آموزشکده توانا
56.7K subscribers
31.1K photos
36.9K videos
2.54K files
18.9K links
کانال رسمی «توانا؛ آموزشکده جامعه مدنی»
عكس،خبر و فيلم‌هاى خود را براى ما بفرستيد:
تلگرام:
t.me/Tavaana_Admin

📧 : info@tavaana.org
📧 : to@tavaana.org

tavaana.org

instagram.com/tavaana
twitter.com/Tavaana
facebook.com/tavaana
youtube.com/Tavaana2010
Download Telegram
Forwarded from گفت‌وشنود
«چون روایت‌های مربوط به پیامبران و شاهان پس از به شهرت رسیدن آنها پدید آمده، امکان هماهنگ کردن نشانه‌های پیشگویانه مربوط به تولدهای فرخنده موجود در زندگنامه محمد، زرتشت، کوروش و اردشیر با رویدادهای واقعی فراهم بود. پیشگویی برای رساندن آن افراد به موقعیت خارق‌العاده، حتی پس از دوران زندگی آنها ضرورت داشت. اسطوره‌های مربوط به تولد محمد، نه فقط پس از موفقیت او در مقام پیامبری، بلکه حتی پس از رحلت وی و تسخیر خطه ایران به دست اعراب به وجود آمد. پیروان بعدی محمد، بخصوص طی سده‌های دوم و سوم هجری قمری، آگاهانه به این داستان‌ها شکلی جدید بخشیدند تا آنها را متناسب با اوضاع جدید اجتماعی و مذهبی سازند…. »

جمشید کرشاسپ چوکسی در کتاب «ستیز و سازش» به روند تبدیل دین در سرزمین‌های ایرانی از بهدینی (زرتشتی‌گری) به اسلام می‌پردازد. بخش‌هایی از این کتاب که در اپیزودهای از دیگری‌نامه نقل و بررسی شد، به «جنگ روایت»ها می‌پردازد. در بند پیش‌گفته، چنانکه خواندید، چوکسی می‌گوید که روایت‌هایی مانند پیش‌بینی سقوط شاهنشاهان ساسانی (ترک خوردن طاق کسری) که به پیامبر اسلام نسبت داده شده، و یا حکایت‌هایی که از غلبه علمی علما مسلمان بر موبدان زرتشتی در محضر خلیفه بغداد آمده، همه روایت‌های پساپیروزی‌اند. جبهه پیروز، در حقیقت تاریخ را به نفع خود بازروایی کرده است.

جالب اینجاست که موبدان هم بی‌کار ننشسته و در قالب ژانر ادبی «آخرزمانی»، (Apocalyptic) پیروزی مسلمانان را نشانه تباهی آخرزمان دانسته و آن را پیش‌گویی‌شده معرفی کردند! چوکسی درباره متنی به نام زَند وَهْمَن یَشْت، می‌نویسد:

«زند وهمن یشت به صراحت ورود مسلمانان عرب را مقارن آخرین روزهای بشریت ذکر کرده است. بنا به گفته مصحح ناشناس این متن در سده سوم ه.ق. خداوند به زرتشت پیامبر گفت: «دوران هفتم یا دوران آهن برآمیخته، دوران پادشاهی بد دیوان ژولیده‌موی خَشْم‌تخمه است.» اصطلاح خشم در دین زرتشتی معمولا نامی برای دیو خشم است و دراین عبارت جناسی‌ست برای هاشم، موسس خاندان محمد نبی. چون حملات اعراب و ترکان پیش از آخرین اصلاح متن اتفاق افتاده بود، به نظر می‌رسد سطری که پیش‌گویی می‌کند «پادشاهی از تازیان چرمین‌دوال… به ترکان رسد» بعدها افزوده شده باشد.»

در اپیزود چهاردهم از دیگری‌نامه با نام مزدک، اطلاعات بیشتری در مورد این جنگ روایت‌ها خواهید یافت:

https://dialog.tavaana.org/podcast-others-14/

#دیگری_نامه #جنگ_روایت #روایت_شناسی #زمان_پریشی #آخرزمانی #رواداری #دیگری_ستیزی #دیگر_سازی

@Dialogue1402
Forwarded from گفت‌وشنود
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
«کوش پیل دندان»
دیگری‌نامه
اپیزود بیست و چهارم

