کلیدها را به صدا درآورید: نمادی از اعتراض و امید

حرکت‌های نمادین و به ظاهر ساده، گاه می‌توانند تأثیری عمیق بر تحولات اجتماعی و سیاسی بگذارند. یکی از این حرکت‌های خلاقانه در مبارزات مردم چکسلواکی علیه حزب حاکم کمونیستی به کار گرفته شد؛ مبارزاتی که بعدها به انقلاب مخملی و بهار پراگ معروف شد و الهام‌بخش بسیاری از انقلاب‌های رنگی و صلح‌آمیز در مناطق مختلف جهان گشت.

یکی از نمادهای برجسته این اعتراضات، به صدا درآوردن دسته کلیدها بود. مردم چکسلواکی در جریان تجمعات، همزمان دسته کلیدهای خود را تکان می‌دادند. این حرکت دو پیام داشت: اول، نشان دادن امید به باز شدن قفل‌های بسته و گشایش درهای آینده‌ای روشن؛ و دوم، ارسال پیامی به مقامات کمونیستی مبنی بر پایان یافتن دوران حکمرانی‌شان و نزدیک شدن زمان ترک قدرت.

صدای جرینگ‌جرینگ کلیدها به تدریج به نماد مقاومت مسالمت‌آمیز مردم تبدیل شد و نیرویی الهام‌بخش برای وحدت و پایداری آن‌ها در برابر فشارهای حاکمیت شد. در نهایت، این اعتراضات گسترده و خلاقانه، با حمایت حضور پرشور مردم و اعتصابات سراسری، به پایان بیش از چهار دهه سلطه حزب کمونیست بر کشور چکسلواکی انجامید و راه را برای تشکیل اولین دولت غیرکمونیستی در این کشور هموار کرد.

اهمیت این حرکت به حدی بود که در بیستمین سالگرد انقلاب مخملی، اسلواکی یک سکه یادبود دو یورویی منتشر کرد که تصویر کلیدی در داخل یک زنگ را نشان می‌داد. این نماد، پیامی ماندگار از نقش صدای اعتراض در تاریخ تحولات بشری است.

داستان کوتاه «باز کردن هوا» اثر اورسولا لو گویین نیز با الهام از این حرکت، به ماجرای آزادی کشوری خیالی به نام اورسینیا می‌پردازد، جایی که صدای جرینگ‌جرینگ کلیدها نقشی محوری در بیداری مردم ایفا می‌کند.

امروز، این حرکت خلاقانه می‌تواند الگویی الهام‌بخش برای اعتراضات شهروندان ایرانی باشد؛ راهی برای نمایش همبستگی، امید، و تأکید بر لزوم تغییر، بدون توسل به خشونت. صدای کلیدها، همچنان پژواکی از مقاومت و آزادی است که از تاریخ الهام گرفته و به آینده چشم دوخته است.

https://www.youtube.com/watch?v=nxHbijTw9Xo

#انقلاب_مخملی #چکسلواکی #مبارزه_مدنی #مقاومت_مدنی #همبستگی #یاری_مدنی_توانا

@Tavaana_TavaanaTech

گلرخ ایرایی از زندان اوین:
حالِ خوبِ ما نقطه‌ی مرگِ ستمگر است

نامه‌ی گلرخ ایرایی روایت‌هایی از رنج، مقاومت و امید در سخت‌ترین شرایط زندان است. او تجربه‌های شخصی و مشاهدات خود را از زندان‌های مختلف ایران بازگو می‌کند و به قصه‌های هم‌بندی‌هایش که محکوم به اعدام بودند، می‌پردازد. برخی بخش‌های نامه به شکل عینی در ادامه آورده شده است:

"رنج زندان نه دیوارهاست و نه بیهودگی مدامی‌ست که رهایت نمی‌کند. دستان بسته‌ات است آن‌گاه که با فوجی از مأموران می‌رود و پشت درهایی که یک به یک قفل می‌شوند جا می‌مانی، با صدایت که گم می‌شود در هیاهوی بی‌حوصلگی‌های شبی دیگر که آخرین شب زندگی‌اش است. آخرین شب زندگی او که کمی آن‌سوتر در سلولی ایستاده یا نشسته، اذان صبح را انتظار می‌کشد و طلوع آفتاب را که غروب بودنش خواهد شد."

