Forwarded from ادبسار
☀️🌱 @AdabSar
🌱 آشنایی با جشن‌های ایرانی
☀️ آبریزان، شادباش‌نویسی، اسپیدانوشت، روز امید، هفدرو و خوردادگان
جشن‌های هفدرو، شادباش‌نویسی، اسپیدانوشت، روز امید و خوردادگان، جشن‌هایی به‌هم‌پیوسته بودند که در روز ششم فروردین(خوردادروز از فروردین‌ماه) در گاهشمار کهن ایران برگزار می‌شدند.
💧💧 روز خورداد در ماه فروردین، از آن فرشته‌ی خورداد یا نگهبان آب به‌شمار می‌رفت و روزی همراه با شادی و آب‌پاشی بود.
به باور آن‌ها، تن آدمی در زمستان آلوده به خاک و خاکستر شده و این شست‌وشو برای پاک کردن آن است و از سویی نمی‌گذارد که بیماری در هوا بماند.
در داستان دیگری گفته شده که پس از چندی خشکسالی، در این روز ناگهان باران فراوانی بارید، مردم از پریشانی رهیده و شاد شدند و به یکدیگر آب پاشیدند که "جشن آبریزان" نام گرفت. هرچند که این داستان را برای بسیاری از جشن‌ها نیز گفته‌اند.
🌔🌖 به باور ایرانیان باستان، آغاز فروردین نوروز کوچک نام داشت و شش روز پس از آن نوروز بزرگ آغاز می‌شد. بر پایه‌ی بن‌مایه‌های پهلوی، آن‌ها باور داشتند که هفتاد و دو رویداد بزرگ سرگذشت ایران در روز ششم فروردین رخ داده است. برخی از این رویدادها پیدایش "مشی" و "مشیانه"(نخستین مرد و زن روی زمین)، پیدایش گیومرت(کیومرس) از گیاه ریواس، آفرینش گویال(سیاره) مشتری که مایه‌ی نیک‌هنگامی است، زاده‌شدن هوشنگ پادشاه پیشدادی که شهرنشینی و سامان‌مندی شهری از زمان او آغاز شد، پیروزی سام نریمان بر آژی‌دهاک، پیدایی دوباره‌ی شاه کی‌خسرو و دیگر رهایی‌بخش‌ها(که باور داشتند جاودانه است)، آفرینش دبیره(خط) به دست جمشید*، برتخت‌نشستن جمشید، تیراندازی آرش، زاده‌شدن زرتشت و گفت‌وگوی زرتشت با اهورامزدا شماری از این رویدادها بودند. همچنین بر پایه‌ی این باورها خداوند در این روز از آفرینش جهان آسوده شد. از این رو به این روز "هفدرو"، "هفدورو" و "هودرو" می‌گفتند. بر پایه‌ی گمان دیگری که چندان پذیرفته نیست، هفده رویداد در روز ششم فروردین رخ داده است.
@AdabSar
💌💌 با آغاز نوروز بزرگ، ایرانیان آرزوها و خواسته‌های نیک خود را برای دیگران می‌نوشتند و به دست آن‌ها می‌سپردند و به آن "شادباش‌نویسی" می‌گفتند. همچنین در این روز برای سپیدروزی در سال نو نیایش می‌کردند و باور داشتند اهورامزدا در این روز بخت و شادکامی و نیک‌روزی سال نو را میان مردم بخش می‌کند. فرستادن شادباش‌برگ/فرخ‌برگ(کارت تبریک) نوروزی که تا دهه‌ی گذشته نیز در میان ما رواگمند(رایج) بود و نیایش در کنار هفت‌سین، به‌جامانده از این آیین است.
شاید آیین شادباش‌نویسی به شوند(دلیل) نو شدن سال و پیدایش دبیره(خط) در این روز باشد.
همچنین آرزوی داشتن سال نیک، باور به بخشش نیک‌روزی از سوی خداوند و چشم‌براهی بازگشت دوباره‌ی کی‌خسرو، انگیزه‌ی نام‌گذاری این روز به "روز امید" بود.
📜📜 درباره‌ی "اسپیدا نوشت" هم چند گمان‌زد داریم. شماری از نویسندگان "اسپیدا نوشت" را در پیوند با شادباش‌نویسی می‌دانند. برخی دیگر با نگر به آیین‌های زمان ساسانیان می‌گویند پادشاهان ساسانی در نوروز آیین‌نامه‌ها و بخشنامه‌های سالانه را روی برگه‌ها و پوست‌هایی می‌نوشتند و مهر می‌کردند که "اسپیدا نوشت" نام داشت. همچنین نوروز در زمان ساسانیان بسیار شکوهمندتر از گذشته برگزار می‌شد.
پارسیان هند و پاکستان این روز را با نام جشن خوردادگان می‌شناسند.
گفتنی است ششم فروردین در گاهشماری سُغدی و خوارزمی آغاز سال نو بود.
#پریسا_امام_وردی
________________
✍🏻✍🏻 پی‌نوشت: افسانه‌ی پیدایش دبیره به دست جمشید این است که پس از آن که وی توانست بنویسد، به مردم مژده داد که روش او خداوند را خشنود کرده و به پاداش آن، از این پس مرگ، سرما، گرما و رشک در میان مردم نخواهد بود. از این رو دستور داد تا گورستان‌ها را ویران کنند. تا اینکه خواهرزاده‌اش بر او چیره شد و این بخشش‌ها از میان مردم رخت بربست.
________________
📚📚 برگرفته از:
۱- نوروز؛ جشن نوزایی آفرینش #علی_بلوکباشی
۲- تاریخ ایران باستان #حسن_پیرنیا
۳- مهره مهر #پوران_فرخزاد
۴- تاریخ نوروز و گاهشماری ایران #عبدالعظیم_رضایی
۵- نوروز خوش آیین #عبدالاحمد_جاوید
________________
#فرهنگ_ایران #فروردینگان #نوروز #اسپیدانوشت #روز_امید #هفدرو #شادباش_نویسی
☀️🌱 @AdabSar
🌱 آشنایی با جشن‌های ایرانی
☀️ آبریزان، شادباش‌نویسی، اسپیدانوشت، روز امید، هفدرو و خوردادگان
جشن‌های هفدرو، شادباش‌نویسی، اسپیدانوشت، روز امید و خوردادگان، جشن‌هایی به‌هم‌پیوسته بودند که در روز ششم فروردین(خوردادروز از فروردین‌ماه) در گاهشمار کهن ایران برگزار می‌شدند.
💧💧 روز خورداد در ماه فروردین، از آن فرشته‌ی خورداد یا نگهبان آب به‌شمار می‌رفت و روزی همراه با شادی و آب‌پاشی بود.
به باور آن‌ها، تن آدمی در زمستان آلوده به خاک و خاکستر شده و این شست‌وشو برای پاک کردن آن است و از سویی نمی‌گذارد که بیماری در هوا بماند.
در داستان دیگری گفته شده که پس از چندی خشکسالی، در این روز ناگهان باران فراوانی بارید، مردم از پریشانی رهیده و شاد شدند و به یکدیگر آب پاشیدند که "جشن آبریزان" نام گرفت. هرچند که این داستان را برای بسیاری از جشن‌ها نیز گفته‌اند.
🌔🌖 به باور ایرانیان باستان، آغاز فروردین نوروز کوچک نام داشت و شش روز پس از آن نوروز بزرگ آغاز می‌شد. بر پایه‌ی بن‌مایه‌های پهلوی، آن‌ها باور داشتند که هفتاد و دو رویداد بزرگ سرگذشت ایران در روز ششم فروردین رخ داده است. برخی از این رویدادها پیدایش "مشی" و "مشیانه"(نخستین مرد و زن روی زمین)، پیدایش گیومرت(کیومرس) از گیاه ریواس، آفرینش گویال(سیاره) مشتری که مایه‌ی نیک‌هنگامی است، زاده‌شدن هوشنگ پادشاه پیشدادی که شهرنشینی و سامان‌مندی شهری از زمان او آغاز شد، پیروزی سام نریمان بر آژی‌دهاک، پیدایی دوباره‌ی شاه کی‌خسرو و دیگر رهایی‌بخش‌ها(که باور داشتند جاودانه است)، آفرینش دبیره(خط) به دست جمشید*، برتخت‌نشستن جمشید، تیراندازی آرش، زاده‌شدن زرتشت و گفت‌وگوی زرتشت با اهورامزدا شماری از این رویدادها بودند. همچنین بر پایه‌ی این باورها خداوند در این روز از آفرینش جهان آسوده شد. از این رو به این روز "هفدرو"، "هفدورو" و "هودرو" می‌گفتند. بر پایه‌ی گمان دیگری که چندان پذیرفته نیست، هفده رویداد در روز ششم فروردین رخ داده است.
@AdabSar
💌💌 با آغاز نوروز بزرگ، ایرانیان آرزوها و خواسته‌های نیک خود را برای دیگران می‌نوشتند و به دست آن‌ها می‌سپردند و به آن "شادباش‌نویسی" می‌گفتند. همچنین در این روز برای سپیدروزی در سال نو نیایش می‌کردند و باور داشتند اهورامزدا در این روز بخت و شادکامی و نیک‌روزی سال نو را میان مردم بخش می‌کند. فرستادن شادباش‌برگ/فرخ‌برگ(کارت تبریک) نوروزی که تا دهه‌ی گذشته نیز در میان ما رواگمند(رایج) بود و نیایش در کنار هفت‌سین، به‌جامانده از این آیین است.
شاید آیین شادباش‌نویسی به شوند(دلیل) نو شدن سال و پیدایش دبیره(خط) در این روز باشد.
همچنین آرزوی داشتن سال نیک، باور به بخشش نیک‌روزی از سوی خداوند و چشم‌براهی بازگشت دوباره‌ی کی‌خسرو، انگیزه‌ی نام‌گذاری این روز به "روز امید" بود.
📜📜 درباره‌ی "اسپیدا نوشت" هم چند گمان‌زد داریم. شماری از نویسندگان "اسپیدا نوشت" را در پیوند با شادباش‌نویسی می‌دانند. برخی دیگر با نگر به آیین‌های زمان ساسانیان می‌گویند پادشاهان ساسانی در نوروز آیین‌نامه‌ها و بخشنامه‌های سالانه را روی برگه‌ها و پوست‌هایی می‌نوشتند و مهر می‌کردند که "اسپیدا نوشت" نام داشت. همچنین نوروز در زمان ساسانیان بسیار شکوهمندتر از گذشته برگزار می‌شد.
پارسیان هند و پاکستان این روز را با نام جشن خوردادگان می‌شناسند.
گفتنی است ششم فروردین در گاهشماری سُغدی و خوارزمی آغاز سال نو بود.
#پریسا_امام_وردی
________________
✍🏻✍🏻 پی‌نوشت: افسانه‌ی پیدایش دبیره به دست جمشید این است که پس از آن که وی توانست بنویسد، به مردم مژده داد که روش او خداوند را خشنود کرده و به پاداش آن، از این پس مرگ، سرما، گرما و رشک در میان مردم نخواهد بود. از این رو دستور داد تا گورستان‌ها را ویران کنند. تا اینکه خواهرزاده‌اش بر او چیره شد و این بخشش‌ها از میان مردم رخت بربست.
________________
📚📚 برگرفته از:
۱- نوروز؛ جشن نوزایی آفرینش #علی_بلوکباشی
۲- تاریخ ایران باستان #حسن_پیرنیا
۳- مهره مهر #پوران_فرخزاد
۴- تاریخ نوروز و گاهشماری ایران #عبدالعظیم_رضایی
۵- نوروز خوش آیین #عبدالاحمد_جاوید
________________
#فرهنگ_ایران #فروردینگان #نوروز #اسپیدانوشت #روز_امید #هفدرو #شادباش_نویسی
☀️🌱 @AdabSar
🍃🌱 @AdabSar
☔️ آشنایی با جشن‌های ایرانی
☔️ جشن آبانگاه
«...اینک آب‌ها را می‌ستاییم، آب‌های فروچکیده و گردآمده و روان‌شده و خوب‌کُنشِ اهورایی را...»
برگرفته از نسک یسنا
☄️☄️ ایران در گذشته سرزمینی بود که بیشترین جشن‌ها را داشت. برای ایرانیان باستان آب و آتش آخشیج‌های سپند(عناصر مقدس) بودند و ایرانیان برای پاک‌نگه‌داشتن و بهره‌برداری درست از آب می‌کوشیدند. در گاهشماری کهن ایران روز و ماه آبان به نام آب و فرشته‌ی آب، آناهیتا است. ازاین‌رو دهمین روز هر ماه و هشتیمن ماه سال که دومین ماه پاییز و آغاز بارندگی‌هاست آبان نامیده شد.
جشن آبانگاه در آبان‌روز از فروردین‌ماه برابر با دهم فروردین برگزار و ازآن‌رو گرامی داشته می‌شد که نخستین آبان‌روز سال بود. جشن آبانگاه در فروردین و جشن آبانگان در آبان‌ماه ریشه، انگیزه و آیین‌های همسانی دارند و جشنی در پاسداشت آب و آناهیتا، ایزدبانوی آب‌ها بودند. از آیین‌های این روز نیایش برای داشتن سالی پرباران و آب‌پاشی و شادی در کنار آب‌ها بود. هنوز هم در باور ایرانیان آب روشنایی است، پشت سرِ راهی(مسافر) آب می‌پاشند و آب ناخواسته را به‌کاهمی(مراد) می‌دانند. به باور مردمان کهن چنانچه در این روز باران می‌بارید جشن آبانگاه از آن مردان بود و مردان به آب‌تنی می‌رفتند و اگر باران نمی‌بارید آبانگاه زنان بود و زنان آب‌تنی می‌کردند و این کار را دارای شگون می‌دانستند.
