ادب‌سار
14.6K subscribers
4.99K photos
123 videos
21 files
873 links
آرمان ادب‌سار
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی

instagram.com/AdabSar

گردانندگان:
بابک
مجید دُری @MajidDorri
پریسا امام‌وردیلو @New_View

فروشگاه ادبسار: @AdabSar1
Download Telegram
Forwarded from ادب‌سار
🔷🔶🔹🔸
@AdabSar

🔅آشنایی با نام‌های ایرانی

«ریرا» یا «ری‌را»
🌙🌿 نام دخترانه‌ی "ریرا" یا "ری‌را"، ریشه در زبان و گویش تپوری یا مازنی دارد و به چمار "زن" است.
بر پایه‌ی دیدگاهی "رِی‌را" همان لیلا است که به گویش مازندرانیان لَیلا و رِی‌را گفته می‌شود.
برای نمونه برخی از مردم مازندران به دریا، دَیرا و به تریاک، تِیراک می‌گویند.

🌙🌿 همچنین در گویش تپوری "ری‌را" به مانک به‌هوش باش، آگاه باش و بیدار باش است. چنانچه بر پایه‌ی برخی گفته‌ها واگویش مِهادین(تلفظ اصلی) این نام "رَی‌را" باشد، از این دید شاید این نام با نام "رایمن" که در اَپاختَـر(شمال) ایران رواگ‌دار(رایج) است، هم‌ریشه باشد ولی درباره‌ی آن نمی‌توان به روشنی داوری کرد.

🌙🌿 بر پایه‌ی یک افسانه‌ی کهن در اپاختر ایران و به‌ویژه مازندران، "ریرا" یا "ری‌را" بانویی است
مایه‌ی سرسبزی و زیبایی این سرزمین است.
نام کهن شهر بابُل "ریرا" بود و بومیان به برخی از باران‌های این استان "ریرا/ری‌را" می‌گویند.
"ریرا" همچنین به چم زن تیزهوش و کاردان و نام پرنده‌ای کوچک‌تر از گنجشک است.

🌙🌿 نام "ری‌را" پس از سروده‌ی رازوَرانه و نامدار "نیما یوشیج" بیشتر پرآوازه شد. سپس سراینده‌ی هم‌دوره(معاصر)، سیدعلی صالحی نیز از آن فرتابی یافت(الهام گرفت) و این نام در بیشتر سروده‌های او جای گرفت.
"ری‌را" در چامه(شعر)های هر دو سراینده، پنداره‌ای(مفهومی) پر رمز و راز و پنداشتی (انتزاعی) است.
"ری‌را" در چکامه(شعر)های علی صالحی، زنِ نوید کرده(موعود) است و در سرواده‌ی(شعر) نیما یوشیج سدا(صدا)یی افسانه‌ای و یا شاید سدایی از درون روان گروهی آدمی است. این نام امروز به سایاگ(سبک)های هنری و نگارگری در پیوند با ادب و چکامه نیز راه یافته است.

🌙🌿 هی ری‌را، دیر آمدی
دیر آمدی ری‌را
باد آمد و همه‌ی رویاها را با خود برد...
#سیدعلی_صالحی

🌙🌿 سروده‌ی نامی "ری‌را" از نیما یوشیج را در این پیوند بخوانید:
t.me/AdabSar/7815
برای آشنایی با نام پسرانه‌ی رایمند و رایمن، این پیام را بخوانید:
t.me/AdabSar/6097

🇮🇷🇮🇷 چند نام ایرانی دخترانه و پسرانه‌ی هم‌آوا:
👧🏻 تیارا، پادمیرا، سریرا، مهرا، میترا، مانترا، آترا و...
👦🏻 پادرا، دارا، اهورا، پاتیرا، ریمند، ریوند، ریونیز، رایمند و...

برای فرزندانمان نام‌های زیبا و برازنده‌ی ایرانی برگزینیم

#پریسا_امام_وردی
#مهران_گلستانی_ماچک_پشتی
#نام_دخترانه_ایرانی
#ریرا #ری_را
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادب‌سار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸
Forwarded from ادب‌سار
🔷🔶🔹🔸
@AdabSar

🔅آشنایی با نام‌های ایرانی

«اَوِستا»، «وُستا»، «ویستا» و «آبستا»
بخش نخست

📜📜 "اوستا"، نام نَسک سپند(کتاب مقدس) زرتشتیان است که امروز برای نام‌گذاری دختران و پسران نیز کاربرد دارد. برای شناخت این نام باید به دریایی از دیدگاه‌های گوناگون درباره‌ی این واژه و سرگذشت این نیایش‌نامه سر بزنیم.

