🌱🕊🌾🌧
@AdabSar
فرخاش باد و خداوند فرخنده کناد
جشن فرخنده و بهمنجه بهمن مه را
✍فرخی
🔅آشنایی با جشنهای ایرانی
🕊جشن بهمنگان، جشن خردورزی
🍀"ایرانیان از نخستین مردمانی بودند که زمین را پاک نگه میداشتند، آب را آلوده نمیکردند و برای پاکیزگی زیستبوم خود میکوشیدند"
آنچه گفته شد، گوشهای از دیدگاههای هرودوت و گزنفون دربارهی پیشینهی فرهنگی ایرانیان است.
🌨"جشن بهمنگان" یا "جشن بهمنجه" در "وهمنروز" از بهمنماه در گاهشماری کهن ایران(دوم بهمن) برابر با ۲۶دی در گاهشمار امروز برگزار میشد.
🐑"فرهنگ مهر" در نیپیک(کتاب) "فلسفه زرتشت" نوشته است که شش فرشتهی اهورامزدا، هریک پاسدار زیستبوم(محیط زیست)، جانواران و آدمیان بودند که نخستین آنها فرشتهی وهومن یا بهمن پاسدار جانوران، تندرستی و نیکاندیشی در روی زمین بود. از این رو در جشن بهمنگان، ایرانیان بیش از هر جشن و آیین دیگری از کشتن و آسیب رساندن به جانوران پرهیز میکردند.
💫بهمنگان از واژهی اوستایی "وهومنه" وهو(خوب)+منه(من و اندیشیدن) درست شده است.
وهومنه، وهومن، وهمن و سپس بهمن و بهمنش به چم بهترین اندیشه، اندیشهی نیک، منش نیک و من نیک است و بهمنگان جشنی در ستایش درستکاری است.
"بهمن" نام ماه دوم موسم زمستان و در فرهنگ کهن ایران یکی از ویژگیهای ایزد یکتاست.
بر پایهی باورهای کیش زرتشتی، زرتشت، پیامبر ایرانی، برای دریافت پیامهای اهورامزدا از وهومن یاری میگرفت.
❄️از آیینهای جشن بهمنگان دانش اندکی برای ما مانده است. یکی از این آیینها پوشیدن جامهی سپید بود. آنها با این کار نمادین از هرگونه ناپاکی و آلودگی، بیزاری میجستند. همچنین به دیدار یکدیگر میرفتند و گلهای یاسمن سپید به یکدیگر پیشکش میکردند.
🥛در این روز نوشیدن شیر، نوشیدنیهای گیاهی و خوردن گیاهان نیک شمرده میشد. ابوریحان بیرونی نوشته است: ایرانیان در این روز گل بهمن زرد و سپید را با شیر میخوردند و باور داشتند که این کار فراموشی را از میان برده و به یادهورزی(تقویت حافظه) کمک میکند.
مردم پارس(شیراز کنونی) نیز از بُنشَن(حبوبات) و گوشت خوراک میپختند و با شیر میخوردند تا بر بیماری فراموشی چیره شوند.
🍲به نوشتهی ابوریحان بیرونی، جشن بهمنگان در خراسان با برپایی مهمانیهای بزرگ همراه بود. آنان آشی به نام آش بهمنگان یا آش دانگو از همهگونه بُنشن میپختند و در آن از سبزیها و گوشت میریختند و از آفریدگار برای دادههایش سپاسگزاری میکردند. در پختن این آش، هر کس یا خانواده دانگ(سهم) داشت، کوشش میکرد و این کار نمادی از همکاری گروهی بود. نام دانگو از همین آیین دانگی گرفته شده است.(هرچند "دانکو" نیز به چم بنشن است که میتواند دگرگونیافتهی "دانگو" باشد)
اسدی توسی در نیپیک "لغت فرس" نوشته است که ایرانیان در جشن بهمنجه خوراکی آمیخته از گل بهمن، ماهی، ماست و تره میخوردند.
🏞بر پایهی نوشتههای بیرونی، چیدن گیاهان از کنار رودخانهها و جویها، روغن گرفتن از گیاهان، سوزاندن و دود کردن گیاهان گندزدا از دیگر آیینهای بهمنگان بود.
🐓"خروس"، نشان ویژهی اين روز بود. زیرا باور داشتند كه از ميان جانوران، خروس همانند سروش (از فرشتگان خدا) با بانگ هوشياری و بيداری خود، نویدبخش روزی روشن با انديشهای روشن و سپيد است.
goo.gl/19jb1M
#فرهنگ_ایران #بهمنگان
برگفته از:
- #آثارالباقیه و #التفهیم
نویسنده: #ابوریحان_بیرونی
- تارنمای "آریابوم"
- تارنمای "مهر میهن"
- اصل و نسب دینهای ایرانیان باستان
نویسنده: #عبدالعظیم_رضایی
@AdabSar
🍲🍲🍲🍲
@AdabSar
فرخاش باد و خداوند فرخنده کناد
جشن فرخنده و بهمنجه بهمن مه را
✍فرخی
🔅آشنایی با جشنهای ایرانی
🕊جشن بهمنگان، جشن خردورزی
🍀"ایرانیان از نخستین مردمانی بودند که زمین را پاک نگه میداشتند، آب را آلوده نمیکردند و برای پاکیزگی زیستبوم خود میکوشیدند"
آنچه گفته شد، گوشهای از دیدگاههای هرودوت و گزنفون دربارهی پیشینهی فرهنگی ایرانیان است.
🌨"جشن بهمنگان" یا "جشن بهمنجه" در "وهمنروز" از بهمنماه در گاهشماری کهن ایران(دوم بهمن) برابر با ۲۶دی در گاهشمار امروز برگزار میشد.
🐑"فرهنگ مهر" در نیپیک(کتاب) "فلسفه زرتشت" نوشته است که شش فرشتهی اهورامزدا، هریک پاسدار زیستبوم(محیط زیست)، جانواران و آدمیان بودند که نخستین آنها فرشتهی وهومن یا بهمن پاسدار جانوران، تندرستی و نیکاندیشی در روی زمین بود. از این رو در جشن بهمنگان، ایرانیان بیش از هر جشن و آیین دیگری از کشتن و آسیب رساندن به جانوران پرهیز میکردند.
💫بهمنگان از واژهی اوستایی "وهومنه" وهو(خوب)+منه(من و اندیشیدن) درست شده است.
وهومنه، وهومن، وهمن و سپس بهمن و بهمنش به چم بهترین اندیشه، اندیشهی نیک، منش نیک و من نیک است و بهمنگان جشنی در ستایش درستکاری است.
"بهمن" نام ماه دوم موسم زمستان و در فرهنگ کهن ایران یکی از ویژگیهای ایزد یکتاست.
بر پایهی باورهای کیش زرتشتی، زرتشت، پیامبر ایرانی، برای دریافت پیامهای اهورامزدا از وهومن یاری میگرفت.
❄️از آیینهای جشن بهمنگان دانش اندکی برای ما مانده است. یکی از این آیینها پوشیدن جامهی سپید بود. آنها با این کار نمادین از هرگونه ناپاکی و آلودگی، بیزاری میجستند. همچنین به دیدار یکدیگر میرفتند و گلهای یاسمن سپید به یکدیگر پیشکش میکردند.
🥛در این روز نوشیدن شیر، نوشیدنیهای گیاهی و خوردن گیاهان نیک شمرده میشد. ابوریحان بیرونی نوشته است: ایرانیان در این روز گل بهمن زرد و سپید را با شیر میخوردند و باور داشتند که این کار فراموشی را از میان برده و به یادهورزی(تقویت حافظه) کمک میکند.
مردم پارس(شیراز کنونی) نیز از بُنشَن(حبوبات) و گوشت خوراک میپختند و با شیر میخوردند تا بر بیماری فراموشی چیره شوند.
🍲به نوشتهی ابوریحان بیرونی، جشن بهمنگان در خراسان با برپایی مهمانیهای بزرگ همراه بود. آنان آشی به نام آش بهمنگان یا آش دانگو از همهگونه بُنشن میپختند و در آن از سبزیها و گوشت میریختند و از آفریدگار برای دادههایش سپاسگزاری میکردند. در پختن این آش، هر کس یا خانواده دانگ(سهم) داشت، کوشش میکرد و این کار نمادی از همکاری گروهی بود. نام دانگو از همین آیین دانگی گرفته شده است.(هرچند "دانکو" نیز به چم بنشن است که میتواند دگرگونیافتهی "دانگو" باشد)
اسدی توسی در نیپیک "لغت فرس" نوشته است که ایرانیان در جشن بهمنجه خوراکی آمیخته از گل بهمن، ماهی، ماست و تره میخوردند.
🏞بر پایهی نوشتههای بیرونی، چیدن گیاهان از کنار رودخانهها و جویها، روغن گرفتن از گیاهان، سوزاندن و دود کردن گیاهان گندزدا از دیگر آیینهای بهمنگان بود.
🐓"خروس"، نشان ویژهی اين روز بود. زیرا باور داشتند كه از ميان جانوران، خروس همانند سروش (از فرشتگان خدا) با بانگ هوشياری و بيداری خود، نویدبخش روزی روشن با انديشهای روشن و سپيد است.
goo.gl/19jb1M
#فرهنگ_ایران #بهمنگان
برگفته از:
- #آثارالباقیه و #التفهیم
نویسنده: #ابوریحان_بیرونی
- تارنمای "آریابوم"
- تارنمای "مهر میهن"
- اصل و نسب دینهای ایرانیان باستان
نویسنده: #عبدالعظیم_رضایی
@AdabSar
🍲🍲🍲🍲
☀️🌱☀️🌱
@AdabSar
🌱 آشنایی با جشنهای ایرانی
☀️ آبریزان، شادباشنویسی، اسپیدانوشت، روز امید، هفدرو و خوردادگان
جشنهای هفدرو، شادباش نویسی، اسپیدانوشت، روز امید و خوردادگان، جشنهایی به هم پیوسته بودند که در روز ششم فروردین(خورداد روز از فروردین ماه) در گاهشمار کهن ایران برگزار میشدند.
💧💧 روز خورداد در ماه فروردین، از آن فرشتهی خورداد یا نگهبان آب به شمار میرفت و روزی همراه با شادی و آب پاشی بود.
به باور آنها، تن آدمی در زمستان آلوده به خاک و خاکستر شده و این شستوشو برای پاک کردن آن است و از سویی نمیگذارد که بیماری در هوا بماند.
در داستان دیگری گفته شده که پس از چندی خشکسالی، در این روز ناگهان باران فراوانی بارید، مردم از پریشانی رهیده و شاد شدند و به یکدیگر آب پاشیدند که "جشن آبریزان" نام گرفت.
🌔🌖 به باور ایرانیان باستان، آغاز فروردین نوروز کوچک نام داشت و شش روز پس از آن نوروز بزرگ آغاز میشد. بر پایهی بنمایههای پهلوی، آنها باور داشتند که هفتاد و دو رویداد بزرگ سرگذشت ایران در روز ششم فروردین رخ داده است. برخی از این رویدادها پیدایش "مشی" و "مشیانه"(نخستین مرد و زن روی زمین)، پیدایش کیومرس از گیاه ریواس، آفرینش گویال(سیاره) مشتری که مایهی نیکهنگامی است، زاده شدن هوشنگ پادشاه پیشدادی که شهرنشینی و سامانمندی شهری از زمان او آغاز شد، پیروزی سام نریمان بر آژیدهاک، پیدایی دوبارهی شاه کیخسرو و دیگر رهاییبخشها(که باور داشتند جاودانه است)، آفرینش دبیره(خط) به دست جمشید*، بر تخت نشستن جمشید، تیراندازی آرش، زاده شدن زرتشت و گفتوگوی زرتشت با اهورامزدا شماری از این رویدادها بودند. همچنین بر پایهی این باورها خداوند در این روز از آفرینش جهان آسوده شد. از این رو به این روز "هفدرو"، "هفدورو" و "هودرو" میگفتند. بر پایهی گمان دیگری که چندان پذیرفته نیست، هفده رویداد در روز ششم فروردین رخ داده است.
@AdabSar
💌💌 با آغاز نوروز بزرگ، ایرانیان آرزوها و خواستههای نیک خود را برای دیگران مینوشتند و به دست آنها میسپردند و به آن "شادباشنویسی" میگفتند. همچنین در این روز برای سپیدروزی در سال نو نیایش میکردند و باور داشتند اهورامزدا در این روز بخت و شادکامی و نیکروزی سال نو را میان مردم بخش میکند. فرستادن کارتهای شادباش نوروزی که تا دههی گذشته نیز در میان ما رواگ(رواج) داشت و نیایش در کنار سفرهی هفتسین، بهجا مانده از این آیین است.
شاید آیین شادباش نویسی به شوند(دلیل) نو شدن سال و پیدایش دبیره(خط) در این روز باشد.
همچنین آرزوی داشتن سال نیک، باور به بخشش نیکروزی از سوی خداوند و چشمبراهی بازگشت دوبارهی کیخسرو، انگیزهی نامگذاری این روز به "روز امید" بود.
📜📜 دربارهی "اسپیدا نوشت" هم چند گمانزد داریم. شماری از نویسندگان "اسپیدا نوشت" را در پیوند با شادباشنویسی میدانند. برخی دیگر با نگر به آیینهای زمان ساسانیان میگویند پادشاهان ساسانی در نوروز برگهها و پوستهایی که نامهها و بخشنامهها را فراهم میکردند و آییننامههای سالیانه و نوشتههایی که پادشاه مهر میکرد، "اسپیدا نوشت" نام داشت. همچنین نوروز در زمان ساسانیان بسیار شکوهمندتر از گذشته برگزار میشد.
پارسیان هند و پاکستان این روز را با نام جشن خوردادگان میشناسند.
گفتنی است ششم فروردین در گاهشماری سُغدی و خوارزمی آغاز سال نو بود.
#پریسا_امام_وردی
________________
✍🏻✍🏻 پینوشت: افسانهی پیدایش دبیره به دست جمشید این است که پس از آن که وی توانست بنویسد، به مردم مژده داد که روش او خداوند را خشنود کرده و به پاداش آن، از این پس مرگ، سرما، گرما و رشک در میان مردم نخواهد بود. از این رو دستور داد تا گورستانها را ویران کنند. تا اینکه خواهرزادهاش بر او چیره شد و این بخششها از میان مردم رخت بربست.
________________
📚📚 برگرفته از:
۱- نوروز؛ جشن نوزایی آفرینش
نویسنده: #علی_بلوکباشی
۲- تاریخ ایران باستان
نویسنده: #حسن_پیرنیا
۳- مهره مهر
نویسنده: #پوران_فرخزاد
۴- تاریخ نوروز و گاهشماری ایران
نویسنده: #عبدالعظیم_رضایی
۵- نوروز خوش آیین
نویسنده: #عبدالاحمد_جاوید
________________
#فرهنگ_ایران #فروردینگان #نوروز
@AdabSar
☀️🌱☀️🌱
@AdabSar
🌱 آشنایی با جشنهای ایرانی
☀️ آبریزان، شادباشنویسی، اسپیدانوشت، روز امید، هفدرو و خوردادگان
جشنهای هفدرو، شادباش نویسی، اسپیدانوشت، روز امید و خوردادگان، جشنهایی به هم پیوسته بودند که در روز ششم فروردین(خورداد روز از فروردین ماه) در گاهشمار کهن ایران برگزار میشدند.
💧💧 روز خورداد در ماه فروردین، از آن فرشتهی خورداد یا نگهبان آب به شمار میرفت و روزی همراه با شادی و آب پاشی بود.
به باور آنها، تن آدمی در زمستان آلوده به خاک و خاکستر شده و این شستوشو برای پاک کردن آن است و از سویی نمیگذارد که بیماری در هوا بماند.
در داستان دیگری گفته شده که پس از چندی خشکسالی، در این روز ناگهان باران فراوانی بارید، مردم از پریشانی رهیده و شاد شدند و به یکدیگر آب پاشیدند که "جشن آبریزان" نام گرفت.
🌔🌖 به باور ایرانیان باستان، آغاز فروردین نوروز کوچک نام داشت و شش روز پس از آن نوروز بزرگ آغاز میشد. بر پایهی بنمایههای پهلوی، آنها باور داشتند که هفتاد و دو رویداد بزرگ سرگذشت ایران در روز ششم فروردین رخ داده است. برخی از این رویدادها پیدایش "مشی" و "مشیانه"(نخستین مرد و زن روی زمین)، پیدایش کیومرس از گیاه ریواس، آفرینش گویال(سیاره) مشتری که مایهی نیکهنگامی است، زاده شدن هوشنگ پادشاه پیشدادی که شهرنشینی و سامانمندی شهری از زمان او آغاز شد، پیروزی سام نریمان بر آژیدهاک، پیدایی دوبارهی شاه کیخسرو و دیگر رهاییبخشها(که باور داشتند جاودانه است)، آفرینش دبیره(خط) به دست جمشید*، بر تخت نشستن جمشید، تیراندازی آرش، زاده شدن زرتشت و گفتوگوی زرتشت با اهورامزدا شماری از این رویدادها بودند. همچنین بر پایهی این باورها خداوند در این روز از آفرینش جهان آسوده شد. از این رو به این روز "هفدرو"، "هفدورو" و "هودرو" میگفتند. بر پایهی گمان دیگری که چندان پذیرفته نیست، هفده رویداد در روز ششم فروردین رخ داده است.
@AdabSar
💌💌 با آغاز نوروز بزرگ، ایرانیان آرزوها و خواستههای نیک خود را برای دیگران مینوشتند و به دست آنها میسپردند و به آن "شادباشنویسی" میگفتند. همچنین در این روز برای سپیدروزی در سال نو نیایش میکردند و باور داشتند اهورامزدا در این روز بخت و شادکامی و نیکروزی سال نو را میان مردم بخش میکند. فرستادن کارتهای شادباش نوروزی که تا دههی گذشته نیز در میان ما رواگ(رواج) داشت و نیایش در کنار سفرهی هفتسین، بهجا مانده از این آیین است.
شاید آیین شادباش نویسی به شوند(دلیل) نو شدن سال و پیدایش دبیره(خط) در این روز باشد.
همچنین آرزوی داشتن سال نیک، باور به بخشش نیکروزی از سوی خداوند و چشمبراهی بازگشت دوبارهی کیخسرو، انگیزهی نامگذاری این روز به "روز امید" بود.
📜📜 دربارهی "اسپیدا نوشت" هم چند گمانزد داریم. شماری از نویسندگان "اسپیدا نوشت" را در پیوند با شادباشنویسی میدانند. برخی دیگر با نگر به آیینهای زمان ساسانیان میگویند پادشاهان ساسانی در نوروز برگهها و پوستهایی که نامهها و بخشنامهها را فراهم میکردند و آییننامههای سالیانه و نوشتههایی که پادشاه مهر میکرد، "اسپیدا نوشت" نام داشت. همچنین نوروز در زمان ساسانیان بسیار شکوهمندتر از گذشته برگزار میشد.
پارسیان هند و پاکستان این روز را با نام جشن خوردادگان میشناسند.
گفتنی است ششم فروردین در گاهشماری سُغدی و خوارزمی آغاز سال نو بود.
#پریسا_امام_وردی
________________
✍🏻✍🏻 پینوشت: افسانهی پیدایش دبیره به دست جمشید این است که پس از آن که وی توانست بنویسد، به مردم مژده داد که روش او خداوند را خشنود کرده و به پاداش آن، از این پس مرگ، سرما، گرما و رشک در میان مردم نخواهد بود. از این رو دستور داد تا گورستانها را ویران کنند. تا اینکه خواهرزادهاش بر او چیره شد و این بخششها از میان مردم رخت بربست.
________________
📚📚 برگرفته از:
۱- نوروز؛ جشن نوزایی آفرینش
نویسنده: #علی_بلوکباشی
۲- تاریخ ایران باستان
نویسنده: #حسن_پیرنیا
۳- مهره مهر
نویسنده: #پوران_فرخزاد
۴- تاریخ نوروز و گاهشماری ایران
نویسنده: #عبدالعظیم_رضایی
۵- نوروز خوش آیین
نویسنده: #عبدالاحمد_جاوید
________________
#فرهنگ_ایران #فروردینگان #نوروز
@AdabSar
☀️🌱☀️🌱
🏖🎻💃🏕
@AdabSar
🌱🍃 بهار
دنبالهی نوروزیست
که سبزی سبزههایش
بر روی درختان نشسته...
