🌱🕊🌾🌧
@AdabSar

فرخ‌اش باد و خداوند فرخنده کناد
جشن فرخنده و بهمنجه بهمن مه را
✍فرخی


🔅آشنایی با جشن‌های ایرانی
🕊جشن بهمنگان، جشن خردورزی


🍀"ایرانیان از نخستین مردمانی بودند که زمین را پاک نگه می‌داشتند، آب را آلوده نمی‌کردند و برای پاکیزگی زیست‌بوم خود می‌کوشیدند"

آنچه گفته شد، گوشه‌ای از دیدگاه‌های هرودوت و گزنفون درباره‌ی پیشینه‌ی فرهنگی ایرانیان است.


🌨"جشن بهمنگان" یا "جشن بهمنجه" در "وهمن‌روز" از بهمن‌ماه در گاهشماری کهن ایران(دوم بهمن) برابر با ۲۶دی در گاهشمار امروز برگزار می‌شد.

🐑"فرهنگ مهر" در نیپیک(کتاب) "فلسفه زرتشت" نوشته است که شش فرشته‌ی اهورامزدا، هریک پاسدار زیست‌بوم(محیط زیست)، جانواران و آدمیان بودند که نخستین آن‌ها فرشته‌ی وهومن یا بهمن پاسدار جانوران، تندرستی و نیک‌اندیشی در روی زمین بود. از این رو در جشن بهمنگان، ایرانیان بیش از هر جشن و آیین دیگری از کشتن و آسیب رساندن به جانوران پرهیز می‌کردند.


💫بهمنگان از واژه‌ی اوستایی "وهومنه" وهو(خوب)+منه(من و اندیشیدن) درست شده است.
وهومنه، وهومن، وهمن و سپس بهمن و بهمنش به چم بهترین اندیشه، اندیشه‌ی نیک، منش نیک و من نیک است و بهمنگان جشنی در ستایش درستکاری است.
"بهمن" نام ماه دوم موسم زمستان و در فرهنگ کهن ایران یکی از ویژگی‌های ایزد یکتاست.
بر پایه‌ی باورهای کیش زرتشتی، زرتشت، پیامبر ایرانی، برای دریافت پیام‌های اهورامزدا از وهومن یاری می‌گرفت.

❄️از آیین‌های جشن بهمنگان دانش اندکی برای ما مانده است. یکی از این آیین‌ها پوشیدن جامه‌ی سپید بود. آن‌ها با این کار نمادین از هرگونه ناپاکی و آلودگی، بیزاری می‌جستند. همچنین به دیدار یکدیگر می‌رفتند و گل‌های یاسمن سپید به یکدیگر پیشکش می‌کردند.

🥛در این روز نوشیدن شیر، نوشیدنی‌های گیاهی و خوردن گیاهان نیک شمرده می‌شد. ابوریحان بیرونی نوشته است: ایرانیان در این روز گل بهمن زرد و سپید را با شیر می‌خوردند و باور داشتند که این کار فراموشی را از میان برده و به یاده‌ورزی(تقویت حافظه) کمک می‌کند.
مردم پارس(شیراز کنونی) نیز از بُنشَن(حبوبات) و گوشت خوراک می‌پختند و با شیر می‌خوردند تا بر بیماری فراموشی چیره شوند.

🍲به نوشته‌ی ابوریحان بیرونی، جشن بهمنگان در خراسان با برپایی مهمانی‌های بزرگ همراه بود. آنان آشی به نام آش بهمنگان یا آش دانگو از همه‌گونه بُنشن می‌پختند و در آن از سبزی‌ها و گوشت می‌ریختند و از آفریدگار برای داده‌هایش سپاسگزاری می‌کردند. در پختن این آش، هر کس یا خانواده دانگ(سهم) داشت، کوشش می‌کرد و این کار نمادی از همکاری گروهی بود. نام دانگو از همین آیین دانگی گرفته شده است.(هرچند "دانکو" نیز به چم بنشن است که می‌تواند دگرگون‌یافته‌ی "دانگو" باشد)

اسدی توسی در نیپیک "لغت فرس" نوشته است که ایرانیان در جشن بهمنجه خوراکی آمیخته از گل بهمن، ماهی، ماست و تره می‌خوردند.

🏞بر پایه‌ی نوشته‌های بیرونی، چیدن گیاهان از کنار رودخانه‌ها و جوی‌ها، روغن گرفتن از گیاهان، سوزاندن و دود کردن گیاهان گندزدا از دیگر آیین‌های بهمنگان بود.