☄️☄️ آناهیتا ایزدبانوی بسیار برجستهای در ایران کهن بود و جایگاه ویژه‌ای در آیین‌های ایرانی داشت. پیشینه‌ی ستایش او به زمانی بسیار پیش از پیدایش کیش زرتشتی می‌رسد.
در نسک یشت‌ها او زنی جوان، خوش‌اندام، بلندبالا، زیباچهره، با بازوان سپید و اندامی برازنده، به گوهر آراسته، با گردنبندی زرین بر گردن، گوشواری چهارگوش در گوش، تاگی(تاجی) با سَد(صد) ستاره‌ی هشت‌گوش بر سر، پاپوش‌هایی درخشان در پا، با بالاپوشی زرین و پرچینی از پوست سگ آبی است. اَناهید یا آناهیتا گردونه‌ای دارد با چهار اسب سپید و اسب‌های گردونه‌ی او ابر، باران، برف و تگرگ هستند.
او در بلندترین جای آسمان است و بر کرانه‌ی هر دریاچه‌ای خانه‌ای آراسته که سَد پنجره‌ی درخشان و هزار ستون خوش‌تراش دارد. او از فراز ابرهای آسمان به فرمان اهورامزدا باران و برف و تگرگ را فرومی‌باراند.
☄️☄️ نیایشگاه‌های آناهیتا در کنار رودها برپا می‌شد و مسیتگاه(زیارتگاه)هایی که امروز با نام‌های دختر و بی‌بی شناخته می‌شوند، در کنار آن‌ها آبی روان است و می‌توانند بجامانده از باورهای کهن ایرانی یا نیایشگاه‌های آناهید باشند.
برخی هتا(حتی) خوان پَتیست(نذری) با نام بی‌بی(همچون بی‌بی سه‌شنبه) را بازمانده‌ی آیین‌های نیایش آناهیتا می‌دانند.
📱 برای آشنایی با "آبانگان" به این پیوند بنگرید:
T.me/AdabSar/8874
✍️ #پریسا_امام_وردی
___________________________
📚 برداشت آزاد از:
1- برهان قاطع #محمدحسین_خلف_تبریزی
2- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی
3- راهنمای زمان جشن‌ها و گردهمایی ملی ایرانیان #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
#فروردینگان #جشن_آبانگاه #آبانگاه #جشن_های_ایرانی
🍃🌱 @AdabSar
☔️ آشنایی با جشن‌های ایرانی
☔️ جشن آبانگاه
«...اینک آب‌ها را می‌ستاییم، آب‌های فروچکیده و گردآمده و روان‌شده و خوب‌کُنشِ اهورایی را...»
برگرفته از نسک یسنا
☄️☄️ ایران در گذشته سرزمینی بود که بیشترین جشن‌ها را داشت. برای ایرانیان باستان آب و آتش آخشیج‌های سپند(عناصر مقدس) بودند و ایرانیان برای پاک‌نگه‌داشتن و بهره‌برداری درست از آب می‌کوشیدند. در گاهشماری کهن ایران روز و ماه آبان به نام آب و فرشته‌ی آب، آناهیتا است. ازاین‌رو دهمین روز هر ماه و هشتیمن ماه سال که دومین ماه پاییز و آغاز بارندگی‌هاست آبان نامیده شد.
جشن آبانگاه در آبان‌روز از فروردین‌ماه برابر با دهم فروردین برگزار و ازآن‌رو گرامی داشته می‌شد که نخستین آبان‌روز سال بود. جشن آبانگاه در فروردین و جشن آبانگان در آبان‌ماه ریشه، انگیزه و آیین‌های همسانی دارند و جشنی در پاسداشت آب و آناهیتا، ایزدبانوی آب‌ها بودند. از آیین‌های این روز نیایش برای داشتن سالی پرباران و آب‌پاشی و شادی در کنار آب‌ها بود. هنوز هم در باور ایرانیان آب روشنایی است، پشت سرِ راهی(مسافر) آب می‌پاشند و آب ناخواسته را به‌کاهمی(مراد) می‌دانند. به باور مردمان کهن چنانچه در این روز باران می‌بارید جشن آبانگاه از آن مردان بود و مردان به آب‌تنی می‌رفتند و اگر باران نمی‌بارید آبانگاه زنان بود و زنان آب‌تنی می‌کردند و این کار را دارای شگون می‌دانستند.
☄️☄️ آناهیتا ایزدبانوی بسیار برجستهای در ایران کهن بود و جایگاه ویژه‌ای در آیین‌های ایرانی داشت. پیشینه‌ی ستایش او به زمانی بسیار پیش از پیدایش کیش زرتشتی می‌رسد.
در نسک یشت‌ها او زنی جوان، خوش‌اندام، بلندبالا، زیباچهره، با بازوان سپید و اندامی برازنده، به گوهر آراسته، با گردنبندی زرین بر گردن، گوشواری چهارگوش در گوش، تاگی(تاجی) با سَد(صد) ستاره‌ی هشت‌گوش بر سر، پاپوش‌هایی درخشان در پا، با بالاپوشی زرین و پرچینی از پوست سگ آبی است. اَناهید یا آناهیتا گردونه‌ای دارد با چهار اسب سپید و اسب‌های گردونه‌ی او ابر، باران، برف و تگرگ هستند.
او در بلندترین جای آسمان است و بر کرانه‌ی هر دریاچه‌ای خانه‌ای آراسته که سَد پنجره‌ی درخشان و هزار ستون خوش‌تراش دارد. او از فراز ابرهای آسمان به فرمان اهورامزدا باران و برف و تگرگ را فرومی‌باراند.
☄️☄️ نیایشگاه‌های آناهیتا در کنار رودها برپا می‌شد و مسیتگاه(زیارتگاه)هایی که امروز با نام‌های دختر و بی‌بی شناخته می‌شوند، در کنار آن‌ها آبی روان است و می‌توانند بجامانده از باورهای کهن ایرانی یا نیایشگاه‌های آناهید باشند.
برخی هتا(حتی) خوان پَتیست(نذری) با نام بی‌بی(همچون بی‌بی سه‌شنبه) را بازمانده‌ی آیین‌های نیایش آناهیتا می‌دانند.
📱 برای آشنایی با "آبانگان" به این پیوند بنگرید:
T.me/AdabSar/8874
✍️ #پریسا_امام_وردی
___________________________
📚 برداشت آزاد از:
1- برهان قاطع #محمدحسین_خلف_تبریزی
2- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی
3- راهنمای زمان جشن‌ها و گردهمایی ملی ایرانیان #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
#فروردینگان #جشن_آبانگاه #آبانگاه #جشن_های_ایرانی
🍃🌱 @AdabSar
Forwarded from ادبسار
🌠🌠 @AdabSar
ز گیتی برآمد سراسر خروش
به آذربد این جشن روز سروش!
#شاهنامه #فردوسی
🐓 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🐓 جشن سروشگان
💫 "سروش" یکی از ایزدان بزرگ و باستانی ایرانیان، نگهبان سامان‌مندی(نظم) و نگهبان پیمان‌ها بود. جشن "سروشگان" در سروش‌روز از فروردین‌ماه، برابر با هفدهم فروردین در گاهشمار باستانی ایران برگزار می‌شد. هفدهم هر ماه در ایران باستان "سروش‌روز" نام داشت که در نخستین سروش‌روز سال جشن "سروشگان" یا "هفده‌روز" برگزار می‌شد.
💫 "سروش" از ریشه "سرُو" است که در اوستا "سِرااوشا" به چم "فرمانبرداری" و در پارسی میانه مانوی "سرُوشُو" به چم "شنیدن" آمده است.
بر پایه‌ی باورهای کهن، به‌ویژه در باورهای زرتشتی، سروش ایزدی نخستین کسی است که نیایش را به مردم آموخت. او پیش از سر زدن آفتاب بانگ زده و مردم را برای نیایش پروردگار فرا می‌خواند.
ایرانیان در این روز به نیایشگاه‌ها می‌رفتند.
💫 بر پایه‌ی افسانه‌ها، ایزد سروش بر بلندای البرز کاخی دارد با یک‌هزار ستون که به خودی خود روشن و ستاره‌نشان است. گردونه‌ی او را در آسمان، چهار اسب نر درخشان و تیزرو با سم‌های زرین می‌رانند. هیچ جانداری نمی‌تواند از او پیشی بگیرد و بدین‌گونه است که او دشمنان خود را در هر کجا که باشند، دستگیر می‌کند.
"سروش" همیشه بیدار است و از آفریدگان مزدا پاسبانی می‌کند و برای این کار هر روز و هر شب، سه بار به دور زمین می‌گردد. نماد مادی سروش "خروس" است که با بانگ بامدادی خود مردم را بیدار می‌کند. از این‌رو "خروس" به‌ویژه خروس سپیدرنگ، ارزش والایی برای ایرانیان داشت.
💫 "سروش" دارای ویژگی‌هایی چون بازوی پرتوان، چالاکی، شهریاری بر جهان است. او دارای جنگ‌افزار سخت و ابزار مینوی است. ابزار مینوی پیکری آمیخته با سخنان سپند(مقدس)، اندیشه‌ی والا، خوش‌سخنی، نگهبانی آفریدگان، پاسبانی سرار گیتی و پناه دادن به بینوایان است.
"سروش" نخستین ایزدی است که زبان به ستایش خداوند گشود.
"ایزد سروش" بر آن است تا نیروهای اهریمنی چون خشم، مستی، بوشاسپ یا خواب و تنبلی و به‌ویژه "دروغ" را از میان ببرد.
سروش نابودکننده‌ی دیو آز و خشم است و به همراه مهر و رشن (دو ایزد باستانی ایرانیان)، کردار مردم را سنجیده و به نیکوکاران پاداش و به بدکاران سزا می‌دهد. او پیک اهورامزدا و فرمانروای خورآسان تا خوربران(شرق تا غرب) جهان است.
💫 در شاهنامه‌ی فردوسی، سروش نخستین باشنده‌ی(موجود) فرازمینی در جهان است.
در داستان‌های شاهنامه، او بر کیومرس، فریدون، سام، گودرز و خسروپرویز نمایان می‌شود و آن‌ها را از بدخواهی‌ها آگاه کرده و یاری‌شان می‌کند.
در سروده‌های #حافظ نیز، "سروش" همان "روح‌القدس" است.
چه گویمت که به میخانه دوش مست و خراب
سروش عالم غیبم چه مژده‌ها داده است!
_________________
📚 برگرفته از:
۱- فرهنگ نام‌های شاهنامه #منصور_رستگارفسایی
۲- بندهش #مهرداد_بهار
۳- اوستا #جلیل_دوستخواه
۴- راهنمای زمان جشن‌ها و گردهمایی‌های ملی #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
۵- التفهیم #ابوریحان_بیرونی
_________________
#فرهنگ_ایران #سروش #سروشگان #فروردینگان
🌠🌠 @AdabSar
ز گیتی برآمد سراسر خروش
به آذربد این جشن روز سروش!
#شاهنامه #فردوسی
🐓 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🐓 جشن سروشگان
💫 "سروش" یکی از ایزدان بزرگ و باستانی ایرانیان، نگهبان سامان‌مندی(نظم) و نگهبان پیمان‌ها بود. جشن "سروشگان" در سروش‌روز از فروردین‌ماه، برابر با هفدهم فروردین در گاهشمار باستانی ایران برگزار می‌شد. هفدهم هر ماه در ایران باستان "سروش‌روز" نام داشت که در نخستین سروش‌روز سال جشن "سروشگان" یا "هفده‌روز" برگزار می‌شد.
💫 "سروش" از ریشه "سرُو" است که در اوستا "سِرااوشا" به چم "فرمانبرداری" و در پارسی میانه مانوی "سرُوشُو" به چم "شنیدن" آمده است.
بر پایه‌ی باورهای کهن، به‌ویژه در باورهای زرتشتی، سروش ایزدی نخستین کسی است که نیایش را به مردم آموخت. او پیش از سر زدن آفتاب بانگ زده و مردم را برای نیایش پروردگار فرا می‌خواند.
ایرانیان در این روز به نیایشگاه‌ها می‌رفتند.
💫 بر پایه‌ی افسانه‌ها، ایزد سروش بر بلندای البرز کاخی دارد با یک‌هزار ستون که به خودی خود روشن و ستاره‌نشان است. گردونه‌ی او را در آسمان، چهار اسب نر درخشان و تیزرو با سم‌های زرین می‌رانند. هیچ جانداری نمی‌تواند از او پیشی بگیرد و بدین‌گونه است که او دشمنان خود را در هر کجا که باشند، دستگیر می‌کند.
"سروش" همیشه بیدار است و از آفریدگان مزدا پاسبانی می‌کند و برای این کار هر روز و هر شب، سه بار به دور زمین می‌گردد. نماد مادی سروش "خروس" است که با بانگ بامدادی خود مردم را بیدار می‌کند. از این‌رو "خروس" به‌ویژه خروس سپیدرنگ، ارزش والایی برای ایرانیان داشت.