#هانیه_حسن_زاده
🔅 آشنایی با جشنهای ایرانی
🎈 جشن چلمو
🏕🏕 "جشن چهلم نوروز" که به آن "جشن چلمو" هم میگویند، در "آبان روز" از اردیبهشت، چهل روز پس از آغاز نوروز برگزار میشد که خوشبختانه هنوز در شهرهای شیراز و پاریز(در نزدیکی کرمان) به شیوههای دیگری برپا میشود. چلمو همچنین آغاز جشن پنج روزهی "میانبهار" بود.
🎻🎤 "جشن چلمو" یکی از کهنترین و شادترین جشنهای ایرانی است. چلمو همواره با ساز و آواز و چامهسرایی زنان و مردان همراه بود. گفته میشود پیدایش این جشن به زمان مهرپرستی(میتراییسم) ایرانیان برمیگردد. به باور دیگری این جشن در زمان پادشاهی هخامنشیان پدید آمد.
🏖🏖 در میان ایرانیان، نوروز از چنان ارزشی برخوردار بود که روزهای گوناگون در پیوند با نوروز، بهانهای برای برگزاری جشن و شادی بود. بهویژه اینکه این روزها با سرسبزی و خوش آبوهوایی بهار همراه بود و جشنها همگانی و در دامان دشتها برپا میشدند. از سویی شمارهی ۴۰ میان ایرانیان ورجاوند(مقدس) بود و این جشنها به دستهبندی روزها و ماهها میانجامید.
⛲️⛲️ آنچه ما امروز دربارهی آیینهای جشن چلمو میدانیم، آیینهایی است که در سدههای گوناگون به این جشن پیوند خوردند.
برای نمونه در شیراز و در کنار چشمهی سعدی زنان و مردان آبتنی میکردند(جداگانه😉) و این آبتنی بر پایهی باوری کهن بود که یک ماهی سر از آب بیرون میآورد و انگشتری زرین با خود میآورد که نشانهی بخت بلند است. این داستان افسانهای امروز در شماری از داستانهای کودکان دیده میشود. در چند سال گذشته جشن چلمو در شیراز با گردهم آمدن در کنار آبگیر(حوض) ماهی سعدی برگزار میشود.
@AdabSar
⚱⚱ یکی دیگر از آیینهای جشن چهلم نوروز این بود که در بامداد این روز، کوزهای را زیر سایهی درخت سبزی میگذاشتند و سپس هرکس در دل آرزویی میکرد و ابزار کوچکی همچون انگشتر درون کوزه میانداخت؛ سپس روی کوزه پارچهی سبز میانداختند. هنگام پسین(بعد از ظهر) هر یک از زنان و مردان در کنار کوزه چکامه و آواز میخواندند و همزمان، دختر کوچکی از درون کوزه چیزها را بیرون میآورد و آرزومندان سرودهای را که همزمان با بیرون آمدن ابزارشان خوانده میشد، گونهای پیشگویی بخت میشمردند و با نگر(توجه) به آرزویشان، برداشتی از آن سروده داشتند.
🥗🍗 همچنین سفرهای برای دختر شاه پریان میگستردند و در آن خوراک مرغ، نمک، میوه، سبزی و آجیل میگذاشتند و در کنار سفره ساز مینواختند و آواز میخواندند.
دامداران نیز شیر گوسپندان را میدوشیدند و با بنشن بر پشت خر میگذاشتند و به دشتها میبردند تا آش شیر بپزند. سپس آن را میان دیگران بخش(تقسیم) میکردند تا مایهی فراوانی شود.
🤝🤝 شاید بتوان گفت از آرمانهای برگزاری این جشن بخشش، دیدار آشنایان، گردش، شادی، آرزوهای نیک برای یکدیگر و آشتی میان کسانی بود که از یکدیگر دلخوری داشتند.
🐠🐠 فرتور(عکس) پیوست، آبگیر ماهی سعدی شیراز است.
goo.gl/4hYyx7
#پریسا_امام_وردی
______________________
برگرفته از:
۱- راهنمای زمان جشنها و گردهمایی ملی ایرانیان
نویسنده: #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
۲- تاریخ نوروز و گاهشماری ایران
نویسنده: #عبدالعظیم_رضایی
۳- آیینها و جشنهای کهن در ایران امروز
نویسنده: #محمود_روح_الامینی
______________________
#فرهنگ_ایران #اردیبهشتگان
#چلمو #جشن_چلمو #جشن_چهلم_نوروز
@AdabSar
🏖🎻💃🏕
@AdabSar
🌱🍃 بهار
دنبالهی نوروزیست
که سبزی سبزههایش
بر روی درختان نشسته...
#هانیه_حسن_زاده
🔅 آشنایی با جشنهای ایرانی
🎈 جشن چلمو
🏕🏕 "جشن چهلم نوروز" که به آن "جشن چلمو" هم میگویند، در "آبان روز" از اردیبهشت، چهل روز پس از آغاز نوروز برگزار میشد که خوشبختانه هنوز در شهرهای شیراز و پاریز(در نزدیکی کرمان) به شیوههای دیگری برپا میشود. چلمو همچنین آغاز جشن پنج روزهی "میانبهار" بود.
🎻🎤 "جشن چلمو" یکی از کهنترین و شادترین جشنهای ایرانی است. چلمو همواره با ساز و آواز و چامهسرایی زنان و مردان همراه بود. گفته میشود پیدایش این جشن به زمان مهرپرستی(میتراییسم) ایرانیان برمیگردد. به باور دیگری این جشن در زمان پادشاهی هخامنشیان پدید آمد.
🏖🏖 در میان ایرانیان، نوروز از چنان ارزشی برخوردار بود که روزهای گوناگون در پیوند با نوروز، بهانهای برای برگزاری جشن و شادی بود. بهویژه اینکه این روزها با سرسبزی و خوش آبوهوایی بهار همراه بود و جشنها همگانی و در دامان دشتها برپا میشدند. از سویی شمارهی ۴۰ میان ایرانیان ورجاوند(مقدس) بود و این جشنها به دستهبندی روزها و ماهها میانجامید.
⛲️⛲️ آنچه ما امروز دربارهی آیینهای جشن چلمو میدانیم، آیینهایی است که در سدههای گوناگون به این جشن پیوند خوردند.
برای نمونه در شیراز و در کنار چشمهی سعدی زنان و مردان آبتنی میکردند(جداگانه😉) و این آبتنی بر پایهی باوری کهن بود که یک ماهی سر از آب بیرون میآورد و انگشتری زرین با خود میآورد که نشانهی بخت بلند است. این داستان افسانهای امروز در شماری از داستانهای کودکان دیده میشود. در چند سال گذشته جشن چلمو در شیراز با گردهم آمدن در کنار آبگیر(حوض) ماهی سعدی برگزار میشود.
@AdabSar
⚱⚱ یکی دیگر از آیینهای جشن چهلم نوروز این بود که در بامداد این روز، کوزهای را زیر سایهی درخت سبزی میگذاشتند و سپس هرکس در دل آرزویی میکرد و ابزار کوچکی همچون انگشتر درون کوزه میانداخت؛ سپس روی کوزه پارچهی سبز میانداختند. هنگام پسین(بعد از ظهر) هر یک از زنان و مردان در کنار کوزه چکامه و آواز میخواندند و همزمان، دختر کوچکی از درون کوزه چیزها را بیرون میآورد و آرزومندان سرودهای را که همزمان با بیرون آمدن ابزارشان خوانده میشد، گونهای پیشگویی بخت میشمردند و با نگر(توجه) به آرزویشان، برداشتی از آن سروده داشتند.
🥗🍗 همچنین سفرهای برای دختر شاه پریان میگستردند و در آن خوراک مرغ، نمک، میوه، سبزی و آجیل میگذاشتند و در کنار سفره ساز مینواختند و آواز میخواندند.
دامداران نیز شیر گوسپندان را میدوشیدند و با بنشن بر پشت خر میگذاشتند و به دشتها میبردند تا آش شیر بپزند. سپس آن را میان دیگران بخش(تقسیم) میکردند تا مایهی فراوانی شود.
🤝🤝 شاید بتوان گفت از آرمانهای برگزاری این جشن بخشش، دیدار آشنایان، گردش، شادی، آرزوهای نیک برای یکدیگر و آشتی میان کسانی بود که از یکدیگر دلخوری داشتند.
🐠🐠 فرتور(عکس) پیوست، آبگیر ماهی سعدی شیراز است.
goo.gl/4hYyx7
#پریسا_امام_وردی
______________________
برگرفته از:
۱- راهنمای زمان جشنها و گردهمایی ملی ایرانیان
نویسنده: #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
۲- تاریخ نوروز و گاهشماری ایران
نویسنده: #عبدالعظیم_رضایی
۳- آیینها و جشنهای کهن در ایران امروز
نویسنده: #محمود_روح_الامینی
______________________
#فرهنگ_ایران #اردیبهشتگان
#چلمو #جشن_چلمو #جشن_چهلم_نوروز
@AdabSar
🏖🎻💃🏕
🌱🕊 @AdabSar
🕊 آشنایی با جشنهای ایرانی
🕊 بهمنگان، جشن خردورزی
فرخاش باد و خداوند فرخنده کناد
جشن فرخنده و بهمنجه بهمن مه را
#فرخی
🕊🌱 "ایرانیان از نخستین مردمانی بودند که زمین را پاک نگه میداشتند، آب را آلوده نمیکردند و برای پاکیزگی زیستبوم خود میکوشیدند"
آنچه گفته شد، گوشهای از دیدگاههای هرودوت و گزنفون دربارهی پیشینهی فرهنگی ایرانیان است.
🕊🌱 "جشن بهمنگان" یا "جشن بهمنجه" در "وهمنروز" از بهمنماه برابر با دوم بهمن در ایران باستان برگزار میشد.
🕊🌱 "فرهنگ مهر" در نیپیک(کتاب) "فلسفه زرتشت" نوشته است که شش فرشتهی اهورامزدا، هریک پاسدار زیستبوم(محیط زیست)، جانواران و آدمیان بودند که نخستین آنها فرشتهی وهومن یا بهمن پاسدار جانوران، تندرستی و نیکاندیشی در روی زمین بود. از این رو در جشن بهمنگان، ایرانیان بیش از هر جشن و آیین دیگری از کشتن و آسیب رساندن به جانوران پرهیز میکردند.
🕊🌱 بهمنگان از واژهی اوستایی "وهومنه" وهو(خوب)+منه(من و اندیشیدن) درست شده است.
وهومنه، وهومن، وهمن و سپس بهمن و بهمنش به چم بهترین اندیشه، اندیشهی نیک، منش نیک و من نیک است و بهمنگان جشنی در ستایش درستکاری است.
🕊🌱 "بهمن" نام ماه دوم موسم زمستان و در آیینهای کهن ایران یکی از ویژگیهای ایزد یکتاست.
بر پایهی باورهای کیش زرتشتی، زرتشت، پیامبر ایرانی، برای دریافت پیامهای اهورامزدا از وهومن یاری میگرفت.
🕊🌱 از آیینهای جشن بهمنگان دانش اندکی برای ما مانده است. یکی از این آیینها پوشیدن جامهی سپید بود. آنها با این کار نمادین از هرگونه ناپاکی و آلودگی، بیزاری میجستند. همچنین به دیدار یکدیگر میرفتند و گلهای یاسمن سپید به یکدیگر پیشکش میکردند.
🕊🌱 در این روز نوشیدن شیر، نوشیدنیهای گیاهی و خوردن گیاهان نیک شمرده میشد. ابوریحان بیرونی نوشته است: ایرانیان در این روز گل بهمن زرد و سپید را با شیر میخوردند و باور داشتند که این کار فراموشی را از میان برده و به یادهورزی(تقویت حافظه) کمک میکند.
مردم پارس(شیراز کنونی) نیز از بُنشَن(حبوبات) و گوشت خوراک میپختند و با شیر میخوردند تا بر بیماری فراموشی چیره شوند.
🕊🌱 به نوشتهی ابوریحان بیرونی، جشن بهمنگان در خراسان با برپایی مهمانیهای بزرگ همراه بود. آنان آشی به نام آش بهمنگان یا آش دانگو از همهگونه بُنشن میپختند و در آن از سبزیها و گوشت میریختند و از آفریدگار برای دادههایش سپاسگزاری میکردند. در پختن این آش، هر کس یا خانواده دانگ(سهم) داشت، کوشش میکرد و این کار نمادی از همکاری گروهی بود. نام دانگو از همین آیین دانگی گرفته شده است.(هرچند "دانکو" نیز به چم بنشن است که میتواند دگرگونیافتهی "دانگو" باشد)
🕊🌱 اسدی توسی در نیپیک "لغت فرس" نوشته است که ایرانیان در جشن بهمنجه خوراکی آمیخته از گل بهمن، ماهی، ماست و تره میخوردند.
🕊🌱 بر پایهی نوشتههای بیرونی، چیدن گیاهان از کنار رودخانهها و جویها، روغن گرفتن از گیاهان، سوزاندن و دود کردن گیاهان گندزدا از دیگر آیینهای بهمنگان بود.
🕊🌱 "خروس"، نشان ویژهی اين روز بود. زیرا باور داشتند كه از ميان جانوران، خروس همانند سروش (از فرشتگان خدا) با بانگ هوشياری و بيداری خود، نویدبخش روزی روشن با انديشهای روشن و سپيد است.
همچنین رنگ سپید، رنگ ویژه و گل یاسمن سپید هم گل ویژهی بهمن است.
گردآوری و نگارش #پریسا_امام_وردی
goo.gl/19jb1M
__________________
برگرفته از:
۱- آثارالباقیه #ابوریحان_بیرونی
۲- التفهیم "ابوریحان بیرونی"
۳- تارنمای "آریابوم"
۴- تارنمای "مهر میهن"
۵- اصل و نسب دینهای ایرانیان باستان #عبدالعظیم_رضایی
__________________
#فرهنگ_ایران #بهمنگان
🌱🕊 @AdabSar
🕊 آشنایی با جشنهای ایرانی
🕊 بهمنگان، جشن خردورزی
فرخاش باد و خداوند فرخنده کناد
جشن فرخنده و بهمنجه بهمن مه را
#فرخی
🕊🌱 "ایرانیان از نخستین مردمانی بودند که زمین را پاک نگه میداشتند، آب را آلوده نمیکردند و برای پاکیزگی زیستبوم خود میکوشیدند"
آنچه گفته شد، گوشهای از دیدگاههای هرودوت و گزنفون دربارهی پیشینهی فرهنگی ایرانیان است.
🕊🌱 "جشن بهمنگان" یا "جشن بهمنجه" در "وهمنروز" از بهمنماه برابر با دوم بهمن در ایران باستان برگزار میشد.
🕊🌱 "فرهنگ مهر" در نیپیک(کتاب) "فلسفه زرتشت" نوشته است که شش فرشتهی اهورامزدا، هریک پاسدار زیستبوم(محیط زیست)، جانواران و آدمیان بودند که نخستین آنها فرشتهی وهومن یا بهمن پاسدار جانوران، تندرستی و نیکاندیشی در روی زمین بود. از این رو در جشن بهمنگان، ایرانیان بیش از هر جشن و آیین دیگری از کشتن و آسیب رساندن به جانوران پرهیز میکردند.
🕊🌱 بهمنگان از واژهی اوستایی "وهومنه" وهو(خوب)+منه(من و اندیشیدن) درست شده است.
وهومنه، وهومن، وهمن و سپس بهمن و بهمنش به چم بهترین اندیشه، اندیشهی نیک، منش نیک و من نیک است و بهمنگان جشنی در ستایش درستکاری است.
🕊🌱 "بهمن" نام ماه دوم موسم زمستان و در آیینهای کهن ایران یکی از ویژگیهای ایزد یکتاست.
بر پایهی باورهای کیش زرتشتی، زرتشت، پیامبر ایرانی، برای دریافت پیامهای اهورامزدا از وهومن یاری میگرفت.
🕊🌱 از آیینهای جشن بهمنگان دانش اندکی برای ما مانده است. یکی از این آیینها پوشیدن جامهی سپید بود. آنها با این کار نمادین از هرگونه ناپاکی و آلودگی، بیزاری میجستند. همچنین به دیدار یکدیگر میرفتند و گلهای یاسمن سپید به یکدیگر پیشکش میکردند.
🕊🌱 در این روز نوشیدن شیر، نوشیدنیهای گیاهی و خوردن گیاهان نیک شمرده میشد. ابوریحان بیرونی نوشته است: ایرانیان در این روز گل بهمن زرد و سپید را با شیر میخوردند و باور داشتند که این کار فراموشی را از میان برده و به یادهورزی(تقویت حافظه) کمک میکند.
مردم پارس(شیراز کنونی) نیز از بُنشَن(حبوبات) و گوشت خوراک میپختند و با شیر میخوردند تا بر بیماری فراموشی چیره شوند.
🕊🌱 به نوشتهی ابوریحان بیرونی، جشن بهمنگان در خراسان با برپایی مهمانیهای بزرگ همراه بود. آنان آشی به نام آش بهمنگان یا آش دانگو از همهگونه بُنشن میپختند و در آن از سبزیها و گوشت میریختند و از آفریدگار برای دادههایش سپاسگزاری میکردند. در پختن این آش، هر کس یا خانواده دانگ(سهم) داشت، کوشش میکرد و این کار نمادی از همکاری گروهی بود. نام دانگو از همین آیین دانگی گرفته شده است.(هرچند "دانکو" نیز به چم بنشن است که میتواند دگرگونیافتهی "دانگو" باشد)
🕊🌱 اسدی توسی در نیپیک "لغت فرس" نوشته است که ایرانیان در جشن بهمنجه خوراکی آمیخته از گل بهمن، ماهی، ماست و تره میخوردند.
🕊🌱 بر پایهی نوشتههای بیرونی، چیدن گیاهان از کنار رودخانهها و جویها، روغن گرفتن از گیاهان، سوزاندن و دود کردن گیاهان گندزدا از دیگر آیینهای بهمنگان بود.
🕊🌱 "خروس"، نشان ویژهی اين روز بود. زیرا باور داشتند كه از ميان جانوران، خروس همانند سروش (از فرشتگان خدا) با بانگ هوشياری و بيداری خود، نویدبخش روزی روشن با انديشهای روشن و سپيد است.
همچنین رنگ سپید، رنگ ویژه و گل یاسمن سپید هم گل ویژهی بهمن است.
گردآوری و نگارش #پریسا_امام_وردی
goo.gl/19jb1M
__________________
برگرفته از:
۱- آثارالباقیه #ابوریحان_بیرونی
۲- التفهیم "ابوریحان بیرونی"
۳- تارنمای "آریابوم"
۴- تارنمای "مهر میهن"
۵- اصل و نسب دینهای ایرانیان باستان #عبدالعظیم_رضایی
__________________
#فرهنگ_ایران #بهمنگان
🌱🕊 @AdabSar
☀️🌱 @AdabSar
🌱 آشنایی با جشنهای ایرانی
☀️ آبریزان، شادباشنویسی، اسپیدانوشت، روز امید، هفدرو و خوردادگان
جشنهای هفدرو، شادباشنویسی، اسپیدانوشت، روز امید و خوردادگان، جشنهایی بههمپیوسته بودند که در روز ششم فروردین(خوردادروز از فروردینماه) در گاهشمار کهن ایران برگزار میشدند.
💧💧 روز خورداد در ماه فروردین، از آن فرشتهی خورداد یا نگهبان آب بهشمار میرفت و روزی همراه با شادی و آبپاشی بود.
به باور آنها، تن آدمی در زمستان آلوده به خاک و خاکستر شده و این شستوشو برای پاک کردن آن است و از سویی نمیگذارد که بیماری در هوا بماند.