📜📜 نام‌های "وُستا"(دخترانه)، "آبِستا" یا "اَبِستا"(پسرانه) و "ویستا"(دخترانه) گونه‌های دیگر "اَوِستا"(پسرانه) هستند. دخترانه یا پسرانه بودن این نام‌ها بر پایه‌ی فراوانی امروز آن‌هاست.
در چندین نیپیک فرهنگ نام و در سازمان زادنگاری(ثبت‌احوال) آن را پایه، بنیاد، پناه و یاوری چمیده‌اند(معنی کرده‌اند). اکنون از آن نسک آغازین، "گات‌ها" که تنها یک‌پنجم "اوستا" است، بجا مانده.
"اوستا" در گذشته دارای پنج بخش یسنا، یشتا، ویسپَرد، وندیداد و خرده‌اوستا بود.
"اوستا" در پهلوی اویستاک و اَپَستاک بود.(عمید)
در نوشتارهای نخستین پس از پیدایش اسلام آن را ابستا، استا، وِستا، ستا، اوستاک، آبستا و... نیز نوشته‌اند.(دهخدا)
"اوستا" بر روی ۱۲هزار پوست گاو نوشته شده بود که اسکندر در تازش به ایران آن‌ها را سوزاند و خاکسترش را به دریا ریخت!(ارداویرافنامه)

📜📜 هاشم رضی در پژوهش‌نامه‌ای به نام "اوستا" نوشته است:
واژه‌ی اوستا هنوز ناشناخته است و اوستاشناسان هنوز درباره‌ی چمار آن به یک رای و دیدگاه نرسیده‌اند. زیرا واژه‌ی اوستا، نه در نسک اوستا، نه در زبان ایران باستان که به نام زبان اوستایی می‌شناسیم و نه در هیچ زبان و گویش هند و آریایی دیده نشده و نیست. برای همین هم دانشمندان برای شناخت این نام از واژگان همسان بهره برده‌اند.
"جلیل دوستخواه" نیز بر این باور است که شاید موبدان و بزرگانِ نخستینِ کیش زرتشتی، از این واژه برای نام بردن از نوشته‌های آیین زرتشتی بهره می‌بردند که سپس نامی ماندگار برای این نسک شد.

📜📜 "محمد مقدم" این واژه را با نگر(توجه) به کارکرد نسک اوستا چمیده است:
اوستا، نوید رهایی از زشتی، خشم و منش بد، شکست دروغ، کاستی و تباهی، پیروز شدن نیکی و راستی است.

📜📜 در نسک بزرگ "دینکرد" که دانشنامه‌ی اوستایی است، به واژه‌ی پهلوی "اپستاک" برمی‌خوریم که به چم پایه، بنیاد و نوشتار مِهادین(اصلی) است.

📜📜 دانشمندان زرتشتی می‌گویند:
"اوستا"، از ریشه‌ی واژه‌ی سانسکریت "اَوِس"(آشکار) و "اوشتیا" به مانی سخن خدا(وحی) است و "اوستا" به دانش، آگاهی و شناخت درونی(بصیرت) گفته می‌شود.

📜📜 "بارتولومه"، اوستاشناس آلمانی و "ویکاندر" می‌گویند:
"اوستا"، از واژه‌ی "اوپستاوَک" و از ریشه‌ی "ستاو"(ستودن) است.
"ویکاندر" آن را به مانک "با ادب و آزرم نزدیک‌شدن" نیز دانسته و گفته است در زبان هندی باستان، واژه‌ی "اوپَست‌هانه" یا "آگنی اوپَست‌هانه" به چم درود و نیایش آتش بود.
"جهانگیر تاوادیا" باور دارد که این واژه‌ی آمیخته، نمایانگر ساز و کار و سازمان آموزش دینی است.
"اوپِرت" نیز تنها گفته است که "اوستا" برگرفته از واژه‌ی "اَبَشْتام" است که در سنگ‌نبشه‌های ایران باستان دیده شده.

📜📜 "گلدنر" و "آندرآس" گفته‌اند:
اوستای پارسی یا اَویستاک پهلوی از واژه‌ی "اوپَستا" به آرِش(معنی) بنیاد، پی و نوشتار مهادین است.
"بارتولومه" و "ویسباخ" همین "اوپَستا" را به مانک پناه و یاور می‌دانند.

📜📜 دنباله‌ی نوشتار را در این پیوند بخوانید:
t.me/AdabSar/7699

#پریسا_امام_وردی
#نام_پسرانه_ایرانی
#نام_دخترانه_ایرانی
#اوستا #وستا #ویستا #آبستا
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادب‌سار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