💫 "سروش" دارای ویژگی‌هایی چون بازوی پرتوان، چالاکی، شهریاری بر جهان است. او دارای جنگ‌افزار سخت و ابزار مینوی است. ابزار مینوی پیکری آمیخته با سخنان سپند(مقدس)، اندیشه‌ی والا، خوش‌سخنی، نگهبانی آفریدگان، پاسبانی سرار گیتی و پناه دادن به بینوایان است.
"سروش" نخستین ایزدی است که زبان به ستایش خداوند گشود.
"ایزد سروش" بر آن است تا نیروهای اهریمنی چون خشم، مستی، بوشاسپ یا خواب و تنبلی و به‌ویژه "دروغ" را از میان ببرد.
سروش نابودکننده‌ی دیو آز و خشم است و به همراه مهر و رشن (دو ایزد باستانی ایرانیان)، کردار مردم را سنجیده و به نیکوکاران پاداش و به بدکاران سزا می‌دهد. او پیک اهورامزدا و فرمانروای خورآسان تا خوربران(شرق تا غرب) جهان است.
💫 در شاهنامه‌ی فردوسی، سروش نخستین باشنده‌ی(موجود) فرازمینی در جهان است.
در داستان‌های شاهنامه، او بر کیومرس، فریدون، سام، گودرز و خسروپرویز نمایان می‌شود و آن‌ها را از بدخواهی‌ها آگاه کرده و یاری‌شان می‌کند.
در سروده‌های #حافظ نیز، "سروش" همان "روح‌القدس" است.
چه گویمت که به میخانه دوش مست و خراب
سروش عالم غیبم چه مژده‌ها داده است!
_________________
📚 برگرفته از:
۱- فرهنگ نام‌های شاهنامه #منصور_رستگارفسایی
۲- بندهش #مهرداد_بهار
۳- اوستا #جلیل_دوستخواه
۴- راهنمای زمان جشن‌ها و گردهمایی‌های ملی #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
۵- التفهیم #ابوریحان_بیرونی
_________________
#فرهنگ_ایران #سروش #سروشگان #فروردینگان
🌠🌠 @AdabSar
🌬🌾🍃 @AdabSar
⛱ آشنایی با جشن‌های ایرانی
⛱ جشن فروردینگان یا فرودگ
در ایران باستان و آیین مزدیسنی زمانی که روز و ماه هم‌نام می‌شدند آن روز را جشن می‌گرفتند و هریک از جشن‌ها به بهانه‌ای برگزار می‌شد.
🍃🍃 نخستین جشن ماهانه(در کنار جشن‌های پرشمار هرماه) در فروردین‌روز از فروردین‌ماه برابر با نوزدهم فروردین در ایران باستان برگزار می‌شد.
🌾🌾 «فرودگ» جشن درگذشتگان و باورمندی به مانایی راستی و درستی است.
در فروردینگان ایرانیان برای روان پاک درگذشتگان خود آفرینگان‌خوانی و نیایش می‌کردند. اکنون زرتشتیان همچنان بر این آیین استوارند.
ایرانیان همواره مردمی شادخو بودند و از اندوه و سوگواری دوری می‌کردند و از این‌رو فرودگ نیز به‌گونه‌ی جشن برگزار می‌شد.
☘️☘️ فروردین به چَم(معنی) فَرَوَهَرها و ماهِ فروردین ماهِ فروهرها است. فروردینگان نیز جشن ارج نهادن به فروهرها و روان پاک درگذشتگان بود.
بر پایه‌ی باور ایرانیان باستان آدم از پنج بخش ساخته شده است:
روان، جان، فَرَوَشی(خودِ آسمانی)، فرجاد(وجدان) و تن.
فروهر یا فرَوَشی بخشی از بود(وجود) مینوی انسان است که روان نگهبان اوست. روان پس از مرگ به فرَوَشی خود می‌پیوندد.
در باورهای ایرانیان فروهرها یکسره راستی و پاکی‌اند، از یاوران نیروهای اهورایی بشمار می‌آیند و اهورامزدا را در نبرد با اهریمن یاری می‌کنند.
🌱🌱 آنان باور داشتند که در سختی‌ها، ناخوشی‌ها، بیم و هراس باید از فروهرهای نیکان یاد کرد و یاری خواست. همچنین فروهر هر یک از نامداران برای زدایش گزند ویژه‌ای خوانده می‌شود. برای نمونه فروهر جمشید برای زدایش تهی‌دستی و خشکسالی، فروهر فریدون برای زدایش ناخوشی و فروهر گرشاسب برای رویارویی با دشمن و دزد است. فَرَوَشی‌ها خویشکاری(وظیفه) پخش آب را بر دوش دارند. همچنین در نبرد تیشتر(ایزد باران) با دیو اپوش یا دیو خشکسالی یاری‌رسان تیشتر هستند. فروهرها از پیکر گرشاسب نیز که تا هزاره اوشیدرماه در بیهوشی به سر می برد نگهبانی می‌کنند.
ریشه‌ی باور به فَرَوَشی پیش‌زرتشتی و وابسته به زمان آریایی‌ها است.
goo.gl/do74Va
🍀🍀 جشن‌های «فروردینگان» در ماه فروردین و «فروردگان» در واپسین روزهای اسپند(اسفند) هر دو برای فروهر پاک درگذشتگان برگزار می‌شد. «ابوریحان بیرونی» هر دو جشن را به یک نام(فروردینگان) خوانده است. برای آشنایی با جشن فروردگان در اسپندماه به این پیوند بنگرید:
t.me/AdabSar/10363
✍🏻 #پریسا_امام_وردی
_________
📚 برگرفته از:
۱- گاهشماری و جشن‌های ایران‌باستان #هاشم_رضی
۲- بدانیم و سربلند باشیم #منوچهر_منوچهرپور
۳- مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان #اردشیر_آذرگشسب
_________
#جشن_های_ایرانی #فروردینگان
@AdabSar
🌬🌾🍃🍂
⛱ آشنایی با جشن‌های ایرانی
⛱ جشن فروردینگان یا فرودگ
در ایران باستان و آیین مزدیسنی زمانی که روز و ماه هم‌نام می‌شدند آن روز را جشن می‌گرفتند و هریک از جشن‌ها به بهانه‌ای برگزار می‌شد.
🍃🍃 نخستین جشن ماهانه(در کنار جشن‌های پرشمار هرماه) در فروردین‌روز از فروردین‌ماه برابر با نوزدهم فروردین در ایران باستان برگزار می‌شد.
🌾🌾 «فرودگ» جشن درگذشتگان و باورمندی به مانایی راستی و درستی است.
در فروردینگان ایرانیان برای روان پاک درگذشتگان خود آفرینگان‌خوانی و نیایش می‌کردند. اکنون زرتشتیان همچنان بر این آیین استوارند.
ایرانیان همواره مردمی شادخو بودند و از اندوه و سوگواری دوری می‌کردند و از این‌رو فرودگ نیز به‌گونه‌ی جشن برگزار می‌شد.
☘️☘️ فروردین به چَم(معنی) فَرَوَهَرها و ماهِ فروردین ماهِ فروهرها است. فروردینگان نیز جشن ارج نهادن به فروهرها و روان پاک درگذشتگان بود.
بر پایه‌ی باور ایرانیان باستان آدم از پنج بخش ساخته شده است:
روان، جان، فَرَوَشی(خودِ آسمانی)، فرجاد(وجدان) و تن.
فروهر یا فرَوَشی بخشی از بود(وجود) مینوی انسان است که روان نگهبان اوست. روان پس از مرگ به فرَوَشی خود می‌پیوندد.
در باورهای ایرانیان فروهرها یکسره راستی و پاکی‌اند، از یاوران نیروهای اهورایی بشمار می‌آیند و اهورامزدا را در نبرد با اهریمن یاری می‌کنند.
🌱🌱 آنان باور داشتند که در سختی‌ها، ناخوشی‌ها، بیم و هراس باید از فروهرهای نیکان یاد کرد و یاری خواست. همچنین فروهر هر یک از نامداران برای زدایش گزند ویژه‌ای خوانده می‌شود. برای نمونه فروهر جمشید برای زدایش تهی‌دستی و خشکسالی، فروهر فریدون برای زدایش ناخوشی و فروهر گرشاسب برای رویارویی با دشمن و دزد است. فَرَوَشی‌ها خویشکاری(وظیفه) پخش آب را بر دوش دارند. همچنین در نبرد تیشتر(ایزد باران) با دیو اپوش یا دیو خشکسالی یاری‌رسان تیشتر هستند. فروهرها از پیکر گرشاسب نیز که تا هزاره اوشیدرماه در بیهوشی به سر می برد نگهبانی می‌کنند.
ریشه‌ی باور به فَرَوَشی پیش‌زرتشتی و وابسته به زمان آریایی‌ها است.
goo.gl/do74Va
🍀🍀 جشن‌های «فروردینگان» در ماه فروردین و «فروردگان» در واپسین روزهای اسپند(اسفند) هر دو برای فروهر پاک درگذشتگان برگزار می‌شد. «ابوریحان بیرونی» هر دو جشن را به یک نام(فروردینگان) خوانده است. برای آشنایی با جشن فروردگان در اسپندماه به این پیوند بنگرید:
t.me/AdabSar/10363
✍🏻 #پریسا_امام_وردی
_________
📚 برگرفته از:
۱- گاهشماری و جشن‌های ایران‌باستان #هاشم_رضی
۲- بدانیم و سربلند باشیم #منوچهر_منوچهرپور
۳- مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان #اردشیر_آذرگشسب
_________
#جشن_های_ایرانی #فروردینگان
@AdabSar
🌬🌾🍃🍂
☀️🌱 @AdabSar
سال نو آمد، سپاس ای جاودان
جان ما آسوده دار و شادمان؛
هم خـِرَد افزای و هم مهر و توان
روز نو، امـّید نو بر دل نشان!
☀️ آشنایی با جشن‌های ایرانی
🌱 بخش‌بندی جشن‌های نوروزی
🌱☀️ جشن نوروز، جشن نوگشت سال و جشن آفرینش است. نوروز در ایران بزرگ‌ترین و باشکوه‌ترین جشن سال شمرده می‌شد که با جشن‌هایی در روزهای پایانی اسپندماه و برافروختن آتش به پیشواز آن می‌رفتند و با سیزده‌به‌در با آن بدرود می‌گفتند؛ هرچند که سیزده‌به‌در پایان‌بخش جشن‌های نوروز نبود.
در ایران باستان جشن‌های نوروز چندین بخش داشت.
🌱☀️ بر پایه‌ی شناخته‌شده‌ترین بخش‌بندی، روز نخست فروردین(اورمزد روز)، آغاز نوروز کوچک بود و ایرانیان تا روز سوم به دید و بازدید با خویشاوندان، بزرگان خانواده و شادباش‌گویی می‌پرداختند.
🌱☀️ روز سوم تا ششم نوروز، زمان برگزاری دید و بازدیدها و جشن‌های همگانی و گروهی بود. به این سه روز "جشن ریپتون" می‌گفتند. در ایران باستان "ایزد ریپتون" نگهبان گرمای نیمه‌ی روز بود و جشن ریپتون برای شادمانی بازگشت او برگزار می‌شد. "ریپتون" به چم نیمروز و روشنایی و گرمای نیمه‌ی روز است. زرتشتیان باستان، جشن ریپتون را هم‌زمان با اورمزد روز(آغاز نوروز) برگزار می‌کردند.
🌱☀️ از ششم تا نهم فروردین بزرگ‌ترین جشن‌های نوروزی برگزار می‌شدند. ششم این ماه، جشن بزرگ خوردادگان و آغاز نوروز بزرگ بود. به روز ششم فروردین، روز امید نیز گفته می‌شد که در آن روز ایزد یکتا سپیدبختی، نیک‌روزی و فراوانی سال نو را به مردم پیشکش می‌کرد. جشن‌های شادباش‌نویسی در این سه روز برگزار می‌شد. همچنین ششم فروردین زادروز نمادین زرتشت، پیامبر ایرانی است.
🌱☀️ روزهای نهم تا دوازدهم فروردین، زمان دیدارهای همگانی پادشاهان با مردم، گوش سپردن به نیازهای آنان و برآوردن خواسته‌ها بود.
این زمان‌بندی در زمان هخامنشیان به گونه‌ی دیگری بود. پادشاهان هخامنشی شش روز نخست نوروز را در کنار مردم بودند و پس از آن به نزدیکان خود رسیدگی می‌کردند. به‌ویژه که جشن آغاز نوروز را نیز همگانی و در تخت‌جمشید برگزار می‌کردند.
🌱☀️ سیزدهم تا نوزدهم نوروز، زمان گردش در باغ‌ها، بوستان‌ها، بهره‌بردن از زیبایی‌های زیست‌بوم و پایکوبی بود. شادمانی و پایکوبی(رقص) در گردشگاه‌ها در روز سیزده‌به‌در به‌جا مانده از این آیین است.
🌱☀️ روزهای نوزدهم تا بیست‌ویکم نیز جشن فروردینگان برای شادی روان درگذشتگان برگزار می‌شد.
🌱☀️ جشن‌های نخستین شنبه و نخستین چهارشنبه‌ی سال(که هر دو جشن گردشگاه و همچون سیزده‌به‌در بود)، جشن آبانگاه(در روز دهم فروردین و برای بارش باران)، جشن سروشگان در روز هفدهم فروردین و نیایش شاه ورهرام در بیستم این ماه، از دیگر جشن‌های فروردین و در پیوند با نوروز بودند. زرتشتیان نیز از گذشته تاکنون جشن‌های دینی ویژه همچون نیایش پیر هریشت و جشن هیرومبا را در روزهای هفتم تا یازدهم برگزار می‌کنند.