در داستان دیگری گفته شده که پس از چندی خشکسالی، در این روز ناگهان باران فراوانی بارید، مردم از پریشانی رهیده و شاد شدند و به یکدیگر آب پاشیدند که "جشن آبریزان" نام گرفت. هرچند که این داستان را برای بسیاری از جشنها نیز گفتهاند.
🌔🌖 به باور ایرانیان باستان، آغاز فروردین نوروز کوچک نام داشت و شش روز پس از آن نوروز بزرگ آغاز میشد. بر پایهی بنمایههای پهلوی، آنها باور داشتند که هفتاد و دو رویداد بزرگ سرگذشت ایران در روز ششم فروردین رخ داده است. برخی از این رویدادها پیدایش "مشی" و "مشیانه"(نخستین مرد و زن روی زمین)، پیدایش گیومرت(کیومرس) از گیاه ریواس، آفرینش گویال(سیاره) مشتری که مایهی نیکهنگامی است، زادهشدن هوشنگ پادشاه پیشدادی که شهرنشینی و سامانمندی شهری از زمان او آغاز شد، پیروزی سام نریمان بر آژیدهاک، پیدایی دوبارهی شاه کیخسرو و دیگر رهاییبخشها(که باور داشتند جاودانه است)، آفرینش دبیره(خط) به دست جمشید*، برتختنشستن جمشید، تیراندازی آرش، زادهشدن زرتشت و گفتوگوی زرتشت با اهورامزدا شماری از این رویدادها بودند. همچنین بر پایهی این باورها خداوند در این روز از آفرینش جهان آسوده شد. از این رو به این روز "هفدرو"، "هفدورو" و "هودرو" میگفتند. بر پایهی گمان دیگری که چندان پذیرفته نیست، هفده رویداد در روز ششم فروردین رخ داده است.
@AdabSar
💌💌 با آغاز نوروز بزرگ، ایرانیان آرزوها و خواستههای نیک خود را برای دیگران مینوشتند و به دست آنها میسپردند و به آن "شادباشنویسی" میگفتند. همچنین در این روز برای سپیدروزی در سال نو نیایش میکردند و باور داشتند اهورامزدا در این روز بخت و شادکامی و نیکروزی سال نو را میان مردم بخش میکند. فرستادن شادباشبرگ/فرخبرگ(کارت تبریک) نوروزی که تا دههی گذشته نیز در میان ما رواگمند(رایج) بود و نیایش در کنار هفتسین، بهجامانده از این آیین است.
شاید آیین شادباشنویسی به شوند(دلیل) نو شدن سال و پیدایش دبیره(خط) در این روز باشد.
همچنین آرزوی داشتن سال نیک، باور به بخشش نیکروزی از سوی خداوند و چشمبراهی بازگشت دوبارهی کیخسرو، انگیزهی نامگذاری این روز به "روز امید" بود.
📜📜 دربارهی "اسپیدا نوشت" هم چند گمانزد داریم. شماری از نویسندگان "اسپیدا نوشت" را در پیوند با شادباشنویسی میدانند. برخی دیگر با نگر به آیینهای زمان ساسانیان میگویند پادشاهان ساسانی در نوروز آییننامهها و بخشنامههای سالانه را روی برگهها و پوستهایی مینوشتند و مهر میکردند که "اسپیدا نوشت" نام داشت. همچنین نوروز در زمان ساسانیان بسیار شکوهمندتر از گذشته برگزار میشد.
پارسیان هند و پاکستان این روز را با نام جشن خوردادگان میشناسند.
گفتنی است ششم فروردین در گاهشماری سُغدی و خوارزمی آغاز سال نو بود.
#پریسا_امام_وردی
________________
✍🏻✍🏻 پینوشت: افسانهی پیدایش دبیره به دست جمشید این است که پس از آن که وی توانست بنویسد، به مردم مژده داد که روش او خداوند را خشنود کرده و به پاداش آن، از این پس مرگ، سرما، گرما و رشک در میان مردم نخواهد بود. از این رو دستور داد تا گورستانها را ویران کنند. تا اینکه خواهرزادهاش بر او چیره شد و این بخششها از میان مردم رخت بربست.
________________
📚📚 برگرفته از:
۱- نوروز؛ جشن نوزایی آفرینش #علی_بلوکباشی
۲- تاریخ ایران باستان #حسن_پیرنیا
۳- مهره مهر #پوران_فرخزاد
۴- تاریخ نوروز و گاهشماری ایران #عبدالعظیم_رضایی
۵- نوروز خوش آیین #عبدالاحمد_جاوید
________________
#فرهنگ_ایران #فروردینگان #نوروز #اسپیدانوشت #روز_امید #هفدرو #شادباش_نویسی
☀️🌱 @AdabSar
🌱 آشنایی با جشنهای ایرانی
☀️ آبریزان، شادباشنویسی، اسپیدانوشت، روز امید، هفدرو و خوردادگان
جشنهای هفدرو، شادباشنویسی، اسپیدانوشت، روز امید و خوردادگان، جشنهایی بههمپیوسته بودند که در روز ششم فروردین(خوردادروز از فروردینماه) در گاهشمار کهن ایران برگزار میشدند.
💧💧 روز خورداد در ماه فروردین، از آن فرشتهی خورداد یا نگهبان آب بهشمار میرفت و روزی همراه با شادی و آبپاشی بود.
به باور آنها، تن آدمی در زمستان آلوده به خاک و خاکستر شده و این شستوشو برای پاک کردن آن است و از سویی نمیگذارد که بیماری در هوا بماند.
در داستان دیگری گفته شده که پس از چندی خشکسالی، در این روز ناگهان باران فراوانی بارید، مردم از پریشانی رهیده و شاد شدند و به یکدیگر آب پاشیدند که "جشن آبریزان" نام گرفت. هرچند که این داستان را برای بسیاری از جشنها نیز گفتهاند.
🌔🌖 به باور ایرانیان باستان، آغاز فروردین نوروز کوچک نام داشت و شش روز پس از آن نوروز بزرگ آغاز میشد. بر پایهی بنمایههای پهلوی، آنها باور داشتند که هفتاد و دو رویداد بزرگ سرگذشت ایران در روز ششم فروردین رخ داده است. برخی از این رویدادها پیدایش "مشی" و "مشیانه"(نخستین مرد و زن روی زمین)، پیدایش گیومرت(کیومرس) از گیاه ریواس، آفرینش گویال(سیاره) مشتری که مایهی نیکهنگامی است، زادهشدن هوشنگ پادشاه پیشدادی که شهرنشینی و سامانمندی شهری از زمان او آغاز شد، پیروزی سام نریمان بر آژیدهاک، پیدایی دوبارهی شاه کیخسرو و دیگر رهاییبخشها(که باور داشتند جاودانه است)، آفرینش دبیره(خط) به دست جمشید*، برتختنشستن جمشید، تیراندازی آرش، زادهشدن زرتشت و گفتوگوی زرتشت با اهورامزدا شماری از این رویدادها بودند. همچنین بر پایهی این باورها خداوند در این روز از آفرینش جهان آسوده شد. از این رو به این روز "هفدرو"، "هفدورو" و "هودرو" میگفتند. بر پایهی گمان دیگری که چندان پذیرفته نیست، هفده رویداد در روز ششم فروردین رخ داده است.
@AdabSar
💌💌 با آغاز نوروز بزرگ، ایرانیان آرزوها و خواستههای نیک خود را برای دیگران مینوشتند و به دست آنها میسپردند و به آن "شادباشنویسی" میگفتند. همچنین در این روز برای سپیدروزی در سال نو نیایش میکردند و باور داشتند اهورامزدا در این روز بخت و شادکامی و نیکروزی سال نو را میان مردم بخش میکند. فرستادن شادباشبرگ/فرخبرگ(کارت تبریک) نوروزی که تا دههی گذشته نیز در میان ما رواگمند(رایج) بود و نیایش در کنار هفتسین، بهجامانده از این آیین است.
شاید آیین شادباشنویسی به شوند(دلیل) نو شدن سال و پیدایش دبیره(خط) در این روز باشد.
همچنین آرزوی داشتن سال نیک، باور به بخشش نیکروزی از سوی خداوند و چشمبراهی بازگشت دوبارهی کیخسرو، انگیزهی نامگذاری این روز به "روز امید" بود.
📜📜 دربارهی "اسپیدا نوشت" هم چند گمانزد داریم. شماری از نویسندگان "اسپیدا نوشت" را در پیوند با شادباشنویسی میدانند. برخی دیگر با نگر به آیینهای زمان ساسانیان میگویند پادشاهان ساسانی در نوروز آییننامهها و بخشنامههای سالانه را روی برگهها و پوستهایی مینوشتند و مهر میکردند که "اسپیدا نوشت" نام داشت. همچنین نوروز در زمان ساسانیان بسیار شکوهمندتر از گذشته برگزار میشد.
پارسیان هند و پاکستان این روز را با نام جشن خوردادگان میشناسند.
گفتنی است ششم فروردین در گاهشماری سُغدی و خوارزمی آغاز سال نو بود.
#پریسا_امام_وردی
________________
✍🏻✍🏻 پینوشت: افسانهی پیدایش دبیره به دست جمشید این است که پس از آن که وی توانست بنویسد، به مردم مژده داد که روش او خداوند را خشنود کرده و به پاداش آن، از این پس مرگ، سرما، گرما و رشک در میان مردم نخواهد بود. از این رو دستور داد تا گورستانها را ویران کنند. تا اینکه خواهرزادهاش بر او چیره شد و این بخششها از میان مردم رخت بربست.
________________
📚📚 برگرفته از:
۱- نوروز؛ جشن نوزایی آفرینش #علی_بلوکباشی
۲- تاریخ ایران باستان #حسن_پیرنیا
۳- مهره مهر #پوران_فرخزاد
۴- تاریخ نوروز و گاهشماری ایران #عبدالعظیم_رضایی
۵- نوروز خوش آیین #عبدالاحمد_جاوید
________________
#فرهنگ_ایران #فروردینگان #نوروز #اسپیدانوشت #روز_امید #هفدرو #شادباش_نویسی
☀️🌱 @AdabSar
Forwarded from ادبسار
🏖🎻💃🏕
@AdabSar
🌱🍃 بهار
دنبالهی نوروزیست
که سبزی سبزههایش
بر روی درختان نشسته...
#هانیه_حسن_زاده
🔅 آشنایی با جشنهای ایرانی
🎈 جشن چلمو
🏕🏕 "جشن چهلم نوروز" که به آن "جشن چلمو" هم میگویند، در "آبان روز" از اردیبهشت، چهل روز پس از آغاز نوروز برگزار میشد که خوشبختانه هنوز در شهرهای شیراز و پاریز(در نزدیکی کرمان) به شیوههای دیگری برپا میشود. چلمو همچنین آغاز جشن پنج روزهی "میانبهار" بود.
🎻🎤 "جشن چلمو" یکی از کهنترین و شادترین جشنهای ایرانی است. چلمو همواره با ساز و آواز و چامهسرایی زنان و مردان همراه بود. گفته میشود پیدایش این جشن به زمان مهرپرستی(میتراییسم) ایرانیان برمیگردد. به باور دیگری این جشن در زمان پادشاهی هخامنشیان پدید آمد.
🏖🏖 در میان ایرانیان، نوروز از چنان ارزشی برخوردار بود که روزهای گوناگون در پیوند با نوروز، بهانهای برای برگزاری جشن و شادی بود. بهویژه اینکه این روزها با سرسبزی و خوش آبوهوایی بهار همراه بود و جشنها همگانی و در دامان دشتها برپا میشدند. از سویی شمارهی ۴۰ میان ایرانیان ورجاوند(مقدس) بود و این جشنها به دستهبندی روزها و ماهها میانجامید.
⛲️⛲️ آنچه ما امروز دربارهی آیینهای جشن چلمو میدانیم، آیینهایی است که در سدههای گوناگون به این جشن پیوند خوردند.
برای نمونه در شیراز و در کنار چشمهی سعدی زنان و مردان آبتنی میکردند(جداگانه😉) و این آبتنی بر پایهی باوری کهن بود که یک ماهی سر از آب بیرون میآورد و انگشتری زرین با خود میآورد که نشانهی بخت بلند است. این داستان افسانهای امروز در شماری از داستانهای کودکان دیده میشود. در چند سال گذشته جشن چلمو در شیراز با گردهم آمدن در کنار آبگیر(حوض) ماهی سعدی برگزار میشود.
@AdabSar
⚱⚱ یکی دیگر از آیینهای جشن چهلم نوروز این بود که در بامداد این روز، کوزهای را زیر سایهی درخت سبزی میگذاشتند و سپس هرکس در دل آرزویی میکرد و ابزار کوچکی همچون انگشتر درون کوزه میانداخت؛ سپس روی کوزه پارچهی سبز میانداختند. هنگام پسین(بعد از ظهر) هر یک از زنان و مردان در کنار کوزه چکامه و آواز میخواندند و همزمان، دختر کوچکی از درون کوزه چیزها را بیرون میآورد و آرزومندان سرودهای را که همزمان با بیرون آمدن ابزارشان خوانده میشد، گونهای پیشگویی بخت میشمردند و با نگر(توجه) به آرزویشان، برداشتی از آن سروده داشتند.
🥗🍗 همچنین سفرهای برای دختر شاه پریان میگستردند و در آن خوراک مرغ، نمک، میوه، سبزی و آجیل میگذاشتند و در کنار سفره ساز مینواختند و آواز میخواندند.
دامداران نیز شیر گوسپندان را میدوشیدند و با بنشن بر پشت خر میگذاشتند و به دشتها میبردند تا آش شیر بپزند. سپس آن را میان دیگران بخش(تقسیم) میکردند تا مایهی فراوانی شود.
🤝🤝 شاید بتوان گفت از آرمانهای برگزاری این جشن بخشش، دیدار آشنایان، گردش، شادی، آرزوهای نیک برای یکدیگر و آشتی میان کسانی بود که از یکدیگر دلخوری داشتند.
🐠🐠 فرتور(عکس) پیوست، آبگیر ماهی سعدی شیراز است.
goo.gl/4hYyx7
#پریسا_امام_وردی
______________________
برگرفته از:
۱- راهنمای زمان جشنها و گردهمایی ملی ایرانیان
نویسنده: #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
۲- تاریخ نوروز و گاهشماری ایران
نویسنده: #عبدالعظیم_رضایی
۳- آیینها و جشنهای کهن در ایران امروز
نویسنده: #محمود_روح_الامینی
______________________
#فرهنگ_ایران #اردیبهشتگان
#چلمو #جشن_چلمو #جشن_چهلم_نوروز
@AdabSar
🏖🎻💃🏕
@AdabSar
🌱🍃 بهار
دنبالهی نوروزیست
که سبزی سبزههایش
بر روی درختان نشسته...
#هانیه_حسن_زاده
🔅 آشنایی با جشنهای ایرانی
🎈 جشن چلمو
🏕🏕 "جشن چهلم نوروز" که به آن "جشن چلمو" هم میگویند، در "آبان روز" از اردیبهشت، چهل روز پس از آغاز نوروز برگزار میشد که خوشبختانه هنوز در شهرهای شیراز و پاریز(در نزدیکی کرمان) به شیوههای دیگری برپا میشود. چلمو همچنین آغاز جشن پنج روزهی "میانبهار" بود.
🎻🎤 "جشن چلمو" یکی از کهنترین و شادترین جشنهای ایرانی است. چلمو همواره با ساز و آواز و چامهسرایی زنان و مردان همراه بود. گفته میشود پیدایش این جشن به زمان مهرپرستی(میتراییسم) ایرانیان برمیگردد. به باور دیگری این جشن در زمان پادشاهی هخامنشیان پدید آمد.
🏖🏖 در میان ایرانیان، نوروز از چنان ارزشی برخوردار بود که روزهای گوناگون در پیوند با نوروز، بهانهای برای برگزاری جشن و شادی بود. بهویژه اینکه این روزها با سرسبزی و خوش آبوهوایی بهار همراه بود و جشنها همگانی و در دامان دشتها برپا میشدند. از سویی شمارهی ۴۰ میان ایرانیان ورجاوند(مقدس) بود و این جشنها به دستهبندی روزها و ماهها میانجامید.
⛲️⛲️ آنچه ما امروز دربارهی آیینهای جشن چلمو میدانیم، آیینهایی است که در سدههای گوناگون به این جشن پیوند خوردند.
برای نمونه در شیراز و در کنار چشمهی سعدی زنان و مردان آبتنی میکردند(جداگانه😉) و این آبتنی بر پایهی باوری کهن بود که یک ماهی سر از آب بیرون میآورد و انگشتری زرین با خود میآورد که نشانهی بخت بلند است. این داستان افسانهای امروز در شماری از داستانهای کودکان دیده میشود. در چند سال گذشته جشن چلمو در شیراز با گردهم آمدن در کنار آبگیر(حوض) ماهی سعدی برگزار میشود.
@AdabSar
⚱⚱ یکی دیگر از آیینهای جشن چهلم نوروز این بود که در بامداد این روز، کوزهای را زیر سایهی درخت سبزی میگذاشتند و سپس هرکس در دل آرزویی میکرد و ابزار کوچکی همچون انگشتر درون کوزه میانداخت؛ سپس روی کوزه پارچهی سبز میانداختند. هنگام پسین(بعد از ظهر) هر یک از زنان و مردان در کنار کوزه چکامه و آواز میخواندند و همزمان، دختر کوچکی از درون کوزه چیزها را بیرون میآورد و آرزومندان سرودهای را که همزمان با بیرون آمدن ابزارشان خوانده میشد، گونهای پیشگویی بخت میشمردند و با نگر(توجه) به آرزویشان، برداشتی از آن سروده داشتند.
🥗🍗 همچنین سفرهای برای دختر شاه پریان میگستردند و در آن خوراک مرغ، نمک، میوه، سبزی و آجیل میگذاشتند و در کنار سفره ساز مینواختند و آواز میخواندند.
دامداران نیز شیر گوسپندان را میدوشیدند و با بنشن بر پشت خر میگذاشتند و به دشتها میبردند تا آش شیر بپزند. سپس آن را میان دیگران بخش(تقسیم) میکردند تا مایهی فراوانی شود.
🤝🤝 شاید بتوان گفت از آرمانهای برگزاری این جشن بخشش، دیدار آشنایان، گردش، شادی، آرزوهای نیک برای یکدیگر و آشتی میان کسانی بود که از یکدیگر دلخوری داشتند.
🐠🐠 فرتور(عکس) پیوست، آبگیر ماهی سعدی شیراز است.
goo.gl/4hYyx7
#پریسا_امام_وردی
______________________
برگرفته از:
۱- راهنمای زمان جشنها و گردهمایی ملی ایرانیان
نویسنده: #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
۲- تاریخ نوروز و گاهشماری ایران
نویسنده: #عبدالعظیم_رضایی
۳- آیینها و جشنهای کهن در ایران امروز
نویسنده: #محمود_روح_الامینی
______________________
#فرهنگ_ایران #اردیبهشتگان
#چلمو #جشن_چلمو #جشن_چهلم_نوروز
@AdabSar
🏖🎻💃🏕
🌱🕊 @AdabSar
yon.ir/Adabsar01
🕊 آشنایی با جشنهای ایرانی
🕊 بخش نخست - بهمنگان، جشن خردورزی
🕊🌱 "جشن بهمنگان" یا "جشن بهمنجه" در "بهمنروز" از بهمنماه برابر با دوم بهمن در ایران باستان برگزار میشد. بهمنگان از واژهی اوستایی "وهومنه" وهو(خوب)+منه(من، منش و اندیشه) درست شده است. وهومنه، وهومن، وهمن و سپس بهمن و بهمنش به چم بهترین اندیشه، اندیشهی نیک، منش نیک و من نیک است و بهمنگان جشنی در ستایش درستکاری است. بهمن در آیینهای کهن ایران یکی از ویژگیهای ایزد یکتاست.
"فرهنگ مهر" در نیپیک(کتاب) "فلسفه زرتشت" نوشته است که شش فرشتهی اهورامزدا، هریک پاسدار زیستبوم(محیط زیست)، جانواران و آدمیان بودند که نخستین آنها فرشتهی وهومن یا بهمن پاسدار جانوران سودمند، تندرستی و نیکاندیشی در روی زمین بود. از این رو در جشن بهمنگان ایرانیان بیش از هر جشن و آیین دیگری از کشتن و آسیب رساندن به جانوران پرهیز میکردند.
