❄️❄️ @AdabSar ❄️

❄️آشنایی با جشن‌های ایرانی
❄️جشن دیگان نخست - هشتم دی

🌨 اگر به نام روزهای ماه در گاهشمار کهن ایران بنگریم، سه روز با واژه‌ی "دی" نام‌گذاری شده‌اند. از این‌رو در ماه دی بجز فردای شب چله که جشن خرم‌روز است، سه جشن ویژه‌ی #دیگان است.
این جشن‌ها بر پایه‌‌ی گاهشمار باستانی ایران، روز "دی بآذر" هشتم ماه؛
روز "دی بمهر" پانزدهم ماه؛
و روز "دی بدین" بیست‌وسوم ماه بودند.

❄️ بیشتر روزهای ماه با نام نیروهای مینوی نام‌گذاری شده‌اند ولی "دی" برگرفته از "دا" و "دا" برگرفته از واژه‌ی اوستایی "دادار"(به چم دادن، بخشیدن و آفریدن) و نام ایزد یکتا است. نام سردترین ماه سال با نام خداوند نام‌گذاری شده بود تا در سرمای سخت یاری‌گر مردمان باشد. از این‌رو جشن‌های دیگان همواره با نیایش و ستایش آفریدگار همراه بود.

☃️ آیین ساده پوشی، برابری‌خواهی، آشتی‌جویی و همنشینی شاهان با مردم آیین #جشن_دیگان بود.

👳🏻‍♂️ ابوریحان بیرونی نوشته است که در روزهای دیگان پادشاهان پوشاک ساده و سپید می‌پوشیدند و میان مردم می‌رفتند و می‌گفتند من مانند یکی از شما هستم و با شما برادرم، زیرا استواری و پایداری جهان به کارهایی است که به دست شما انجام می‌شود و آرامش کشور نیز با من است، نه پادشاه را از مردم گریزی است و نه مردم را از پادشاه...

🌼 گفته می‌شود گل‌های بادرنگ، کاردک و شنبلید نماد جشن‌های دیگان هستند.
goo.gl/ld96cc
______________________
📚 برگرفته از:
- گاهشماری و جشن‌های ملی ایرانیان #ذبیح_الله_صفا
- تارنماهای "ایران‌بوم" و "ایران‌نامه"

❄️❄️ @AdabSar ❄️

❄️🌨 @AdabSar ❄️

🌨 آشنایی با جشن‌های ایرانی
❄️ جشن تیبکان یا دیگان دوم

☃️☃️ پانزدهم هر ماه در ایران باستان "دی به مهر" نامیده می‌شد و این روز در ماه دی، روز جشن تیبکان یا دیگان دوم بود. دی ماهِ پُرجشنی بود و تنها سه جشنِ آن "دیگان" بودند.
نام‌های دیگر این جشن دیبکان، تبیکان و بتیکان هستند و گمان می‌رود دگرگون شده‌ی واژه‌ی «دیبگان» باشند. به گمانِ دیگر این نام‌ها برگرفته از آیین ساخت تندیس(مجسمه) است.

⚱️⚱️ در روز "دی به مهر" ایرانیان از گِل پیکره و تندیس آدمی می‌ساختند و بر پشت‌بام‌‌ها می‌گذاشتند. گاهی هم پیکره‌ها را در آتش می‌سوزاندند تا اهریمن و آزار نیروهای پلید را از خود و همبودگاه(اجتماع) دور کنند. انگیزه‌ی دیگر این کار سوزاندن بت درون بود. در باورهای کهن این پیکره‌ها نماد هستارهای زیان‌بخش(موجودات مضر) بودند. این روز را روز پاسداشت هنرمندان و تندیس‌سازان نیز نامیده‌اند.

🔥🔥 در برخی پژوهش‌ها گفته شده که تندیس‌های گِلی را در کنار راهرو یا در خانه می‌گذاشتند تا رنج و بیماری مردم و خانواده به تندیس راه یابد و در پایان روز آن را در آتش می‌سوزاندند و سوسن دود می‌کردند. انگیزه‌ی آن‌ها دور کردن تنگدستی و فراخواندن شادمانی بود.

🍎🍎 همچنین گفته شده که در بامداد این روز سیب می‌خوردند و گل نرگس می‌بوییدند و با فرا رسیدن شامگاه خوشه(سنبل) بر آتش می‌نهادند. باور داشتند که با این کار سراسر سال را آسوده و به دور از رنج و خشکسالی زندگی می‌کنند.