او از لحظاتی می‌گوید که با رفتن هم‌بندی‌ها به سوی مرگ، بند زنان خلأیی عمیق تجربه می‌کرد:

"دو هفته بعد از ورودم به زندان قرچک در سال ۱۳۹۸، «فاطمه قزل» و «نرگس طباطبایی» را هم‌زمان برای اجرای حکم مرگ از بند خارج کردند و به سلول انفرادی بردند... نرگس را می‌بردند، اشک می‌ریخت و به بچه‌ها دل‌داری می‌داد. می‌گفت شرایط را پذیرفته و از چیزی نمی‌ترسد. می‌گفت بعد از رفتنش گریه نکنند و شاد باشند و مثل روزهای دیگر عصرها رادیو آوا گوش کنند."

او همچنین از لحظات مقاومت و شادی در بند می‌نویسد، زمانی که با وجود تهدید مأموران، شادی را به زندان برمی‌گرداندند:

"رقصیدن در زندان قرچک ممنوع بود... اما فضا را شکسته بودیم و بچه‌ها از دستور مأموران سرپیچی می‌کردند. قزل و نرگس رفته بودند اما لحظات شادی که کنارمان بودند تا مدت‌ها مرور می‌شد. حتی کمی بعد یکی از بچه‌ها رقص قزل را هم‌زمان با آهنگ مورد علاقه‌اش تقلید می‌کرد. برخی اشک می‌ریختند و برخی می‌خواستند ادامه بدهد."

یکی از تأثیرگذارترین روایت‌های او مربوط به معصومه زارعی است، زنی که در روزهای آخر زندگی‌اش نیز روحیه‌اش را از دست نداد:

"معصومه زارعی... با شوری وصف‌ناشدنی بچه‌ها را که پنهانی اشک می‌ریختند از تخت‌ها بیرون کشید. چند دقیقه بعد همه وسط اتاق بودند. برخی با اشک و برخی هم برای دقایقی همه چیز را فراموش کرده بودند... غروبِ چند روز بعد معصومه را از بند خارج کردند... در برابر چشمان دخترش به دار آویخته شد. صدای نعره‌های دختر نوجوان معصومه را از پشت دیوارها می‌شنیدیم که می‌خواست مادرش را از طناب جدا کند."

در پایان، گلرخ پیام مقاومت و امید را برجسته می‌کند:

"حالِ خوبِ ما نقطه‌ی مرگِ ستمگر است... در اوج سختی‌ها و در فضایی که مدام رنج و اندوه بر سر آوار می‌شود، می‌توان وجه مثبتِ داشته‌ها را دید و آن را به همبستگیِ بیشتر، تمرینِ مقاومت و رمز ایستادگی بدل کرد."

#گلرخ_ایرایی #بیانیه #بند_زنان_زندان_اوین #رقص #مقاومت_زندگیست #یاری_مدنی_توانا

@Tavaana_TavaanaTech

مریم مقدم، روزنامه‌نگار این ویدیو را منتشر کرده و نوشته:

«‏در این ویدیو زنی که حجاب نداره، عصبانی میره سمت آخوندی که به نظر می‌رسه بهش تذکر حجاب داده، عمامه‌اش را از سرش برمیداره و سرش می‌کنه و پشت سر هم فریاد می‌کشه

-زن‌های ایران شیوه اعتراض را به سطح جدیدی بردند.»

ـ این زن شجاع د. سالن فرودگاه، جایی که نیروهای امنیتی و گارد حفاظت پرواز حضور دارند، جایی که دوربین‌های فرودگاه از همه زوایا فیلم می‌گیرند، چنین شجاعتی به خرج می‌دهد و در این ویدیو به نظر می‌رسد که از مردم حاضر در صحنه هم انتقاد می‌کند که چرا سکوت کرده‌اند.
در ادامه نام همسرش را فریاد می‌زند و به نظر می‌رسد که همسرش را برده‌اند.


#تکثیر_شهامت #نه_به_جمهورى_اسلامى #نافرمانی_مدنی #مقاومت_زندگیست #نه_به_پوشش_اجباری #نه_به_حجاب_اجباری #یاری_مدنی_توانا

@Tavaana_TavaanaTech

زبان مقاومت، هنر اعتراضی

در حکومت‌های استبدادی، هرآنچه که ممنوع شود، اغلب به ابزاری برای مقاومت و مبارزه تبدیل می‌شود. این حقیقتی است که در تاریخ بسیاری از انقلاب‌ها و جنبش‌های آزادی‌خواهانه مشاهده شده است. در جمهوری اسلامی ایران، ابتدایی‌ترین حقوق انسانی، که باید حق طبیعی هر شهروندی باشد، از مردم دریغ شده است. حق‌هایی همچون بوسیدن، انتخاب نوع پوشش، رقصیدن، آوازخواندن زنان و بسیاری حقوق دیگر که نماد آزادی و شادی انسانی هستند، به‌طور نظام‌مند سرکوب می‌شوند.
اما تجربه نشان داده است که همین ممنوعیت‌ها، در جوامع استبدادزده به بستری برای مقاومت مدنی تبدیل شده‌اند.