🕊🌱 بر پایهی باورهای کیش زرتشتی، زرتشت پیامبر ایرانی برای دریافت پیامهای اهورامزدا از فرشتهی وهومن یاری میگرفت. در "گاتها" آمده است که زرتشت به یاری او پیامبر شد. بر پایهی این باورها نیکوکاران در سرای وهومن یا همان بهشت جای دارند. در نسک(کتاب)های دینکرد و بندهش نوشته شده که وهومن نخستین آفریدهی خداست. از این رو نخستین روز هر ماه(اورمزد) نام پروردگار است و روز دوم ماه وهومن/بهمن نام دارد. ایشمَه(خشم)، آز (بیشخواهی و اندیشهی نادرست) و اَکوُمَن(اندیشهی بد و اهریمنی) دیوهایی هستند که امشاسپند بهمن با آنان میستیزد. او در جهان مینوی(معنوی) نماد منش نیک اهورامزدا و در جهان ماتکیک(مادی) پاسبان جانوران سودمند است ولی با آدمیان نیز سروکار دارد. چرا که اندیشهی نیک در هستی آدمی و کار او جایگاه بهسزایی دارد.
🕊🌱 »خروس» نشان ویژهی اين روز بود. زیرا باور داشتند كه از ميان جانوران خروس همانند سروش(از فرشتگان خدا) با بانگ هوشياری و بيداری خود نویدبخش روزی روشن با انديشهای روشن و سپيد است. همچنین رنگ سپید رنگ ویژه و گل یاسمن سپید گل ویژهی بهمن و جشن بهمنگان بود. این جشن پیش از تازش مغولان در ایران فراگیر بود. در زمان صفویان نیز برخی از آیینهای آن زنده شد.
🕊🌱 جشن بهمنگان از جشنهایی است که در چامه و ادب ایرانی نیز نمود بسیاری داشته است.
اورمزد و بهمن و بهمنجنه فرخ بود
فرخت باد اورمزد و بهمن و بهمنجنه
منوچهری
فرخش باد و خداوندش فرخنده کناد
عید فرخنده و بهمنجنه و بهمنمه را
فرخی
رسم بهمن گیر و از سر تازه کن بهمنجنه
ای درخت ملک بارت عز و بیداری تنه
منوچهری
🕊🌱 بهمنگان در ایران نماد مردان نیکاندیش بود و بسیاری گمان میبرند که روز مرد و پدر در ایران برابر با جشن بهمنگان باشد. در این یادداشت میتوانید دربارهی گزینش روزی ایرانی برای مردان و پدران بیشتر بخوانید:
https://t.me/AdabSar/10523
📜 بخش دوم یادداشت بهمنگان را بخوانید:
https://t.me/AdabSar/12822
✍🏼 #پریسا_امام_وردی
#جشن_های_ایرانی #بهمنگان #جشن_بهمنگان
______________
📚 برگرفته از:
۱- آثارالباقیه #ابوریحان_بیرونی
۲- التفهیم "ابوریحان بیرونی"
۳- اصل و نسب دینهای ایرانیان باستان #عبدالعظیم_رضایی
۴- گاتها #ابراهیم_پورداود
۵- فرهنگ ایران باستان #ابراهیم_پورداود
۶- جشنها و آیینهای شادمانی در ایران #ابوالقاسم_آخته
🌱🕊 @AdabSar
yon.ir/Adabsar01
🕊 آشنایی با جشنهای ایرانی
🕊 بخش نخست - بهمنگان، جشن خردورزی
🕊🌱 "جشن بهمنگان" یا "جشن بهمنجه" در "بهمنروز" از بهمنماه برابر با دوم بهمن در ایران باستان برگزار میشد. بهمنگان از واژهی اوستایی "وهومنه" وهو(خوب)+منه(من، منش و اندیشه) درست شده است. وهومنه، وهومن، وهمن و سپس بهمن و بهمنش به چم بهترین اندیشه، اندیشهی نیک، منش نیک و من نیک است و بهمنگان جشنی در ستایش درستکاری است. بهمن در آیینهای کهن ایران یکی از ویژگیهای ایزد یکتاست.
"فرهنگ مهر" در نیپیک(کتاب) "فلسفه زرتشت" نوشته است که شش فرشتهی اهورامزدا، هریک پاسدار زیستبوم(محیط زیست)، جانواران و آدمیان بودند که نخستین آنها فرشتهی وهومن یا بهمن پاسدار جانوران سودمند، تندرستی و نیکاندیشی در روی زمین بود. از این رو در جشن بهمنگان ایرانیان بیش از هر جشن و آیین دیگری از کشتن و آسیب رساندن به جانوران پرهیز میکردند.
🕊🌱 بر پایهی باورهای کیش زرتشتی، زرتشت پیامبر ایرانی برای دریافت پیامهای اهورامزدا از فرشتهی وهومن یاری میگرفت. در "گاتها" آمده است که زرتشت به یاری او پیامبر شد. بر پایهی این باورها نیکوکاران در سرای وهومن یا همان بهشت جای دارند. در نسک(کتاب)های دینکرد و بندهش نوشته شده که وهومن نخستین آفریدهی خداست. از این رو نخستین روز هر ماه(اورمزد) نام پروردگار است و روز دوم ماه وهومن/بهمن نام دارد. ایشمَه(خشم)، آز (بیشخواهی و اندیشهی نادرست) و اَکوُمَن(اندیشهی بد و اهریمنی) دیوهایی هستند که امشاسپند بهمن با آنان میستیزد. او در جهان مینوی(معنوی) نماد منش نیک اهورامزدا و در جهان ماتکیک(مادی) پاسبان جانوران سودمند است ولی با آدمیان نیز سروکار دارد. چرا که اندیشهی نیک در هستی آدمی و کار او جایگاه بهسزایی دارد.
🕊🌱 »خروس» نشان ویژهی اين روز بود. زیرا باور داشتند كه از ميان جانوران خروس همانند سروش(از فرشتگان خدا) با بانگ هوشياری و بيداری خود نویدبخش روزی روشن با انديشهای روشن و سپيد است. همچنین رنگ سپید رنگ ویژه و گل یاسمن سپید گل ویژهی بهمن و جشن بهمنگان بود. این جشن پیش از تازش مغولان در ایران فراگیر بود. در زمان صفویان نیز برخی از آیینهای آن زنده شد.
🕊🌱 جشن بهمنگان از جشنهایی است که در چامه و ادب ایرانی نیز نمود بسیاری داشته است.
اورمزد و بهمن و بهمنجنه فرخ بود
فرخت باد اورمزد و بهمن و بهمنجنه
منوچهری
فرخش باد و خداوندش فرخنده کناد
عید فرخنده و بهمنجنه و بهمنمه را
فرخی
رسم بهمن گیر و از سر تازه کن بهمنجنه
ای درخت ملک بارت عز و بیداری تنه
منوچهری
🕊🌱 بهمنگان در ایران نماد مردان نیکاندیش بود و بسیاری گمان میبرند که روز مرد و پدر در ایران برابر با جشن بهمنگان باشد. در این یادداشت میتوانید دربارهی گزینش روزی ایرانی برای مردان و پدران بیشتر بخوانید:
https://t.me/AdabSar/10523
📜 بخش دوم یادداشت بهمنگان را بخوانید:
https://t.me/AdabSar/12822
✍🏼 #پریسا_امام_وردی
#جشن_های_ایرانی #بهمنگان #جشن_بهمنگان
______________
📚 برگرفته از:
۱- آثارالباقیه #ابوریحان_بیرونی
۲- التفهیم "ابوریحان بیرونی"
۳- اصل و نسب دینهای ایرانیان باستان #عبدالعظیم_رضایی
۴- گاتها #ابراهیم_پورداود
۵- فرهنگ ایران باستان #ابراهیم_پورداود
۶- جشنها و آیینهای شادمانی در ایران #ابوالقاسم_آخته
🌱🕊 @AdabSar
🌱🕊 @AdabSar
goo.gl/19jb1M
🕊 آشنایی با جشنهای ایرانی
🕊 بخش دوم و پایانی - آیینهای بهمنگان
🕊🌱 جشن بهمنگان جشنی فراگیر در ایران باستان و جشنی در ستایش نیکاندیشی و پاسداری از جانوران بود. آیینهای این جشن پس از هزارانسال دستخوش دگرگونیهای فراوانی شد.
🕊🌱 پوشیدن جامهی سپید یکی از آیینهای کهن جشن بهمانگان بود. ایرانیان با این کار نمادین از هرگونه ناپاکی و آلودگی بیزاری میجستند. سپس به دیدار یکدیگر میرفتند و گلهای یاسمن سپید به یکدیگر پیشکش میکردند. در جشن بهمنگان نوشیدن شیر، نوشیدنیهای گیاهی و خوردن گیاهان نیک شمرده میشد. از آنجا که این روز نماد نگهداری از جانوران بود آیین نَبُر یا پرهیز از خوردن گوشت از آیینهای این روز بود ولی با گذر زمان دستخوش دگرگونیهایی شد. زیرا بیرونی در «التفهیم» نوشته است که به هنگام بهمنگان در خراسان مهمانی بزرگی میدهند و آشی به نام دانگو از هر دانه خوراکی، گوشت، تره و سبزی میپزند. در پختن این آش هر کس یا خانواده دانگ(سهم) داشت و برای فراهم کردن آن میکوشید. این کار نمادی از همکاری گروهی بود. شاید نام دانگو از همین آیین دانگی گرفته شده است. هرچند "دانکو" نیز به چم بنشن است که میتواند همان "دانگو" باشد.
ابوریحان بیرونی نوشته است: ایرانیان در این روز گل بهمن زرد و سپید را با شیر میخوردند و باور داشتند که این کار فراموشی را از میان برده و به یادهورزی(تقویت حافظه) میانجامد. مردم پارس(شیراز کنونی) نیز از بُنشَن(حبوبات) و گوشت خوراک میپختند و با شیر میخوردند تا بر بیماری فراموشی چیره شوند.
در این آیینها ایرانیان پس از خوردن و آشامیدن از آفریدگار برای دادههایش سپاسگزاری میکردند.
اسدی توسی در نیپیک «لغت فرس» نوشته است که ایرانیان باستان در جشن بهمنجنه خوراکی آمیخته از بهمن سپید، ماهی، ماست و تره میخوردند.
گیاهان بهمن سرخ، زرد و سپید گیاهانی همچون هویج بودند که آن را با شیر میآمیختند و خوراکی نیروبخش و گندزُدای(ضدعفونیکنندهی) تَن درست میکردند.
بر پایهی نوشتههای بیرونی چیدن گیاهان از کنار رودخانهها و جویها، روغن گرفتن از گیاهان، سوزاندن و دود کردن گیاهان گندزدا از دیگر آیینهای بهمنگان بود. او ریشهی این آیین را از جاماسب، وزیر گشتاسب میدانست ولی امروز نویسندگان در درستی آن شک دارند زیرا در زمان باستان این ماه بسیار سرد بود و گیاهی از زمین نمیرویید مگر در بخشهای خوش آبوهوا و کمابیش گرم!
🕊🌱 بهمنگان میتواند روزی نمادین در ستایش خردورزی و اندیشه، دوستی با زیستبوم و زندگی بر پایهی همیاری آدمیان باشد. باورها و آیینهای افسانهای و نمادین بهمنگان چشماندازی از زندگی در آشتی و جهانی آرام را به باورمندانش مینمایاند.
📜 بخش نخست یادداشت بهمنگان را بخوانید:
https://t.me/AdabSar/12821
✍🏼 #پریسا_امام_وردی
#جشن_های_ایرانی #بهمنگان #جشن_بهمنگان
______________
📚 برگرفته از:
۱- آثارالباقیه #ابوریحان_بیرونی
۲- التفهیم "ابوریحان بیرونی"
۳- اصل و نسب دینهای ایرانیان باستان #عبدالعظیم_رضایی
۴- گاتها #ابراهیم_پورداود
۵- فرهنگ ایران باستان #ابراهیم_پورداود
۶- جشنها و آیینهای شادمانی در ایران #ابوالقاسم_آخته
🌱🕊 @AdabSar
goo.gl/19jb1M
🕊 آشنایی با جشنهای ایرانی
🕊 بخش دوم و پایانی - آیینهای بهمنگان
🕊🌱 جشن بهمنگان جشنی فراگیر در ایران باستان و جشنی در ستایش نیکاندیشی و پاسداری از جانوران بود. آیینهای این جشن پس از هزارانسال دستخوش دگرگونیهای فراوانی شد.
🕊🌱 پوشیدن جامهی سپید یکی از آیینهای کهن جشن بهمانگان بود. ایرانیان با این کار نمادین از هرگونه ناپاکی و آلودگی بیزاری میجستند. سپس به دیدار یکدیگر میرفتند و گلهای یاسمن سپید به یکدیگر پیشکش میکردند. در جشن بهمنگان نوشیدن شیر، نوشیدنیهای گیاهی و خوردن گیاهان نیک شمرده میشد. از آنجا که این روز نماد نگهداری از جانوران بود آیین نَبُر یا پرهیز از خوردن گوشت از آیینهای این روز بود ولی با گذر زمان دستخوش دگرگونیهایی شد. زیرا بیرونی در «التفهیم» نوشته است که به هنگام بهمنگان در خراسان مهمانی بزرگی میدهند و آشی به نام دانگو از هر دانه خوراکی، گوشت، تره و سبزی میپزند. در پختن این آش هر کس یا خانواده دانگ(سهم) داشت و برای فراهم کردن آن میکوشید. این کار نمادی از همکاری گروهی بود. شاید نام دانگو از همین آیین دانگی گرفته شده است. هرچند "دانکو" نیز به چم بنشن است که میتواند همان "دانگو" باشد.
ابوریحان بیرونی نوشته است: ایرانیان در این روز گل بهمن زرد و سپید را با شیر میخوردند و باور داشتند که این کار فراموشی را از میان برده و به یادهورزی(تقویت حافظه) میانجامد. مردم پارس(شیراز کنونی) نیز از بُنشَن(حبوبات) و گوشت خوراک میپختند و با شیر میخوردند تا بر بیماری فراموشی چیره شوند.
در این آیینها ایرانیان پس از خوردن و آشامیدن از آفریدگار برای دادههایش سپاسگزاری میکردند.
اسدی توسی در نیپیک «لغت فرس» نوشته است که ایرانیان باستان در جشن بهمنجنه خوراکی آمیخته از بهمن سپید، ماهی، ماست و تره میخوردند.
گیاهان بهمن سرخ، زرد و سپید گیاهانی همچون هویج بودند که آن را با شیر میآمیختند و خوراکی نیروبخش و گندزُدای(ضدعفونیکنندهی) تَن درست میکردند.
بر پایهی نوشتههای بیرونی چیدن گیاهان از کنار رودخانهها و جویها، روغن گرفتن از گیاهان، سوزاندن و دود کردن گیاهان گندزدا از دیگر آیینهای بهمنگان بود. او ریشهی این آیین را از جاماسب، وزیر گشتاسب میدانست ولی امروز نویسندگان در درستی آن شک دارند زیرا در زمان باستان این ماه بسیار سرد بود و گیاهی از زمین نمیرویید مگر در بخشهای خوش آبوهوا و کمابیش گرم!
🕊🌱 بهمنگان میتواند روزی نمادین در ستایش خردورزی و اندیشه، دوستی با زیستبوم و زندگی بر پایهی همیاری آدمیان باشد. باورها و آیینهای افسانهای و نمادین بهمنگان چشماندازی از زندگی در آشتی و جهانی آرام را به باورمندانش مینمایاند.
📜 بخش نخست یادداشت بهمنگان را بخوانید:
https://t.me/AdabSar/12821
✍🏼 #پریسا_امام_وردی
#جشن_های_ایرانی #بهمنگان #جشن_بهمنگان
______________
📚 برگرفته از:
۱- آثارالباقیه #ابوریحان_بیرونی
۲- التفهیم "ابوریحان بیرونی"
۳- اصل و نسب دینهای ایرانیان باستان #عبدالعظیم_رضایی
۴- گاتها #ابراهیم_پورداود
۵- فرهنگ ایران باستان #ابراهیم_پورداود
۶- جشنها و آیینهای شادمانی در ایران #ابوالقاسم_آخته
🌱🕊 @AdabSar
Forwarded from ادبسار
☀️🌱 @AdabSar
🌱 آشنایی با جشنهای ایرانی
☀️ آبریزان، شادباشنویسی، اسپیدانوشت، روز امید، هفدرو و خوردادگان
جشنهای هفدرو، شادباشنویسی، اسپیدانوشت، روز امید و خوردادگان، جشنهایی بههمپیوسته بودند که در روز ششم فروردین(خوردادروز از فروردینماه) در گاهشمار کهن ایران برگزار میشدند.
💧💧 روز خورداد در ماه فروردین، از آن فرشتهی خورداد یا نگهبان آب بهشمار میرفت و روزی همراه با شادی و آبپاشی بود.
به باور آنها، تن آدمی در زمستان آلوده به خاک و خاکستر شده و این شستوشو برای پاک کردن آن است و از سویی نمیگذارد که بیماری در هوا بماند.
در داستان دیگری گفته شده که پس از چندی خشکسالی، در این روز ناگهان باران فراوانی بارید، مردم از پریشانی رهیده و شاد شدند و به یکدیگر آب پاشیدند که "جشن آبریزان" نام گرفت. هرچند که این داستان را برای بسیاری از جشنها نیز گفتهاند.
🌔🌖 به باور ایرانیان باستان، آغاز فروردین نوروز کوچک نام داشت و شش روز پس از آن نوروز بزرگ آغاز میشد. بر پایهی بنمایههای پهلوی، آنها باور داشتند که هفتاد و دو رویداد بزرگ سرگذشت ایران در روز ششم فروردین رخ داده است. برخی از این رویدادها پیدایش "مشی" و "مشیانه"(نخستین مرد و زن روی زمین)، پیدایش گیومرت(کیومرس) از گیاه ریواس، آفرینش گویال(سیاره) مشتری که مایهی نیکهنگامی است، زادهشدن هوشنگ پادشاه پیشدادی که شهرنشینی و سامانمندی شهری از زمان او آغاز شد، پیروزی سام نریمان بر آژیدهاک، پیدایی دوبارهی شاه کیخسرو و دیگر رهاییبخشها(که باور داشتند جاودانه است)، آفرینش دبیره(خط) به دست جمشید*، برتختنشستن جمشید، تیراندازی آرش، زادهشدن زرتشت و گفتوگوی زرتشت با اهورامزدا شماری از این رویدادها بودند. همچنین بر پایهی این باورها خداوند در این روز از آفرینش جهان آسوده شد. از این رو به این روز "هفدرو"، "هفدورو" و "هودرو" میگفتند. بر پایهی گمان دیگری که چندان پذیرفته نیست، هفده رویداد در روز ششم فروردین رخ داده است.
@AdabSar
💌💌 با آغاز نوروز بزرگ، ایرانیان آرزوها و خواستههای نیک خود را برای دیگران مینوشتند و به دست آنها میسپردند و به آن "شادباشنویسی" میگفتند. همچنین در این روز برای سپیدروزی در سال نو نیایش میکردند و باور داشتند اهورامزدا در این روز بخت و شادکامی و نیکروزی سال نو را میان مردم بخش میکند. فرستادن شادباشبرگ/فرخبرگ(کارت تبریک) نوروزی که تا دههی گذشته نیز در میان ما رواگمند(رایج) بود و نیایش در کنار هفتسین، بهجامانده از این آیین است.
شاید آیین شادباشنویسی به شوند(دلیل) نو شدن سال و پیدایش دبیره(خط) در این روز باشد.
همچنین آرزوی داشتن سال نیک، باور به بخشش نیکروزی از سوی خداوند و چشمبراهی بازگشت دوبارهی کیخسرو، انگیزهی نامگذاری این روز به "روز امید" بود.