🌼🌼 گل‌های مورد و یاسمن نماد خور روز(یکم دی)، گل بادرنگ نماد نخستین جشن دیگان(دی‌به‌آذر)، گل کاردک نماد دومین جشن دیگان(دی‌به‌مهر) و گل شنبلید نماد سومین جشن دیگان(دی‌به‌دین) است.
در نَسک(کتاب) پهلوی بُندهشن نوشته شده:
مورد و یاسمن هرمزد را خویش است، بادرنگ دی به‌آذر را، كاردَک دی به‌مهر را، شنبلید دی به‌دین را.

🛁🛁 یکی دیگر از جشن‌های ماه دی روزی برای پاسداشت فرهنگ پاکیزگی و شست‌وشو بود. اکنون به درستی نمی‌دانیم جشن پاکیزگی در نخستین جشن دیگان(دی به‌آذر) یا در دومین جشن دیگان(دی به‌مهر) یا در سومین جشن دیگان(دی به‌دین) و یا روزی میان این‌ها بود! گمان‌زدها این است که روز پاسداشت پاکیزگی برابر با دومین جشن دیگان بود و بر پایه‌ی اندرزهای آذرباد مهراسپندان(از اندیشمندان بزرگ دوران ساسانی) پاکیزگیِ تن را در این روز گرامی می‌داشتند.

✍🏼 #پریسا_امام_وردی
#دیگان #جشن_دیگان #جشن_های_ایرانی
goo.gl/fqURZU
______________
📚📖 برداشت آزاد از:
۱- آثارالباقیه #ابوریحان_بیرونی برگردان "اکبر داناسرشت"
۲- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی
۳- تارنمای خردگان
❄️🌨 @AdabSar ❄️

❄️⛈ @AdabSar 🌨

❄️ آشنایی با جشن‌های ایرانی
❄️ جشن دیگان سوم

روز "دی بدین" نام بیست‌وسومین روز ماه در گاهشماری باستانی بود و این روز در دی‌ماه، سومین جشن دیگان برگزار می‌شد. روز دی به‌آذر در هشتم این ماه و روز دی به‌مهر یا پانزدهم، جشن‌های دیگر دیگان هستند. بیشتر آیین‌های جشن‌های دیگان و جشن "خرم‌روز" در یکم دی، یکسان بودند.

☃️ ماه دی پس از فروردین دارای بیشترین جشن‌های همگانی در ایران بود که سه یا چهار جشن آن "دیگان" بودند. در این روزها نام روز و ماه یکی است. جشن‌های ایرانی در زمان ساسانیان، باشکوه‌تر از هر زمان دیگری برگزار می‌شد.

🌨 "دی" به چم آفریدگار است و جشن‌های دیگان که به آن‌ها "دی جشن" نیز گفته می‌شد، انگیزه‌ای برای نیایش همگانی و سپاسداری از آفریننده‌ی هستی، برابری، همبستگی و همنشینی پادشاهان با مردم بود. در واپسین جشن دیگان پاکیزگی و آسودگی را نیز ارج می‌نهادند.

🌼 در بن‌دهش نوشته شده که گل بادرنگ گل ویژه‌ی دی به‌آذر(دیگان نخست)، گل كاردَک ویژه‌ی دی به‌مهر(دیگان دوم) و گل شنبلید ویژه‌ی دی به‌دین(دیگان سوم) است.

🎞 فرتور(عکس): گل شنبلید، نماد روز دی به‌دین و دیگان سوم
#جشن_دیگان #دیگان #جشن_های_ایرانی
yon.ir/deygan3
______________________
📖📖 برگرفته از:
۱- از نوروز تا نوروز #کورش_نیکنام
۲- جشن‌ها و آیین‌های ایرانی #حسام_الدین_مهدوی
۳- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی

❄️⛈ @AdabSar 🌨

❄️❄️ @AdabSar ❄️

❄️آشنایی با #جشن_های_ایرانی
❄️جشن دیگان نخست - هشتم دی

🌨 اگر به نام روزهای ماه در گاهشمار کهن ایران بنگریم، در هر ماه سه روز با واژه‌ی "دی" نام‌گذاری شده‌اند.
این روزها بر پایه‌‌ی گاهشمار باستانی ایران، روز "دی بآذر" هشتم ماه؛
روز "دی بمهر" پانزدهم ماه؛
و روز "دی بدین" بیست‌وسوم ماه بودند.
از این‌رو در ماه دی بجز فردای شب چله که جشن خرم‌روز است، سه جشن #دیگان برگزار می‌شد.