ممنوعیت‌ها در ذات خود به بازتابی از ترس حاکمان از آزادی و خلاقیت مردم تبدیل می‌شوند. این ترس، به‌طور ناخواسته، همان چیزی را تقویت می‌کند که قصد سرکوبش را داشته‌اند: آزادی، شادی، و اراده‌ی مبارزه. هنر و فرهنگ، حتی در تاریک‌ترین دوران‌ها، از میان زخم‌ها و ممنوعیت‌ها می‌رویند و به قدرتی برای تغییر و رهایی تبدیل می‌شوند.

ویدیو از رعنا زیبا
ranaziba.ps

#هنر_اعتراض #مقاومت_زندگیست #مقاومت_مدنی #رقص #زندگی #آواز_زنان #یاری_مدنی_توانا


@Tavaana_TavaanaTech

ناهید شیرپیشه؛ مادر دادخواه پویا بختیاری

«من یک مادر و یک معلم دادخواهم.» ناهید شیرپیشه، مادر دادخواه پویا بختیاری، از جان‌باختگان اعتراضات آبان ۹۸ است. او دادخواه خون فرزندش است و خواهان و شناسایی و محاکمه آمرین و عاملین حوادث خونبار آبان ۹۸. او هرگز به دستگاه قضای جمهوری اسلامی شکایتی نکرده است و می‌گوید: «نه مشروعیتی برای دولت و حکومت قائل هستم و نه مشروعیتی برای قضات و دستگاه قضائی». این، دلیلی ست که او برای آن، حاضر به طرح شکایت و دادخواهیِ خون فرزندش در دادگاه‌های جمهوری اسلامی نشده است. اما هرگز دلیلی نشد که بخاطرش دست از دادخواهی بردارد.
در این ویدیو درباره این مادر دادخواه بیشتر ببینید.

برخی تصاویر این ویدیو برای اولین بار است که منتشر می‌شوند، در صحنه‌هایی زنده‌یاد صدیقه تورانی مادر جاویدنام فرهاد مجدم هم حضور دارند.

ویدیو با کیفیت بالاتر در آدرس‌های زیر قابل دستیابی است:
https://tavaana.org/nahid_shirpisheh_pouya/
در یوتیوب:

https://youtu.be/lc_6buY2-JQ

#ناهید_شیرپیشه #پویا_بختیاری #به_جرم_دادخواهی #به_جرم_مادری #دادخواهی #آبان۹۸ #آبان_خونین #آبان_ادامه_دارد #زندانی_سیاسی #نه_به_جمهوری_اسلامی #مقاومت_مدنی #مادران_آبان #یاری_مدنی_توانا

@Tavaana_TavaanaTech

انقلاب گل سرخ؛ وقتی گرجستان گفت «دیگر بس است!»

انقلاب گل سرخ در گرجستان در نوامبر ۲۰۰۳، تغییری مسالمت‌آمیز در قدرت بود که به دنبال اعتراضات گسترده به نتایج بحث‌برانگیز انتخابات پارلمانی رخ داد. این رویداد با استعفای رئیس‌جمهور وقت، ادوارد شواردنادزه، پایان یافت و به دوران رهبری میخائیل ساآکاشویلی آغاز شد.

زمینه‌های انقلاب:

فساد گسترده: دولت شواردنادزه با فساد سیستماتیک و ناکارآمدی مواجه بود که نارضایتی عمومی را افزایش داد.

انتخابات متقلبانه: انتخابات پارلمانی ۲۰۰۳ با تقلب‌های گسترده همراه بود که اعتراضات مردمی را برانگیخت.

نقش سازمان‌های غیردولتی: سازمان‌های غیردولتی و رسانه‌های مستقل، به‌ویژه شبکه تلویزیونی روستاو-۲، در بسیج افکار عمومی و سازماندهی اعتراضات نقش مهمی ایفا کردند.


روند انقلاب:

اعتراضات مسالمت‌آمیز: از ۳ تا ۲۳ نوامبر ۲۰۰۳، تظاهرات گسترده‌ای در تفلیس برگزار شد که با حمل گل‌های سرخ توسط معترضان به نشانه صلح همراه بود.