📜📜 دربارهی "اسپیدا نوشت" هم چند گمانزد داریم. شماری از نویسندگان "اسپیدا نوشت" را در پیوند با شادباشنویسی میدانند. برخی دیگر با نگر به آیینهای زمان ساسانیان میگویند پادشاهان ساسانی در نوروز آییننامهها و بخشنامههای سالانه را روی برگهها و پوستهایی مینوشتند و مهر میکردند که "اسپیدا نوشت" نام داشت. همچنین نوروز در زمان ساسانیان بسیار شکوهمندتر از گذشته برگزار میشد.
پارسیان هند و پاکستان این روز را با نام جشن خوردادگان میشناسند.
گفتنی است ششم فروردین در گاهشماری سُغدی و خوارزمی آغاز سال نو بود.
#پریسا_امام_وردی
________________
✍🏻✍🏻 پینوشت: افسانهی پیدایش دبیره به دست جمشید این است که پس از آن که وی توانست بنویسد، به مردم مژده داد که روش او خداوند را خشنود کرده و به پاداش آن، از این پس مرگ، سرما، گرما و رشک در میان مردم نخواهد بود. از این رو دستور داد تا گورستانها را ویران کنند. تا اینکه خواهرزادهاش بر او چیره شد و این بخششها از میان مردم رخت بربست.
________________
📚📚 برگرفته از:
۱- نوروز؛ جشن نوزایی آفرینش #علی_بلوکباشی
۲- تاریخ ایران باستان #حسن_پیرنیا
۳- مهره مهر #پوران_فرخزاد
۴- تاریخ نوروز و گاهشماری ایران #عبدالعظیم_رضایی
۵- نوروز خوش آیین #عبدالاحمد_جاوید
________________
#فرهنگ_ایران #فروردینگان #نوروز #اسپیدانوشت #روز_امید #هفدرو #شادباش_نویسی
☀️🌱 @AdabSar
🌱 آشنایی با جشنهای ایرانی
☀️ آبریزان، شادباشنویسی، اسپیدانوشت، روز امید، هفدرو و خوردادگان
جشنهای هفدرو، شادباشنویسی، اسپیدانوشت، روز امید و خوردادگان، جشنهایی بههمپیوسته بودند که در روز ششم فروردین(خوردادروز از فروردینماه) در گاهشمار کهن ایران برگزار میشدند.
💧💧 روز خورداد در ماه فروردین، از آن فرشتهی خورداد یا نگهبان آب بهشمار میرفت و روزی همراه با شادی و آبپاشی بود.
به باور آنها، تن آدمی در زمستان آلوده به خاک و خاکستر شده و این شستوشو برای پاک کردن آن است و از سویی نمیگذارد که بیماری در هوا بماند.
در داستان دیگری گفته شده که پس از چندی خشکسالی، در این روز ناگهان باران فراوانی بارید، مردم از پریشانی رهیده و شاد شدند و به یکدیگر آب پاشیدند که "جشن آبریزان" نام گرفت. هرچند که این داستان را برای بسیاری از جشنها نیز گفتهاند.
🌔🌖 به باور ایرانیان باستان، آغاز فروردین نوروز کوچک نام داشت و شش روز پس از آن نوروز بزرگ آغاز میشد. بر پایهی بنمایههای پهلوی، آنها باور داشتند که هفتاد و دو رویداد بزرگ سرگذشت ایران در روز ششم فروردین رخ داده است. برخی از این رویدادها پیدایش "مشی" و "مشیانه"(نخستین مرد و زن روی زمین)، پیدایش گیومرت(کیومرس) از گیاه ریواس، آفرینش گویال(سیاره) مشتری که مایهی نیکهنگامی است، زادهشدن هوشنگ پادشاه پیشدادی که شهرنشینی و سامانمندی شهری از زمان او آغاز شد، پیروزی سام نریمان بر آژیدهاک، پیدایی دوبارهی شاه کیخسرو و دیگر رهاییبخشها(که باور داشتند جاودانه است)، آفرینش دبیره(خط) به دست جمشید*، برتختنشستن جمشید، تیراندازی آرش، زادهشدن زرتشت و گفتوگوی زرتشت با اهورامزدا شماری از این رویدادها بودند. همچنین بر پایهی این باورها خداوند در این روز از آفرینش جهان آسوده شد. از این رو به این روز "هفدرو"، "هفدورو" و "هودرو" میگفتند. بر پایهی گمان دیگری که چندان پذیرفته نیست، هفده رویداد در روز ششم فروردین رخ داده است.
@AdabSar
💌💌 با آغاز نوروز بزرگ، ایرانیان آرزوها و خواستههای نیک خود را برای دیگران مینوشتند و به دست آنها میسپردند و به آن "شادباشنویسی" میگفتند. همچنین در این روز برای سپیدروزی در سال نو نیایش میکردند و باور داشتند اهورامزدا در این روز بخت و شادکامی و نیکروزی سال نو را میان مردم بخش میکند. فرستادن شادباشبرگ/فرخبرگ(کارت تبریک) نوروزی که تا دههی گذشته نیز در میان ما رواگمند(رایج) بود و نیایش در کنار هفتسین، بهجامانده از این آیین است.
شاید آیین شادباشنویسی به شوند(دلیل) نو شدن سال و پیدایش دبیره(خط) در این روز باشد.
همچنین آرزوی داشتن سال نیک، باور به بخشش نیکروزی از سوی خداوند و چشمبراهی بازگشت دوبارهی کیخسرو، انگیزهی نامگذاری این روز به "روز امید" بود.
📜📜 دربارهی "اسپیدا نوشت" هم چند گمانزد داریم. شماری از نویسندگان "اسپیدا نوشت" را در پیوند با شادباشنویسی میدانند. برخی دیگر با نگر به آیینهای زمان ساسانیان میگویند پادشاهان ساسانی در نوروز آییننامهها و بخشنامههای سالانه را روی برگهها و پوستهایی مینوشتند و مهر میکردند که "اسپیدا نوشت" نام داشت. همچنین نوروز در زمان ساسانیان بسیار شکوهمندتر از گذشته برگزار میشد.
پارسیان هند و پاکستان این روز را با نام جشن خوردادگان میشناسند.
گفتنی است ششم فروردین در گاهشماری سُغدی و خوارزمی آغاز سال نو بود.
#پریسا_امام_وردی
________________
✍🏻✍🏻 پینوشت: افسانهی پیدایش دبیره به دست جمشید این است که پس از آن که وی توانست بنویسد، به مردم مژده داد که روش او خداوند را خشنود کرده و به پاداش آن، از این پس مرگ، سرما، گرما و رشک در میان مردم نخواهد بود. از این رو دستور داد تا گورستانها را ویران کنند. تا اینکه خواهرزادهاش بر او چیره شد و این بخششها از میان مردم رخت بربست.
________________
📚📚 برگرفته از:
۱- نوروز؛ جشن نوزایی آفرینش #علی_بلوکباشی
۲- تاریخ ایران باستان #حسن_پیرنیا
۳- مهره مهر #پوران_فرخزاد
۴- تاریخ نوروز و گاهشماری ایران #عبدالعظیم_رضایی
۵- نوروز خوش آیین #عبدالاحمد_جاوید
________________
#فرهنگ_ایران #فروردینگان #نوروز #اسپیدانوشت #روز_امید #هفدرو #شادباش_نویسی
☀️🌱 @AdabSar
🎻💃 @AdabSar
🌱🍃 بهار
دنبالهی نوروزیست
که سبزی سبزههایش
بر روی درختان نشسته...
#هانیه_حسن_زاده
🔅 آشنایی با جشنهای ایرانی
🌱 جشن چلمو
🏕 "جشن چهلم نوروز" که به آن "جشن چلمو" هم میگویند، چهل روز پس از آغاز نوروز و در آبانروز از اردیبهشت در ایران باستان برگزار میشد. آبانروز برابر با دهم هر ماه در ایران باستان بود. خوشبختانه هنوز این جشن در شهرهای شیراز و پاریز(در نزدیکی کرمان) به شیوههای دیگری برپا میشود. چلمو آغاز جشن پنج روزهی "میانبهار" بود.
🎻 "جشن چلمو" یکی از کهنترین و شادترین جشنهای ایرانی است. چلمو همواره با ساز و آواز و چامهسرایی زنان و مردان همراه بود. گفته میشود پیدایش این جشن به زمان مهرپرستی(میتراییسم) ایرانیان برمیگردد. به باور دیگری این جشن در زمان پادشاهی هخامنشیان پدید آمد.
🏖 در میان ایرانیان نوروز از چنان ارزشی برخوردار بود که روزهای گوناگون در پیوند با نوروز بهانهای برای برگزاری جشن و شادی بودند. بهویژه اگر با روزهای سرسبز و خوشآبوهوای بهار همزمان میشدند. جشنهای ایرانی در بهار همگانی و در دامان دشتها برپا میشدند. از سویی شمارهی ۴۰ میان ایرانیان وَرجاوَند(مقدس) بود و این جشنها به دستهبندی روزها و ماهها میانجامید.
⛲️ آنچه ما امروز دربارهی آیینهای جشن چلمو میدانیم آیینهایی است که در سدههای گوناگون به این جشن پیوند خوردند. برای نمونه در شیراز و در کنار چشمهی سعدی زنان و مردان جداگانه آبتنی میکردند و این آبتنی بر پایهی باوری کهن بود که یک ماهی سر از آب بیرون میآورد و انگشتری زرین با خود میآورد که نشانهی بخت بلند است. این داستانِ افسانهای امروز در شماری از داستانهای کودکان دیده میشود. در چند سال گذشته جشن چلمو در شیراز با گردهم آمدن در کنار آبگیر(حوض) ماهی سعدی برگزار میشود.
@AdabSar
⚱️ یکی دیگر از آیینهای جشن چهلم نوروز این بود که در بامداد این روز کوزهای را زیر سایهی درخت سبزی میگذاشتند و سپس هرکس در دل آرزویی میکرد و ابزار کوچکی همچون انگشتر درون کوزه میانداخت؛ سپس روی کوزه پارچهی سبز میانداختند. هنگام پسین(بعد از ظهر) هر یک از زنان و مردان در کنار کوزه چکامه و آواز میخواندند و همزمان دختر کوچکی از درون کوزه چیزها را بیرون میآورد و آرزومندان سرودهای را که همزمان با بیرون آمدن ابزارشان خوانده میشد گونهای پیشگویی میدانستند و با نگر(توجه) به آرزویشان برداشتی از آن سروده داشتند.
🥗 همچنین سفرهای برای دختر شاه پریان میگستردند و در آن خوراک مرغ، نمک، میوه، سبزی و آجیل میگذاشتند و در کنار سفره ساز مینواختند و آواز میخواندند.
دامداران نیز شیر گوسپندان را میدوشیدند و با بنشن بر پشت خر میگذاشتند و به دشتها میبردند تا آش شیر بپزند. سپس آن را میان دیگران بخش(تقسیم) میکردند تا مایهی فراوانی شود.
🤝 شاید بتوان گفت از آرمانهای برگزاری این جشن بخشش، دیدار آشنایان، گردش، شادی، آرزوهای نیک برای یکدیگر و آشتی میان کسانی بود که از یکدیگر دلخوری داشتند.
🐠 فرتور(عکس) پیوست آبگیر ماهی سعدی شیراز است.
http://yon.ir/chelmo
✍️ #پریسا_امام_وردی
__________________
📚 برگرفته از:
۱- راهنمای زمان جشنها و گردهمایی ملی ایرانیان #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
۲- تاریخ نوروز و گاهشماری ایران #عبدالعظیم_رضایی
۳- آیینها و جشنهای کهن در ایران امروز #محمود_روح_الامینی
__________________
#جشن_های_ایرانی #اردیبهشتگان
#چلمو #جشن_چلمو #جشن_چهلم_نوروز
🏖🏕 @AdabSar
🌱🍃 بهار
دنبالهی نوروزیست
که سبزی سبزههایش
بر روی درختان نشسته...
#هانیه_حسن_زاده
🔅 آشنایی با جشنهای ایرانی
🌱 جشن چلمو
🏕 "جشن چهلم نوروز" که به آن "جشن چلمو" هم میگویند، چهل روز پس از آغاز نوروز و در آبانروز از اردیبهشت در ایران باستان برگزار میشد. آبانروز برابر با دهم هر ماه در ایران باستان بود. خوشبختانه هنوز این جشن در شهرهای شیراز و پاریز(در نزدیکی کرمان) به شیوههای دیگری برپا میشود. چلمو آغاز جشن پنج روزهی "میانبهار" بود.
🎻 "جشن چلمو" یکی از کهنترین و شادترین جشنهای ایرانی است. چلمو همواره با ساز و آواز و چامهسرایی زنان و مردان همراه بود. گفته میشود پیدایش این جشن به زمان مهرپرستی(میتراییسم) ایرانیان برمیگردد. به باور دیگری این جشن در زمان پادشاهی هخامنشیان پدید آمد.
🏖 در میان ایرانیان نوروز از چنان ارزشی برخوردار بود که روزهای گوناگون در پیوند با نوروز بهانهای برای برگزاری جشن و شادی بودند. بهویژه اگر با روزهای سرسبز و خوشآبوهوای بهار همزمان میشدند. جشنهای ایرانی در بهار همگانی و در دامان دشتها برپا میشدند. از سویی شمارهی ۴۰ میان ایرانیان وَرجاوَند(مقدس) بود و این جشنها به دستهبندی روزها و ماهها میانجامید.
⛲️ آنچه ما امروز دربارهی آیینهای جشن چلمو میدانیم آیینهایی است که در سدههای گوناگون به این جشن پیوند خوردند. برای نمونه در شیراز و در کنار چشمهی سعدی زنان و مردان جداگانه آبتنی میکردند و این آبتنی بر پایهی باوری کهن بود که یک ماهی سر از آب بیرون میآورد و انگشتری زرین با خود میآورد که نشانهی بخت بلند است. این داستانِ افسانهای امروز در شماری از داستانهای کودکان دیده میشود. در چند سال گذشته جشن چلمو در شیراز با گردهم آمدن در کنار آبگیر(حوض) ماهی سعدی برگزار میشود.
@AdabSar
⚱️ یکی دیگر از آیینهای جشن چهلم نوروز این بود که در بامداد این روز کوزهای را زیر سایهی درخت سبزی میگذاشتند و سپس هرکس در دل آرزویی میکرد و ابزار کوچکی همچون انگشتر درون کوزه میانداخت؛ سپس روی کوزه پارچهی سبز میانداختند. هنگام پسین(بعد از ظهر) هر یک از زنان و مردان در کنار کوزه چکامه و آواز میخواندند و همزمان دختر کوچکی از درون کوزه چیزها را بیرون میآورد و آرزومندان سرودهای را که همزمان با بیرون آمدن ابزارشان خوانده میشد گونهای پیشگویی میدانستند و با نگر(توجه) به آرزویشان برداشتی از آن سروده داشتند.
🥗 همچنین سفرهای برای دختر شاه پریان میگستردند و در آن خوراک مرغ، نمک، میوه، سبزی و آجیل میگذاشتند و در کنار سفره ساز مینواختند و آواز میخواندند.
دامداران نیز شیر گوسپندان را میدوشیدند و با بنشن بر پشت خر میگذاشتند و به دشتها میبردند تا آش شیر بپزند. سپس آن را میان دیگران بخش(تقسیم) میکردند تا مایهی فراوانی شود.
🤝 شاید بتوان گفت از آرمانهای برگزاری این جشن بخشش، دیدار آشنایان، گردش، شادی، آرزوهای نیک برای یکدیگر و آشتی میان کسانی بود که از یکدیگر دلخوری داشتند.
🐠 فرتور(عکس) پیوست آبگیر ماهی سعدی شیراز است.
http://yon.ir/chelmo
✍️ #پریسا_امام_وردی
__________________
📚 برگرفته از:
۱- راهنمای زمان جشنها و گردهمایی ملی ایرانیان #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
۲- تاریخ نوروز و گاهشماری ایران #عبدالعظیم_رضایی
۳- آیینها و جشنهای کهن در ایران امروز #محمود_روح_الامینی
__________________
#جشن_های_ایرانی #اردیبهشتگان
#چلمو #جشن_چلمو #جشن_چهلم_نوروز
🏖🏕 @AdabSar
🌱🕊 @AdabSar
🕊 آشنایی با جشنهای ایرانی
🕊 بخش نخست - بهمنگان، جشن خردورزی
🕊🌱 بهمنگان از واژهی اوستایی "وهومنه" وهو(خوب)+منه(من، منش و اندیشه) ساخته شده است. وهومنه، وهومن، وهمن و سپس بهمن و بهمنش به چم بهترین اندیشه، اندیشهی نیک، منش نیک و من نیک و بهمنگان جشنی در ستایش درستکاری است. بهمن در آیینهای کهن ایران یکی از ویژگیهای ایزد یکتاست.
"فرهنگ مهر" در نیپیک(کتاب) "فلسفه زرتشت" نوشته است که شش فرشتهی اهورامزدا، هریک پاسدار زیستبوم(محیط زیست)، جانواران و آدمیان بودند که نخستین آنها فرشتهی وهومن یا بهمن پاسدار جانوران سودمند، تندرستی و نیکاندیشی در روی زمین بود. از اینرو ایرانیان در جشن بهمنگان بیش از هر جشن و آیین دیگری از کشتن و آسیب رساندن به جانوران پرهیز میکردند.
🕊🌱 بر پایهی باورهای کیش زرتشتی، زرتشت پیامبر ایرانی برای دریافت پیامهای اهورامزدا از فرشتهی وهومن یاری میگرفت. در "گاتها" آمده است که زرتشت به یاری او پیامبر شد. بر پایهی این باورها نیکوکاران در سرای وهومن یا بهشت جای دارند. در نسک(کتاب)های دینکرد و بندهش نوشته شده که وهومن نخستین آفریدهی خداست. از این رو نخستین روز هر ماه(اورمزد) نام پروردگار است و روز دوم ماه وهومن/بهمن نام دارد. ایشمَه یا خشم، آز و اَکوُمَن(اندیشهی بد و اهریمنی) دیوهایی هستند که امشاسپند بهمن با آنان میستیزد. او در جهان مینوی(معنوی) نماد منش نیک اهورامزدا و در جهان ماتکیک(مادی) پاسبان جانوران سودمند است ولی با آدمیان نیز سروکار دارد. چرا که اندیشهی نیک در هستی آدمی و کار او جایگاه بهسزایی دارد.
🕊🌱 »خروس» نشان ویژهی بهمنگان بود. ایرانیان باور داشتند كه از ميان جانوران خروس همانند سروش(از فرشتگان خدا) با بانگ هوشياری و بيداری خود نویدبخش روزی روشن با انديشهای روشن و سپيد است. همچنین رنگ سپید رنگ ویژه و گل یاسمن سپید گل ویژهی بهمن و جشن بهمنگان بود. این جشن پیش از تازش مغولان در ایران فراگیر بود. در زمان صفویان برخی از آیینهای بهمنگان زنده شد.
🕊🌱 "جشن بهمنگان" یا "جشن بهمنجه" در "بهمنروز" از بهمنماه برابر با دوم بهمن در ایران باستان برگزار میشد. این جشن در چامه و ادب ایرانی نیز نمود بسیاری داشته است.