❄️ بیشتر روزهای ماه با نام نیروهای مینوی نام‌گذاری شده‌اند ولی "دی" برگرفته از "دا" و "دا" برگرفته از واژه‌ی اوستایی "دادار"(به چم دادن، بخشیدن و آفریدن) و نام ایزد یکتا است. نام سردترین ماه سال با نام خداوند نام‌گذاری شده بود تا در سرمای سخت یاری‌گر مردمان باشد. از این‌رو جشن‌های دیگان همواره با نیایش و ستایش آفریدگار همراه بود.

☃️ آیین ساده پوشی، برابری‌خواهی، آشتی‌جویی و همنشینی شاهان با مردم آیین #جشن_دیگان بود. دیگان، ویژه‌ی ستایش ویژگی‌های نیک و پسندیده‌ی آدمی بود.
ابوریحان بیرونی نوشته است که در روزهای دیگان پادشاهان پوشاک ساده و سپید می‌پوشیدند و میان مردم و برزگران می‌رفتند و می‌گفتند من مانند یکی از شما هستم و با شما برادرم، زیرا استواری و پایداری جهان به کارهایی است که به دست شما انجام می‌شود و آرامش کشور نیز با من است، نه پادشاه را از مردم گریزی است و نه مردم را از پادشاه.
رجبی نوشته است در هیچ‌کجای پژوهش‌ها، نبیک(کتاب)های تاریخی و نوشته‌ها و سنگ‌نبشه‌ها نوشته نشده است که پادشاهان با مردم روستایی کشور بر یک خوان نشسته باشند و نمی‌دانیم بیرونی برای این نوشته‌ی خود چه گواهی دارد. شاید بتوان گمان کرد که در روزگاری نزدیک به ابوریحان بیرونی یک پادشاه یا فرمانروا دست به چنین کاری زده باشد.

🌼 گفته می‌شود گل‌های بادرنگ، کاردک و شنبلید نماد جشن‌های دیگان هستند.
goo.gl/ld96cc
______________
📚 برگرفته از:
۱- گاهشماری و جشن‌های ملی ایرانیان #ذبیح_الله_صفا
۲- جشن‌ها و آیین‌های ایرانی با تکیه بر استوره و مردم‌شناسی #حسام_الدین_مهدوی
۳- جشن‌های ایرانی #پرویز_رجبی
۴- تارنمای "ایران‌بوم"
۵- بادرنگ و کاردک و شنبلید، گل‌های جشن دیگان #شاهین_سپنتا

❄️❄️ @AdabSar ❄️

🌨🧶 @AdabSar ❄️

🌨 آشنایی با جشن‌های ایرانی
❄️ جشن تیبکان یا دیگان دوم

☃️ در سده‌ها و هزاره‌های دور، دی، ماهِ پُرجشنی بود و تنها سه جشنِ آن "دیگان" بودند. پانزدهم هر ماه در ایران باستان "دی به مهر" نامیده می‌شد و این روز در دی‌ماه، روز جشن تیبکان یا دیگان دوم بود.
نام‌های دیگر این جشن دیبکان، تبیکان و بتیکان هستند و گمان می‌رود دگرگون شده‌ی واژه‌ی «دیبگان» باشند. به گمانِ دیگر این نام‌ها برگرفته از آیین ساخت تندیس(مجسمه) است.

⚱️ در روز "دی به مهر" ایرانیان از گِل پیکره و تندیس آدمی می‌ساختند و بر پشت‌بام‌‌ها می‌گذاشتند. سپس پیکره‌ها را در آتش می‌سوزاندند تا اهریمن و آزار نیروهای پلید را از خود و همبودگاه(اجتماع) دور کنند. انگیزه‌ی دیگر این کار، سوزاندن بت درون بود. در باورهای کهن، این پیکره‌ها نماد هستارهای زیان‌بخش(موجودات مضر) بودند. این روز را روز پاسداشت هنرمندان و تندیس‌سازان نیز نامیده‌اند.

🔥 در برخی پژوهش‌ها گفته شده که تندیس‌های گِلی را در کنار راهرو یا در خانه می‌گذاشتند تا رنج و بیماری مردم و خانواده به تندیس راه یابد و در پایان روز آن را در آتش می‌سوزاندند و سوسن دود می‌کردند. انگیزه‌ی آن‌ها دور کردن تنگدستی و فراخواندن شادمانی بود.

🍎 همچنین گفته شده که در بامداد این روز سیب می‌خوردند و گل نرگس می‌بوییدند و با فرا رسیدن شامگاه خوشه(سنبل) بر آتش می‌نهادند. زیرا باور داشتند که با این کار سراسر سال را آسوده و به دور از رنج و خشکسالی زندگی می‌کنند.