✍🏼 #پریسا_امام_وردیلو
________________
📚 برگرفته از:
۱- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی
۲- آیین‌ها و جشن‌های کهن در ایران امروز #محمود_روح_الامینی
۳- نوشتارهای پژوهشی #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
۴- آثارالباقیه و التفهیم #ابوریحان_بیرونی
________________
#جشن_های_ایرانی #فروردینگان #نوروز #ریپتون
☀️🌱 @AdabSar
سال نو آمد، سپاس ای جاودان
جان ما آسوده دار و شادمان؛
هم خـِرَد افزای و هم مهر و توان
روز نو، امـّید نو بر دل نشان!
☀️ آشنایی با جشن‌های ایرانی
🌱 بخش‌بندی جشن‌های نوروزی
🌱☀️ جشن نوروز، جشن نوگشت سال و جشن آفرینش است. نوروز در ایران بزرگ‌ترین و باشکوه‌ترین جشن سال شمرده می‌شد که با جشن‌هایی در روزهای پایانی اسپندماه و برافروختن آتش به پیشواز آن می‌رفتند و با سیزده‌به‌در با آن بدرود می‌گفتند؛ هرچند که سیزده‌به‌در پایان‌بخش جشن‌های نوروز نبود.
در ایران باستان جشن‌های نوروز چندین بخش داشت.
🌱☀️ بر پایه‌ی شناخته‌شده‌ترین بخش‌بندی، روز نخست فروردین(اورمزد روز)، آغاز نوروز کوچک بود و ایرانیان تا روز سوم به دید و بازدید با خویشاوندان، بزرگان خانواده و شادباش‌گویی می‌پرداختند.
🌱☀️ روز سوم تا ششم نوروز، زمان برگزاری دید و بازدیدها و جشن‌های همگانی و گروهی بود. به این سه روز "جشن ریپتون" می‌گفتند. در ایران باستان "ایزد ریپتون" نگهبان گرمای نیمه‌ی روز بود و جشن ریپتون برای شادمانی بازگشت او برگزار می‌شد. "ریپتون" به چم نیمروز و روشنایی و گرمای نیمه‌ی روز است. زرتشتیان باستان، جشن ریپتون را هم‌زمان با اورمزد روز(آغاز نوروز) برگزار می‌کردند.
🌱☀️ از ششم تا نهم فروردین بزرگ‌ترین جشن‌های نوروزی برگزار می‌شدند. ششم این ماه، جشن بزرگ خوردادگان و آغاز نوروز بزرگ بود. به روز ششم فروردین، روز امید نیز گفته می‌شد که در آن روز ایزد یکتا سپیدبختی، نیک‌روزی و فراوانی سال نو را به مردم پیشکش می‌کرد. جشن‌های شادباش‌نویسی در این سه روز برگزار می‌شد. همچنین ششم فروردین زادروز نمادین زرتشت، پیامبر ایرانی است.
🌱☀️ روزهای نهم تا دوازدهم فروردین، زمان دیدارهای همگانی پادشاهان با مردم، گوش سپردن به نیازهای آنان و برآوردن خواسته‌ها بود.
این زمان‌بندی در زمان هخامنشیان به گونه‌ی دیگری بود. پادشاهان هخامنشی شش روز نخست نوروز را در کنار مردم بودند و پس از آن به نزدیکان خود رسیدگی می‌کردند. به‌ویژه که جشن آغاز نوروز را نیز همگانی و در تخت‌جمشید برگزار می‌کردند.
🌱☀️ سیزدهم تا نوزدهم نوروز، زمان گردش در باغ‌ها، بوستان‌ها، بهره‌بردن از زیبایی‌های زیست‌بوم و پایکوبی بود. شادمانی و پایکوبی(رقص) در گردشگاه‌ها در روز سیزده‌به‌در به‌جا مانده از این آیین است.
🌱☀️ روزهای نوزدهم تا بیست‌ویکم نیز جشن فروردینگان برای شادی روان درگذشتگان برگزار می‌شد.
🌱☀️ جشن‌های نخستین شنبه و نخستین چهارشنبه‌ی سال(که هر دو جشن گردشگاه و همچون سیزده‌به‌در بود)، جشن آبانگاه(در روز دهم فروردین و برای بارش باران)، جشن سروشگان در روز هفدهم فروردین و نیایش شاه ورهرام در بیستم این ماه، از دیگر جشن‌های فروردین و در پیوند با نوروز بودند. زرتشتیان نیز از گذشته تاکنون جشن‌های دینی ویژه همچون نیایش پیر هریشت و جشن هیرومبا را در روزهای هفتم تا یازدهم برگزار می‌کنند.
✍🏼 #پریسا_امام_وردیلو
________________
📚 برگرفته از:
۱- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی
۲- آیین‌ها و جشن‌های کهن در ایران امروز #محمود_روح_الامینی
۳- نوشتارهای پژوهشی #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
۴- آثارالباقیه و التفهیم #ابوریحان_بیرونی
________________
#جشن_های_ایرانی #فروردینگان #نوروز #ریپتون
☀️🌱 @AdabSar
☀️🌱 @AdabSar
☀️آشنایی با جشن‌های ایرانی
🌱شنبه‌گردش و نخستین چهارشنبه‌ی سال
🍃🍃 آنچه درباره‌ی جشن‌ها باید بدانیم این است که ایران، سرزمین بسیار پهناوری بود و رسانه‌ای برای همسان‌سازی مردم نبود و چه‌بسا برخی جشن‌ها در هر گوشه از کشور به روشی برگزار می‌شد. هرچند که در جشن‌های بزرگ، بسیاری از آیین‌ها در سرتاسر کشور همانند بودند.
🍃🍃 بی‌گمان جشن‌های نخستین شنبه و چهارشنبه‌ی سال در ایران پس از پیدایش هفته در گاهشماری(تقویم) آغاز شده است. این جشن‌ها همچون سیزده‌به‌در، همراه با خانواده در دشت‌ها و باغ‌ها و در دل نوروز برگزار می‌شد. در این جشن‌ها آش می‌پختند، پایکوبی می‌کردند و جایگاه آب را در زندگی گرامی می‌داشتند. روز نخست هفته نماد آغاز کوشش و روز پنجم هفته یا چهارشنبه، روزی همایون و ارجمند در ایران بود. آنچه ما درباره‌ی این دو جشن می‌دانیم، بر پایه‌ی نوشته‌های پراکنده است.
🍃🍃 "شنبه‌گردش"
اکنون نخستین شنبه سال در بسیاری از شهرهای کشور به نام "شنبه‌گردش" شناخته شده است. "شنبه‌گردش"، بهانه‌ای برای بهره‌گیری از آب‌وهوای خوش بهاری است ولی درباره‌ی پیشینه و پیدایش آن هیچ نمی‌دانیم.
این جشن به‌ویژه در نیمروز(جنوب) خراسان، نایین و چهارمحال‌وبختیاری همچنان پایدار است و گمان می‌رود که بیش از ۴۰۰سال پیشینه دارد. مردم در این روز از رفتن به خانه خویشان پرهیز می‌کنند و یکی از راین(دلیل)های برگزاری آن، زورآزمایی پهلوانان و نمایش زور و توان آن‌ها است. این زورآزمایی هنوز در سیزده‌به‌در امروزی دیده می‌شود و در استان‌های خورآیی(شرقی) و برخی شهرهای افغانستان پررنگ‌تر است که گمان می‌رود ریشه در فرهنگ پهلوانی سرزمین سیستان داشته باشد.
همچنین می‌گویند که "شنبه‌گردش" به‌جا مانده از "جشن شکار" است که در روزگاران کهن فرمانروایان بدان می‌پرداختند ولی درباره درستی این گمان نمی‌توان به روشنی داوری کرد.
در شهرکرد برای پخت آش، سبزی‌های تازه را می‌چینند و آش مچه و آش شنگ می‌پزند. آش شنبه‌گردش در شهر انار کرمان، آش "شنبه‌سال" نام دارد.
🍃🍃 "نخستین چهارشنبه سال"
جشن نخستین چهارشنبه سال در آذربادگان(آذربایجان) "چهارشنبه‌سو" یا "چهارشنبه‌آب" نام دارد و جشنی نمادین برای آب شدن یخ رودخانه‌ها و روان شدن آن‌ها است. دومین چهارشنبه سال "چهارشنبه آتش" و زمان گرم شدن زمین و آمادگی برای کشت، سومین چهارشنبه سال "چهارشنبه باد" و جشن وزیدن باد و بیدار کردن خاک و درختان بود. چهارمین چهارشنبه هم "چهارشنبه خاک" بود که خاک آماده کشت می‌شد و کشاورزی را آغاز می‌کردند. اکنون جشن‌های چهارگانه‌ی چهارشنبه در کشور آذربادگان در اسپندماه برگزار می‌شود.
🍃🍃 درباره‌ی نخستین شیوه‌ی برگزاری جشن نخستین چهارشنبه‌ی فروردین آگاهی نداریم. اکنون در مهاباد و روستاهای پیرامون آن، در نخستین چهارشنبه سال جشن میرنوروزی برگزار می‌شود. در این روز مردم از میان خود یک تن را برمی‌گزینند و نام "میر نوروزی" بر او می‌نهند. به او خونگر(خنجر)، تاگ(تاج)، کمربند، بازوبند، اسب و چیزهای دیگر می‌دهند. "غریب‌پور" در نبیگ/نیپیک(کتاب) "تئاتر در ایران" نوشته است که نمایش "میر نوروزی" نمایشی شوخناک(کمدی) و راهی برای هشدار دادن به فرمانروایان درباره‌ی دادگری و مردم‌داری است. گفته می‌شود جشن میر نوروزی نمادی از فرمانروایی جمشید، پادشاه باستانی ایران است.
در این جشن میر نوروزی یا امیر بهاری برای خود دو ویچیر(وزیر)، یک تلخک(دلقک) و یک میرزابنویس برمی‌گزیند و با همراهانش به میان مردم می‌رود؛ گران‌فروشان را به شیوه‌ی نمایشی کیفر می‌کند، خانواده‌ها را آشتی می‌دهد و به نیازمندان رسیدگی می‌کند.
در شوش دانیال مردم شبانه برای او خوراکی می‌گذارند تا بخورد و از او درخواست مُروا(دعای خیر) دارند. آن‌ها این کار را برای فراوانی یافتن خوان(سفره) و دارایی‌شان انجام می‌دهند.
میر نوروزی اگر بخندد از جایگاه چندروزه‌اش برکنار می‌شود. در پایان جشن او به خانه‌ی یکی از بزرگان پناهنده می‌شود. در برخی شهرها و روستاها او را در آب می‌اندازند و جشن به پایان می‌رسد. در نبیگ "آثار فرهنگی، باستانی و تاریخی استان کردستان" به این جشن پرداخته شده است.
✍🏼 #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #شنبه_گردش #فروردینگان #نوروز
☀️🌱 @AdabSar
☀️آشنایی با جشن‌های ایرانی
🌱شنبه‌گردش و نخستین چهارشنبه‌ی سال
🍃🍃 آنچه درباره‌ی جشن‌ها باید بدانیم این است که ایران، سرزمین بسیار پهناوری بود و رسانه‌ای برای همسان‌سازی مردم نبود و چه‌بسا برخی جشن‌ها در هر گوشه از کشور به روشی برگزار می‌شد. هرچند که در جشن‌های بزرگ، بسیاری از آیین‌ها در سرتاسر کشور همانند بودند.
🍃🍃 بی‌گمان جشن‌های نخستین شنبه و چهارشنبه‌ی سال در ایران پس از پیدایش هفته در گاهشماری(تقویم) آغاز شده است. این جشن‌ها همچون سیزده‌به‌در، همراه با خانواده در دشت‌ها و باغ‌ها و در دل نوروز برگزار می‌شد. در این جشن‌ها آش می‌پختند، پایکوبی می‌کردند و جایگاه آب را در زندگی گرامی می‌داشتند. روز نخست هفته نماد آغاز کوشش و روز پنجم هفته یا چهارشنبه، روزی همایون و ارجمند در ایران بود. آنچه ما درباره‌ی این دو جشن می‌دانیم، بر پایه‌ی نوشته‌های پراکنده است.
🍃🍃 "شنبه‌گردش"
اکنون نخستین شنبه سال در بسیاری از شهرهای کشور به نام "شنبه‌گردش" شناخته شده است. "شنبه‌گردش"، بهانه‌ای برای بهره‌گیری از آب‌وهوای خوش بهاری است ولی درباره‌ی پیشینه و پیدایش آن هیچ نمی‌دانیم.
این جشن به‌ویژه در نیمروز(جنوب) خراسان، نایین و چهارمحال‌وبختیاری همچنان پایدار است و گمان می‌رود که بیش از ۴۰۰سال پیشینه دارد. مردم در این روز از رفتن به خانه خویشان پرهیز می‌کنند و یکی از راین(دلیل)های برگزاری آن، زورآزمایی پهلوانان و نمایش زور و توان آن‌ها است. این زورآزمایی هنوز در سیزده‌به‌در امروزی دیده می‌شود و در استان‌های خورآیی(شرقی) و برخی شهرهای افغانستان پررنگ‌تر است که گمان می‌رود ریشه در فرهنگ پهلوانی سرزمین سیستان داشته باشد.