اورمزد و بهمن و بهمنجنه فرخ بود
فرخت باد اورمزد و بهمن و بهمنجنه
منوچهری
فرخش باد و خداوندش فرخنده کناد
عید فرخنده و بهمنجنه و بهمنمه را
فرخی
رسم بهمن گیر و از سر تازه کن بهمنجنه
ای درخت ملک بارت عز و بیداری تنه
منوچهری
🎞 فرتور(عکس): گل یاسمن سپید، نماد جشن بهمنگان
plink.ir/xDhei
🕊🌱 بهمنگان در ایران نماد مردان نیکاندیش بود و بسیاری گمان میبرند که روز مرد و پدر در ایران برابر با جشن بهمنگان باشد. در این یادداشت میتوانید دربارهی گزینش روزی ایرانی برای مردان و پدران بیشتر بخوانید:
https://t.me/AdabSar/10523
📜 بخش دوم یادداشت بهمنگان را بخوانید:
t.me/AdabSar/15639
✍🏼 #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #بهمنگان #جشن_بهمنگان
______________
📚 برگرفته از:
۱- آثارالباقیه #ابوریحان_بیرونی
۲- یاسمن سپید، نماد جشن بهمنگان #شاهین_سپنتا
۳- اصل و نسب دینهای ایرانیان باستان #عبدالعظیم_رضایی
۴- گاتها #ابراهیم_پورداود
۵- فرهنگ ایران باستان #ابراهیم_پورداود
۶- جشنها و آیینهای شادمانی در ایران #ابوالقاسم_آخته
🌱🕊 @AdabSar
🕊 آشنایی با جشنهای ایرانی
🕊 بخش نخست - بهمنگان، جشن خردورزی
🕊🌱 بهمنگان از واژهی اوستایی "وهومنه" وهو(خوب)+منه(من، منش و اندیشه) ساخته شده است. وهومنه، وهومن، وهمن و سپس بهمن و بهمنش به چم بهترین اندیشه، اندیشهی نیک، منش نیک و من نیک و بهمنگان جشنی در ستایش درستکاری است. بهمن در آیینهای کهن ایران یکی از ویژگیهای ایزد یکتاست.
"فرهنگ مهر" در نیپیک(کتاب) "فلسفه زرتشت" نوشته است که شش فرشتهی اهورامزدا، هریک پاسدار زیستبوم(محیط زیست)، جانواران و آدمیان بودند که نخستین آنها فرشتهی وهومن یا بهمن پاسدار جانوران سودمند، تندرستی و نیکاندیشی در روی زمین بود. از اینرو ایرانیان در جشن بهمنگان بیش از هر جشن و آیین دیگری از کشتن و آسیب رساندن به جانوران پرهیز میکردند.
🕊🌱 بر پایهی باورهای کیش زرتشتی، زرتشت پیامبر ایرانی برای دریافت پیامهای اهورامزدا از فرشتهی وهومن یاری میگرفت. در "گاتها" آمده است که زرتشت به یاری او پیامبر شد. بر پایهی این باورها نیکوکاران در سرای وهومن یا بهشت جای دارند. در نسک(کتاب)های دینکرد و بندهش نوشته شده که وهومن نخستین آفریدهی خداست. از این رو نخستین روز هر ماه(اورمزد) نام پروردگار است و روز دوم ماه وهومن/بهمن نام دارد. ایشمَه یا خشم، آز و اَکوُمَن(اندیشهی بد و اهریمنی) دیوهایی هستند که امشاسپند بهمن با آنان میستیزد. او در جهان مینوی(معنوی) نماد منش نیک اهورامزدا و در جهان ماتکیک(مادی) پاسبان جانوران سودمند است ولی با آدمیان نیز سروکار دارد. چرا که اندیشهی نیک در هستی آدمی و کار او جایگاه بهسزایی دارد.
🕊🌱 »خروس» نشان ویژهی بهمنگان بود. ایرانیان باور داشتند كه از ميان جانوران خروس همانند سروش(از فرشتگان خدا) با بانگ هوشياری و بيداری خود نویدبخش روزی روشن با انديشهای روشن و سپيد است. همچنین رنگ سپید رنگ ویژه و گل یاسمن سپید گل ویژهی بهمن و جشن بهمنگان بود. این جشن پیش از تازش مغولان در ایران فراگیر بود. در زمان صفویان برخی از آیینهای بهمنگان زنده شد.
🕊🌱 "جشن بهمنگان" یا "جشن بهمنجه" در "بهمنروز" از بهمنماه برابر با دوم بهمن در ایران باستان برگزار میشد. این جشن در چامه و ادب ایرانی نیز نمود بسیاری داشته است.
اورمزد و بهمن و بهمنجنه فرخ بود
فرخت باد اورمزد و بهمن و بهمنجنه
منوچهری
فرخش باد و خداوندش فرخنده کناد
عید فرخنده و بهمنجنه و بهمنمه را
فرخی
رسم بهمن گیر و از سر تازه کن بهمنجنه
ای درخت ملک بارت عز و بیداری تنه
منوچهری
🎞 فرتور(عکس): گل یاسمن سپید، نماد جشن بهمنگان
plink.ir/xDhei
🕊🌱 بهمنگان در ایران نماد مردان نیکاندیش بود و بسیاری گمان میبرند که روز مرد و پدر در ایران برابر با جشن بهمنگان باشد. در این یادداشت میتوانید دربارهی گزینش روزی ایرانی برای مردان و پدران بیشتر بخوانید:
https://t.me/AdabSar/10523
📜 بخش دوم یادداشت بهمنگان را بخوانید:
t.me/AdabSar/15639
✍🏼 #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #بهمنگان #جشن_بهمنگان
______________
📚 برگرفته از:
۱- آثارالباقیه #ابوریحان_بیرونی
۲- یاسمن سپید، نماد جشن بهمنگان #شاهین_سپنتا
۳- اصل و نسب دینهای ایرانیان باستان #عبدالعظیم_رضایی
۴- گاتها #ابراهیم_پورداود
۵- فرهنگ ایران باستان #ابراهیم_پورداود
۶- جشنها و آیینهای شادمانی در ایران #ابوالقاسم_آخته
🌱🕊 @AdabSar
ادبسار
🌱🕊 @AdabSar 🕊 آشنایی با جشنهای ایرانی 🕊 بخش نخست - بهمنگان، جشن خردورزی 🕊🌱 بهمنگان از واژهی اوستایی "وهومنه" وهو(خوب)+منه(من، منش و اندیشه) ساخته شده است. وهومنه، وهومن، وهمن و سپس بهمن و بهمنش به چم بهترین اندیشه، اندیشهی نیک، منش نیک و من نیک و بهمنگان…
🌱🕊 @AdabSar
🕊 آشنایی با جشنهای ایرانی
🕊 بخش دوم و پایانی - آیینهای بهمنگان
🕊🌱 جشن بهمنگان جشنی فراگیر در ایران باستان و جشنی در ستایش نیکاندیشی و پاسداری از جانوران بود. آیینهای این جشن پس از هزارانسال دستخوش دگرگونیهای فراوانی شد.
🕊🌱 پوشیدن جامهی سپید یکی از آیینهای کهن جشن بهمانگان بود. ایرانیان با این کار نمادین از هرگونه ناپاکی و آلودگی بیزاری میجستند. سپس به دیدار یکدیگر میرفتند و گلهای یاسمن سپید به یکدیگر پیشکش میکردند. در جشن بهمنگان نوشیدن شیر، نوشیدنیهای گیاهی و خوردن گیاهان نیک شمرده میشد. از آنجا که این روز، نماد نگهداری از جانوران بود، آیین نَبُر یا پرهیز از کشتن جانوران خوردن گوشت یکی از آیینهای بهمنگان شمرده میشد ولی به گمان این باور با گذر زمان دستخوش دگرگونیهایی شد. زیرا ابوریحان بیرونی نوشته است که به هنگام بهمنگان در خراسان مهمانی بزرگی میدهند و آشی به نام دانگو از هر دانه خوراکی، گوشت، تره و سبزی میپزند. در پختن این آش هر کس یا خانواده دانگ(سهم) داشت و برای فراهم کردن آن میکوشید. این کار نمادی از همکاری گروهی بود. شاید نام دانگو از همین آیین دانگی گرفته شده است. هرچند "دانکو" نیز به چم بنشن است که میتواند همان "دانگو" باشد.
بیرونی نوشته است: ایرانیان در این روز گل بهمن زرد و سپید را با شیر میخوردند و باور داشتند که این کار فراموشی را از میان برده و به یادهورزی(تقویت حافظه) میانجامد. مردم پارس(شیراز کنونی) نیز از بُنشَن(حبوبات) و گوشت خوراک میپختند و با شیر میخوردند تا بر بیماری فراموشی چیره شوند.
در این آیینها ایرانیان پس از خوردن و آشامیدن از آفریدگار برای دادههایش سپاسگزاری میکردند.
اسدی توسی در نیپیک «لغت فرس» نوشته است که ایرانیان باستان در جشن بهمنجنه خوراکی آمیخته از بهمن سپید، ماهی، ماست و تره میخوردند.
گیاهان بهمن سرخ، زرد و سپید گیاهانی همچون هویج بودند که آن را با شیر میآمیختند و خوراکی نیروبخش و گندزُدای(ضدعفونیکنندهی) تَن درست میکردند.
بر پایهی نوشتههای بیرونی چیدن گیاهان از کنار رودخانهها و جویها، روغن گرفتن از گیاهان، سوزاندن و دود کردن گیاهان گندزدا از دیگر آیینهای بهمنگان بود. او ریشهی این آیین را از جاماسب، وزیر گشتاسب میدانست ولی امروز نویسندگان در درستی آن شک دارند زیرا در زمان باستان این ماه بسیار سرد بود و گیاهی از زمین نمیرویید مگر در بخشهای خوش آبوهوا و کمابیش گرم!
🕊🌱 بهمنگان میتواند روزی نمادین در ستایش خردورزی و اندیشه، دوستی با زیستبوم و زندگی بر پایهی همیاری آدمیان باشد. باورها و آیینهای افسانهای و نمادین بهمنگان چشماندازی از زندگی در آشتی و جهانی آرام را به باورمندانش مینمایاند.
🎞فرتور(عکس): سنگنگارهای از جانوران در آیینهای ایران باستان:
yon.ir/Adabsar01
📜 بخش نخست یادداشت بهمنگان را بخوانید:
t.me/AdabSar/15638
✍🏼 #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #بهمنگان #جشن_بهمنگان
______________
📚 برگرفته از:
۱- آثارالباقیه #ابوریحان_بیرونی
۲- یاسمن سپید، نماد جشن بهمنگان #شاهین_سپنتا
۳- اصل و نسب دینهای ایرانیان باستان #عبدالعظیم_رضایی
۴- گاتها #ابراهیم_پورداود
۵- فرهنگ ایران باستان #ابراهیم_پورداود
۶- جشنها و آیینهای شادمانی در ایران #ابوالقاسم_آخته
🌱🕊 @AdabSar
🕊 آشنایی با جشنهای ایرانی
🕊 بخش دوم و پایانی - آیینهای بهمنگان
🕊🌱 جشن بهمنگان جشنی فراگیر در ایران باستان و جشنی در ستایش نیکاندیشی و پاسداری از جانوران بود. آیینهای این جشن پس از هزارانسال دستخوش دگرگونیهای فراوانی شد.
🕊🌱 پوشیدن جامهی سپید یکی از آیینهای کهن جشن بهمانگان بود. ایرانیان با این کار نمادین از هرگونه ناپاکی و آلودگی بیزاری میجستند. سپس به دیدار یکدیگر میرفتند و گلهای یاسمن سپید به یکدیگر پیشکش میکردند. در جشن بهمنگان نوشیدن شیر، نوشیدنیهای گیاهی و خوردن گیاهان نیک شمرده میشد. از آنجا که این روز، نماد نگهداری از جانوران بود، آیین نَبُر یا پرهیز از کشتن جانوران خوردن گوشت یکی از آیینهای بهمنگان شمرده میشد ولی به گمان این باور با گذر زمان دستخوش دگرگونیهایی شد. زیرا ابوریحان بیرونی نوشته است که به هنگام بهمنگان در خراسان مهمانی بزرگی میدهند و آشی به نام دانگو از هر دانه خوراکی، گوشت، تره و سبزی میپزند. در پختن این آش هر کس یا خانواده دانگ(سهم) داشت و برای فراهم کردن آن میکوشید. این کار نمادی از همکاری گروهی بود. شاید نام دانگو از همین آیین دانگی گرفته شده است. هرچند "دانکو" نیز به چم بنشن است که میتواند همان "دانگو" باشد.
بیرونی نوشته است: ایرانیان در این روز گل بهمن زرد و سپید را با شیر میخوردند و باور داشتند که این کار فراموشی را از میان برده و به یادهورزی(تقویت حافظه) میانجامد. مردم پارس(شیراز کنونی) نیز از بُنشَن(حبوبات) و گوشت خوراک میپختند و با شیر میخوردند تا بر بیماری فراموشی چیره شوند.
در این آیینها ایرانیان پس از خوردن و آشامیدن از آفریدگار برای دادههایش سپاسگزاری میکردند.
اسدی توسی در نیپیک «لغت فرس» نوشته است که ایرانیان باستان در جشن بهمنجنه خوراکی آمیخته از بهمن سپید، ماهی، ماست و تره میخوردند.
گیاهان بهمن سرخ، زرد و سپید گیاهانی همچون هویج بودند که آن را با شیر میآمیختند و خوراکی نیروبخش و گندزُدای(ضدعفونیکنندهی) تَن درست میکردند.
بر پایهی نوشتههای بیرونی چیدن گیاهان از کنار رودخانهها و جویها، روغن گرفتن از گیاهان، سوزاندن و دود کردن گیاهان گندزدا از دیگر آیینهای بهمنگان بود. او ریشهی این آیین را از جاماسب، وزیر گشتاسب میدانست ولی امروز نویسندگان در درستی آن شک دارند زیرا در زمان باستان این ماه بسیار سرد بود و گیاهی از زمین نمیرویید مگر در بخشهای خوش آبوهوا و کمابیش گرم!
🕊🌱 بهمنگان میتواند روزی نمادین در ستایش خردورزی و اندیشه، دوستی با زیستبوم و زندگی بر پایهی همیاری آدمیان باشد. باورها و آیینهای افسانهای و نمادین بهمنگان چشماندازی از زندگی در آشتی و جهانی آرام را به باورمندانش مینمایاند.
🎞فرتور(عکس): سنگنگارهای از جانوران در آیینهای ایران باستان:
yon.ir/Adabsar01
📜 بخش نخست یادداشت بهمنگان را بخوانید:
t.me/AdabSar/15638
✍🏼 #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #بهمنگان #جشن_بهمنگان
______________
📚 برگرفته از:
۱- آثارالباقیه #ابوریحان_بیرونی
۲- یاسمن سپید، نماد جشن بهمنگان #شاهین_سپنتا
۳- اصل و نسب دینهای ایرانیان باستان #عبدالعظیم_رضایی
۴- گاتها #ابراهیم_پورداود
۵- فرهنگ ایران باستان #ابراهیم_پورداود
۶- جشنها و آیینهای شادمانی در ایران #ابوالقاسم_آخته
🌱🕊 @AdabSar
☀️🌱 @AdabSar
🌱 آشنایی با جشنهای ایرانی
☀️ آبریزان، شادباشنویسی، اسپیدانوشت، روز امید، هفدرو، خوردادگان و زادروز زرتشت
جشنهای هفدرو، شادباشنویسی، اسپیدانوشت، روز امید و خوردادگان، جشنهایی بههمپیوسته بودند که در روز ششم فروردین(خوردادروز از فروردینماه) در گاهشمار کهن ایران برگزار میشدند.
💧 روز خورداد در ماه فروردین، از آن فرشتهی خورداد یا نگهبان آب بود و مردم در این روز شادی و آبپاشی میکردند.
به باور آنها، تن آدمی در زمستان آلوده به خاک و خاکستر شده و این شستوشو برای پاک کردن آن است و از سویی نمیگذارد که بیماری در هوا بماند.
در داستان دیگری گفته شده که پس از چندی خشکسالی، در این روز ناگهان باران فراوانی بارید، مردم از پریشانی رهیده و شاد شدند و به یکدیگر آب پاشیدند که "جشن آبریزان" نام گرفت. هرچند که این داستان را برای بسیاری از جشنها نیز گفتهاند.
🌔 به باور ایرانیان باستان، آغاز فروردین نوروز کوچک نام داشت و شش روز پس از آن نوروز بزرگ آغاز میشد. بر پایهی بنمایههای پهلوی، آنها باور داشتند که هفتاد و دو رویداد بزرگ سرگذشت ایران در روز ششم فروردین رخ داده است. برخی از این رویدادها پیدایش "مشی" و "مشیانه"(نخستین مرد و زن روی زمین)، پیدایش گیومرت(کیومرس) از گیاه ریواس، آفرینش گویال(سیاره) مشتری که مایهی نیکهنگامی است، زادهشدن هوشنگ پادشاه پیشدادی که شهرنشینی و سامانمندی شهری از زمان او آغاز شد، پیروزی سام نریمان بر آژیدهاک، پیدایی دوبارهی شاه کیخسرو و دیگر رهاییبخشها(که باور داشتند جاودانه است)، آفرینش دبیره(خط) به دست جمشید*، برتختنشستن جمشید، تیراندازی آرش، زادهشدن زرتشت و گفتوگوی زرتشت با اهورامزدا شماری از این رویدادها بودند. همچنین بر پایهی این باورها خداوند در این روز از آفرینش جهان آسوده شد. از این رو به این روز "هفدرو"، "هفدورو" و "هودرو" میگفتند. بر پایهی گمان دیگری، هفده رویداد در روز ششم فروردین رخ داده است.
💌 با آغاز نوروز بزرگ، ایرانیان آرزوها و خواستههای نیک خود برای دیگران را مینوشتند و به دست آنها میسپردند و به آن "شادباشنویسی" میگفتند. همچنین در این روز برای سپیدروزی در سال نو نیایش میکردند و باور داشتند اهورامزدا در این روز بخت و شادکامی و نیکروزی سال نو را میان مردم بخش میکند. فرستادن شادباشبرگ/فرخبرگ(کارت تبریک) نوروزی که تا دههی گذشته نیز در میان ما رواگمند(رایج) بود و نیایش در کنار هفتسین، بهجامانده از این آیین است.
شاید آیین شادباشنویسی به شوند(دلیل) نو شدن سال و پیدایش دبیره(خط) در این روز باشد.
همچنین آرزوی داشتن سال نیک، باور به بخشش نیکروزی از سوی خداوند و چشمبراهی بازگشت دوبارهی کیخسرو، انگیزهی نامگذاری این روز به "روز امید" بود.
📜 دربارهی "اسپیدا نوشت" هم چند گمانزد داریم. شماری از نویسندگان "اسپیدا نوشت" را در پیوند با شادباشنویسی میدانند. برخی دیگر با نگر به آیینهای زمان ساسانیان میگویند پادشاهان ساسانی در نوروز آییننامهها و بخشنامههای سالانه را روی برگهها و پوستهایی مینوشتند و مهر میکردند که "اسپیدا نوشت" نام داشت. همچنین نوروز در زمان ساسانیان بسیار شکوهمندتر از گذشته برگزار میشد.
💫 پارسیان هند و پاکستان این روز را با نام جشن خوردادگان میشناسند.
گفتنی است ششم فروردین در گاهشماری سُغدی و خوارزمی آغاز سال نو بود.
✍️ #پریسا_امام_وردیلو
____________________
*پینوشت: افسانهی پیدایش دبیره به دست جمشید این است که پس از آن که وی توانست بنویسد، به مردم مژده داد که روش او خداوند را خشنود کرده و به پاداش آن، از این پس مرگ، سرما، گرما و رشک در میان مردم نخواهد بود. از این رو دستور داد تا گورستانها را ویران کنند. تا اینکه خواهرزادهاش آژیدهاک بر او چیره شد و این بخششها از میان مردم رخت بربست.
____________________
📚 برگرفته از:
۱- نوروز؛ جشن نوزایی آفرینش #علی_بلوکباشی
۲- تاریخ ایران باستان #حسن_پیرنیا
۳- مهره مهر #پوران_فرخزاد
۴- تاریخ نوروز و گاهشماری ایران #عبدالعظیم_رضایی
۵- نوروز خوش آیین #عبدالاحمد_جاوید
____________________
#جشن_های_ایرانی #فروردینگان #نوروز #اسپیدانوشت #روز_امید #هفدرو #شادباش_نویسی
☀️🌱 @AdabSar
🌱 آشنایی با جشنهای ایرانی
☀️ آبریزان، شادباشنویسی، اسپیدانوشت، روز امید، هفدرو، خوردادگان و زادروز زرتشت
جشنهای هفدرو، شادباشنویسی، اسپیدانوشت، روز امید و خوردادگان، جشنهایی بههمپیوسته بودند که در روز ششم فروردین(خوردادروز از فروردینماه) در گاهشمار کهن ایران برگزار میشدند.