🌼 گل‌های مورد و یاسمن نماد خور روز(یکم دی)، گل بادرنگ نماد نخستین جشن دیگان(دی‌به‌آذر)، گل کاردک نماد دومین جشن دیگان(دی‌به‌مهر) و گل شنبلید نماد سومین جشن دیگان(دی‌به‌دین) است.
در نَسک(کتاب) پهلوی بُندهشن نوشته شده: مورد و یاسمن هرمزد را خویش است، بادرنگ دی به‌آذر را، كاردَک دی به‌مهر را، شنبلید دی به‌دین را.

🛁 یکی دیگر از جشن‌های ماه دی روزی برای پاسداشت فرهنگ پاکیزگی و شست‌وشو بود. اکنون به درستی نمی‌دانیم جشن پاکیزگی در نخستین جشن دیگان(دی به‌آذر) یا در دومین جشن دیگان(دی به‌مهر) یا در سومین جشن دیگان(دی به‌دین) و یا روزی میان این‌ها بود! گمان‌زدها این است که روز پاسداشت پاکیزگی برابر با دومین جشن دیگان بوده و بر پایه‌ی اندرزهای آذرباد مهراسپندان(از اندیشمندان بزرگ دوران ساسانی) پاکیزگیِ تن را در این روز گرامی می‌داشتند.

✍🏼 #پریسا_امام_وردیلو
#دیگان #جشن_دیگان #جشن_های_ایرانی
goo.gl/fqURZU
__________
📚📖 برداشت آزاد از:
۱- آثارالباقیه #ابوریحان_بیرونی برگردان "اکبر داناسرشت"
۲- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی
۳- تارنمای خردگان
🧶🌨 @AdabSar ❄️

❄️⛈ @AdabSar 🌨

❄️ آشنایی با جشن‌های ایرانی
❄️ جشن دیگان سوم

روز "دی بدین" نام بیست‌وسومین روز ماه در گاهشماری باستانی بود و این روز در دی‌ماه، سومین جشن دیگان برگزار می‌شد. روز دی به‌آذر در هشتم این ماه و روز دی به‌مهر یا پانزدهم، جشن‌های دیگر دیگان هستند. بیشتر آیین‌های جشن‌های دیگان و جشن "خرم‌روز" در یکم دی، یکسان بودند.

☃️ ماه دی پس از فروردین دارای بیشترین جشن‌های همگانی در ایران بود که سه یا چهار جشن آن "دیگان" بودند. در این روزها نام روز و ماه یکی است. جشن‌های ایرانی در زمان ساسانیان، باشکوه‌تر از هر زمان دیگری برگزار می‌شد.

🌨 "دی" به چم آفریدگار است و جشن‌های دیگان که به آن‌ها "دی جشن" نیز گفته می‌شد، انگیزه‌ای برای نیایش همگانی و سپاسداری از آفریننده‌ی هستی، برابری، همبستگی و همنشینی پادشاهان با مردم بود. در واپسین جشن دیگان پاکیزگی و آسودگی را نیز ارج می‌نهادند.

🌼 در بن‌دهش نوشته شده که گل بادرنگ گل ویژه‌ی دی به‌آذر(دیگان نخست)، گل كاردَک ویژه‌ی دی به‌مهر(دیگان دوم) و گل شنبلید ویژه‌ی دی به‌دین(دیگان سوم) است.

🎞 فرتور(عکس): گل شنبلید، نماد روز دی به‌دین و دیگان سوم
#جشن_دیگان #جشن_های_ایرانی #دیگان
yon.ir/deygan3
__________________
📖 برگرفته از:
۱- از نوروز تا نوروز #کورش_نیکنام
۲- جشن‌ها و آیین‌های ایرانی #حسام_الدین_مهدوی
۳- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی

❄️⛈ @AdabSar 🌨

❄️ @AdabSar ❄️

❄️آشنایی با جشن‌های ایرانی
☂جشن دیگان نخست - هشتم دی

🌨 اگر به نام روزهای ماه در گاهشمار کهن ایران بنگریم، در هر ماه سه روز با واژه‌ی «دی» نام‌گذاری شده‌اند.
این روزها بر پایه‌‌ی گاهشمار باستانی ایران، روز «دی بآذر» هشتم ماه؛
روز «دی بمهر» پانزدهم ماه؛
و روز «دی بدین» بیست‌وسوم ماه بودند.
از این‌رو در ماه دی بجز فردای شب چله که جشن خرم‌روز است، سه جشن دیگان برگزار می‌شد.

❄️ بیشتر روزهای ماه با نام نیروهای مینوی نام‌گذاری شده‌اند ولی دی برگرفته از «دا» و دا برگرفته از واژه‌ی اوستایی «دادار»(به چم دادن، بخشیدن و آفریدن) و نام ایزد یکتا است. نام سردترین ماه سال با نام خداوند نام‌گذاری شده بود تا در سرمای سخت یاری‌گر مردمان باشد. از این‌رو جشن‌های دیگان همواره با نیایش و ستایش آفریدگار همراه بود.