همچنین می‌گویند که "شنبه‌گردش" به‌جا مانده از "جشن شکار" است که در روزگاران کهن فرمانروایان بدان می‌پرداختند ولی درباره درستی این گمان نمی‌توان به روشنی داوری کرد.
در شهرکرد برای پخت آش، سبزی‌های تازه را می‌چینند و آش مچه و آش شنگ می‌پزند. آش شنبه‌گردش در شهر انار کرمان، آش "شنبه‌سال" نام دارد.
🍃🍃 "نخستین چهارشنبه سال"
جشن نخستین چهارشنبه سال در آذربادگان(آذربایجان) "چهارشنبه‌سو" یا "چهارشنبه‌آب" نام دارد و جشنی نمادین برای آب شدن یخ رودخانه‌ها و روان شدن آن‌ها است. دومین چهارشنبه سال "چهارشنبه آتش" و زمان گرم شدن زمین و آمادگی برای کشت، سومین چهارشنبه سال "چهارشنبه باد" و جشن وزیدن باد و بیدار کردن خاک و درختان بود. چهارمین چهارشنبه هم "چهارشنبه خاک" بود که خاک آماده کشت می‌شد و کشاورزی را آغاز می‌کردند. اکنون جشن‌های چهارگانه‌ی چهارشنبه در کشور آذربادگان در اسپندماه برگزار می‌شود.
🍃🍃 درباره‌ی نخستین شیوه‌ی برگزاری جشن نخستین چهارشنبه‌ی فروردین آگاهی نداریم. اکنون در مهاباد و روستاهای پیرامون آن، در نخستین چهارشنبه سال جشن میرنوروزی برگزار می‌شود. در این روز مردم از میان خود یک تن را برمی‌گزینند و نام "میر نوروزی" بر او می‌نهند. به او خونگر(خنجر)، تاگ(تاج)، کمربند، بازوبند، اسب و چیزهای دیگر می‌دهند. "غریب‌پور" در نبیگ/نیپیک(کتاب) "تئاتر در ایران" نوشته است که نمایش "میر نوروزی" نمایشی شوخناک(کمدی) و راهی برای هشدار دادن به فرمانروایان درباره‌ی دادگری و مردم‌داری است. گفته می‌شود جشن میر نوروزی نمادی از فرمانروایی جمشید، پادشاه باستانی ایران است.
در این جشن میر نوروزی یا امیر بهاری برای خود دو ویچیر(وزیر)، یک تلخک(دلقک) و یک میرزابنویس برمی‌گزیند و با همراهانش به میان مردم می‌رود؛ گران‌فروشان را به شیوه‌ی نمایشی کیفر می‌کند، خانواده‌ها را آشتی می‌دهد و به نیازمندان رسیدگی می‌کند.
در شوش دانیال مردم شبانه برای او خوراکی می‌گذارند تا بخورد و از او درخواست مُروا(دعای خیر) دارند. آن‌ها این کار را برای فراوانی یافتن خوان(سفره) و دارایی‌شان انجام می‌دهند.
میر نوروزی اگر بخندد از جایگاه چندروزه‌اش برکنار می‌شود. در پایان جشن او به خانه‌ی یکی از بزرگان پناهنده می‌شود. در برخی شهرها و روستاها او را در آب می‌اندازند و جشن به پایان می‌رسد. در نبیگ "آثار فرهنگی، باستانی و تاریخی استان کردستان" به این جشن پرداخته شده است.
✍🏼 #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #شنبه_گردش #فروردینگان #نوروز
☀️🌱 @AdabSar
☀️🌱 @AdabSar
🌱 آشنایی با جشن‌های ایرانی
☀️ آبریزان، شادباش‌نویسی، اسپیدانوشت، روز امید، هفدرو، خوردادگان و زادروز زرتشت
جشن‌های هفدرو، شادباش‌نویسی، اسپیدانوشت، روز امید و خوردادگان، جشن‌هایی به‌هم‌پیوسته بودند که در روز ششم فروردین(خوردادروز از فروردین‌ماه) در گاهشمار کهن ایران برگزار می‌شدند.
💧 روز خورداد در ماه فروردین، از آن فرشته‌ی خورداد یا نگهبان آب بود و مردم در این روز شادی و آب‌پاشی می‌کردند.
به باور آن‌ها، تن آدمی در زمستان آلوده به خاک و خاکستر شده و این شست‌وشو برای پاک کردن آن است و از سویی نمی‌گذارد که بیماری در هوا بماند.
در داستان دیگری گفته شده که پس از چندی خشکسالی، در این روز ناگهان باران فراوانی بارید، مردم از پریشانی رهیده و شاد شدند و به یکدیگر آب پاشیدند که "جشن آبریزان" نام گرفت. هرچند که این داستان را برای بسیاری از جشن‌ها نیز گفته‌اند.
🌔 به باور ایرانیان باستان، آغاز فروردین نوروز کوچک نام داشت و شش روز پس از آن نوروز بزرگ آغاز می‌شد. بر پایه‌ی بن‌مایه‌های پهلوی، آن‌ها باور داشتند که هفتاد و دو رویداد بزرگ سرگذشت ایران در روز ششم فروردین رخ داده است. برخی از این رویدادها پیدایش "مشی" و "مشیانه"(نخستین مرد و زن روی زمین)، پیدایش گیومرت(کیومرس) از گیاه ریواس، آفرینش گویال(سیاره) مشتری که مایه‌ی نیک‌هنگامی است، زاده‌شدن هوشنگ پادشاه پیشدادی که شهرنشینی و سامان‌مندی شهری از زمان او آغاز شد، پیروزی سام نریمان بر آژی‌دهاک، پیدایی دوباره‌ی شاه کی‌خسرو و دیگر رهایی‌بخش‌ها(که باور داشتند جاودانه است)، آفرینش دبیره(خط) به دست جمشید*، برتخت‌نشستن جمشید، تیراندازی آرش، زاده‌شدن زرتشت و گفت‌وگوی زرتشت با اهورامزدا شماری از این رویدادها بودند. همچنین بر پایه‌ی این باورها خداوند در این روز از آفرینش جهان آسوده شد. از این رو به این روز "هفدرو"، "هفدورو" و "هودرو" می‌گفتند. بر پایه‌ی گمان دیگری، هفده رویداد در روز ششم فروردین رخ داده است.
💌 با آغاز نوروز بزرگ، ایرانیان آرزوها و خواسته‌های نیک خود برای دیگران را می‌نوشتند و به دست آن‌ها می‌سپردند و به آن "شادباش‌نویسی" می‌گفتند. همچنین در این روز برای سپیدروزی در سال نو نیایش می‌کردند و باور داشتند اهورامزدا در این روز بخت و شادکامی و نیک‌روزی سال نو را میان مردم بخش می‌کند. فرستادن شادباش‌برگ/فرخ‌برگ(کارت تبریک) نوروزی که تا دهه‌ی گذشته نیز در میان ما رواگمند(رایج) بود و نیایش در کنار هفت‌سین، به‌جامانده از این آیین است.
شاید آیین شادباش‌نویسی به شوند(دلیل) نو شدن سال و پیدایش دبیره(خط) در این روز باشد.
همچنین آرزوی داشتن سال نیک، باور به بخشش نیک‌روزی از سوی خداوند و چشم‌براهی بازگشت دوباره‌ی کی‌خسرو، انگیزه‌ی نام‌گذاری این روز به "روز امید" بود.
📜 درباره‌ی "اسپیدا نوشت" هم چند گمان‌زد داریم. شماری از نویسندگان "اسپیدا نوشت" را در پیوند با شادباش‌نویسی می‌دانند. برخی دیگر با نگر به آیین‌های زمان ساسانیان می‌گویند پادشاهان ساسانی در نوروز آیین‌نامه‌ها و بخشنامه‌های سالانه را روی برگه‌ها و پوست‌هایی می‌نوشتند و مهر می‌کردند که "اسپیدا نوشت" نام داشت. همچنین نوروز در زمان ساسانیان بسیار شکوهمندتر از گذشته برگزار می‌شد.
💫 پارسیان هند و پاکستان این روز را با نام جشن خوردادگان می‌شناسند.
گفتنی است ششم فروردین در گاهشماری سُغدی و خوارزمی آغاز سال نو بود.
✍️ #پریسا_امام_وردیلو
____________________
*پی‌نوشت: افسانه‌ی پیدایش دبیره به دست جمشید این است که پس از آن که وی توانست بنویسد، به مردم مژده داد که روش او خداوند را خشنود کرده و به پاداش آن، از این پس مرگ، سرما، گرما و رشک در میان مردم نخواهد بود. از این رو دستور داد تا گورستان‌ها را ویران کنند. تا اینکه خواهرزاده‌اش آژی‌دهاک بر او چیره شد و این بخشش‌ها از میان مردم رخت بربست.
____________________
📚 برگرفته از:
۱- نوروز؛ جشن نوزایی آفرینش #علی_بلوکباشی
۲- تاریخ ایران باستان #حسن_پیرنیا
۳- مهره مهر #پوران_فرخزاد
۴- تاریخ نوروز و گاهشماری ایران #عبدالعظیم_رضایی
۵- نوروز خوش آیین #عبدالاحمد_جاوید
____________________
#جشن_های_ایرانی #فروردینگان #نوروز #اسپیدانوشت #روز_امید #هفدرو #شادباش_نویسی
☀️🌱 @AdabSar
🌱 آشنایی با جشن‌های ایرانی
☀️ آبریزان، شادباش‌نویسی، اسپیدانوشت، روز امید، هفدرو، خوردادگان و زادروز زرتشت
جشن‌های هفدرو، شادباش‌نویسی، اسپیدانوشت، روز امید و خوردادگان، جشن‌هایی به‌هم‌پیوسته بودند که در روز ششم فروردین(خوردادروز از فروردین‌ماه) در گاهشمار کهن ایران برگزار می‌شدند.
💧 روز خورداد در ماه فروردین، از آن فرشته‌ی خورداد یا نگهبان آب بود و مردم در این روز شادی و آب‌پاشی می‌کردند.
به باور آن‌ها، تن آدمی در زمستان آلوده به خاک و خاکستر شده و این شست‌وشو برای پاک کردن آن است و از سویی نمی‌گذارد که بیماری در هوا بماند.
در داستان دیگری گفته شده که پس از چندی خشکسالی، در این روز ناگهان باران فراوانی بارید، مردم از پریشانی رهیده و شاد شدند و به یکدیگر آب پاشیدند که "جشن آبریزان" نام گرفت. هرچند که این داستان را برای بسیاری از جشن‌ها نیز گفته‌اند.
🌔 به باور ایرانیان باستان، آغاز فروردین نوروز کوچک نام داشت و شش روز پس از آن نوروز بزرگ آغاز می‌شد. بر پایه‌ی بن‌مایه‌های پهلوی، آن‌ها باور داشتند که هفتاد و دو رویداد بزرگ سرگذشت ایران در روز ششم فروردین رخ داده است. برخی از این رویدادها پیدایش "مشی" و "مشیانه"(نخستین مرد و زن روی زمین)، پیدایش گیومرت(کیومرس) از گیاه ریواس، آفرینش گویال(سیاره) مشتری که مایه‌ی نیک‌هنگامی است، زاده‌شدن هوشنگ پادشاه پیشدادی که شهرنشینی و سامان‌مندی شهری از زمان او آغاز شد، پیروزی سام نریمان بر آژی‌دهاک، پیدایی دوباره‌ی شاه کی‌خسرو و دیگر رهایی‌بخش‌ها(که باور داشتند جاودانه است)، آفرینش دبیره(خط) به دست جمشید*، برتخت‌نشستن جمشید، تیراندازی آرش، زاده‌شدن زرتشت و گفت‌وگوی زرتشت با اهورامزدا شماری از این رویدادها بودند. همچنین بر پایه‌ی این باورها خداوند در این روز از آفرینش جهان آسوده شد. از این رو به این روز "هفدرو"، "هفدورو" و "هودرو" می‌گفتند. بر پایه‌ی گمان دیگری، هفده رویداد در روز ششم فروردین رخ داده است.
💌 با آغاز نوروز بزرگ، ایرانیان آرزوها و خواسته‌های نیک خود برای دیگران را می‌نوشتند و به دست آن‌ها می‌سپردند و به آن "شادباش‌نویسی" می‌گفتند. همچنین در این روز برای سپیدروزی در سال نو نیایش می‌کردند و باور داشتند اهورامزدا در این روز بخت و شادکامی و نیک‌روزی سال نو را میان مردم بخش می‌کند. فرستادن شادباش‌برگ/فرخ‌برگ(کارت تبریک) نوروزی که تا دهه‌ی گذشته نیز در میان ما رواگمند(رایج) بود و نیایش در کنار هفت‌سین، به‌جامانده از این آیین است.
شاید آیین شادباش‌نویسی به شوند(دلیل) نو شدن سال و پیدایش دبیره(خط) در این روز باشد.
همچنین آرزوی داشتن سال نیک، باور به بخشش نیک‌روزی از سوی خداوند و چشم‌براهی بازگشت دوباره‌ی کی‌خسرو، انگیزه‌ی نام‌گذاری این روز به "روز امید" بود.
