برای پاسخ به این پرسش که چرا مسلمانان گذشته‌گرا هستند، لازم است نخست دو مفهوم را اندکی توضیح دهیم: مفاهیم #پیشرفت و #آرمانشهر.

#آرمانشهر واژه‌ای است که به عنوان معادلی برای واژه‌ی کهن یونانی #اوتوپوس به معنی «هیچ‌جا» به کار می‌رود و از آنجا که به قلمرویی تخیلی اشاره دارد، برای آن در زبان فارسی واژه‌ی «ناکجاآباد» را هم پیشنهاد کرده‌اند. «آرمانشهر» طرحی است تخیلی برای یک نظام اجتماعی ـ سیاسی که از چارچوب‌های تاریخی ـ فرهنگی موجود فراتر می‌رود و به خود ابعاد آرمانی می‌گیرد.

اگر چه «آرمانشهر» مسلمانان در گذشته است، اما ادیان ابراهیمی دارای تصوراتی با ظاهر «آرمانشهری» هم هستند که بر «آینده» ناظر است. البته این تصورات به معنای دقیق کلمه «آرمانشهری» نیستند، بلکه جنبه‌ی «فرجام‌شناختی» دارند. موعودگرایی در یهودیت و مسیحیت و اسلام، و باورهایی چون «قیامت کبری»، «روز داوری نهایی» و «ظهور مهدی»، همگی در ظاهر دارای رگه‌هایی «آرمانشهری» هستند. اما تفاوت «آرمانشهرهای سیاسی» با «آرمانشهرهای دینی» در آنست که اولی قرار است به دست انسان‌ها تحقق یابد و دومی فقط به «اراده‌ی خداوند» ممکن است و انسان‌ها در آن نقشی ندارند!

بنابراین آنچه فعلا برای شهروندان جوامع اسلامی به عنوان معضلی باقی می‌ماند، نه رویداد قریب‌الوقوع «قیامت» یا «ظهور مهدی»، بلکه تلاش بیمارگونه‌ی اسلامگرایان برای تحقق جامعه‌ای است که الگوی آرمانی آن در صحرای حجاز ۱۴۰۰ سال پیش نهفته است!

🔚 پایان...

#تاریخ_اسلام #اسلام #آرمانشهر #گذشته_گرا #پیشرفت #پسرفت #کهنه‌_گرایی #عصر_روشنگری #تامس_مور #توماسو_کامپانلا #فرانسیس_بیکن #آرمانشهرهای_سیاسی #اوتوپوس #ناکجاآباد #صدر_اسلام #صحرای_حجاز #نقد_فرهنگ #نقد_دین #نقد_رفتارهای_اجتماعی #فرهنگ_دینی #آسیب‌_شناسی_فرهنگی #تجددمدرنیسم #مدرنیته #تاریک_‌اندیشی #نابالغی_روحی #روشنگری #یهودیت #مسیحیت
🗂 @AntiReligionArchives