☃️ آیین ساده‌پوشی، برابری‌خواهی، آشتی‌جویی و همنشینی شاهان با مردم آیین جشن دیگان بود. دیگان، ویژه‌ی ستایش ویژگی‌های نیک و پسندیده‌ی آدمی بود.
«ابوریحان بیرونی» نوشته است که در روزهای جشن دیگان پادشاهان پوشاک ساده و سپید می‌پوشیدند و میان مردم و برزگران می‌رفتند و می‌گفتند من مانند یکی از شما هستم و با شما برادرم، زیرا استواری و پایداری جهان به کارهایی است که به دست شما انجام می‌شود و آرامش کشور نیز با من است، نه پادشاه را از مردم گریزی است و نه مردم را از پادشاه.
«رجبی» نوشته است در هیچ‌کجای پژوهش‌ها، نبیک(کتاب)های تاریخی و نوشته‌ها و سنگ‌نبشه‌ها نوشته نشده است که پادشاهان با مردم روستایی کشور بر یک خوان نشسته باشند و نمی‌دانیم بیرونی برای این نوشته‌ی خود چه گواهی دارد. شاید بتوان گمان کرد که در روزگاری نزدیک به ابوریحان بیرونی یک پادشاه یا فرمانروا دست به چنین کاری زده باشد. اگرچه به دیدگاه بیرونی چنین خرده گرفته‌اند، ولی باید بدانیم که بیرونی مردی جست‌وجوگر و پرسشگر بود که برای گواه یافته‌های خود بسیار کوشیده و از روش‌های خوانش(مطالعه) در روزگار خود بهره‌ها برده است. اگر نبود بیرونی، ما بخش بزرگی از همین آگاهی اندک را درباره‌ی آیین‌های ایرانی در دست نداشتیم.

🌼 گفته می‌شود گل‌های بادرنگ، کاردک و شنبلید نماد جشن‌های دیگان هستند.
goo.gl/ld96cc
________________
📚 برگرفته از:
۱- گاهشماری و جشن‌های ملی ایرانیان #ذبیح_الله_صفا
۲- جشن‌ها و آیین‌های ایرانی با تکیه بر استوره و مردم‌شناسی #حسام_الدین_مهدوی
۳- جشن‌های ایرانی #پرویز_رجبی
۴- تارنمای «ایران‌بوم»
۵- بادرنگ و کاردک و شنبلید، گل‌های جشن دیگان #شاهین_سپنتا
________________
#جشن_های_ایرانی #جشن_دیگان #دیگان
❄️ @AdabSar ❄️

🧶 جشن تیبکان یا دیگان دوم
⛄️ جشن پاسداشت هنرمندان

🧣 در سده‌ها و هزاره‌های دور، دی، ماهِ پُرجشنی بود و تنها سه جشنِ آن «دیگان» بودند. پانزدهم هر ماه در ایران باستان «دی به مهر» نامیده می‌شد و این روز در دی‌ماه، روز «جشن تیبکان» یا دیگان دوم بود.
نام‌های دیگر این جشن دیبکان، تبیکان و بتیکان هستند و گمان می‌رود دگرگون شده‌ی واژه‌ی «دیبگان» باشند. به گمانِ دیگر این نام‌ها برگرفته از آیین ساخت تندیس(مجسمه) است.

⚱️ در روز «دی به مهر» ایرانیان از گِل پیکره و تندیس آدمی می‌ساختند و بر پشت‌بام‌‌ها می‌گذاشتند. سپس پیکره‌ها را در آتش می‌سوزاندند تا اهریمن و آزار نیروهای پلید را از خود و همبودگاه(اجتماع) دور کنند. انگیزه‌ی دیگر این کار، سوزاندن بت درون بود. در باورهای کهن، این پیکره‌ها نماد هستارهای زیان‌بخش(موجودات مضر) بودند. این روز را روز پاسداشت هنرمندان و تندیس‌سازان نیز نامیده‌اند.

🔥 در برخی پژوهش‌ها گفته شده که تندیس‌های گِلی را در کنار راهرو یا در خانه می‌گذاشتند تا رنج و بیماری مردم و خانواده به تندیس راه یابد و در پایان روز آن را در آتش می‌سوزاندند و سوسن دود می‌کردند. انگیزه‌ی آن‌ها دور کردن تنگدستی و فراخواندن شادمانی بود.