در منظومه‌ای که حدود یک قرن بعد از شاهنامه‌ فردوسی سروده شد، ضدقهرمان دیگری خلق می‌شود به نام کوش پیل‌دندان که مختصری درباره‌ آن در اپیزود قبل شنیدید. از جمله اینکه کوش پیل‌دندان هم ظاهری غیرمتعارف داشت: دندان‌های نیش بزرگ، موهای سرخ و چهره‌ای زشت. سراینده‌ این منظومه ایرانشاه‌ بن ابی‌الخیر به احتمال قریب به یقین برمبنای داستانی متعلق به دوره‌ ساسانی، دست به سرایش منظومه‌ کوش پیل‌دندان زد و نمونه‌ای دیگر فراهم آورد از شیوه‌ای که ذهنیت ایرانی یک دیگری اهریمنی می‌سازد. در این برنامه اطلاعات بیشتری درباره‌ داستان کوش پیل‌دندان به موازات داستان ضحاک فراهم می‌آوریم و این دو ضدقهرمان داستان‌های ایرانی را با هم مقایسه خواهیم کرد.    

برای خواندن متن کامل این اپیزود به صفحه گفت‌وشنود مراجعه کنید:

https://dialog.tavaana.org/others-24/

و برای شنیدن نسخه کامل این اپیزود در یوتیوب به:


https://youtu.be/dNp3aQrI1MA?si=VDUgwuARf-r8XrVn

و برای شنیدن نسخه کامل در کست‌باکس به:

https://castbox.fm/vb/689439951

و برای شنیدن نسخه کامل در ساند کلود به:

https://on.soundcloud.com/qHDRQHwADiEFys968

مراجعه کنید.

#دیگری_نامه #سنت_شاهنامه_نگاری #داستان_پردازی #روایت_شناسی #ضد_قهرمان #قهرمان #ضحاک #کوش_پیل_دندان #ساقی_گازرانی #دیگری_سازی #دشمن_سازی #دشمن_تراشی

@Dialogue1402
Forwarded from گفت‌وشنود
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
@dialogue1402

«خدایان روی زمین»
دیگری‌نامه
اپیزود ۲۵

با اپیزود بیست‌وپنجم با نام «خدایان روی زمین» از مجموعه‌ دیگری‌نامه در خدمت شما هستیم. این اپیزود، چنانکه شنوندگان پی‌گیر ما انتظار دارند، قرار است به ادامه‌ ماجراهای کوش پیل‌دندان به روایت ایرانشاه‌ بن ابی‌الخیر بپردازد.

هدف ما نقل، تحلیل و بررسی چگونگی شکل‌گرفتن تصویر ضدقهرمان در داستان‌های حماسی ایرانی‌ست. بنابراین در دو سه اپیزود اخیر به موازات اشاراتی به داستان ضحاک به‌عنوان یک کلان‌روایت مشهور از یک دیگری اهریمنی، داستان کوش پیل‌دندان را هم به شما معرفی کرده‌ایم که مطابق با راویان و برسازندگان اصلی این داستان، خود برادرزاده‌ ضحاک بود. در اپیزود گذشته با نقل از ساقی گازرانی، به وجود نوعی کیش شخصیت در شاهنشاهی کوشان در شرق ایران اشاره کردیم.

گازرانی مولف کتاب کوش پیل‌دندان: خلق یک ضدقهرمان به پژوهش‌های باستان‌شناختی درباره‌ شاهنشاهی کوشانی استناد می‌کند و می‌نویسد: 

«اعتقاد به پرستش شمایل شاه چنان که در مورد کوش پیل‌دندان می‌بینیم برای کسی که با مضامین مهم تاریخ کوشان آشنایی دارد، باید بسیار جالب باشد. اشاره‌ کوش‌نامه به مجسمه‌ کوش که به منظور پرستش در ساختمانی زیبا و باشکوه قرار گرفته است، چه ارتباطی با واقعیت‌های تاریخ کوشانیان دارد؟ واقعیت این است که میان این شعر و آنچه به صورت کشفیات باستان‌شناختی داریم، از جمله سازه‌هایی که مجسمه‌های پادشاهان کوشان در آن‌ها جای‌داشته‌اند، تناظر و تشابه وجود دارد. ماهیت این سازه‌ها که به پرستشگاه‌های کوشانی شهرت دارند مانند هر چیز دیگری که به تاریخ کوشانیان مربوط است، محل بحث و مجادله بوده و پیچیده است. تاکنون سه نمونه از چنین ساختمان‌هایی کشف شده است:

برای مطالعه ادامه متن به صفحه گفت‌وشنود مراجعه کنید:

https://dialog.tavaana.org/others-25/

و برای شنیدن نسخه کامل این اپیزود در یوتیوب به:

https://youtu.be/MJlPyt7vV2Y?si=mitcwo6GS5Mg_QUT

و برای شنیدن نسخه کامل در ساند کلود به:

https://on.soundcloud.com/cQqUFmsfXMA5Y8iA8

و برای شنیدن نسخه کامل در کست‌باکس به:

https://castbox.fm/vb/692209025

مراجعه بفرمایید.

