به بهانه‌ی سالگرد درگذشت ِ ابراهیم پورداود، ایران‌شناس برجسته و نخستین مترجم اوستا

ابراهیم پورداود، #ایران‌شناس و #اوستاشناس معاصر و نخستین کسی که اوستا را به #فارسی برگرداند در بیستم بهمن‌ماه ۱۲۶۴ در شهر رشت و در محله‌ی سبزه‌میدان دیده به جهان گشود.

پدرش حاجی داود نام داشت و از ملاکان و تاجرهای شناخته‌شده #گیلان بود پنج ساله بود که به مکتب میرزا محمدعلی رفت. خود در این‌باره می‌گوید:

«در مكتب اندكی خواندن ونوشتن آموختم. .. كلمات را چندی به‌هم پيوسته وزن وقافيه مخصوص به آن‌ها می‌دادم ومی‌پنداشتم شعر است... رفته‌رفته به مرثيه گفتن پرداختم. در آن‌زمان نوحه‌سرايی رواج داشت. مرثيه‌خوان‌ها در ماه‌های سوگواری به مرثيه جديد احتياج داشتند. مراثی من مشتريانی پيدا كرد. گروه سينه‌زنان با مراثی من به سروسينه می‌زدند. نگفته پيداست كه چگونه به‌خود می‌باليدم وقتی كلمات خود را از گلوی صدها ماتم‌زده می‌شنيدم، به‌ويژه پدرم بسيار خرسند بود كه كوچك‌ترين پسرش ابراهيم آقا شعر می‌گويد، آن‌هم در مصيبت آل عبا. در آن روزگار هنوز در رشت مدارس جديد وجود نداشت. پدرم ... ميل داشت كه من وبرادرانم چيزی بياموزيم، ناگزير مرا به مدرسه حاجی حسن فرستاد. سال‌ها در آن‌جا صرف ونحو خواندم – اگر قول بدهيد به كسی بروز ندهيد، ... چيزی در آن مدرسه ياد نگرفتم- آن‌چه در آن زمان توجه مرا به‌خود جلب می‌كرد لغاتی بود كه دارای حروف «پ» و«چ» و«ژ» و«گ» بود. يقين داشتم اين‌گونه لغات پارسی است. شايد توجه من به #ايران #باستان كه بايستی بعدها بيش‌تر عمرم را به‌خود مصروف دارد، از همين لغات سرچشمه گرفته باشد.»

پورداود در سال ۱۲۹۵ در دانشگاه برلین و پس از آن در دانشکده‌ی «ارلانگن» به ادامه‌ی تحصیل در رشته‌ی حقوق پرداخت. پورداود در آن‌جا با سیدحسن تقی‌زاده آشنا شد و در انتشار مجله‌ی «کاوه» با او هم‌کاری کرد. هم‌کاری با تقی‌زاده و محمد قزوینی و آشنایی‌اش با خاورشناسان آلمانی مانند «یوزف مارکوارت» تاثیر بسیاری بر اندیشه‌های پورداود گذاشت. پورداود بیش از پیش به تحصیل و تحقیق در مورد ایران باستان علاقه‌مند شد. پورداود در سال ۱۲۹۹ با دختر یک دندان‌پزشک آلمانی ازدواج کرد و در تیرماه ۱۳۰۱ دخترش پوراندخت به دنیا آمد. پورداود در سال ۱۳۰۳ به هم‌راه خانواده‌اش به ایران بازگشت. یک سال در ایران ماند و بعد از آن به دعوت پارسیان هند به کشور هندوستان سفر کرد که نتیجه‌ی این سفر اقامت دو سال و نیمه‌ی پورداود بود.

از #ابراهیم_پورداود آثار فراوانی بر جای مانده است. به غیر از مجموعه گفتارها و رسالات فراوانی که ایشان نوشته است فقط کتاب‌های #علمی و #تحقیق و ترجمه‌هایی که از او باقی‌ مانده است بیش از ۲۲۰۰ صفحه است و همه‌ی این‌ها به غیر از کار بزرگ پورداود در #ترجمه و تفسیر #اوستا است که شامل دو جلد «یشنا»، دو جلد «یسنا»، دو ترجمه از «گات‌ها» و یک جلد «ویسپرد» است. از دیگر آثار پورداود می‌توان به «آناهیتا» اشاره کرد.

ابراهیم #پورداود در ۲۶ آبان‌ماه ۱۳۴۷ در سن ۸۳ سالگی در تهران درگذشتت و طبق وصیتش در آرامگاه خانوادگی در #رشت به خاک سپرده شد.