🍎 همچنین گفته شده که در بامداد این روز سیب می‌خوردند و گل نرگس می‌بوییدند و با فرا رسیدن شامگاه خوشه(سنبل) بر آتش می‌نهادند. زیرا باور داشتند که با این کار سراسر سال را آسوده و به دور از رنج و خشکسالی زندگی می‌کنند.

🌼 گل‌های مورد و یاسمن نماد خور روز(یکم دی)، گل بادرنگ نماد نخستین جشن دیگان(دی‌به‌آذر)، گل کاردک نماد دومین جشن دیگان(دی‌به‌مهر) و گل شنبلید نماد سومین جشن دیگان(دی‌به‌دین) است.
در نَسک(کتاب) پهلوی بُندهشن نوشته شده: مورد و یاسمن هرمزد را خویش است، بادرنگ دی به‌آذر را، كاردَک دی به‌مهر را، شنبلید دی به‌دین را.

🛁 یکی دیگر از جشن‌های ماه دی روزی برای پاسداشت فرهنگ پاکیزگی و شست‌وشو بود. اکنون به درستی نمی‌دانیم جشن پاکیزگی در نخستین جشن دیگان(دی به‌آذر) یا در دومین جشن دیگان(دی به‌مهر) یا در سومین جشن دیگان(دی به‌دین) و یا روزی میان این‌ها بود! گمان‌زدها این است که روز پاسداشت پاکیزگی برابر با دومین جشن دیگان بوده و بر پایه‌ی اندرزهای آذرباد مهراسپندان(از اندیشمندان بزرگ دوران ساسانی) پاکیزگیِ تن را در این روز گرامی می‌داشتند.

✍🏼 #پریسا_امام_وردیلو
goo.gl/fqURZU
__________________
📚📖 برداشت آزاد از:
۱- آثارالباقیه #ابوریحان_بیرونی برگردان «اکبر داناسرشت»
۲- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی
۳- تارنمای خردگان
__________________
#جشن_دیگان #جشن_های_ایرانی #دیگان
🧶🌨 @AdabSar ❄️

🕊 اگر تمام درختان جنگل دنیا
کنند خمیر و کنند کاغذ و کنند دفتر

شود مرکب اگر آب هفت دریاها
دوات و لیغه کنند از زمین به هفت اختر

اگر تمامی نیزارها و بال مرغان را
کنند کِلکِ نیین و کنند خامه‌ی پَر

تمام مردم دنیا نوشتن آغازند
به روز و شب بنویسند بی‌ور و بی‌مر

کجا توان نوشت پس از سالیان پی‌درپی
ز فرِ ایزد یکتا یک از هزار بی‌ور

ستودنش نتوان آنچنان که در خور اوست
اگرچه باشد از لب سد(صد)ها هزار بینش‌ور

چو می‌رود شب یلدا، فرا رسد خرم‌روز
به روز اول دی‌ماه از پس آذر

ز ماه فرخ دی‌ماه و #جشن_دیگان ها
نبوده نزد خردمند، روز والاتر

سر نیاز فرود آوریم به درگهِ دوست
به روز هرمز و دی‌ماه و آن سه دی دیگر!


برشی از سروده‌ی #دیگان
✍ #جمشید_زره_پوش

☃️🧣 @AdabSar

🌼 سومین جشن دیگان در روز «دی بدین» دی‌ماه برگزار می‌شد. دی بدین روز بیست‌وسوم ماه در گاهشماری کهن بود.

☃️ آیین‌های جشن‌های دیگان و جشن «خرم‌روز» در یکم دی، یکسان بودند.

🌼 ماه دی پس از فروردین دارای بیشترین جشن‌های همگانی در ایران بود که تنها سه جشن آن دیگان بودند.

☃️ جشن‌های ایرانی در زمان ساسانیان، باشکوه‌تر از هر زمان دیگری برگزار می‌شد.

🌼 جشن‌های دیگان که به آن‌ها «دی‌جشن» نیز گفته می‌شد، انگیزه‌ای برای نیایش همگانی و سپاس از آفریننده‌ی هستی، برابری، همبستگی و همنشینی پادشاهان با مردم بود.

☃️ در واپسین جشن دیگان پاکیزگی و آسودگی را ارج می‌نهادند.

🌼 در بن‌دهش نوشته شده گل شنبلید نماد روز دی به‌دین و #دیگان سوم است.

