‌
حق دانستن حقیقت؛ پلی میان انسان‌ها، نه دیواری میان باورها

۲۴ مارس، روز جهانی «حق دانستن حقیقت» است. اما این حق، فقط یک خواسته سیاسی نیست؛ یک نیاز انسانی است، نیاز به دانستن، به فهمیدن، به روشن‌شدن آنچه بر ما گذشته است. دانستن حقیقت، یعنی به رسمیت شناختن انسان‌ها، دردهایشان، روایت‌هایشان، و تنوع نگاهشان به جهان.

اگر حقیقت را فقط در انحصار یک باور، یک ایدئولوژی، یا یک روایت خاص ببندیم، در واقع انسان را به نسخه‌ای واحد و بی‌جان تقلیل داده‌ایم. گاهی حقیقت، تلخ است؛ گاهی چندلایه؛ گاهی هم ناتمام. اما تنها در گفت‌و‌گو با یکدیگر، در کنار گذاشتن پیش‌داوری‌ها، و در شنیدن صدای کسانی که مثل ما فکر نمی‌کنند، می‌توانیم به حقیقتی انسانی نزدیک شویم، نه حقیقتی ایدئولوژیک.

وقتی حاکمیت‌ها حقیقت را جعل یا پنهان می‌کنند، اولین چیزی که از بین می‌رود، اعتماد عمومی است. اما در سطح جامعه هم، اگر ما حقیقت را فقط در روایت خود ببینیم و دیگران را به‌خاطر باورهای دینی، غیردینی، یا عقاید متفاوت‌شان طرد کنیم، در حقیقت در حال بازتولید همان چرخه‌ی انکار و حذف هستیم.

حق دانستن، حق همه‌ی انسان‌هاست. نه فقط برای یافتن حقیقت تاریخی و سیاسی، بلکه برای درک دیگری؛ دیگری‌ای که شاید مثل ما نماز نخواند، روزه نگیرد، یا بالعکس، مؤمن و متعبد باشد. گفت‌و‌گو با دیگری، درک تجربه‌ی زیسته‌ی او، و شنیدن بدون قضاوت، نقطه‌ی آغاز رواداری است.
اگر به جای ترس از تفاوت‌ها، آن‌ها را به عنوان واقعیت‌های زندگی انسانی بپذیریم، حقیقت برای‌مان به ابزاری برای حذف و سلطه تبدیل نمی‌شود، بلکه به پلی می‌رسد برای اتصال دل‌ها، برای ساختن جهانی که در آن هر صدا، حتی اگر مخالف ما باشد، حق شنیده‌شدن داشته باشد.

در روز جهانی دانستن حقیقت، بیاییم این حق را نه فقط از حاکمان، بلکه از یکدیگر هم مطالبه کنیم؛ با احترام، با همدلی، و با پذیرش تفاوت.

#حقیقت #باور #پلورالیسم #تکثر #تنوع #رواداری #گفتگو_توانا

@Dialogue1402