بیش‌تر بخوانید:
https://goo.gl/DgZXFu

#توانا
@Tavaana_TavaanaTech

آیا در سریالِ «عطسه» به «کوروش ِ بزرگ» توهین شده؟

انتشار قسمت سوم سریال «#عطسه» به کارگردانی مهران مدیری باعث واکنش متفاوتی از سوی مخاطبان در شبکه‌های اجتماعی شده است. بعضی از مخاطبان گذاشتن نام «کوروش» بر روی سگ نگهبان در این سریال را توهین آمیز و گستاخانه نسبت به «کوروش بزرگ»، پادشاه هخامنشی می‌دانند.

یکی از مخاطبان آموزشکده توانا این کار را #توهین‌آمیز ندانسته و در این رابطه می‌نویسد:
« این هم یک نام است مانند بقیه نام‌ها. اینکه نام سگی را کورش گذاشته باشند لزوما نباید توهین به‌حساب بیاید. #سگ والاترین مقام را در سلسله‌مراتب جهان‌شناسی ایرانیان باستان داشته است، و جایش در کنار اهورامزداست. همان سگ‌ها هستند که ما را قرار است از روی پل « چینوات» به‌سوی بهشت رهنمود شوند. از والاترین مراسم نیایشی زرتشتیان است که در روز حداقل یک وعده غذا به سگی بدهیم و هنگام غدا خوردن در کنارش باشیم. من شخصاً از اینکه نام #شخصیت بزرگی مانند #کوروش را به سگی داده‌اند احساس بدی ندارم. شاید که این باعث شود هم میهنانِ غیر زرتشتی‌مان در ایران به مقام والای سگ در فرهنگ ایران اندکی پی ببرند و اندکی هم با جهان‌بینی #ایران #باستان اشنا بشوند.»

مرز بین توهین، شوخی و #طنز کجاست؟

آموزشکده توانا در میزگرد «جوک‌های قومی: #شوخی یا #توهین» کارشناسان آموزشکده توانا این موضوع را بررسی می‌کنند.
زمان: دوشنبه (۹ آذر-۳۰ نوامبر)، ساعت ۹ شب به وقت تهران

لینک شرکت در جلسه: https://tavaana.adobeconnect.com/ethnicjokes
👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇

#یلدا حریف این همه سختی شود مگر

#شب_یلدا در پهنه تاریخ

حشن یلدا را در ایران جشنی هفت هزارساله می‌دانند. جشن یلدا و آیین‌های باستانی مرتبط با آن – بنا به اقوال تاریخی – برگرفته از آیین #میتراییسم (مهرپرستی) است و قبل از ظهور زرتشت برگزار می‌شد. یلدا در لغت به معنای #زایش و زادروز است. بنا به باور ایرانیان باستان، آخر #پاییز و اول #زمستان، شب زایش #خورشید است. در واقع مردم دوران #باستان به این نکته واقف شدند که آخرین روز پاییز #کوتاه‌ترین روز است و پس از آن روز‌ها بلند‌تر و شب‌ها کوتاه‌تر می‌شوند. به عبارت دیگر، در این جشن، طی‌شدن #بلند‌ترین شب سال و به دنبال آن بلندتر شدن طول روز‌ها در نیم‌کره شمالی که مصادف با #انقلاب #زمستانی است، گرامی داشته می‌شود. از این‌رو بود که یلدا را شب زایش #مهر و خورشید می‌نامند. بنا به باور مورخان، این‌که ایرانیان در شب یلدا #بیدار می‌مانند و خود را سرگرم می‌کنند به بلندی شب یلدا مربوط است. این‌که اندوه غیبت خورشید و #تاریکی و #سردی روحیه آن‌ها را تضعیف نکند.

به شب یلدا، شب چله نیز گفته می‌شود. چله که برگرفته از عدد چهل است، در اینجا لزوما به معنای چهل روز نیست و صرفاً نشان‌دهنده گذشت یک دوره زمانی معین است. برای ایرانیان باستان شب یلدا و روز پس از شب یلدا، شب و روز جشن و شادی بود. روز پس از یلدا خوروز (روز خورشید) نام داشت و در آن به استراحت می‌پرداختند و جشن می‌گرفتند. «ابوریحان بیرونی» در «آثار الباقیه» در باب شب یلدا و فردای آن چنین می‌گوید: «و نام این روز میلاد اکبر است و مقصود از آن انقلاب شتوی (زمستانی) است. گویند در این روز نور از حد نقصان به حد زیادت خارج می‌شود و آدمیان به نشو و نما آغاز می‌کنند و پری‌ها (دیو‌ها) به ذبول و فنا روی می‌آورند... دی ماه، که آن را خور ماه نیز می‌گویند، نخستین روز آن خرم روز (خُره روز) است و این روز و این ماه هر دو به نام خدای بزرگ است... این جشن را، یعنی روز اول دی ماه را (نود روز) نیز می‌گویند. چون میان آن تا نوروز درست نود روز فاصله است.»