☃️ درباره‌ی سه #جشن_دیگان بیشتر بخوانید:
t.me/AdabSar/17825

☃️🌼 @AdabSar

❄️ نخستین جشن دیگان و امید به یاری‌گری دادار در برابر سرما


❄️ اگر به نام روزهای ماه در گاهشمار کهن ایران بنگریم در هر ماه سه روز با واژه‌ی «دی» نام‌گذاری شده‌اند.
روز «دی بآذر» هشتم ماه
روز «دی بمهر» پانزدهم ماه
و روز «دی بدین» بیست‌وسوم هر ماه بودند.
از این‌رو در ماه دی بجز فردای شب چله که جشن خرم‌روز است، سه جشن دیگان برگزار می‌شد.

❄️ بیشتر روزهای ماه با نام نیروهای مینوی نام‌گذاری شده‌اند ولی دی برگرفته از «دا» و دا برگرفته از واژه‌ی اوستایی «دادار» (به چم دادن، بخشیدن و آفریدن) و نام ایزد یکتا است. نام سردترین ماه سال با نام خداوند نام‌گذاری شده بود تا در سرمای سخت یاری‌گر مردمان باشد. از این‌رو جشن‌های دیگان همواره با نیایش و ستایش آفریدگار همراه بود.

❄️ آیین ساده‌پوشی، برابری‌خواهی، آشتی‌جویی و همنشینی شاهان با مردم آیین جشن دیگان بود. دیگان، ویژه‌ی ستایش ویژگی‌های نیک و پسندیده‌ی آدمی بود.
«ابوریحان بیرونی» نوشته است که در روزهای جشن دیگان پادشاهان پوشاک ساده و سپید می‌پوشیدند و میان مردم و برزگران می‌رفتند و می‌گفتند من مانند یکی از شما هستم و با شما برادرم، زیرا استواری و پایداری جهان به کارهایی است که به دست شما انجام می‌شود و آرامش کشور نیز با من است، نه پادشاه را از مردم گریزی است و نه مردم را از پادشاه.

❄️ «رجبی» نوشته است که در هیچ‌کجای پژوهش‌ها، نبیک(کتاب)های تاریخی و نوشته‌ها و سنگ‌نبشه‌ها نوشته نشده است که پادشاهان با مردم روستایی کشور بر یک خوان نشسته باشند و نمی‌دانیم بیرونی برای این نوشته‌ی خود چه گواهی دارد. شاید بتوان گمان کرد که در روزگاری نزدیک به ابوریحان بیرونی یک پادشاه یا فرمانروا دست به چنین کاری زده باشد. اگرچه به دیدگاه بیرونی چنین خرده گرفته‌اند، ولی باید بدانیم که بیرونی مردی جست‌وجوگر و پرسشگر بود که برای گواه یافته‌های خود بسیار کوشیده و از روش‌های خوانش(مطالعه) در روزگار خود بهره‌ها برده است. اگر نبود بیرونی، ما بخش بزرگی از همین آگاهی اندک را درباره‌ی آیین‌های ایرانی در دست نداشتیم.

❄️ در «بُندَهِش» نوشته شده گل‌های بادرنگ، کاردک و شنبلید نماد جشن‌های دیگان هستند.
«این را نیز گوید که هر گلی از آن امشاسپندی است و باشد که گوید: بادرنگ دی به آذر را و کاردک دی به مهر را و شنبلید دی به دین را»


✍🏻 #پریسا_امام_وردیلو
#دیگان #جشن_دیگان #جشن_های_ایرانی


❄️ برگرفته از:
- گاهشماری و جشن‌های ملی ایرانیان «ذبیح‌الله صفا»
- جشن‌ها و آیین‌های ایرانی با تکیه بر استوره و مردم‌شناسی «حسام‌الدین مهدوی»
- جشن‌های ایرانی «پرویز رجبی»
- تارنمای «ایران‌بوم»
- بادرنگ و کاردک و شنبلید، گل‌های جشن دیگان «شاهین سپنتا»

goo.gl/ld96cc
❄️ @AdabSar ❄️

⛄️ دیگان دوم و افسانه‌ی رهایی از پلیدی‌ها با سوزاندن تندیس‌های گِلی


⛄️ در سده‌ها و هزاره‌های دور، دی، ماهِ پُرجشنی بود و تنها سه جشن آن «دیگان» بودند. پانزدهم هر ماه در ایران باستان «دی بمهر» نامیده می‌شد و این روز در دی‌ماه روز «جشن تیبکان» یا دیگان دوم بود.
نام‌های دیگر این جشن دیبکان، تبیکان و بتیکان هستند و گمان می‌رود دگرگون شده‌ی واژه‌ی «دیبگان» باشند. به گمان دیگر این نام‌ها برگرفته از آیین ساخت تندیس (مجسمه) است که ویژه‌ی این جشن بود.