📜 درباره‌ی "اسپیدا نوشت" هم چند گمان‌زد داریم. شماری از نویسندگان "اسپیدا نوشت" را در پیوند با شادباش‌نویسی می‌دانند. برخی دیگر با نگر به آیین‌های زمان ساسانیان می‌گویند پادشاهان ساسانی در نوروز آیین‌نامه‌ها و بخشنامه‌های سالانه را روی برگه‌ها و پوست‌هایی می‌نوشتند و مهر می‌کردند که "اسپیدا نوشت" نام داشت. همچنین نوروز در زمان ساسانیان بسیار شکوهمندتر از گذشته برگزار می‌شد.
💫 پارسیان هند و پاکستان این روز را با نام جشن خوردادگان می‌شناسند.
گفتنی است ششم فروردین در گاهشماری سُغدی و خوارزمی آغاز سال نو بود.
✍️ #پریسا_امام_وردیلو
____________________
*پی‌نوشت: افسانه‌ی پیدایش دبیره به دست جمشید این است که پس از آن که وی توانست بنویسد، به مردم مژده داد که روش او خداوند را خشنود کرده و به پاداش آن، از این پس مرگ، سرما، گرما و رشک در میان مردم نخواهد بود. از این رو دستور داد تا گورستان‌ها را ویران کنند. تا اینکه خواهرزاده‌اش آژی‌دهاک بر او چیره شد و این بخشش‌ها از میان مردم رخت بربست.
____________________
📚 برگرفته از:
۱- نوروز؛ جشن نوزایی آفرینش #علی_بلوکباشی
۲- تاریخ ایران باستان #حسن_پیرنیا
۳- مهره مهر #پوران_فرخزاد
۴- تاریخ نوروز و گاهشماری ایران #عبدالعظیم_رضایی
۵- نوروز خوش آیین #عبدالاحمد_جاوید
____________________
#جشن_های_ایرانی #فروردینگان #نوروز #اسپیدانوشت #روز_امید #هفدرو #شادباش_نویسی
☀️🌱 @AdabSar
🍃🌱 @AdabSar
☔️ آشنایی با جشن‌های ایرانی
☔️ جشن آبانگاه
«...اینک آب‌ها را می‌ستاییم، آب‌های فروچکیده و گردآمده و روان‌شده و خوب‌کُنشِ اهورایی را...»
برگرفته از نسک یسنا
☄️ آب در ایران و جهان در گذشته‌های دور بسیار ارزشمند و سپند بود. ایرانیان برای پاک‌نگه‌داشتن و بهره‌برداری درست از آب می‌کوشیدند. در گاهشماری کهن ایران، روز و ماه آبان ویژه‌ی آب و ایزدبانوی آب‌ها، آناهیتا بود. افزون بر ماه آبان که ماه بارندگی است، روز دهم هر ماه آبان‌روز نام داشت.
جشن آبانگان در آبان‌روز از آبان‌ماه و جشن آبانگاه در آبان‌روز از فروردین‌ماه برابر با دهم فروردین برگزار می‌شد. انگیزه‌ی برگزاری جشن آبانگاه این بود که آبان‌روز فروردین، نخستین روز پاسداشت آب در سال بود. دو جشن آبانگاه و آبانگان ریشه، انگیزه و آیین‌های همسانی داشتند و جشنی در پاسداشت آب و آناهیتا، ایزدبانوی آب‌ها بودند. از آیین‌های این روز سامان دادن به کاریز(قنات)ها و رودها، نیایش برای داشتن سالی پرباران و آب‌پاشی و شادی در کنار آب‌ها بود. هنوز هم در باور ایرانیان آب روشنایی است، پشت سرِ راهی(مسافر) آب می‌پاشند و آب ناخواسته را نشانه‌ی به‌کامی(مراد) می‌دانند. به باور مردمان کهن، چنانچه در این جشن باران می‌بارید، جشن آبانگاه از آن مردان بود و مردان به آب‌تنی می‌رفتند و اگر باران نمی‌بارید آبانگاه از آن زنان بود و زنان آب‌تنی می‌کردند و این کار را دارای شگون می‌دانستند.
☄️ آناهیتا ایزدبانوی بسیار برجستهای در افسانه‌های ایرانی بود و جایگاه ویژه‌ای در آیین‌های ایرانی داشت. پیشینه‌ی ستایش او به زمانی بسیار پیش از پیدایش کیش زرتشتی می‌رسد.
در نسک یشت‌ها او زنی جوان، خوش‌اندام، بلندبالا، زیباچهره، با بازوان سپید و اندامی برازنده، به گوهر آراسته، با گردنبندی زرین بر گردن، گوشواری چهارگوش در گوش، تاگی(تاجی) با سَد(صد) ستاره‌ی هشت‌گوش بر سر، پاپوش‌هایی درخشان در پا، با بالاپوشی زرین و پرچینی از پوست سگ آبی است. اَناهید یا آناهیتا گردونه‌ای دارد با چهار اسب سپید و اسب‌های گردونه‌ی او ابر، باران، برف و تگرگ هستند.
او در بلندترین جای آسمان است و بر کرانه‌ی هر دریاچه‌ای خانه‌ای آراسته که سَد پنجره‌ی درخشان و هزار ستون خوش‌تراش دارد. او از فراز ابرهای آسمان به فرمان اهورامزدا باران و برف و تگرگ را فرومی‌باراند.
☄️ نیایشگاه‌ها(معابد) آناهیتا در کنار رودها برپا می‌شد و مسیتگاه(زیارتگاه)هایی که امروز با نام‌های دختر و بی‌بی شناخته می‌شوند و در کنار آن‌ها آبی روان بوده یا هست، می‌توانند بجامانده از باورهای کهن ایرانی یا نیایشگاه‌های آناهید باشند.
برخی هتا(حتی) خوان پَتیست(نذری) با نام بی‌بی(همچون بی‌بی سه‌شنبه) را بازمانده‌ی آیین‌های نیایش آناهیتا می‌دانند.
✍️ #پریسا_امام_وردیلو
🎞 فرتور(عکس): پیکره‌ی آناهیتا در فومن(بالا)
پیکره‌ی آناهیتا در مراغه(پایین)
b2n.ir/annahita
____________________
📚 برداشت آزاد از:
1- برهان قاطع #محمدحسین_خلف_تبریزی
2- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی
3- راهنمای زمان جشن‌ها و گردهمایی ملی ایرانیان #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
____________________
📜 درباره‌ی آبانگان و جشن‌های آب بیشتر بخوانید:
استوره‌ی آناهیتا
https://t.me/AdabSar/15197
پیدایش آبانگان
https://t.me/AdabSar/15198
آیین‌های آبانگان
https://t.me/AdabSar/15199
#جشن_های_ایرانی #جشن_آبانگاه #آبانگاه #فروردینگان #نوروز
🍃🌱 @AdabSar
☔️ آشنایی با جشن‌های ایرانی
☔️ جشن آبانگاه
«...اینک آب‌ها را می‌ستاییم، آب‌های فروچکیده و گردآمده و روان‌شده و خوب‌کُنشِ اهورایی را...»
برگرفته از نسک یسنا
☄️ آب در ایران و جهان در گذشته‌های دور بسیار ارزشمند و سپند بود. ایرانیان برای پاک‌نگه‌داشتن و بهره‌برداری درست از آب می‌کوشیدند. در گاهشماری کهن ایران، روز و ماه آبان ویژه‌ی آب و ایزدبانوی آب‌ها، آناهیتا بود. افزون بر ماه آبان که ماه بارندگی است، روز دهم هر ماه آبان‌روز نام داشت.
جشن آبانگان در آبان‌روز از آبان‌ماه و جشن آبانگاه در آبان‌روز از فروردین‌ماه برابر با دهم فروردین برگزار می‌شد. انگیزه‌ی برگزاری جشن آبانگاه این بود که آبان‌روز فروردین، نخستین روز پاسداشت آب در سال بود. دو جشن آبانگاه و آبانگان ریشه، انگیزه و آیین‌های همسانی داشتند و جشنی در پاسداشت آب و آناهیتا، ایزدبانوی آب‌ها بودند. از آیین‌های این روز سامان دادن به کاریز(قنات)ها و رودها، نیایش برای داشتن سالی پرباران و آب‌پاشی و شادی در کنار آب‌ها بود. هنوز هم در باور ایرانیان آب روشنایی است، پشت سرِ راهی(مسافر) آب می‌پاشند و آب ناخواسته را نشانه‌ی به‌کامی(مراد) می‌دانند. به باور مردمان کهن، چنانچه در این جشن باران می‌بارید، جشن آبانگاه از آن مردان بود و مردان به آب‌تنی می‌رفتند و اگر باران نمی‌بارید آبانگاه از آن زنان بود و زنان آب‌تنی می‌کردند و این کار را دارای شگون می‌دانستند.
☄️ آناهیتا ایزدبانوی بسیار برجستهای در افسانه‌های ایرانی بود و جایگاه ویژه‌ای در آیین‌های ایرانی داشت. پیشینه‌ی ستایش او به زمانی بسیار پیش از پیدایش کیش زرتشتی می‌رسد.
در نسک یشت‌ها او زنی جوان، خوش‌اندام، بلندبالا، زیباچهره، با بازوان سپید و اندامی برازنده، به گوهر آراسته، با گردنبندی زرین بر گردن، گوشواری چهارگوش در گوش، تاگی(تاجی) با سَد(صد) ستاره‌ی هشت‌گوش بر سر، پاپوش‌هایی درخشان در پا، با بالاپوشی زرین و پرچینی از پوست سگ آبی است. اَناهید یا آناهیتا گردونه‌ای دارد با چهار اسب سپید و اسب‌های گردونه‌ی او ابر، باران، برف و تگرگ هستند.
او در بلندترین جای آسمان است و بر کرانه‌ی هر دریاچه‌ای خانه‌ای آراسته که سَد پنجره‌ی درخشان و هزار ستون خوش‌تراش دارد. او از فراز ابرهای آسمان به فرمان اهورامزدا باران و برف و تگرگ را فرومی‌باراند.
☄️ نیایشگاه‌ها(معابد) آناهیتا در کنار رودها برپا می‌شد و مسیتگاه(زیارتگاه)هایی که امروز با نام‌های دختر و بی‌بی شناخته می‌شوند و در کنار آن‌ها آبی روان بوده یا هست، می‌توانند بجامانده از باورهای کهن ایرانی یا نیایشگاه‌های آناهید باشند.
برخی هتا(حتی) خوان پَتیست(نذری) با نام بی‌بی(همچون بی‌بی سه‌شنبه) را بازمانده‌ی آیین‌های نیایش آناهیتا می‌دانند.
✍️ #پریسا_امام_وردیلو
🎞 فرتور(عکس): پیکره‌ی آناهیتا در فومن(بالا)
پیکره‌ی آناهیتا در مراغه(پایین)
b2n.ir/annahita
____________________
📚 برداشت آزاد از:
1- برهان قاطع #محمدحسین_خلف_تبریزی
2- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی
3- راهنمای زمان جشن‌ها و گردهمایی ملی ایرانیان #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
____________________
📜 درباره‌ی آبانگان و جشن‌های آب بیشتر بخوانید:
استوره‌ی آناهیتا
https://t.me/AdabSar/15197
پیدایش آبانگان
https://t.me/AdabSar/15198
آیین‌های آبانگان
https://t.me/AdabSar/15199
#جشن_های_ایرانی #جشن_آبانگاه #آبانگاه #فروردینگان #نوروز
🍃🌱 @AdabSar
🌠 @AdabSar
ز گیتی برآمد سراسر خروش
به آذربد این جشن روز سروش!
#شاهنامه #فردوسی
🐓 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🐓 جشن سروشگان
💫 "سروش" یکی از ایزدان بزرگ و باستانی ایرانیان، نگهبان سامان‌مندی(نظم) و نگهبان پیمان‌ها بود. جشن "سروشگان" یا جشن "هفده‌روز" در سروش‌روز از فروردین‌ماه، برابر با هفدهم فروردین در ایران برگزار می‌شد.
💫 "سروش" از ریشه "سرُو" است که در اوستا "سِرااوشا" به چم "فرمانبرداری" و در پارسی میانه مانوی "سرُوشُو" به چم "شنیدن" آمده است.
بر پایه‌ی باورهای کهن، به‌ویژه در باورهای زرتشتی، سروش ایزدی، نخستین کسی است که نیایش را به مردم آموخت. او پیش از سر زدن آفتاب بانگ زده و مردم را برای نیایش پروردگار فرا می‌خواند. درباره‌ی آیین جشن سروشگان تنها این را می‌دانیم که ایرانیان در این روز به نیایشگاه‌ها می‌رفتند.
💫 بر پایه‌ی افسانه‌ها، ایزد سروش بر بلندای البرز کاخی دارد با یک‌هزار ستون که به خودی خود روشن و ستاره‌نشان است. گردونه‌ی او را در آسمان، چهار اسب نر درخشان و تیزرو با سم‌های زرین می‌رانند. هیچ جانداری نمی‌تواند از او پیشی بگیرد و بدین‌گونه است که او دشمنان خود را در هر کجا که باشند، دستگیر می‌کند.
"سروش" همیشه بیدار است و از آفریدگان مزدا پاسبانی می‌کند و برای این کار هر روز و هر شب، سه بار به دور زمین می‌گردد. نماد مادی سروش "خروس" است که با بانگ بامدادی خود مردم را بیدار می‌کند. از این‌رو "خروس" به‌ویژه خروس سپیدرنگ، ارزش والایی برای ایرانیان داشت.