همان‌طور که ایرانیان امروزه برای شب یلدا خوراک مخصوص خود را دارند، در دوران باستان نیز برای جشن یلدا سفره مخصوص به خود وجود داشت. سفره شب یلدا «می‌زَد» نام داشت و آجیل و میوه در آن قرار داده می‌شد. به زبان تفصیلی، می‌زد سفره‌ای بود که اقلام غذایی غیرنوشیدنی مانند گوشت و نان و شیرینی و حلوا در آن نهاده می‌شد. در باب جنبه دینی این سفره گفته می‌شود: «این سفره جنبه دینی داشت و مقدس بود و از ایزد خورشید روشنایی و برکت می‌طلبیدند تا در زمستان به خوشی سر کنند و میوه‌های تازه و خشک و چیزهای دیگر در سفره تمثیلی از آن بود که بهار و تابستانی پربرکت داشته باشند و همه شب را در پرتو چراغ و نور و آتش می‌گذراندند تا اهریمن فرصت دژخویی و تباهی نیابد.»

#توانا

https://tavaana.org/fa/yalda

@Tavaana_Tavaanatech

تازه از توانا
تلاش برای حفظ #تاریخ_خاورمیانه و حفظ آینده آن
goo.gl/fgKYB5

ماه می سال ۲۰۱۵ میلادی بود و قوای #داعش در حال پیشروی به سوی شهر #پالمیرا بودند. این شهر که در مرکز #سوریه واقع است، در طی هزاران سال پیاپی چهارراه تمد نها بوده و به میراثی گران بها از هنر و معماری می نازد که آمیز های نادر از تاثیر #یونان و #روم و #ایران است. در این هنگام بود که مامون عبدالکریم، مدیر #آثار_باستانی سوریه، هشدار داد که «اگر داعش وارد پالمیرا شود، ویرانی آن را رقم خواهد زد. اگر این شهر باستانی سقوط کند، فاجعه ای بین المللی خواهد بود. 2 » تنها دو ماه پیش از آن، داعش شهر ۳۰۰۰ ساله #نمرود واقع در شمال عراق را با خاک یکسان کرده بود؛ الگویی که این افراطیون در هر شهری که تصرف می کنند پی می گیرند از خرد کردن آثار در موزه ها در موصل تا هجوم مسلحانه به پیکره های جایگزین ناپذیر واقع در هترا (یا الحضر) و به مسلسل بستن آن ها.

در حالی که داعش یها در سر راه خود به پالمیرا – ونیز شنزارها ) Venice of the Sands ( – به شهر السُخنة رسیده بودند، گروهی دیگر نیروهای خود را در مقابله با آ نها جمع می کرد، آنها نه سرباز که #باستان_شناسان و دانشجویان و شهروندان نگران بودند. در حالی که کارکنان موزه پالمیرا به بسته بندی آثار باستانی برای انتقال آ نها به بیرون از شهر مشغول شده بودند، شبکه ای از داوطلبان وارد مکان های تاریخی شدند تا به فهرست کردن آثار بپردازند و هرچه را می توانستند از دسترس نیروهای داعش پنهان کنند.

با ورود نیروهای داعشی به شهر، به رگبار بستن و پرتاب خمپاره به سوی کارکنان #موزه که مشغول انتقال #گنجینه آثار به کامیون بودند، آغاز شد. با این حال، کارکنان موزه پالمیرا هراسی از این بابت به دل راه ندادند، چرا که به گفته یکی از آن ها «ما به اهمیت آنچه می کردیم واقف بودیم. » ده دقیقه ای پس از گریز آنها از محل، نیروهای داعشی به موزه وارد شده و تنها چیزی که یافتند، قفسه های خالی از اشیاء عتیقه و آثار باستانی بود و مجسمه های سنگینی که نقل و انتقال آنها بدون جرثقیل ممکن نبود.

