر ۱۴۰۳ با یادداشت «مجوز برای بی‌مجوزها»

و باز وضع یک محدودیت تازه برای دختران افغانستانی، ممنوعیت ادامه تحصیل برای دانشجویان رشته پرستاری و مامایی(قابلگی) از سوی طالبان.
این روزها دلم در چنگ اندوه است.

🇦🇫جغرافیای کهنه‌ی غم
برای دختران دلتنگ وطنم
✍ زینب بیات

فرصت رسیده یار بیا غصه سر کنیم
جغرافیای کهنه‌ی غم را سفر کنیم
از زخم‌های تازه‌ جهان را خبر کنیم

از قید و بند بر تن دانشسرای‌مان
از دختران جان به لب مه‌لقای‌مان
از آسمان بی‌کسی‌مان گذر کنیم

دردی عمیق، بال مرا پر بریده است
غم تا به استخوان تنم سر کشیده است
فریاد از ته دل خونین جگر کنیم

گیسو بریده ناجیه، کس اعتنا نکرد
ترکید بغض رابعه، چون و چرا نکرد
از مختصات مرده، سخن مختصر کنیم

مادر فروخت تکه‌ی دل را برای نان
دختر نشست پهلوی پیری فسرده جان
از اشک زیر چادری‌اش قصه سر کنیم

هی ابر ابر ابر، دل آسمان تکید
خورشید زیر چادر اندوه وارمید
باران کجاست تا غم دل را بدر کنیم

گوساله‌ها به دشت تمدن چریده‌اند
از شاخه‌ها پرنده و پُندُک پریده‌اند.
هی سرنوشت را به قضا و قدر کنیم

مردم، غرور رستمی زابلی چه شد؟
آن کارنامه کهن کابلی چه شد؟
از بلخ و بامیان و بدخشان، سحر کنیم

غزنه برآر شعله‌ای از سوز سرکش‌ات
از دارها درخت بساز و از آتش‌ات
گل‌های سرخ مشرقی‌ات را به سر کنیم

دستی برآر باز ز سرچشمه‌ی شعور
از کابل و هرات، از آن خاستگاه نور
پیراهن پر از گل خود را به بر کنیم

یک بلخ شعر، یک هری از شور را بخوان
یک بامیان برادری و نور را بخوان
بر خاک دل گرفته‌‌ی‌مان، نیشکر کنیم

ققنوس‌وار از دل این خاک برشویم
فرصت کم است حادثه‌ساز سحر شویم
هر چند سخت، خیز بیا تا خطر کنیم

۱۵ آذر ۱۴۰۳
پ.ن: پُندُک: غنچه، جوانه در آستانه‌ی رویش
#دختران_افغانستان
#زنده_به‌گوری
#طالبان
@zaynabbayat

📚رمان ناتمام
🧩مستند رادیویی در باره‌ی زندگی و آثار نویسنده و پژوهشگر برجسته‌ی افغانستانی استاد اعظم رهنورد زریاب
🍁 امروز ۲۱ آذر سالگرد درگذشت استاد #اعظم_رهنورد_زریاب است. کسی که در قرن اخیر یکی از ستونهای استوار زبان و ادب فارسی در افغانستان بود و با خلق آثاری برجسته در حوزه داستان و با تاثیرگذاری در صیانت از زبان فارسی در افغانستان نقشی کم‌نظیر داشت.
✍از جمله آثار استاد می‌توان به رمان گلنار و آیینه، چارگرد قلا گشتم، درویش پنجم، سکه‌ای که سلیمان یافت، شورشی که آدمی‌زادگکان و جان‌ورکان برپا کردند، هذیان‌های دور غربت و ... می‌توان اشاره کرد.
🍀با تشکر از نویسنده‌ی توانا و شاگرد شایسته‌ی استاد، #منوچهر_فرادیس که صدای گرم ایشان روایت‌گر اصلی زندگی استاد زریاب در این مستند رادیویی است.
و سپاس از ارجمندان استاد یامان حکمت، سهراب سیرت، فاضل سانچارکی و دوستان دیگر.