⛄️ در روز دی بمهر ایرانیان از گِل، پیکره و تندیس آدمی می‌ساختند و بر پشت‌بام‌‌ها می‌گذاشتند. سپس پیکره‌ها را در آتش می‌سوزاندند تا اهریمن و آزار نیروهای پلید را از خود و همبودگاه (اجتماع) دور کنند. انگیزه‌ی دیگر این کار سوزاندن بت درون بود. در باورهای کهن این پیکره‌ها نماد هستارهای زیان‌بخش (موجودات مضر) بودند. این روز را روز پاسداشت هنرمندان و تندیس‌سازان نیز نامیده‌اند.

⛄️ در برخی پژوهش‌ها آمده که تندیس‌های گِلی را در کنار راهرو یا در خانه می‌گذاشتند تا رنج و بیماری مردم و خانواده به تندیس راه یابد و در پایان روز آن را در آتش می‌سوزاندند و سوسن دود می‌کردند. انگیزه‌ی آن‌ها دور کردن تنگدستی و فراخواندن شادمانی بود.

⛄️ همچنین گفته شده که در بامداد این روز سیب می‌خوردند و گل نرگس می‌بوییدند و با فرا رسیدن شامگاه خوشه (سنبل) بر آتش می‌نهادند. زیرا باور داشتند که با این کار سراسر سال را آسوده و به دور از رنج و خشکسالی زندگی می‌کنند.

⛄️ گل‌های مورد و یاسمن نماد خور روز (یکم دی)، گل بادرنگ نماد نخستین جشن دیگان (دی‌به‌آذر)، گل کاردک نماد دومین جشن دیگان (دی‌بمهر) و گل شنبلید نماد سومین جشن دیگان (دی‌بدین) است.
در نَسک (کتاب) پهلوی بُندهشن نوشته شده: مورد و یاسمن هرمزد را خویش است، بادرنگ دی به‌آذر را، كاردَک دی به‌مهر را، شنبلید دی به‌دین را.


✍🏼 #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #جشن_دیگان #دیگان


⛄️ برداشت آزاد از:
- آثارالباقیه #ابوریحان_بیرونی برگردان «اکبر داناسرشت»
- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی
- تارنمای خردگان


⛄️ فرتور: گل کاردک
goo.gl/fqURZU
⛄️ @AdabSar

🫧 دیگان سوم، جشن آسودگی و پاکیزگی


🫧 روز «دی بدین» نام بیست‌وسومین روز ماه در گاهشماری باستانی بود و در این روز از دی سومین «جشن دیگان» برگزار می‌شد. روز «دی به‌آذر» در هشتم و روز «دی به‌مهر» یا پانزدهم جشن‌های نخست و دوم دیگان برگزار می‌شدند. بیشتر آیین‌های جشن‌های دیگان و جشن «خرم‌روز» در یکم دی یکسان بودند.

🫧 ماه دی پس از فروردین دارای بیشترین جشن‌های همگانی بود که سه جشن آن «دیگان» بودند. در این روزها نام روز و ماه یکی است. جشن‌های ایرانی در زمان ساسانیان با شکوه بسیاری برپا می‌شدند.

🫧 «دی» به چم (معنی) آفریدگار است و جشن‌های دیگان که به آن‌ها «دی‌جشن» نیز می‌گفتند، انگیزه‌ای برای نیایش همگانی و سپاسداری از آفریننده‌ی هستی، برابری، همبستگی و همنشینی پادشاهان با مردم بود.

🫧 در واپسین جشن دیگان پاکیزگی و آسودگی را ارج می‌نهادند. در گمانزدها نوشته شده که شاید دیگان سوم روزی برای پاسداشت فرهنگ پاکیزگی و شست‌وشو بود. بر پایه‌ی اندرزهای آذرباد مهراسپندان (از اندیشمندان بزرگ ساسانی) پاکیزگیِ تن را در این روز گرامی می‌داشتند.

🫧 در بن‌دهش نوشته شده که گل بادرنگ گل ویژه‌ی دی به‌آذر (دیگان نخست)، گل كاردَک ویژه‌ی دی به‌مهر (دیگان دوم) و گل شنبلید ویژه‌ی دی به‌دین (دیگان سوم) است.


✍ #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_دیگان #جشن_های_ایرانی #دیگان


فرتور: گل شنبلید، نماد روز دی به‌دین و دیگان سوم
yon.ir/deygan3
درباره‌ی چیستی جشن‌های دی بیشتر بخوانید:
t.me/AdabSar/21351


🫧 برگرفته از:
- از نوروز تا نوروز «کوروش نیکنام»
- جشن‌ها و آیین‌های ایرانی «حسام‌الدین مهدوی»
- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان «هاشم رضی»

🫧 @AdabSar