🐓"خروس"، نشان ویژه‌ی اين روز بود. زیرا باور داشتند كه از ميان جانوران، خروس همانند سروش (از فرشتگان خدا) با بانگ هوشياری و بيداری خود، نویدبخش روزی روشن با انديشه‌ای روشن و سپيد است.

goo.gl/19jb1M
#فرهنگ_ایران #بهمنگان

برگفته از:
- #آثارالباقیه و #التفهیم
نویسنده: #ابوریحان_بیرونی
- تارنمای "آریابوم"
- تارنمای "مهر میهن"
- اصل و نسب دین‌های ایرانیان باستان
نویسنده: #عبدالعظیم_رضایی

@AdabSar
🍲🍲🍲🍲

💧🍀🍀💧
@AdabSar

🔅آشنایی با جشن‌های ایرانی
💧جشن‌های آب
"آبسالان"، "وخشنکام" و "نوروز رودها"


🌱🌱 جشن‌های ماه اسپند(اسفند) در ایران، جشن‌های پیشواز بهار، نو شدن زیستگاه و فرا رسیدن گرما و پایان یافتن سرمای توان‌فرسای زمستان بود.
ویژگی یکسان بیشتر جشن‌های ایرانی، ارج نهادن به زیست‌بوم، زیبایی‌های پَرهام(طبیعت) و آخشیج‌های(عناصر) چهارگانه بود. به‌ویژه ایرانیان برای آب، این پیشکش یکتا و بی‌مانند هستی ارزش بسیاری می‌نهادند. می‌توان گفت آیین‌های ایرانیان پاک‌نهاد برای بهتر و زیباتر شدن زندگی بود.
از میان هشت جشن ماه اسپند که ما امروز می‌شناسیم، سه جشن در پاسداشت آب بودند و جشن‌های دیگری هم در دیگر ماه‌ها برای گرامی‌داشت آب برگزار می‌شد.


🌱🌱 "جشن آبسالان"
جشن آبسالان که به آن جشن روباه و بهارجشن نیز می‌گفتند، در روز یکم اسپند برگزار می‌شد. این جشن به بهانه‌ی پایان یخ‌زدگی جویبارها، آب شدن برف و جاری شدن آب چشمه‌ها و همچنین دیده شدن دوباره‌ی روباهان که ایرانیان دیدن آن را فرخنده می‌دانستند، برگزار می‌شد. آبسالان جشنی برای پایان یافتن سرما و به گوش رسیدن سدا(صدا)ی دلنواز رودخانه‌ها و آواز پرندگان و شکفتن گیاهان بود. به باور ایران‌شناسان واژه‌ی آبسالان با آبشار هم‌ریشه است.
بر پایه‌ی افسانه‌ها، در این روز جمشیدشاه برای نخستین‌بار از دریا مروارید بیرون آورد.


🌱🌱 "جشن وخشنکام"
وخشنکام در آبان‌روز از اسپندماه(برابر با چهارم اسپند در گاهشمار یزدگردی و دهم اسپند در گاهشمار خیامی امروز) برای گرامی‌داشت "آمودریا"(رود جیهون)، بزرگترین رود سرزمین‌های ایرانی برگزار می‌شد. نام "وخشنکام" از رود "وخش" یا سرخ‌آب که بزرگترین شاخه‌ی آمودریاست گرفته شده؛ ولی ابوریحان بیرونی وخشنکام را "فرشته‌ی جیهون" می‌داند که در پیوند با "آناهیتا"، ایزدبانوی(الهه) آب بود. همچنین گفته می‌شود وخشنکام جشن سبز شدن زمین بود. رود وخش که از آسیای میانه و کشور تاجیکستان سرچشمه می‌گیرد به آمودریا می‌ریخت. امروز در تاجیکستان بر آن سد زده‌اند.


🌱🌱 "جشن نوروز رودها"
جشن نوروز رودها در فروردین‌روز از اسپندماه(برابر با سیزدهم اسپند در گاهشمار باستانی یزدگردی و نوزدهم اسپند در گاهشمار امروز) برگزار می‌شد و جشنی به بهانه‌ی روان شدن رودها و شکوفه دادن درختان بود. ایرانیان در این جشن به دشت‌ها و کنار رودها می‌رفتند، پایکوبی می‌کردند، رودخانه‌ها را لایروبی، به‌سازی و پاکسازی می‌کردند و گلاب و خوشبوکننده‌های دیگر به رودها می‌پاشیدند. شاید این کار نمادی از آرزوی داشتن سالی پرباران و داشتن آب گوارا بود.


🌱🌱 آب و دیگر زیبایی‌های زیسب‌بوم، پیشکش مهرآمیز هستی به ماست‌. مهر را با مهر پاسخ دهیم. به زیستگاه‌مان مهر بورزیم و از آن مهر دریافت کنیم.
فرتور(عکس) پیوست را ببینید و هم‌سنجی(مقایسه) کنید.

goo.gl/0VQrUD
#پریسا_امام_وردی
#فرهنگ_ایران #اسپندگان
#آبسالان #وخشنکام #نوروز_رودها

برگرفته از:
- #التفهیم و #آثارالباقبه
نویسنده: #ابوریحان_بیرونی
- #گاهشماری_و_جشن_های_ایران_باستان
نویسنده: #هاشم_رضی
- تارنمای #نیستانه نویسنده: #الهه_معروضی

@AdabSar
💧☘💧🍀