لینک:
http://bit.ly/2eYJoaK

@Tavaana_TavaanaTech

به مناسبت سالگرد درگذشت شهریار عدل
نقش او در ثبت چغازنبیل و تخت جمشید و غیره در میراث فرهنگی جهانی
goo.gl/kbkWNB

شهریار عدل نقش عمده‌ای در ثبت جهانی تخت جمشید، چغازنبیل و میدان نقش جهان اصفهان در فهرست میراث فرهنگی جهان ِ یونسکو داشت.

شاید بسیاری از ما نامی از ایشان نشنیده بودیم چرا که به تعبیر داریوش شایگان از دوستان نزدیک ِ عدل، شهریار عدل مردی بود که عمری بی‌سر و صدا به ایران خدمت کرد.

شهریار عدل در ۱۳۲۲ در تهران به دنیا آمد و در سال ۱۳۳۸ برای ادامه‌ی تحصیل به پاریس رفت و در آن‌جا تحصیلات دانشگاهی خود را در دانشگاه سوربن در رشته‌ی تاریخ شروع کرد و پس از ان به مدرسه‌ی موزه‌ی لوور رفت تا تاریخ و هنر و باستان‌شناسی مشرق زمین و همین‌طور تاریخ هنرهای دوره‌ی اسلامی را یاد بگیرد. او هم‌چنین به مدرسه‌ی معماری و هنرهای زیبایی «بوزار» در پاریس رفت و دکترای خود را از این مدرسه‌ی معروف گرفت. او در سال ۱۳۹۴ در پاریس درگذشت.

شهریار عدل اولین گام‌ها را برای ثبت آثار باستانی ایران در میراث فرهنگی جهانی آغاز کرد.

برای آشنایی بیش‌تر با کارهای بزرگ عدل شاید بد نباشد با چعازنبیل آشنا بشویم.

چُغازَنبیل، نیایش‌گاهی باستانی در خوزستان
چُغازَنبیل نیاش‌گاهی است باستانی که در زمان ایلام (عیلام) و چیزی حدود ۱۲۵۰ پیش از میلاد مسیح ساخته شده است. ایلام یا همان عیلام نام تمدنی است در منطقه‌ای که بخش وسیعی در جنوب غربی فلات ایران را در پایان هزاره‌ی سوم قبل از میلاد در بر می‌گرفت ولی در دوره‌ی هخامنشیان به منطقه‌ی جغرافیایی سوزیانا -شوش Susa- تقلیل یافت.
این محوطه در ۳۵ کیلومتری جنوب شهر باستانی شوش واقع شده است که بعد از حمله‌ی آشوری‌ها ناتمام ماند. چغازنبیل در سال ۱۹۷۹ در فهرست آثار جهانی یونسکو ثبت شد. محوطه‌ی چغازبیل را ژاک دمرگان و براون خلبان نیوزلندی که در سال ۱۳۱۴ در خوزستان به دنبال نفت بودند کشف و شناسایی کردند. و پس از این اتفاق رولان دومکنم، باستان‌شناس فرانسوی و هم‌کارانش از این محل دیدن کردند. در میان این هم‌کاران محسن مقدم از بنیان‌گذاران دانش‌کده‌ی هنرهای زیبای دانش‌گاه تهران که هم‌سری فرانسوی و باستان‌شناس داشت نیز حضور داشت.
ملاط به کار رفته در سازه‌های این بنا گل و قیر معدنی و گچ بوده است و از سنگ نیز برای وصل‌کردن درها به دیوارها استفاده شده است. معبد شهر چغازبیل در ۶ بهمن‌ماه ۱۳۴۸ به ثبت آثار ملی ایران درآمد و در ۱۹ اردیبهشت ۱۳۵۸ به ثبت جهانی یونسکو رسید.
.
این معبد نخستین اثری از ایران است که در فهرست میراث جهانی جای گرفته است و جهانیان این اثر تاریخی را یکی از مهم‌ترین دستاوردهای بشری می‌شناسند. بسیاری از کارشناسان بر این نظر هستند که از مجموعه‌ی میراث فرهنگی ایران که در مجموعه‌ی میراث فرهنگی جهان ثبت شده‌اند معبد چغازنبیل به دلیل طرح‌های عمرانی و کاوش نفت در خطر آسیب‌های جدی هستند. تردد و عبور احشام یکی از امور زننده و ویران‌گری است که در این معبد بزرگ تاریخی اتفاق می‌افتد که موجب انباشت فضولات حیوانی می‌شود و همین‌طور بوی پساب‌های نیشکر مانع از آن می‌شود که گردش‌گران بتوانند از این منطقه دیدار داشته باشند.

بیش‌تر بخوانید:
http://bit.ly/1BwL3VS

@Tavaana_TavaanaTech