💫 "سروش" دارای ویژگی‌هایی چون بازوی پرتوان، چالاکی و شهریاری بر جهان است. او دارای جنگ‌افزار سخت و ابزار مینوی است. ابزار مینوی پیکری آمیخته با سخنان سپند(مقدس)، اندیشه‌ی والا، خوش‌سخنی، نگهبانی آفریدگان، پاسبانی سرار گیتی و پناه دادن به بینوایان است.
"سروش" نخستین ایزدی است که زبان به ستایش خداوند گشود.
"ایزد سروش" بر آن است تا نیروهای اهریمنی چون خشم، مستی، بوشاسپ یا خواب و تنبلی و به‌ویژه "دروغ" را از میان ببرد.
سروش نابودکننده‌ی دیو آز و خشم است و به همراه مهر و رشن (دو ایزد باستانی ایرانیان)، کردار مردم را سنجیده و به نیکوکاران پاداش و به بدکاران سزا می‌دهد. او پیک اهورامزدا و فرمانروای خورآسان تا خوربران(شرق تا غرب) جهان است.
💫 در شاهنامه‌ی فردوسی، سروش نخستین باشنده‌ی(موجود) فرازمینی در جهان است.
در داستان‌های شاهنامه، او بر کیومرس، فریدون، سام، گودرز و خسروپرویز نمایان می‌شود و آن‌ها را از بدخواهی‌ها آگاه کرده و یاری‌شان می‌کند.
در سروده‌های #حافظ نیز، "سروش" همان "روح‌القدس" است.
چه گویمت که به میخانه دوش مست و خراب
سروش عالم غیبم چه مژده‌ها داده است!
✍️ #پریسا_امام_وردیلو
_________________
📚 برگرفته از:
۱- فرهنگ نام‌های شاهنامه #منصور_رستگارفسایی
۲- بندهش #مهرداد_بهار
۳- جشن‌ها و آیین‌های ایرانی با تکیه بر استوره و مردم‌شناسی #حسام_الدین_مهدوی
۴- راهنمای زمان جشن‌ها و گردهمایی‌های ملی #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
۵- تاریخ اساتیری ایران #ژاله_آموزگار
_________________
#جشن_های_ایرانی #سروش #سروشگان #فروردینگان
🌠 @AdabSar
ز گیتی برآمد سراسر خروش
به آذربد این جشن روز سروش!
#شاهنامه #فردوسی
🐓 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🐓 جشن سروشگان
💫 "سروش" یکی از ایزدان بزرگ و باستانی ایرانیان، نگهبان سامان‌مندی(نظم) و نگهبان پیمان‌ها بود. جشن "سروشگان" یا جشن "هفده‌روز" در سروش‌روز از فروردین‌ماه، برابر با هفدهم فروردین در ایران برگزار می‌شد.
💫 "سروش" از ریشه "سرُو" است که در اوستا "سِرااوشا" به چم "فرمانبرداری" و در پارسی میانه مانوی "سرُوشُو" به چم "شنیدن" آمده است.
بر پایه‌ی باورهای کهن، به‌ویژه در باورهای زرتشتی، سروش ایزدی، نخستین کسی است که نیایش را به مردم آموخت. او پیش از سر زدن آفتاب بانگ زده و مردم را برای نیایش پروردگار فرا می‌خواند. درباره‌ی آیین جشن سروشگان تنها این را می‌دانیم که ایرانیان در این روز به نیایشگاه‌ها می‌رفتند.
💫 بر پایه‌ی افسانه‌ها، ایزد سروش بر بلندای البرز کاخی دارد با یک‌هزار ستون که به خودی خود روشن و ستاره‌نشان است. گردونه‌ی او را در آسمان، چهار اسب نر درخشان و تیزرو با سم‌های زرین می‌رانند. هیچ جانداری نمی‌تواند از او پیشی بگیرد و بدین‌گونه است که او دشمنان خود را در هر کجا که باشند، دستگیر می‌کند.
"سروش" همیشه بیدار است و از آفریدگان مزدا پاسبانی می‌کند و برای این کار هر روز و هر شب، سه بار به دور زمین می‌گردد. نماد مادی سروش "خروس" است که با بانگ بامدادی خود مردم را بیدار می‌کند. از این‌رو "خروس" به‌ویژه خروس سپیدرنگ، ارزش والایی برای ایرانیان داشت.
💫 "سروش" دارای ویژگی‌هایی چون بازوی پرتوان، چالاکی و شهریاری بر جهان است. او دارای جنگ‌افزار سخت و ابزار مینوی است. ابزار مینوی پیکری آمیخته با سخنان سپند(مقدس)، اندیشه‌ی والا، خوش‌سخنی، نگهبانی آفریدگان، پاسبانی سرار گیتی و پناه دادن به بینوایان است.
"سروش" نخستین ایزدی است که زبان به ستایش خداوند گشود.
"ایزد سروش" بر آن است تا نیروهای اهریمنی چون خشم، مستی، بوشاسپ یا خواب و تنبلی و به‌ویژه "دروغ" را از میان ببرد.
سروش نابودکننده‌ی دیو آز و خشم است و به همراه مهر و رشن (دو ایزد باستانی ایرانیان)، کردار مردم را سنجیده و به نیکوکاران پاداش و به بدکاران سزا می‌دهد. او پیک اهورامزدا و فرمانروای خورآسان تا خوربران(شرق تا غرب) جهان است.
💫 در شاهنامه‌ی فردوسی، سروش نخستین باشنده‌ی(موجود) فرازمینی در جهان است.
در داستان‌های شاهنامه، او بر کیومرس، فریدون، سام، گودرز و خسروپرویز نمایان می‌شود و آن‌ها را از بدخواهی‌ها آگاه کرده و یاری‌شان می‌کند.
در سروده‌های #حافظ نیز، "سروش" همان "روح‌القدس" است.
چه گویمت که به میخانه دوش مست و خراب
سروش عالم غیبم چه مژده‌ها داده است!
✍️ #پریسا_امام_وردیلو
_________________
📚 برگرفته از:
۱- فرهنگ نام‌های شاهنامه #منصور_رستگارفسایی
۲- بندهش #مهرداد_بهار
۳- جشن‌ها و آیین‌های ایرانی با تکیه بر استوره و مردم‌شناسی #حسام_الدین_مهدوی
۴- راهنمای زمان جشن‌ها و گردهمایی‌های ملی #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
۵- تاریخ اساتیری ایران #ژاله_آموزگار
_________________
#جشن_های_ایرانی #سروش #سروشگان #فروردینگان
🌠 @AdabSar
🌬🌾 @AdabSar
⛱ آشنایی با جشن‌های ایرانی
⛱ جشن فروردینگان یا فرودگ
در ایران باستان و آیین مزدیسنی زمانی که روز و ماه هم‌نام می‌شدند آن روز را جشن می‌گرفتند و هریک از جشن‌ها به بهانه‌ای برگزار می‌شد.
🍃🍃 نخستین جشن ماهانه(در کنار جشن‌های پرشمار هرماه) در فروردین‌روز از فروردین‌ماه برابر با روز نوزدهم فروردین برگزار می‌شد.
🌾🌾 «فرودگ» جشن درگذشتگان و باورمندی به مانایی راستی و درستی است.
در فروردینگان ایرانیان برای روان پاک درگذشتگان خود آفرینگان‌خوانی و نیایش می‌کردند. اکنون زرتشتیان همچنان بر این آیین استوارند.
ایرانیان همواره مردمی شادخو بودند و از اندوه و سوگواری دوری می‌کردند و از این‌رو فرودگ نیز به‌گونه‌ی جشن برگزار می‌شد.
☘️☘️ فروردین به چَم(معنی) فَرَوَهَرها و ماهِ فروردین ماهِ فروهرها است. فروردینگان نیز جشن ارج نهادن به فروهرها و روان پاک درگذشتگان بود.
بر پایه‌ی باور ایرانیان باستان آدم از پنج بخش ساخته شده است:
روان، جان، فَرَوَشی(خودِ آسمانی)، فرجاد(وجدان) و تن.
فروهر یا فرَوَشی بخشی از بود(وجود) مینوی انسان است که روان نگهبان اوست. روان پس از مرگ به فرَوَشی خود می‌پیوندد.
در باورهای ایرانیان فروهرها یکسره راستی و پاکی‌اند، از یاوران نیروهای اهورایی بشمار می‌آیند و اهورامزدا را در نبرد با اهریمن یاری می‌کنند.
🌱🌱 ایرانیان باور داشتند که در سختی‌ها، ناخوشی‌ها، بیم و هراس باید از فروهرهای نیکان یاد کرد و یاری خواست. همچنین فروهر هر یک از نامداران برای زدایش گزند ویژه‌ای خوانده می‌شود. برای نمونه فروهر جمشید برای زدایش تهی‌دستی و خشکسالی، فروهر فریدون برای زدایش ناخوشی و فروهر گرشاسب برای رویارویی با دشمن و دزد است. فَرَوَشی‌ها خویشکاری(وظیفه) پخش آب را بر دوش دارند. همچنین در نبرد تیشتر(ایزد باران) با دیو اپوش یا دیو خشکسالی یاری‌رسان تیشتر هستند. فروهرها از پیکر گرشاسب نیز که تا هزاره اوشیدرماه در بیهوشی به سر می‌برد، نگهبانی می‌کنند.
ریشه‌ی باور به فَرَوَشی در ایران پیشازرتشتی است.
goo.gl/do74Va
🍀🍀 جشن‌های «فروردینگان» در ماه فروردین و «فروردگان» در واپسین روزهای اسپند(اسفند) هر دو برای فروهر پاک درگذشتگان برگزار می‌شد. «ابوریحان بیرونی» هر دو جشن را به یک نام(فروردینگان) خوانده است.
درباره‌ی جشن فروردگان در اسپندماه بخوانید:
t.me/AdabSar/15951
✍🏻 #پریسا_امام_وردیلو
________________
📚 برگرفته از:
۱- گاهشماری و جشن‌های ایران‌باستان #هاشم_رضی
۲- بدانیم و سربلند باشیم #منوچهر_منوچهرپور
۳- مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان #اردشیر_آذرگشسب
________________
#جشن_های_ایرانی #فروردینگان
@AdabSar
🌬🌾🍃🍂
⛱ آشنایی با جشن‌های ایرانی
⛱ جشن فروردینگان یا فرودگ
در ایران باستان و آیین مزدیسنی زمانی که روز و ماه هم‌نام می‌شدند آن روز را جشن می‌گرفتند و هریک از جشن‌ها به بهانه‌ای برگزار می‌شد.
🍃🍃 نخستین جشن ماهانه(در کنار جشن‌های پرشمار هرماه) در فروردین‌روز از فروردین‌ماه برابر با روز نوزدهم فروردین برگزار می‌شد.
🌾🌾 «فرودگ» جشن درگذشتگان و باورمندی به مانایی راستی و درستی است.
در فروردینگان ایرانیان برای روان پاک درگذشتگان خود آفرینگان‌خوانی و نیایش می‌کردند. اکنون زرتشتیان همچنان بر این آیین استوارند.
ایرانیان همواره مردمی شادخو بودند و از اندوه و سوگواری دوری می‌کردند و از این‌رو فرودگ نیز به‌گونه‌ی جشن برگزار می‌شد.
☘️☘️ فروردین به چَم(معنی) فَرَوَهَرها و ماهِ فروردین ماهِ فروهرها است. فروردینگان نیز جشن ارج نهادن به فروهرها و روان پاک درگذشتگان بود.
بر پایه‌ی باور ایرانیان باستان آدم از پنج بخش ساخته شده است:
روان، جان، فَرَوَشی(خودِ آسمانی)، فرجاد(وجدان) و تن.
فروهر یا فرَوَشی بخشی از بود(وجود) مینوی انسان است که روان نگهبان اوست. روان پس از مرگ به فرَوَشی خود می‌پیوندد.
در باورهای ایرانیان فروهرها یکسره راستی و پاکی‌اند، از یاوران نیروهای اهورایی بشمار می‌آیند و اهورامزدا را در نبرد با اهریمن یاری می‌کنند.
🌱🌱 ایرانیان باور داشتند که در سختی‌ها، ناخوشی‌ها، بیم و هراس باید از فروهرهای نیکان یاد کرد و یاری خواست. همچنین فروهر هر یک از نامداران برای زدایش گزند ویژه‌ای خوانده می‌شود. برای نمونه فروهر جمشید برای زدایش تهی‌دستی و خشکسالی، فروهر فریدون برای زدایش ناخوشی و فروهر گرشاسب برای رویارویی با دشمن و دزد است. فَرَوَشی‌ها خویشکاری(وظیفه) پخش آب را بر دوش دارند. همچنین در نبرد تیشتر(ایزد باران) با دیو اپوش یا دیو خشکسالی یاری‌رسان تیشتر هستند. فروهرها از پیکر گرشاسب نیز که تا هزاره اوشیدرماه در بیهوشی به سر می‌برد، نگهبانی می‌کنند.
ریشه‌ی باور به فَرَوَشی در ایران پیشازرتشتی است.
goo.gl/do74Va
🍀🍀 جشن‌های «فروردینگان» در ماه فروردین و «فروردگان» در واپسین روزهای اسپند(اسفند) هر دو برای فروهر پاک درگذشتگان برگزار می‌شد. «ابوریحان بیرونی» هر دو جشن را به یک نام(فروردینگان) خوانده است.