💠تهیه‌کننده: #زینب_بیات

#صیانت_زبان_فارسی
#داستان

@zaynabbayat

‍ ⚫️رُمانِ ناتَمام؛ مستند رادیویی درباره زندگی و آثار استاد رهنورد زریاب
✍ رضا عطایی

بیش از دو بار مستند رادیویی "رُمانِ ناتَمام" را با تَمام جان و دل شنفتم و هر بار برایم ظرایف و لطایف داشت و با اشارات و تنبیهات همراه بود. در این پادکست یا فایل شنیداری، در کمتر از نیم‌ساعت با ابعاد مختلف شخصیت سترگ "رهنورد زریاب" آشنا می‌شویم و بیش از پیش در خواهیم یافت که امروز چه کسی در میان‌مان نیست و چرا جای خالی‌اش پُرشدنی هم نیست!؟
زریاب شخصیتی است با این‌که در قلب باخترزمین -انگلیس- تحصیل کرده است؛ اما هویت و فرهنگ خویش را نمی‌بازد و طرحی نُو در می‌اندازد و خوب می‌داند که هویت و فرهنگ افغانستان را تنها با رجوع به ریشه‌هایش [بخوانید سُنّت یا سایر مفاهیم معادل آن] است که می‌توان برای نسل عصر امروز افغانستان -که همه‌چیزش در مدرنیته و تجدد درآمیخته است- عرضه نمود.
صدای ماندگار زریاب در این پادکست به گوش می‌رسد که علاوه بر پیامدهای ارزشمندی همچون آبادانی و عمرانی افغانستان توسط مهاجرانی که از ایران بازگشته‌ بودند که مصداق آن در دو دهه مرسوم به جمهوریت در افغانستان عیان بود؛ با نگاه کلان فرهنگی، از منظری دیگر حضور مهاجران افغانستان در ایران را بسیار نیک می‌شمارد و زریاب با تاکید بر "هویت و فرهنگ" است که جوانان مهاجری را که در ایران درس می‌خوانند، بسیار خوشبخت‌تر از وطنداران مهاجرمان در سایر ممالک محروسه عرصه گیتی می‌داند؛ چرا که مهاجران افغانستان در ایران از "رُوحِ زبان"‌ به مثابه رکن رکینِ هویت و فرهنگ، جدا نیستند.
بر چهره ممتاز شعر و ادب مهاجر افغانستانی، بانو "زینب بیات" فراوان درود می‌فرستم که چنین کار ارزشمندی را ترتیب اثر داده‌اند و همچنین دست‌مریزاد به سایر عزیزانی که در تولید، تهیه و تدوین این پادکست و فایل شنیداری نقشی داشته‌اند.
به ویژه از نویسنده ارجمند و مدیر محترم نشر زریاب، "منوچهر فرادیسِ" نازنین که چنانچه جسم و جانش را شرحه‌شرحه کنیم، جز فرهنگ و ادب فارسی چیزی بر مشام نمی‌آید و خوشا به سعادت او که سال‌ها افتخار مصاحبت و مجالست با دردانه‌ای همچون استاد رهنورد زریاب را داشته است و کاش به زودی حاصل آن روزها و سال‌های خوش را به شکل کتاب با ما سهیم و شریک شود.
شنیدن این فایل صوتی ارزشمند را، طبق معمول به دو طیف از عزیزان پیشنهاد اکید می‌کنم؛ نخست به مهاجران هم‌وطنم در ایران، به ویژه هم‌نسلان دومی-سومی که همچون من با "برزخ هویتی" مبتلایند و دیگر به دوستان ایرانی‌ام که به "فقر شناختی" از افغانستان و فرهنگ آن دیار دُچارند.

https://t.me/zaynabbayat
https://t.me/mkazemkazemi