💧 روز خورداد در ماه فروردین، از آن فرشتهی خورداد یا نگهبان آب بود و مردم در این روز شادی و آبپاشی میکردند.
به باور آنها، تن آدمی در زمستان آلوده به خاک و خاکستر شده و این شستوشو برای پاک کردن آن است و از سویی نمیگذارد که بیماری در هوا بماند.
در داستان دیگری گفته شده که پس از چندی خشکسالی، در این روز ناگهان باران فراوانی بارید، مردم از پریشانی رهیده و شاد شدند و به یکدیگر آب پاشیدند که "جشن آبریزان" نام گرفت. هرچند که این داستان را برای بسیاری از جشنها نیز گفتهاند.
🌔 به باور ایرانیان باستان، آغاز فروردین نوروز کوچک نام داشت و شش روز پس از آن نوروز بزرگ آغاز میشد. بر پایهی بنمایههای پهلوی، آنها باور داشتند که هفتاد و دو رویداد بزرگ سرگذشت ایران در روز ششم فروردین رخ داده است. برخی از این رویدادها پیدایش "مشی" و "مشیانه"(نخستین مرد و زن روی زمین)، پیدایش گیومرت(کیومرس) از گیاه ریواس، آفرینش گویال(سیاره) مشتری که مایهی نیکهنگامی است، زادهشدن هوشنگ پادشاه پیشدادی که شهرنشینی و سامانمندی شهری از زمان او آغاز شد، پیروزی سام نریمان بر آژیدهاک، پیدایی دوبارهی شاه کیخسرو و دیگر رهاییبخشها(که باور داشتند جاودانه است)، آفرینش دبیره(خط) به دست جمشید*، برتختنشستن جمشید، تیراندازی آرش، زادهشدن زرتشت و گفتوگوی زرتشت با اهورامزدا شماری از این رویدادها بودند. همچنین بر پایهی این باورها خداوند در این روز از آفرینش جهان آسوده شد. از این رو به این روز "هفدرو"، "هفدورو" و "هودرو" میگفتند. بر پایهی گمان دیگری، هفده رویداد در روز ششم فروردین رخ داده است.
💌 با آغاز نوروز بزرگ، ایرانیان آرزوها و خواستههای نیک خود برای دیگران را مینوشتند و به دست آنها میسپردند و به آن "شادباشنویسی" میگفتند. همچنین در این روز برای سپیدروزی در سال نو نیایش میکردند و باور داشتند اهورامزدا در این روز بخت و شادکامی و نیکروزی سال نو را میان مردم بخش میکند. فرستادن شادباشبرگ/فرخبرگ(کارت تبریک) نوروزی که تا دههی گذشته نیز در میان ما رواگمند(رایج) بود و نیایش در کنار هفتسین، بهجامانده از این آیین است.
شاید آیین شادباشنویسی به شوند(دلیل) نو شدن سال و پیدایش دبیره(خط) در این روز باشد.
همچنین آرزوی داشتن سال نیک، باور به بخشش نیکروزی از سوی خداوند و چشمبراهی بازگشت دوبارهی کیخسرو، انگیزهی نامگذاری این روز به "روز امید" بود.
📜 دربارهی "اسپیدا نوشت" هم چند گمانزد داریم. شماری از نویسندگان "اسپیدا نوشت" را در پیوند با شادباشنویسی میدانند. برخی دیگر با نگر به آیینهای زمان ساسانیان میگویند پادشاهان ساسانی در نوروز آییننامهها و بخشنامههای سالانه را روی برگهها و پوستهایی مینوشتند و مهر میکردند که "اسپیدا نوشت" نام داشت. همچنین نوروز در زمان ساسانیان بسیار شکوهمندتر از گذشته برگزار میشد.
💫 پارسیان هند و پاکستان این روز را با نام جشن خوردادگان میشناسند.
گفتنی است ششم فروردین در گاهشماری سُغدی و خوارزمی آغاز سال نو بود.
✍️ #پریسا_امام_وردیلو
____________________
*پینوشت: افسانهی پیدایش دبیره به دست جمشید این است که پس از آن که وی توانست بنویسد، به مردم مژده داد که روش او خداوند را خشنود کرده و به پاداش آن، از این پس مرگ، سرما، گرما و رشک در میان مردم نخواهد بود. از این رو دستور داد تا گورستانها را ویران کنند. تا اینکه خواهرزادهاش آژیدهاک بر او چیره شد و این بخششها از میان مردم رخت بربست.
____________________
📚 برگرفته از:
۱- نوروز؛ جشن نوزایی آفرینش #علی_بلوکباشی
۲- تاریخ ایران باستان #حسن_پیرنیا
۳- مهره مهر #پوران_فرخزاد
۴- تاریخ نوروز و گاهشماری ایران #عبدالعظیم_رضایی
۵- نوروز خوش آیین #عبدالاحمد_جاوید
____________________
#جشن_های_ایرانی #فروردینگان #نوروز #اسپیدانوشت #روز_امید #هفدرو #شادباش_نویسی
☀️🌱 @AdabSar
🎻💃 @AdabSar
🌱🍃 بهار
دنبالهی نوروزیست
که سبزی سبزههایش
بر روی درختان نشسته...
#هانیه_حسن_زاده
🔅 آشنایی با جشنهای ایرانی
🌱 جشن چلمو
🏕 "جشن چهلم نوروز" که به آن "جشن چلمو" هم میگویند، چهل روز پس از آغاز نوروز و در آبانروز از اردیبهشت برگزار میشد. آبان، نام روز دهم هر ماه بود. خوشبختانه هنوز این جشن در شهرهای شیراز و پاریز(در نزدیکی کرمان) به شیوههای دیگری برپا میشود. چلمو آغاز جشن پنج روزهی "میانبهار" بود.
🎻 "جشن چلمو" یکی از کهنترین و شادترین جشنهای ایرانی است. چلمو همواره با ساز و آواز و چامهسرایی زنان و مردان همراه بود. گفته میشود پیدایش این جشن به زمان مهرپرستی(میتراییسم) ایرانیان برمیگردد. به باور دیگری این جشن در زمان پادشاهی هخامنشیان پدید آمد.
🏖 در میان ایرانیان نوروز از چنان ارزشی برخوردار بود که روزهای گوناگون در پیوند با نوروز بهانهای برای برگزاری جشن و شادی بودند. بهویژه اگر با روزهای سرسبز و خوشآبوهوای بهار همزمان میشدند. جشنهای ایرانی در بهار همگانی و در دامان دشتها برپا میشدند. از سویی شمارهی ۴۰ میان ایرانیان وَرجاوَند(مقدس) بود و این جشنها به دستهبندی روزها و ماهها میانجامید.
⛲️ آنچه ما امروز دربارهی آیینهای جشن چلمو میدانیم آیینهایی است که در سدههای گوناگون به این جشن پیوند خوردند. برای نمونه در شیراز و در کنار چشمهی سعدی زنان و مردان جداگانه آبتنی میکردند و این آبتنی بر پایهی باوری کهن بود که یک ماهی سر از آب بیرون میآورد و انگشتری زرین با خود میآورد که نشانهی بخت بلند است. این داستانِ افسانهای امروز در شماری از داستانهای کودکان دیده میشود. در چند سال گذشته جشن چلمو در شیراز با گردهم آمدن در کنار آبگیر(حوض) ماهی سعدی برگزار میشود.
⚱️ یکی دیگر از آیینهای جشن چهلم نوروز این بود که در بامداد این روز کوزهای را زیر سایهی درخت سبزی میگذاشتند و سپس هرکس در دل آرزویی میکرد و ابزار کوچکی همچون انگشتر درون کوزه میانداخت؛ سپس روی کوزه پارچهی سبز میانداختند. هنگام پسین(بعد از ظهر) هر یک از زنان و مردان در کنار کوزه چکامه و آواز میخواندند و همزمان دختر کوچکی از درون کوزه چیزها را بیرون میآورد و آرزومندان سرودهای را که همزمان با بیرون آمدن ابزارشان خوانده میشد گونهای پیشگویی میدانستند و با نگر(توجه) به آرزویشان برداشتی از آن سروده داشتند.
🥗 همچنین سفرهای برای دختر شاه پریان میگستردند و در آن خوراک مرغ، نمک، میوه، سبزی و آجیل میگذاشتند و در کنار سفره ساز مینواختند و آواز میخواندند.
دامداران نیز شیر گوسپندان را میدوشیدند و با بنشن بر پشت خر میگذاشتند و به دشتها میبردند تا آش شیر بپزند. سپس آن را میان دیگران بخش(تقسیم) میکردند تا مایهی فراوانی شود.
🤝 شاید بتوان گفت از آرمانهای برگزاری این جشن بخشش، دیدار آشنایان، گردش، شادی، آرزوهای نیک برای یکدیگر و آشتی میان کسانی بود که از یکدیگر دلخوری داشتند.
🐠 فرتور(عکس): آبگیر ماهی سعدی شیراز است.
http://yon.ir/chelmo
✍️ #پریسا_امام_وردیلو
______________
📚 برگرفته از:
۱- راهنمای زمان جشنها و گردهمایی ملی ایرانیان #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
۲- تاریخ نوروز و گاهشماری ایران #عبدالعظیم_رضایی
۳- آیینها و جشنهای کهن در ایران امروز #محمود_روح_الامینی
______________
#جشن_های_ایرانی #اردیبهشتگان
#چلمو #جشن_چلمو #جشن_چهلم_نوروز
🏖🏕 @AdabSar
🌱🍃 بهار
دنبالهی نوروزیست
که سبزی سبزههایش
بر روی درختان نشسته...
#هانیه_حسن_زاده
🔅 آشنایی با جشنهای ایرانی
🌱 جشن چلمو
🏕 "جشن چهلم نوروز" که به آن "جشن چلمو" هم میگویند، چهل روز پس از آغاز نوروز و در آبانروز از اردیبهشت برگزار میشد. آبان، نام روز دهم هر ماه بود. خوشبختانه هنوز این جشن در شهرهای شیراز و پاریز(در نزدیکی کرمان) به شیوههای دیگری برپا میشود. چلمو آغاز جشن پنج روزهی "میانبهار" بود.
🎻 "جشن چلمو" یکی از کهنترین و شادترین جشنهای ایرانی است. چلمو همواره با ساز و آواز و چامهسرایی زنان و مردان همراه بود. گفته میشود پیدایش این جشن به زمان مهرپرستی(میتراییسم) ایرانیان برمیگردد. به باور دیگری این جشن در زمان پادشاهی هخامنشیان پدید آمد.
🏖 در میان ایرانیان نوروز از چنان ارزشی برخوردار بود که روزهای گوناگون در پیوند با نوروز بهانهای برای برگزاری جشن و شادی بودند. بهویژه اگر با روزهای سرسبز و خوشآبوهوای بهار همزمان میشدند. جشنهای ایرانی در بهار همگانی و در دامان دشتها برپا میشدند. از سویی شمارهی ۴۰ میان ایرانیان وَرجاوَند(مقدس) بود و این جشنها به دستهبندی روزها و ماهها میانجامید.
⛲️ آنچه ما امروز دربارهی آیینهای جشن چلمو میدانیم آیینهایی است که در سدههای گوناگون به این جشن پیوند خوردند. برای نمونه در شیراز و در کنار چشمهی سعدی زنان و مردان جداگانه آبتنی میکردند و این آبتنی بر پایهی باوری کهن بود که یک ماهی سر از آب بیرون میآورد و انگشتری زرین با خود میآورد که نشانهی بخت بلند است. این داستانِ افسانهای امروز در شماری از داستانهای کودکان دیده میشود. در چند سال گذشته جشن چلمو در شیراز با گردهم آمدن در کنار آبگیر(حوض) ماهی سعدی برگزار میشود.
⚱️ یکی دیگر از آیینهای جشن چهلم نوروز این بود که در بامداد این روز کوزهای را زیر سایهی درخت سبزی میگذاشتند و سپس هرکس در دل آرزویی میکرد و ابزار کوچکی همچون انگشتر درون کوزه میانداخت؛ سپس روی کوزه پارچهی سبز میانداختند. هنگام پسین(بعد از ظهر) هر یک از زنان و مردان در کنار کوزه چکامه و آواز میخواندند و همزمان دختر کوچکی از درون کوزه چیزها را بیرون میآورد و آرزومندان سرودهای را که همزمان با بیرون آمدن ابزارشان خوانده میشد گونهای پیشگویی میدانستند و با نگر(توجه) به آرزویشان برداشتی از آن سروده داشتند.
🥗 همچنین سفرهای برای دختر شاه پریان میگستردند و در آن خوراک مرغ، نمک، میوه، سبزی و آجیل میگذاشتند و در کنار سفره ساز مینواختند و آواز میخواندند.
دامداران نیز شیر گوسپندان را میدوشیدند و با بنشن بر پشت خر میگذاشتند و به دشتها میبردند تا آش شیر بپزند. سپس آن را میان دیگران بخش(تقسیم) میکردند تا مایهی فراوانی شود.
🤝 شاید بتوان گفت از آرمانهای برگزاری این جشن بخشش، دیدار آشنایان، گردش، شادی، آرزوهای نیک برای یکدیگر و آشتی میان کسانی بود که از یکدیگر دلخوری داشتند.
🐠 فرتور(عکس): آبگیر ماهی سعدی شیراز است.
http://yon.ir/chelmo
✍️ #پریسا_امام_وردیلو
______________
📚 برگرفته از:
۱- راهنمای زمان جشنها و گردهمایی ملی ایرانیان #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
۲- تاریخ نوروز و گاهشماری ایران #عبدالعظیم_رضایی
۳- آیینها و جشنهای کهن در ایران امروز #محمود_روح_الامینی
______________
#جشن_های_ایرانی #اردیبهشتگان
#چلمو #جشن_چلمو #جشن_چهلم_نوروز
🏖🏕 @AdabSar
🕊 بهمنگان، جشن خردورزی
بخش نخست
🕊🌱 بهمنگان از واژهی اوستایی «وهومنه» وهو(خوب)+منه(من، منش و اندیشه) ساخته شده است. وهومنه، وهومن، وهمن و سپس بهمن و بهمنش به چم بهترین اندیشه، اندیشهی نیک، منش نیک و من نیک و بهمنگان جشنی در ستایش درستکاری است. بهمن در آیینهای کهن ایران یکی از ویژگیهای ایزد یکتاست.
«فرهنگ مهر» در نیپیک(کتاب) «فلسفه زرتشت» نوشته است که شش فرشتهی اهورامزدا، هریک پاسدار زیستبوم(محیط زیست)، جانواران و آدمیان بودند که نخستین آنها فرشتهی وهومن یا بهمن پاسدار جانوران سودمند، تندرستی و نیکاندیشی در روی زمین بود. از اینرو ایرانیان در جشن بهمنگان بیش از هر جشن و آیین دیگری از کشتن و آسیب رساندن به جانوران پرهیز میکردند.
🕊🌱 بر پایهی باورهای کیش زرتشتی، زرتشت پیامبر ایرانی برای دریافت پیامهای اهورامزدا از فرشتهی وهومن یاری میگرفت. در «گاتها» آمده است که زرتشت به یاری او پیامبر شد. بر پایهی این باورها نیکوکاران در سرای وهومن یا بهشت جای دارند. در نسک(کتاب)های دینکرد و بندهش نوشته شده که وهومن نخستین آفریدهی خداست. از این رو نخستین روز هر ماه(اورمزد) نام پروردگار است و روز دوم ماه وهومن/بهمن نام دارد. ایشمَه یا خشم، آز و اَکوُمَن(اندیشهی بد و اهریمنی) دیوهایی هستند که امشاسپند بهمن با آنان میستیزد. او در جهان مینوی(معنوی) نماد منش نیک اهورامزدا و در جهان ماتکیک(مادی) پاسبان جانوران سودمند است ولی با آدمیان نیز سروکار دارد. چرا که اندیشهی نیک در هستی آدمی و کار او جایگاه بهسزایی دارد.
🕊🌱 «خروس» نشان ویژهی بهمنگان بود. ایرانیان باور داشتند كه از ميان جانوران خروس همانند سروش(از فرشتگان خدا) با بانگ هوشياری و بيداری خود نویدبخش روزی روشن با انديشهای روشن و سپيد است. همچنین رنگ سپید رنگ ویژه و گل یاسمن سپید گل ویژهی بهمن و جشن بهمنگان بود. جشن بهمنگان پیش از تازش مغولان در ایران فراگیر بود. در زمان صفویان برخی از آیینهای آن زنده شد.
🕊🌱 جشن بهمنگان یا جشن بهمنجنه در بهمنروز از بهمنماه برابر با دوم بهمن در ایران باستان برگزار میشد. بهمنگان در ایران نماد مردان نیکاندیش بود.
🌿 @AdabSar
✍🏼 #پریسا_امام_وردیلو
__________________
📚 برگرفته از:
۱- آثارالباقیه #ابوریحان_بیرونی
۲- یاسمن سپید، نماد جشن بهمنگان #شاهین_سپنتا
۳- اصل و نسب دینهای ایرانیان باستان #عبدالعظیم_رضایی
۴- گاتها #ابراهیم_پورداود
۵- فرهنگ ایران باستان #ابراهیم_پورداود
۶- جشنها و آیینهای شادمانی در ایران #ابوالقاسم_آخته
__________________
#جشن_های_ایرانی #جشن_بهمنگان #بهمنگان
یاسمن سپید، نماد جشن بهمنگان
plink.ir/xDhei
🌿 @AdabSar
بخش نخست
🕊🌱 بهمنگان از واژهی اوستایی «وهومنه» وهو(خوب)+منه(من، منش و اندیشه) ساخته شده است. وهومنه، وهومن، وهمن و سپس بهمن و بهمنش به چم بهترین اندیشه، اندیشهی نیک، منش نیک و من نیک و بهمنگان جشنی در ستایش درستکاری است. بهمن در آیینهای کهن ایران یکی از ویژگیهای ایزد یکتاست.
«فرهنگ مهر» در نیپیک(کتاب) «فلسفه زرتشت» نوشته است که شش فرشتهی اهورامزدا، هریک پاسدار زیستبوم(محیط زیست)، جانواران و آدمیان بودند که نخستین آنها فرشتهی وهومن یا بهمن پاسدار جانوران سودمند، تندرستی و نیکاندیشی در روی زمین بود. از اینرو ایرانیان در جشن بهمنگان بیش از هر جشن و آیین دیگری از کشتن و آسیب رساندن به جانوران پرهیز میکردند.
🕊🌱 بر پایهی باورهای کیش زرتشتی، زرتشت پیامبر ایرانی برای دریافت پیامهای اهورامزدا از فرشتهی وهومن یاری میگرفت. در «گاتها» آمده است که زرتشت به یاری او پیامبر شد. بر پایهی این باورها نیکوکاران در سرای وهومن یا بهشت جای دارند. در نسک(کتاب)های دینکرد و بندهش نوشته شده که وهومن نخستین آفریدهی خداست. از این رو نخستین روز هر ماه(اورمزد) نام پروردگار است و روز دوم ماه وهومن/بهمن نام دارد. ایشمَه یا خشم، آز و اَکوُمَن(اندیشهی بد و اهریمنی) دیوهایی هستند که امشاسپند بهمن با آنان میستیزد. او در جهان مینوی(معنوی) نماد منش نیک اهورامزدا و در جهان ماتکیک(مادی) پاسبان جانوران سودمند است ولی با آدمیان نیز سروکار دارد. چرا که اندیشهی نیک در هستی آدمی و کار او جایگاه بهسزایی دارد.
🕊🌱 «خروس» نشان ویژهی بهمنگان بود. ایرانیان باور داشتند كه از ميان جانوران خروس همانند سروش(از فرشتگان خدا) با بانگ هوشياری و بيداری خود نویدبخش روزی روشن با انديشهای روشن و سپيد است. همچنین رنگ سپید رنگ ویژه و گل یاسمن سپید گل ویژهی بهمن و جشن بهمنگان بود. جشن بهمنگان پیش از تازش مغولان در ایران فراگیر بود. در زمان صفویان برخی از آیینهای آن زنده شد.