اشغال پارلمان: در ۲۲ نوامبر، معترضان به رهبری ساآکاشویلی با گل‌های سرخ وارد پارلمان شدند و جلسه را متوقف کردند.

استعفای شواردنادزه: در پی این تحولات، شواردنادزه در ۲۳ نوامبر استعفا داد و انتخابات جدید برگزار شد که به پیروزی ساآکاشویلی انجامید.


پیامدها:

اصلاحات گسترده: دولت جدید اصلاحات ساختاری در حوزه‌های اقتصادی، سیاسی و مبارزه با فساد انجام داد که به بهبود شاخص‌های بین‌المللی گرجستان منجر شد.

نزدیکی به غرب: گرجستان پس از انقلاب، سیاست خارجی خود را به سمت همگرایی با اتحادیه اروپا و ناتو سوق داد.

چالش‌های داخلی: با وجود دستاوردها، دولت ساآکاشویلی با انتقاداتی درباره تمرکز قدرت و محدودیت آزادی‌های مدنی مواجه شد.


انقلاب گل سرخ به عنوان نمونه‌ای از تغییر مسالمت‌آمیز قدرت در فضای پساشوروی شناخته می‌شود و تأثیراتی بر تحولات مشابه در منطقه داشته است. با این حال، ارزیابی‌های متفاوتی درباره دستاوردها و کاستی‌های آن وجود دارد که همچنان در مباحث سیاسی گرجستان مطرح است.

برای اطلاعات کامل‌تر، این مطالعه موردی توانا را بخوانید:

https://tavaana.org/rose_revolution_georgia/


#مطالعه_موردی  #انقلاب_گرجستان #گرجستان #مهسا_امینی #انقلاب_ملی #مقاومت_مدنی #یاری_مدنی_توانا

@Tavaana_TavaanaTech

انقلاب آوازی استونی: مقاومت موسیقایی در برابر اشغال

انقلاب آوازی استونی، جنبشی بدون خشونت در دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ بود که با استفاده از موسیقی، منجر به استقلال این کشور از اتحاد جماهیر شوروی شد. استونی که از سال ۱۹۴۴ تحت اشغال شوروی بود، شاهد سرکوب‌های گسترده و ممنوعیت هویت فرهنگی خود بود. با این وجود، مردم این کشور توانستند از موسیقی به عنوان ابزار مقاومت استفاده کنند.

پیشینه تاریخی

استونی از سال ۱۹۴۴ تا ۱۹۹۱ تحت سلطه شوروی قرار داشت. در این دوران، موسیقی یکی از عناصر هویتی اصلی مردم بود و جشنواره‌های موسیقی، از جمله جشنواره آواز استونی، به بستری برای حفظ فرهنگ ملی تبدیل شد. این جشنواره‌ها با وجود نظارت شدید شوروی، برای مردم فرصتی بود تا با خواندن سرودهای میهنی، هویت و آرمان‌های خود را ابراز کنند.

جنبش موسیقیایی

در دهه ۱۹۸۰، جنبش ناسیونالیستی با اجرای سرودهای ممنوعه و آهنگ‌های میهنی، علیه سلطه شوروی شکل گرفت. این سرودها روحیه مقاومت را در مردم زنده نگه داشت و به نمادی از اتحاد ملی تبدیل شد. در تجمعات بزرگ، صدها هزار نفر با هم این سرودها را می‌خواندند و پیام مقاومت خود را به جهان مخابره می‌کردند.

استقلال

در سال ۱۹۹۱ و با فروپاشی شوروی، استونی به استقلال دست یافت. موسیقی به عنوان یک ابزار مقاومت بی‌خشونت در این موفقیت نقشی کلیدی ایفا کرد. انقلاب آوازی استونی نشان داد که موسیقی می‌تواند به ابزاری قدرتمند برای تغییرات اجتماعی و سیاسی تبدیل شود. این انقلاب، الهام‌بخش بسیاری از جنبش‌های مشابه در سراسر جهان شد.


https://youtu.be/pmFk6znVI20?feature=shared

نسخه نوشتاری:
https://tavaana.org/singing_revolution/

#اسلایدشو #انقلاب_آواز #مطالعه_موردی #استونی #کمونیسم #شوروی #دیکتاتوری #مقاومت_مدنی #مهسا_امینی #یاری_مدنی_توانا

@Tavaana_TavaanaTech