#دیگری_نامه #کوش_پیل_دندان #ساقی_گازرانی #شاهنامه #سنت_شاهنامه_نگاری #روایت #دشمن #دشمن_سازی #دیگری_دشمن #گفتگو #رواداری

@dialogue1402
Forwarded from گفت‌وشنود
@dialogue1402

شستن گناهان با آب

راجه ایالتی در هندوستان به نام ایالت مانی‌پور وقتی می‌خواهد گناهانش را کفاره دهد، خود را می‌شوید! مطابق با گزارش فریزر در «شاخه زرین»: «رسم بود که گناهان راجه مانی‌پور به کس دیگری، معمولا به مجرمی انتقال می‌یافت برای انتقال دادن گناه، راجه و همسرش رداهای نفیس در بر، روی داربستی که در بازار برپا می‌شد، آب‌تنی می‌کردند در حالی که شخص مجرم، آن زیر ایستاده بود. با ریختن آب از بدن آنها بر سر مجرم، گناهان آنها نیز شسته می‌شد و بر بلاگردان نازل می‌گردید.»

آیین شستشو با آب به قصد شستن گناهان نمونه‌های فراوانی در سیاره دارد؛ این نوع آیین‌ها تنها شکلی از آیین‌های «انتقال شر» هستند. آیین‌های انتقال شر چنانکه از نام انها پیداست قرار است که شر و نحوست را به کس یا چیز دیگری منتقل کنند.

این نوع آیین‌ها به تعبیر فریزر، می‌توانند جنبه تبهکارانه هم داشته باشند! و این زمانی‌ست که تدارک می‌کنند تا شر به انسان یا حیوانی زنده منتقل شود. در ساده‌ترین شکل از این آیین‌های انتقال شر، سگ بینوایی قربانی می‌شود:

«در غرب هیمالیا مردم سگی را انتخاب می‌کنند و به او بنگ و حشیش می‌دهند تا با ارواح درآمیزد و شیرینی و تنقلات می‌خورانند و آزاد می‌کنند تا در دهکده بگردد. سپس دنبالش می‌کنند و با چوب و سنگ می‌کشندش و تصور می‌کنند که با این عمل، در آن سال بلا و آفت و بیماری در دهکده وجود نخواهد داشت…»

در اپیزود ۲۸ از دیگری‌نامه که به زودی منتشر خواهد شد به آیین «شستن گناهان با آب» به منزله نوعی آیین انتقال شر خواهیم پرداخت. در این اپیزود، داستان مشهور ادیپ شهریار را با صدای صداپیشگان ما خواهید شنید. تراژدی ادیپ شهریار در حقیقت بازگوکننده نوعی آیین اننتقال شر است.

#دیگری_نامه #انتقال_شر #آیین_انتقال_شر #شستن_گناه #رواداری #گفتگو

@dialogue1402
Forwarded from گفت‌وشنود
@dialogue1402

تاریخ ادیان خیلی پیچیده‌تر از آن چیزی شکل گرفته است که در بدو امر به نظر می‌رسد؛ این تاریخ به ویژه معمولا آن چیزی نیست که متولیان خود دین و سنت روایت می‌کنند.

آنچه در ارتباط با تاریخ مسیحیت بسیار جالب است این است که هیچ سندی در مورد تاریخ دقیق تولد عیسی مسیح وجود ندارد. اما می‌توان فهمید که چرا ۲۵ دسامبر به عنوان میلاد مسیح انتخاب شده است.

در اپیزود بیست و نهم از دیگری‌نامه به نام «از جادو تا دین» که به زودی منتشر خواهد شد، به بهانه نقل از جیمز فریزر در «شاخه زرین» به این مقوله خواهیم پرداخت.