🕊🌱 جشن بهمنگان یا جشن بهمنجنه در بهمنروز از بهمنماه برابر با دوم بهمن در ایران باستان برگزار میشد. بهمنگان در ایران نماد مردان نیکاندیش بود.
🌿 @AdabSar
✍🏼 #پریسا_امام_وردیلو
__________________
📚 برگرفته از:
۱- آثارالباقیه #ابوریحان_بیرونی
۲- یاسمن سپید، نماد جشن بهمنگان #شاهین_سپنتا
۳- اصل و نسب دینهای ایرانیان باستان #عبدالعظیم_رضایی
۴- گاتها #ابراهیم_پورداود
۵- فرهنگ ایران باستان #ابراهیم_پورداود
۶- جشنها و آیینهای شادمانی در ایران #ابوالقاسم_آخته
__________________
#جشن_های_ایرانی #جشن_بهمنگان #بهمنگان
یاسمن سپید، نماد جشن بهمنگان
plink.ir/xDhei
🌿 @AdabSar
🕊 بهمنگان، پاسداشت جانوران سودمند
بخش دوم و پایانی
🕊🌱 جشن بهمنگان جشنی فراگیر در ایران باستان و جشنی در ستایش نیکاندیشی و پاسداری از جانوران بود. گویا آیینهای این جشن با گذشت هزارهها دستخوش دگرگونیهایی شد.
🕊🌱 پوشیدن جامهی سپید یکی از آیینهای کهن جشن بهمانگان بود. ایرانیان با این کار نمادین از هرگونه ناپاکی و آلودگی بیزاری میجستند. سپس به دیدار یکدیگر میرفتند و گلهای یاسمن سپید به یکدیگر پیشکش میکردند. در جشن بهمنگان نوشیدن شیر، نوشیدنیهای گیاهی و خوردن گیاهان نیک شمرده میشد. از آنجا که این روز، نماد نگهداری از جانوران بود، آیین نَبُر یا پرهیز از کشتن جانوران و خوردن گوشت یکی از آیینهای بهمنگان بود ولی به گمان این باور با گذر زمان دستخوش دگرگونیهایی شد. زیرا ابوریحان بیرونی نوشته است که به هنگام بهمنگان در خراسان مهمانی بزرگی میدهند و آشی به نام «دانگو» از هر دانه خوراکی، گوشت، تره و سبزی میپزند. در پختن این آش هر کس یا خانواده دانگ(سهم) داشت و برای فراهم کردن آن میکوشید. این کار نمادی از همکاری گروهی بود. شاید نام دانگو از همین آیین دانگی گرفته شده است. هرچند «دانکو» نیز به چم بنشن است که میتواند همان دانگو باشد.
🕊🌱 بیرونی نوشته است: ایرانیان در این روز گل بهمن زرد و سپید را با شیر میخوردند و باور داشتند که این کار فراموشی را از میان برده و به یادهورزی(تقویت حافظه) میانجامد. مردم پارس(شیراز کنونی) نیز از بُنشَن(حبوبات) و گوشت خوراک میپختند و با شیر میخوردند تا بر فراموشی چیره شوند.
در این آیینها ایرانیان پس از خوردن و آشامیدن از آفریدگار برای دادههایش سپاسگزاری میکردند.
🕊🌱 «اسدی توسی» در نیپیک «لغت فرس» نوشته است که ایرانیان باستان در جشن بهمنجنه خوراکی آمیخته از بهمن سپید، ماهی، ماست و تره میخوردند.
گیاهان بهمن سرخ، زرد و سپید گیاهانی همچون هویج بودند که آن را با شیر میآمیختند و خوراکی نیروبخش و گندزُدای(ضدعفونیکنندهی) تَن درست میکردند.
بر پایهی نوشتههای بیرونی چیدن گیاهان از کنار رودخانهها و جویها، روغن گرفتن از گیاهان، سوزاندن و دود کردن گیاهان گندزدا از دیگر آیینهای بهمنگان بود. او ریشهی این آیین را از جاماسب، وزیر گشتاسب میدانست ولی امروز نویسندگان در درستی آن شک دارند زیرا در زمان باستان این ماه بسیار سرد بود و گیاهی از زمین نمیرویید مگر در بخشهای خوش آبوهوا و کمابیش گرم!
🕊🌱 برهان: «گویند دراین روز سپند را با شیر باید خورد بجهت زیادتی حافظه و در بعضی از بلاد در این روز مهمانی کنند بطعامی که در آن جمیع حبوبات باشد.»
صحاحالفرس: «پادشاهان عجم این روز را بفال نیکو داشتندی و بهمن سرخ و زرد سر همه چیز بیفشاندندی.»
🌱🕊 @AdabSar
✍🏼 #پریسا_امام_وردیلو
__________________
📚 برگرفته از:
۱- آثارالباقیه #ابوریحان_بیرونی
۲- یاسمن سپید، نماد جشن بهمنگان #شاهین_سپنتا
۳- اصل و نسب دینهای ایرانیان باستان #عبدالعظیم_رضایی
۴- گاتها #ابراهیم_پورداود
۵- فرهنگ ایران باستان #ابراهیم_پورداود
۶- جشنها و آیینهای شادمانی در ایران #ابوالقاسم_آخته
__________________
#جشن_های_ایرانی #بهمنگان #جشن_بهمنگان
فرتور(عکس):سنگنگارهای از جانوران در آیینهای ایران باستان
yon.ir/Adabsar01
🌱🕊 @AdabSar
بخش دوم و پایانی
🕊🌱 جشن بهمنگان جشنی فراگیر در ایران باستان و جشنی در ستایش نیکاندیشی و پاسداری از جانوران بود. گویا آیینهای این جشن با گذشت هزارهها دستخوش دگرگونیهایی شد.
🕊🌱 پوشیدن جامهی سپید یکی از آیینهای کهن جشن بهمانگان بود. ایرانیان با این کار نمادین از هرگونه ناپاکی و آلودگی بیزاری میجستند. سپس به دیدار یکدیگر میرفتند و گلهای یاسمن سپید به یکدیگر پیشکش میکردند. در جشن بهمنگان نوشیدن شیر، نوشیدنیهای گیاهی و خوردن گیاهان نیک شمرده میشد. از آنجا که این روز، نماد نگهداری از جانوران بود، آیین نَبُر یا پرهیز از کشتن جانوران و خوردن گوشت یکی از آیینهای بهمنگان بود ولی به گمان این باور با گذر زمان دستخوش دگرگونیهایی شد. زیرا ابوریحان بیرونی نوشته است که به هنگام بهمنگان در خراسان مهمانی بزرگی میدهند و آشی به نام «دانگو» از هر دانه خوراکی، گوشت، تره و سبزی میپزند. در پختن این آش هر کس یا خانواده دانگ(سهم) داشت و برای فراهم کردن آن میکوشید. این کار نمادی از همکاری گروهی بود. شاید نام دانگو از همین آیین دانگی گرفته شده است. هرچند «دانکو» نیز به چم بنشن است که میتواند همان دانگو باشد.
🕊🌱 بیرونی نوشته است: ایرانیان در این روز گل بهمن زرد و سپید را با شیر میخوردند و باور داشتند که این کار فراموشی را از میان برده و به یادهورزی(تقویت حافظه) میانجامد. مردم پارس(شیراز کنونی) نیز از بُنشَن(حبوبات) و گوشت خوراک میپختند و با شیر میخوردند تا بر فراموشی چیره شوند.
در این آیینها ایرانیان پس از خوردن و آشامیدن از آفریدگار برای دادههایش سپاسگزاری میکردند.
🕊🌱 «اسدی توسی» در نیپیک «لغت فرس» نوشته است که ایرانیان باستان در جشن بهمنجنه خوراکی آمیخته از بهمن سپید، ماهی، ماست و تره میخوردند.
گیاهان بهمن سرخ، زرد و سپید گیاهانی همچون هویج بودند که آن را با شیر میآمیختند و خوراکی نیروبخش و گندزُدای(ضدعفونیکنندهی) تَن درست میکردند.
بر پایهی نوشتههای بیرونی چیدن گیاهان از کنار رودخانهها و جویها، روغن گرفتن از گیاهان، سوزاندن و دود کردن گیاهان گندزدا از دیگر آیینهای بهمنگان بود. او ریشهی این آیین را از جاماسب، وزیر گشتاسب میدانست ولی امروز نویسندگان در درستی آن شک دارند زیرا در زمان باستان این ماه بسیار سرد بود و گیاهی از زمین نمیرویید مگر در بخشهای خوش آبوهوا و کمابیش گرم!
🕊🌱 برهان: «گویند دراین روز سپند را با شیر باید خورد بجهت زیادتی حافظه و در بعضی از بلاد در این روز مهمانی کنند بطعامی که در آن جمیع حبوبات باشد.»
صحاحالفرس: «پادشاهان عجم این روز را بفال نیکو داشتندی و بهمن سرخ و زرد سر همه چیز بیفشاندندی.»
🌱🕊 @AdabSar
✍🏼 #پریسا_امام_وردیلو
__________________
📚 برگرفته از:
۱- آثارالباقیه #ابوریحان_بیرونی
۲- یاسمن سپید، نماد جشن بهمنگان #شاهین_سپنتا
۳- اصل و نسب دینهای ایرانیان باستان #عبدالعظیم_رضایی
۴- گاتها #ابراهیم_پورداود
۵- فرهنگ ایران باستان #ابراهیم_پورداود
۶- جشنها و آیینهای شادمانی در ایران #ابوالقاسم_آخته
__________________
#جشن_های_ایرانی #بهمنگان #جشن_بهمنگان
فرتور(عکس):سنگنگارهای از جانوران در آیینهای ایران باستان
yon.ir/Adabsar01
🌱🕊 @AdabSar
☀️🌍 افسانهی ۷۲ رویداد فرخنده در ششم فروردین و برپایی آیینها و جشنهای پرشمار در نوروز بزرگ
روز ششم فروردین، نماد پایان یافتن روزهای ششگانهی آفرینش و جشن #نوروز بزرگ در ایران باستان بود. بر پایهی افسانهها در این روز خداوند «مشتری» را آفرید و ۷۲ رویداد فرخنده در این روز رخ داد و جشنهای به هم پیوستهای چون #هفدرو ، اسپیدانوشت، امید، آغاز شهرمندی و… برپا شدند. ششم هر ماه در ایران «خورداد روز» نام داشت.
☀️ روز خورداد در ماه فروردین، از آن فرشتهی خورداد یا نگهبان آب بود و مردم در این روز شادی و آبپاشی میکردند.
به باور آنها، تن آدمی در زمستان آلوده به خاک و خاکستر شده و این شستوشو برای پاک کردن آن است و از سویی نمیگذارد که بیماری در هوا بماند.
در داستان دیگری گفته شده که پس از چندی خشکسالی، در این روز ناگهان باران فراوانی بارید، مردم از پریشانی رهیده و شاد شدند و به یکدیگر آب پاشیدند که «جشن آبریزان» نام گرفت. هرچند که این داستان را برای بسیاری از جشنها نیز گفتهاند.
🌍 به باور ایرانیان باستان، آغاز فروردین نوروز کوچک نام داشت و شش روز پس از آن نوروز بزرگ آغاز میشد. بر پایهی بنمایههای پهلوی، آنها باور داشتند که هفتاد و دو رویداد بزرگ سرگذشت ایران در روز ششم فروردین رخ داده است. برخی از این رویدادها پیدایش «مشی» و «مشیانه»(نخستین مرد و زن روی زمین)، پیدایش گیومرت(کیومرس) از گیاه ریواس، آفرینش گویال(سیاره) مشتری که مایهی نیکهنگامی است، زادهشدن هوشنگ پادشاه پیشدادی که شهرنشینی و سامانمندی شهری از زمان او آغاز شد، پیروزی سام نریمان بر آژیدهاک، پیدایی دوبارهی شاه کیخسرو و دیگر رهاییبخشها(که باور داشتند جاودانه است)، آفرینش دبیره(خط) به دست جمشید*، برتختنشستن جمشید، تیراندازی آرش، زادهشدن زرتشت و گفتوگوی زرتشت با اهورامزدا شماری از این رویدادها بودند. همچنین بر پایهی این باورها خداوند در این روز از آفرینش جهان آسوده شد. از این رو به این روز «هفدرو»، «هفدورو» و «هودرو» میگفتند. بر پایهی گمان دیگری، هفده رویداد در روز ششم فروردین رخ داده است.
☀️ با آغاز نوروز بزرگ، ایرانیان آرزوها و خواستههای نیک خود برای دیگران را مینوشتند و به دست آنها میسپردند و به آن «شادباشنویسی» میگفتند. همچنین در این روز برای سپیدروزی در سال نو نیایش میکردند و باور داشتند اهورامزدا در این روز بخت و شادکامی و نیکروزی سال نو را میان مردم بخش میکند. فرستادن شادباشبرگ/فرخبرگ (کارت تبریک) نوروزی که تا دههی گذشته نیز در میان ما رواگمند(رایج) بود و نیایش در کنار هفتسین، بهجامانده از این آیین است.
شاید آیین #شادباش_نویسی به شوند(دلیل) نو شدن سال و پیدایش دبیره(خط) در این روز باشد.
همچنین آرزوی داشتن سال نیک، باور به بخشش نیکروزی از سوی خداوند و چشمبراهی بازگشت دوبارهی کیخسرو، انگیزهی نامگذاری این روز به #روز_امید بود.
🌍 دربارهی «اسپیدا نوشت» هم چند گمانزد داریم. شماری از نویسندگان «اسپیدا نوشت» را در پیوند با شادباشنویسی میدانند. برخی دیگر با نگر به آیینهای زمان ساسانیان میگویند پادشاهان ساسانی در نوروز آییننامهها و بخشنامههای سالانه را روی برگهها و پوستهایی مینوشتند و مهر میکردند که #اسپیدانوشت نام داشت. همچنین نوروز در زمان ساسانیان بسیار شکوهمندتر از گذشته برگزار میشد.
☀️ پارسیان هند و پاکستان این روز را با نام جشن خوردادگان میشناسند.
گفتنی است ششم فروردین در گاهشماری سُغدی و خوارزمی آغاز سال نو بود.
✍️ #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #فروردینگان
*پینوشت: افسانهی پیدایش دبیره به دست جمشید این است که پس از آن که وی توانست بنویسد، به مردم مژده داد که روش او خداوند را خشنود کرده و به پاداش آن، از این پس مرگ، سرما، گرما و رشک در میان مردم نخواهد بود. از این رو دستور داد تا گورستانها را ویران کنند. تا اینکه خواهرزادهاش آژیدهاک بر او چیره شد و این بخششها از میان مردم رخت بربست.
📚 برگرفته از:
۱- نوروز؛ جشن نوزایی آفرینش #علی_بلوکباشی
۲- تاریخ ایران باستان #حسن_پیرنیا
۳- مهره مهر #پوران_فرخزاد
۴- تاریخ نوروز و گاهشماری ایران #عبدالعظیم_رضایی
۵- نوروز خوش آیین #عبدالاحمد_جاوید
☀️🌱 @AdabSar
روز ششم فروردین، نماد پایان یافتن روزهای ششگانهی آفرینش و جشن #نوروز بزرگ در ایران باستان بود. بر پایهی افسانهها در این روز خداوند «مشتری» را آفرید و ۷۲ رویداد فرخنده در این روز رخ داد و جشنهای به هم پیوستهای چون #هفدرو ، اسپیدانوشت، امید، آغاز شهرمندی و… برپا شدند. ششم هر ماه در ایران «خورداد روز» نام داشت.
☀️ روز خورداد در ماه فروردین، از آن فرشتهی خورداد یا نگهبان آب بود و مردم در این روز شادی و آبپاشی میکردند.
به باور آنها، تن آدمی در زمستان آلوده به خاک و خاکستر شده و این شستوشو برای پاک کردن آن است و از سویی نمیگذارد که بیماری در هوا بماند.
در داستان دیگری گفته شده که پس از چندی خشکسالی، در این روز ناگهان باران فراوانی بارید، مردم از پریشانی رهیده و شاد شدند و به یکدیگر آب پاشیدند که «جشن آبریزان» نام گرفت. هرچند که این داستان را برای بسیاری از جشنها نیز گفتهاند.
🌍 به باور ایرانیان باستان، آغاز فروردین نوروز کوچک نام داشت و شش روز پس از آن نوروز بزرگ آغاز میشد. بر پایهی بنمایههای پهلوی، آنها باور داشتند که هفتاد و دو رویداد بزرگ سرگذشت ایران در روز ششم فروردین رخ داده است. برخی از این رویدادها پیدایش «مشی» و «مشیانه»(نخستین مرد و زن روی زمین)، پیدایش گیومرت(کیومرس) از گیاه ریواس، آفرینش گویال(سیاره) مشتری که مایهی نیکهنگامی است، زادهشدن هوشنگ پادشاه پیشدادی که شهرنشینی و سامانمندی شهری از زمان او آغاز شد، پیروزی سام نریمان بر آژیدهاک، پیدایی دوبارهی شاه کیخسرو و دیگر رهاییبخشها(که باور داشتند جاودانه است)، آفرینش دبیره(خط) به دست جمشید*، برتختنشستن جمشید، تیراندازی آرش، زادهشدن زرتشت و گفتوگوی زرتشت با اهورامزدا شماری از این رویدادها بودند. همچنین بر پایهی این باورها خداوند در این روز از آفرینش جهان آسوده شد. از این رو به این روز «هفدرو»، «هفدورو» و «هودرو» میگفتند. بر پایهی گمان دیگری، هفده رویداد در روز ششم فروردین رخ داده است.
☀️ با آغاز نوروز بزرگ، ایرانیان آرزوها و خواستههای نیک خود برای دیگران را مینوشتند و به دست آنها میسپردند و به آن «شادباشنویسی» میگفتند. همچنین در این روز برای سپیدروزی در سال نو نیایش میکردند و باور داشتند اهورامزدا در این روز بخت و شادکامی و نیکروزی سال نو را میان مردم بخش میکند. فرستادن شادباشبرگ/فرخبرگ (کارت تبریک) نوروزی که تا دههی گذشته نیز در میان ما رواگمند(رایج) بود و نیایش در کنار هفتسین، بهجامانده از این آیین است.
شاید آیین #شادباش_نویسی به شوند(دلیل) نو شدن سال و پیدایش دبیره(خط) در این روز باشد.
همچنین آرزوی داشتن سال نیک، باور به بخشش نیکروزی از سوی خداوند و چشمبراهی بازگشت دوبارهی کیخسرو، انگیزهی نامگذاری این روز به #روز_امید بود.
🌍 دربارهی «اسپیدا نوشت» هم چند گمانزد داریم. شماری از نویسندگان «اسپیدا نوشت» را در پیوند با شادباشنویسی میدانند. برخی دیگر با نگر به آیینهای زمان ساسانیان میگویند پادشاهان ساسانی در نوروز آییننامهها و بخشنامههای سالانه را روی برگهها و پوستهایی مینوشتند و مهر میکردند که #اسپیدانوشت نام داشت. همچنین نوروز در زمان ساسانیان بسیار شکوهمندتر از گذشته برگزار میشد.
☀️ پارسیان هند و پاکستان این روز را با نام جشن خوردادگان میشناسند.
گفتنی است ششم فروردین در گاهشماری سُغدی و خوارزمی آغاز سال نو بود.
✍️ #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #فروردینگان
*پینوشت: افسانهی پیدایش دبیره به دست جمشید این است که پس از آن که وی توانست بنویسد، به مردم مژده داد که روش او خداوند را خشنود کرده و به پاداش آن، از این پس مرگ، سرما، گرما و رشک در میان مردم نخواهد بود. از این رو دستور داد تا گورستانها را ویران کنند. تا اینکه خواهرزادهاش آژیدهاک بر او چیره شد و این بخششها از میان مردم رخت بربست.
📚 برگرفته از:
۱- نوروز؛ جشن نوزایی آفرینش #علی_بلوکباشی
۲- تاریخ ایران باستان #حسن_پیرنیا
۳- مهره مهر #پوران_فرخزاد
۴- تاریخ نوروز و گاهشماری ایران #عبدالعظیم_رضایی
۵- نوروز خوش آیین #عبدالاحمد_جاوید
☀️🌱 @AdabSar