کانال نایین ما

#جشن_مهرگان از بزرگترین جشن های ایرانیان پس از نوروز است. قدمت مهرگان به دو هزار سال پیش از میلاد مسیح بازمی گردد. در مورد فلسفه مهرگان نظرات مختلفی بیان شده است از جمله ستایش مهر یا میترا، جشن برداشت محصول یا پیروزی جنبش کاوه و فریدون بر ضحاک.

در متون کهن ایرانی به تکرار از مهرگان یاد شده است. ابوریحان بیرونی در اینباره می گوید: «مهرگان، شانزدهم روز است از مهرماه و نامش مهر، اندرین روز، فریدون ظفر یافت بر بیورسب جادو، انکه معروف است به ضحاک، و به کوه دماوند بازداشت؛ و روزها که سپس مهرگان است همه جشنند، بر کردار آنچه از پس نوروز بود».
علاوه بر اوستا، قدمای ایران زمین نظیر رودکی، فارابی، نظامی، حافظ، ناصرخسرو و سنایی از مهرگان سخن گفته‌اند. اما حکیم طوس این داستان تاریخی- اساطیری را با جزئیات بیشتر به این صورت بیان کرده است که:
با افول فرّ ایزدی از جمشید، ضحاک بر ملک او غلبه یافت و هزار سال با ستم و جادوگرایی فرمانروایی کرد. کاوه و فریدون بر وی شوریدند و او را در کوه دماوند بر بند کردند. به شکرانه این روز ایرانیان البسه ارغوانی بر تن کرده و به جشن و پایکوبی می پردازند.
هرچند ریشه های تاریخی این رویداد بطور دقیق چندان مشخص نیست، ولی این داستان از لحاظ اساطیری ریشه عمیقی در فرهنگ ایرانی دارد. شاید بتوان گفت که این قیام اولین جنبش مدنی در تاریخ بشریت بوده است.
ضحاک نماد بیداد و جهل و تاریکی است. او روزانه از مغز جوانان تغذیه می‌کند که نشان از ترویج جهل و خرافات است. این نماد مبارزه با نادانی و خرافات در جنبش کاوه و فریدون است. شاید هم از این روست که ما فرزندانمان را در مهرماه به مدرسه می‌فرستیم تا از جهل و نادانی رهایی یابند.
به نظر می رسد جشن مهرگان نماد پیروزی خردورزی بر خردستیزی باشد. از دیگر نمادهای مهرگان پیروزی داد بر بیداد است. #فردوسی در اثر سترگ خود به هر دو این نکته‌ها اشاره کرده است:
به روز خجسته سر مهرماه
به سر بر نهاد آن کیانی کلاه
زمانه بی‌اندوه گشت از بدی
گرفتند هر کس ره بخردی
دکتر رضا سعیدی

جشن مهرگان
برای برگزاری جشن مهرگان سه دلیل ذکر شده است.
🔹دلیل اول: یکی از دلایل تغییر فصل است. در گذشته، در عوض چهار فصل تنها دو فصل داشته‌ایم یکی فصل سرما و دیگری فصل گرما. شروع فصل سرما را با مهرگان جشن می‌گرفته‌اند و شروع فصل گرما را با نوروز. به این ترتیب مهرگان و نوروز از ارزشی موازی و مساوی برخوردار بوده‌اند با این تفاوت که نوروز نوید شروع دوباره بوده است و مهرگان نمودار رستاخیز و سرآمدن جهان.
🔹دلیل دوم: یکی دیگر از دلایلی که برای مهرگان ذکر شده است پاسداشت پیمانی است که در مهر روز میان میترا و اهریمن بسته شده است. گذشتگان ایزد مهر، میترا را مسئول و مراقب و حافظ تمام پیمان‌ها می‌دانسته‌اند.
🔹دلیل سوم: سومین دلیل که برای پاسداشت مهرگان ذکر شده است غلبۀ فریدون بر ضحاک است که گفته می‌شود در مهر روز رخ داده است.

#مهرگان
#جشنهای_باستانی
#نائین_ما
🆔 @Naeene_Ma

192 views11:36