#دیگری_نامه #مسیحیت #میلاد_مسیح #پرستش_خورشید #مشرکانه #آیین

@dialogue1402
Forwarded from گفت‌وشنود
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
@dialogue1402

«برای ما یهودیان که قرن‌ها به عنوان اقلیت در کشورهای مسلمان زندگی کردیم، باورش کمی سخت است که ببینیم حدود ۲میلیون فلسطینی در اسراییل زندگی می‌کنند و در حالی که اقلیت هستند، اما به‌راحتی از همه حقوق شهروندی برخوردارند».

این بخشی از سخنان هما سرشار، چهره فرهنگی پیش‌کسوت در میان ایرانیان با گفت‌وشنود است. سرشار که خود از یهودیان شیراز بوده است از زندگی خود و خانواده‌اش پیش از انقلاب اسلامی در ایران می‌گوید. برای تماشای کل این مصاحبه از لینک زیر استفاده کنید:

لینک کامل برنامه:
dialog.tavaana.org/the-others-homa-sarshar/

#یهودیان_ایران #آپارتاید #اسرائیل
#رواداری #مدارا #دیگری_نامه

@dialogue1402
Forwarded from گفت‌وشنود
@Dialogue1402

اوپنهایمر؛ پرومته‌ی مدرن؟
درباره‌ی فیلم «اوپنهایمر»

مقام نظامی مستقر در سایت هسته‌ای که برای آزمایش اولین انفجار هسته‌ای در کنار اوپنهایمر حاضر شده بود، درست کمی کمتر از دو ساعت مانده به آزمایش می‌پرسد آیا ممکن است که زنجیره‌ واکنش‌ها متوقف نشود و تمامی دنیا بر اثر این انفجار نابود شود؟!

اوپنهایمر، متخصص فیزیک هسته‌ای و عالی‌ترین مقام علمی مستقر در سایت، می‌گوید بله! افسر نظامی با تعجب می‌پرسد احتمالش چقدر است!؟ اوپنهایمر جواب می‌دهد نزدیک به صفر! تئوری می‌گوید نزدیک به صفر. اما نه صفر! و ما کم‌تر از دو ساعت دیگر جواب این سوال را خواهیم دانست!

اوپنهایمر کتاب مشهور «سرمایه»، اثر کارل مارکس، را به زبان اصلی خوانده بود. او مانند بسیاری از نخبگان و از جمله علاقه‌مندان ادبیات فلسفی، جذب اندیشه‌های مارکسیستی و کمونیستی شده بود. همسر آینده‌ی او و خانمی که پنهانی با او رابطه داشت، هر دو مانند خود او شیفته‌ کمونیسم بودند.

روابطی این چنینی به ویژه وقتی سرویس امنیتی ایالات متحده آمریکا دریافت که دست‌کم یکی از گماشتگان اوپنهایمر در پروژه‌ی تحقیقاتی، جاسوس شوروی از آب درآمده است، برای او دردسر بسیاری درست کرد. او ناچار شد در جلسات کمیسیون تحقیق حاضر شود و در مورد نسبت‌اش با کمونیسم، روابط گذشته و فعلی‌اش توضیح دهد؛ سوالاتی که طبیعتاً پاسخ صادقانه به بعضی از آن‌ها، همسر فعلی‌اش را هم دلخور می‌کرد.

اما تمام فیلم «اوپنهایمر» نوشته‌ کریستوفر نولان و به کارگردانی خود او، چندان بر محور وفاداری صادقانه‌ او به آمریکا و یا روابط خارج از ازدواجش با رفقای سابق کمونیست نمی‌گردد!

اوپنهایمر که در این فیلم بیش از یک بار با پرومته، اسطوره‌ی مشهور یونانی مقایسه می‌شود، تا آخر عمر درگیر این سوال می‌ماند که آیا با ساخت بمب هسته‌ای، زنجیره‌ای از واکنش‌ها را موجب نشده که در نهایت به نابودی دنیا منجر خواهد شد!؟ اما البته این بار این سوال را با نظر به تمامی واکنش‌های زنجیره‌ای که چنین سلاحی می‌تواند در حیات اجتماعی انسانی ایجاد کند مطمح‌نظر دارد، نه فقط آنچه فیزیک هسته‌ای قادر به توضیح آن است. روایت فیلم با شگرد آغاز از زمان حال، وقتی اوپنهایمر در برابر پرسش‌های امنیتی مقامات قرار دارد آغاز می‌شود و با رجوع مکرر به گذشته (flash back) پیش می‌رود…

برای مطالعه‌ی ادامه‌ی یادداشت به صفحه‌ی گفت‌وشنود مراجعه کنید در:

https://dialog.tavaana.org/movie-4-oppenheimer/

در اپیزود هجدهم از پادکست دیگری‌نامه با نام «پرومته در زنجیر» رد این درونمایه‌ی اسطوره‌ای را در تمدن‌های کهن بشری گرفته و از زوایای مختلف سنجیده بودیم.

