«چون روایت‌های مربوط به پیامبران و شاهان پس از به شهرت رسیدن آنها پدید آمده، امکان هماهنگ کردن نشانه‌های پیشگویانه مربوط به تولدهای فرخنده موجود در زندگنامه محمد، زرتشت، کوروش و اردشیر با رویدادهای واقعی فراهم بود. پیشگویی برای رساندن آن افراد به موقعیت خارق‌العاده، حتی پس از دوران زندگی آنها ضرورت داشت. اسطوره‌های مربوط به تولد محمد، نه فقط پس از موفقیت او در مقام پیامبری، بلکه حتی پس از رحلت وی و تسخیر خطه ایران به دست اعراب به وجود آمد. پیروان بعدی محمد، بخصوص طی سده‌های دوم و سوم هجری قمری، آگاهانه به این داستان‌ها شکلی جدید بخشیدند تا آنها را متناسب با اوضاع جدید اجتماعی و مذهبی سازند…. »

جمشید کرشاسپ چوکسی در کتاب «ستیز و سازش» به روند تبدیل دین در سرزمین‌های ایرانی از بهدینی (زرتشتی‌گری) به اسلام می‌پردازد. بخش‌هایی از این کتاب که در اپیزودهای از دیگری‌نامه نقل و بررسی شد، به «جنگ روایت»ها می‌پردازد. در بند پیش‌گفته، چنانکه خواندید، چوکسی می‌گوید که روایت‌هایی مانند پیش‌بینی سقوط شاهنشاهان ساسانی (ترک خوردن طاق کسری) که به پیامبر اسلام نسبت داده شده، و یا حکایت‌هایی که از غلبه علمی علما مسلمان بر موبدان زرتشتی در محضر خلیفه بغداد آمده، همه روایت‌های پساپیروزی‌اند. جبهه پیروز، در حقیقت تاریخ را به نفع خود بازروایی کرده است.

جالب اینجاست که موبدان هم بی‌کار ننشسته و در قالب ژانر ادبی «آخرزمانی»، (Apocalyptic) پیروزی مسلمانان را نشانه تباهی آخرزمان دانسته و آن را پیش‌گویی‌شده معرفی کردند! چوکسی درباره متنی به نام زَند وَهْمَن یَشْت، می‌نویسد:

«زند وهمن یشت به صراحت ورود مسلمانان عرب را مقارن آخرین روزهای بشریت ذکر کرده است. بنا به گفته مصحح ناشناس این متن در سده سوم ه.ق. خداوند به زرتشت پیامبر گفت: «دوران هفتم یا دوران آهن برآمیخته، دوران پادشاهی بد دیوان ژولیده‌موی خَشْم‌تخمه است.» اصطلاح خشم در دین زرتشتی معمولا نامی برای دیو خشم است و دراین عبارت جناسی‌ست برای هاشم، موسس خاندان محمد نبی. چون حملات اعراب و ترکان پیش از آخرین اصلاح متن اتفاق افتاده بود، به نظر می‌رسد سطری که پیش‌گویی می‌کند «پادشاهی از تازیان چرمین‌دوال… به ترکان رسد» بعدها افزوده شده باشد.»

در اپیزود چهاردهم از دیگری‌نامه با نام مزدک، اطلاعات بیشتری در مورد این جنگ روایت‌ها خواهید یافت:

‏https://dialog.tavaana.org/podcast-others-14/

#دیگری_نامه #جنگ_روایت #روایت_شناسی #زمان_پریشی #آخرزمانی #رواداری #دیگری_ستیزی #دیگر_سازی

‏@Dialogue1402

سانسور و جنگ روایت‌ها

در گزارش اندیشکده هنری جکسون فصل پنجم به نقش رسانه‌ها و فضای مجازی در تثبیت قدرت رژیم ایران می‌پردازد. در این فصل آمده است: «رژیم ایران پس از مسدود کردن تلگرام در سال ۲۰۱۸، اینستاگرام را به ابزار اصلی سیاسی خود بدل کرد.» اهمیت این پلتفرم نه تنها سیاسی که اقتصادی هم هست: «اینستاگرام تنها در داخل ایران بین ۷۰۰ میلیون تا یک میلیارد دلار درآمد ایجاد می‌کند.»

اما مهم‌ترین کارکرد آن، کنترل افکار عمومی و تخریب مخالفان است. نویسنده می‌نویسد: «رژیم ایران از رسانه‌های اجتماعی برای هدف قرار دادن مخالفان استفاده می‌کند؛ از طریق جمع‌آوری اطلاعات از حساب‌های کاربری و شناسایی فعالان، چه در داخل و چه در خارج کشور.» افزون بر این، حکومت به شکل سیستماتیک روایت‌های جعلی تولید می‌کند. «کارزارهای دروغ‌پراکنی شامل ‘پخش شایعهٔ نفوذ میان معترضان’، ‘بی‌اهمیت جلوه‌دادن مطالبات آن‌ها’ یا ‘افشای وابستگی رهبران اعتراضات’ است.»

نمونه‌های دیگر نیز ذکر شده است: «رژیم کارزاری به راه انداخت که مدعی بود برخی از چهره‌های مشهور مردم را به اعتراض فرا می‌خوانند تا برای گرفتن گرین‌کارت آمریکا واجد شرایط شوند. یا کمپینی به راه افتاد که زنان بی‌حجاب را ‘بیماران روانی’ معرفی می‌کرد.» این اقدامات با هدف «از بین بردن امید به وجود یک بدیل سیاسی» انجام می‌شود.

به نوشتهٔ گزارش، رژیم همچنین «با استفاده از مزارع ترول و حساب‌های جعلی، ضدروایت‌ها را سازماندهی می‌کند.» به این ترتیب، نه تنها مخالفان بی‌اعتبار می‌شوند، بلکه حتی امید اجتماعی به تغییر هم در نطفه خفه می‌شود.

جمع‌بندی این فصل هشدار می‌دهد که دستگاه تبلیغاتی جمهوری اسلامی ترکیبی از سانسور، اطلاعات نادرست و حمله به اعتبار مخالفان است. به همین دلیل، «هرگونه امکان سازماندهی اپوزیسیون از طریق فضای مجازی با موجی از دروغ‌پراکنی و تهدید مواجه می‌شود.» به باور گزارش، تا زمانی که این چرخه برقرار باشد، «اعتماد عمومی به رسانه‌ها و چشم‌انداز تغییر سیاسی به شدت تضعیف خواهد شد.»

#نه_به_جمهورى_اسلامى #تحریف_واقعیت #ارتش_سایبری #جنگ_روایت #یاری_مدنی_توانا

@Tavaana_TavaanaTech