تیم پژوهشی گفت‌وشنود، تماشاگران علاقه‌مند به مضامین اسطوره‌ای و دینی را به تماشای فیلم اوپنهایمر تشویق می‌کند. این فیلم در مراسم اسکار امسال برنده‌ی جوایز متعددی از جمله بهترین فیلم، و بهترین بازیگر نقش اول (مرد) و بهترین بازیگر نقش مکمل شد.

#اوپنهایمر #فیلم #دیگری‌_نامه #پرومته #منجی #نجات_دهنده #گفتگو #رواداری

@Dialogue1402
Forwarded from گفت‌وشنود
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
@dialogue1402

«بلاگردان»
دیگری‌نامه
اپیزود بیست و هفتم

خطر هیجانات جمعی و از دست رفتن نظم، به قدری به انسان نزدیک است که می‌توان دید غالب سنت‌های دینی و آیینی برای آن تمهیداتی دارند.

بخش بزرگی از این تمهیدات را در آنچه جیمز فریزر، انسان‌شناس اسکاتلندی، «انتقال شر» می‌نامد و با مفهوم بلاگردان توصیف می‌کند، می‌توانیم بفهمیم. فریزر در اثر مشهور خود «شاخه‌ زرین» داده‌های آیینی بسیاری را در سراسر زمین جمع‌آوری می‌کند که در تمامی آن‌ها روش‌هایی برای انتقال شر دیده می‌شود.

هیچ‌کدام از این روش‌ها را نمی‌توان روشی علمی یا در معنای متعارف کلمه، مبتنی بر تجربه نامید. اما گستردگی وجود روش‌های انتقال شر نشان می‌دهد که انسان دست‌کم به لحاظ روانشناختی به کنترل وجه پیش‌بینی‌ناپذیر خود، نیاز مبرمی دارد.

در بیست‌وهفتمین اپیزود از پادکست دیگری‌نامه، به مفهوم «انتقال شر» یا به‌عبارت‌دیگر، به مفهوم بلاگردان‌ها می‌پردازیم.

برای مطالعه متن این اپیزود به صفحه گفت‌وشنود مراجعه بفرمایید:

https://dialog.tavaana.org/others-27/

برای شنیدن نسخه کامل این اپیزود در یوتیوب به:

https://youtu.be/CSSGS9U3Xc8?si=7S_Jr3otv-_PQDFD

و برای شنیدن نسخه کامل در ساندکلود به:

https://on.soundcloud.com/jYh1GnN5xgimoEUv9

و برای شنیدن نسخه کامل در کست‌باکس به:

https://castbox.fm/vb/740894885

رجوع کنید.

#دیگری_نامه #ادیپ #ادیپوس #ادیپ_شهریار #بلاگردان #انتقال_شر #آیین_انتقال_شر #جیمز_فریزر #شاخه_زرین #دیگری_ستیزی #دیگری_دشمن

@dialogue1402
Forwarded from گفت‌وشنود
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
‏dialogue1402@

‏«آقامون هیتلر بیاد، شما زن‌های یهودی رو بین خودمون تقسیم می‌کنیم!»

‏هما سرشار، چهره فرنگی پیش‌کسوت و از یهودی‌تباران شیراز از قول نسل قبل خود از احساسات منفی علیه یهودیان در جامعه ایرانی می‌گوید.

‏این برنامه در چهارچوب پروژه گفت‌وشنود و در ارتباط با پادکست دیگری‌نامه اجرا شده است. برای تماشای این گفتگوی کامل از لینک زیر استفاده کنید:

https://youtu.be/GgpNLFSa0-U?si=x0WOC7bmbk_JJzwf

‏⁧ #دیگری_نامه⁩ ⁧ #رواداری⁩ ⁧ #مدارا⁩ ⁧ #گفتگو⁩ ⁧ #دیگری⁩ ⁧ #دیگری_ستیزی⁩ ⁧ #دیگری_دشمن⁩ ⁧ #یهودی⁩ ⁧ #یهودیان_ایران

‏⁦ @dialogue1402