درباره‌ی جشن فروردگان در اسپندماه بخوانید:
t.me/AdabSar/15951
✍🏻 #پریسا_امام_وردیلو
________________
📚 برگرفته از:
۱- گاهشماری و جشن‌های ایران‌باستان #هاشم_رضی
۲- بدانیم و سربلند باشیم #منوچهر_منوچهرپور
۳- مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان #اردشیر_آذرگشسب
________________
#جشن_های_ایرانی #فروردینگان
@AdabSar
🌬🌾🍃🍂
ادبسار
🌠 @AdabSar ز گیتی برآمد سراسر خروش به آذربد این جشن روز سروش! #شاهنامه #فردوسی 🐓 آشنایی با جشن‌های ایرانی 🐓 جشن سروشگان 💫 "سروش" یکی از ایزدان بزرگ و باستانی ایرانیان، نگهبان سامان‌مندی(نظم) و نگهبان پیمان‌ها بود. جشن "سروشگان" یا جشن "هفده‌روز" در سروش‌روز…
🐓 🌞 سروش‌ایزد، جشن بیداری و فرزانگی
✍ #پریسا_امام_وردیلو
«سروش» یکی از ایزدان بزرگ و باستانی ایرانیان و نگهبان سامان‌مندی(نظم) بود و «جشن سروش‌ایزد» یا «جشن هفده‌روز» در ستایش او و در سروش‌روز(هفدهم) فروردین برگزار می‌شد.
#سروش در اوستا از ایزدان بزرگ، امشاسپند فَرهِش (وحی) و جنگاوری است. او با ویژگی‌های اهریمنی که هنگام تاریکی نمایان می‌شود، می‌ستیزد. دشمن جادوگران، دزدان، دروغ‌گویان و پیمان‌شکنان است و از هنگام تاریکی شب تا فرا رسیدن بامداد از جهان پاسداری می‌کند. (گاهشماری و جشن‌های ایران باستان، هاشم رضی)
این ایزد از شب تا بامداد سه بار جادوگران را تار و مار و از جهان پاسبانی می‌کند. پس هنگام پگاه آب‌ها گوارا می‌شوند، گیاهان و شکوفه‌ها می‌شکفند، مرغ‌ها به آواز می‌آیند، ناتوانان نیروی تازه می‌یابند، از اندوه کاسته می‌شود، روزگار خرم و فرشتگان شاد می‌شوند. (زین‌الاخبار، گردیزی)
در جشن سروش به آتشکده رفتن و نیایش کردن بد بود(برهان قاطع، خلف تبریزی).
ولی از سوی دیگر به این جشن «باژ» می‌گفتند.
این واژه به عربی رفته و به آن «باز»(زمزمه) یا نیایش زیرلب می‌گفتند. باژ نیایش آرام پیش از خوراک برای سپاسگزاری از دَهِش‌های خدا بود.(رضی)
هنگام باژ گفتن همه‌ی اندام‌ها آرام می‌گیرند، سخن نمی‌گویند، خوراک نمی‌خورند، همهمه نمی‌کنند و نیایش به آهستگی انجام می‌شود.(گردیزی)
زیبایی شگفت‌انگیز از ویژگی‌های ایزد سروش و خروس سپید نماد او است که هر پگاه با بانگ پیاپی خود مردم را برای آغاز کار و کوشش بیدار می‌کند.
🧚🏻♂ فرتور(عکس): نگاره‌ی نمادین یکی از ایزدان باستانی ایران در کنار سروده‌ای از سعدی. این آفرینه در گنجینه‌ی بریتانیا نگهداری می‌شود.
b2n.ir/Sorush
درباره‌ی جشن سروش و ویژگی‌های افسانه‌ای ایزد سروش بیشتر بخوانید:
t.me/AdabSar/16055
#جشن_های_ایرانی #فروردینگان
🌞 @AdabSar 🧚🏻♂
✍ #پریسا_امام_وردیلو
«سروش» یکی از ایزدان بزرگ و باستانی ایرانیان و نگهبان سامان‌مندی(نظم) بود و «جشن سروش‌ایزد» یا «جشن هفده‌روز» در ستایش او و در سروش‌روز(هفدهم) فروردین برگزار می‌شد.
#سروش در اوستا از ایزدان بزرگ، امشاسپند فَرهِش (وحی) و جنگاوری است. او با ویژگی‌های اهریمنی که هنگام تاریکی نمایان می‌شود، می‌ستیزد. دشمن جادوگران، دزدان، دروغ‌گویان و پیمان‌شکنان است و از هنگام تاریکی شب تا فرا رسیدن بامداد از جهان پاسداری می‌کند. (گاهشماری و جشن‌های ایران باستان، هاشم رضی)
این ایزد از شب تا بامداد سه بار جادوگران را تار و مار و از جهان پاسبانی می‌کند. پس هنگام پگاه آب‌ها گوارا می‌شوند، گیاهان و شکوفه‌ها می‌شکفند، مرغ‌ها به آواز می‌آیند، ناتوانان نیروی تازه می‌یابند، از اندوه کاسته می‌شود، روزگار خرم و فرشتگان شاد می‌شوند. (زین‌الاخبار، گردیزی)
در جشن سروش به آتشکده رفتن و نیایش کردن بد بود(برهان قاطع، خلف تبریزی).
ولی از سوی دیگر به این جشن «باژ» می‌گفتند.
این واژه به عربی رفته و به آن «باز»(زمزمه) یا نیایش زیرلب می‌گفتند. باژ نیایش آرام پیش از خوراک برای سپاسگزاری از دَهِش‌های خدا بود.(رضی)
هنگام باژ گفتن همه‌ی اندام‌ها آرام می‌گیرند، سخن نمی‌گویند، خوراک نمی‌خورند، همهمه نمی‌کنند و نیایش به آهستگی انجام می‌شود.(گردیزی)
زیبایی شگفت‌انگیز از ویژگی‌های ایزد سروش و خروس سپید نماد او است که هر پگاه با بانگ پیاپی خود مردم را برای آغاز کار و کوشش بیدار می‌کند.
🧚🏻♂ فرتور(عکس): نگاره‌ی نمادین یکی از ایزدان باستانی ایران در کنار سروده‌ای از سعدی. این آفرینه در گنجینه‌ی بریتانیا نگهداری می‌شود.
b2n.ir/Sorush
درباره‌ی جشن سروش و ویژگی‌های افسانه‌ای ایزد سروش بیشتر بخوانید:
t.me/AdabSar/16055
#جشن_های_ایرانی #فروردینگان
🌞 @AdabSar 🧚🏻♂
🌱🧚🏻 فروردینگان، یادکرد درگذشتگان با جشن و آیین همگانی
در گاهشمار کهن ایران، روز نوزدهم هر ماه «فروردین» نام داشت و روز ویژه‌ی فروهر یا روان درگذشتگان بود. فروردین‌روز از فروردین‌ماه «جشن فروردینگان» یا «فرودُگ» و روز یادکرد درگذشتگان بود.
همسان #جشن_فروردینگان نیز جشن فروردگان در آستانه‌ی نوروز بود. بر پایه‌ی باورها در جشن فروردگان یا فرورگان در آستانه‌ی نوروز روان درگذشتگان برای ده روز به خانه‌ی زمینی خود بازمی‌گشت. آیین‌ها و باورهای پایه‌ای این هر دو جشن یکی است تا جایی که «ابوریحان بیرونی» هر دو را فروردینگان خوانده است.
شاید تنها ناهمسانی #فروردینگان و فرورگان در این باشد که فروردینگان در نوزدهم فروردین دیگر پیوندی با نوروز نداشت و به فرخندگی هم‌نام شدن روز و ماه برگزار می‌شد. ولی فروردگان در پیوند با نوروز و رساخیز زمین بود.
در سده‌های گذشته زرتشتیان در این روز به کنار مزار درگذشتگان می‌روند ولی در هزاره‌های باستان مردگان را به خاک نمی‌سپردند و گورستانی هم نبود. (گاهشماری و جشن‌های ایران باستان، #هاشم_رضی)
در نبیک(کتاب) پهلوی «بندهش» آنجا که درباره‌ی چگونگی گیاهان سخن به‌میان می‌آید، از میان گل‌ها، «بُستان‌افروز» یا «بوستان‌افروز» گل ویژه‌ی فروردین نامیده شده و آمده است: «…این را نیز گوید که هر گلی از آن امشاسپندی است […] بُستان‌افروز فروردین را…»(بُستان‌افروز، گل ویژه‌ی فروردین و جشن فروردینگان، #شاهین_سپنتا)
ای خوشا خلعت نوروزی بُستان‌افروز
جامه از اطلس زنگاری و تاج از مخمل
#وحشی_بافقی
🖋خوانش و نگارش: #پریسا_امام_وردیلو
b2n.ir/BostanAfrooz
درباره‌ی فروردگان در آستانه‌ی نوروز بخوانید:
t.me/AdabSar/15951
درباره‌ی فروردینگان در فروردین‌روز بخوانید:
t.me/AdabSar/16065
#جشن_های_ایرانی
🧚🏻 @AdabSar
در گاهشمار کهن ایران، روز نوزدهم هر ماه «فروردین» نام داشت و روز ویژه‌ی فروهر یا روان درگذشتگان بود. فروردین‌روز از فروردین‌ماه «جشن فروردینگان» یا «فرودُگ» و روز یادکرد درگذشتگان بود.
همسان #جشن_فروردینگان نیز جشن فروردگان در آستانه‌ی نوروز بود. بر پایه‌ی باورها در جشن فروردگان یا فرورگان در آستانه‌ی نوروز روان درگذشتگان برای ده روز به خانه‌ی زمینی خود بازمی‌گشت. آیین‌ها و باورهای پایه‌ای این هر دو جشن یکی است تا جایی که «ابوریحان بیرونی» هر دو را فروردینگان خوانده است.
شاید تنها ناهمسانی #فروردینگان و فرورگان در این باشد که فروردینگان در نوزدهم فروردین دیگر پیوندی با نوروز نداشت و به فرخندگی هم‌نام شدن روز و ماه برگزار می‌شد. ولی فروردگان در پیوند با نوروز و رساخیز زمین بود.
در سده‌های گذشته زرتشتیان در این روز به کنار مزار درگذشتگان می‌روند ولی در هزاره‌های باستان مردگان را به خاک نمی‌سپردند و گورستانی هم نبود. (گاهشماری و جشن‌های ایران باستان، #هاشم_رضی)
در نبیک(کتاب) پهلوی «بندهش» آنجا که درباره‌ی چگونگی گیاهان سخن به‌میان می‌آید، از میان گل‌ها، «بُستان‌افروز» یا «بوستان‌افروز» گل ویژه‌ی فروردین نامیده شده و آمده است: «…این را نیز گوید که هر گلی از آن امشاسپندی است […] بُستان‌افروز فروردین را…»(بُستان‌افروز، گل ویژه‌ی فروردین و جشن فروردینگان، #شاهین_سپنتا)
ای خوشا خلعت نوروزی بُستان‌افروز
جامه از اطلس زنگاری و تاج از مخمل
#وحشی_بافقی
🖋خوانش و نگارش: #پریسا_امام_وردیلو
b2n.ir/BostanAfrooz
درباره‌ی فروردگان در آستانه‌ی نوروز بخوانید:
t.me/AdabSar/15951
درباره‌ی فروردینگان در فروردین‌روز بخوانید:
t.me/AdabSar/16065
#جشن_های_ایرانی
🧚🏻 @AdabSar
☀️🌍 افسانه‌ی ۷۲ رویداد فرخنده در ششم فروردین و برپایی آیین‌ها و جشن‌های پرشمار در نوروز بزرگ
روز ششم فروردین، نماد پایان یافتن روزهای شش‌گانه‌ی آفرینش و جشن #نوروز بزرگ در ایران باستان بود. بر پایه‌ی افسانه‌ها در این روز خداوند «مشتری» را آفرید و ۷۲ رویداد فرخنده در این روز رخ داد و جشن‌های به هم پیوسته‌ای چون #هفدرو ، اسپیدانوشت، امید، آغاز شهرمندی و… برپا شدند. ششم هر ماه در ایران «خورداد روز» نام داشت.
☀️ روز خورداد در ماه فروردین، از آن فرشته‌ی خورداد یا نگهبان آب بود و مردم در این روز شادی و آب‌پاشی می‌کردند.
به باور آن‌ها، تن آدمی در زمستان آلوده به خاک و خاکستر شده و این شست‌وشو برای پاک کردن آن است و از سویی نمی‌گذارد که بیماری در هوا بماند.
در داستان دیگری گفته شده که پس از چندی خشکسالی، در این روز ناگهان باران فراوانی بارید، مردم از پریشانی رهیده و شاد شدند و به یکدیگر آب پاشیدند که «جشن آبریزان» نام گرفت. هرچند که این داستان را برای بسیاری از جشن‌ها نیز گفته‌اند.
🌍 به باور ایرانیان باستان، آغاز فروردین نوروز کوچک نام داشت و شش روز پس از آن نوروز بزرگ آغاز می‌شد. بر پایه‌ی بن‌مایه‌های پهلوی، آن‌ها باور داشتند که هفتاد و دو رویداد بزرگ سرگذشت ایران در روز ششم فروردین رخ داده است. برخی از این رویدادها پیدایش «مشی» و «مشیانه»(نخستین مرد و زن روی زمین)، پیدایش گیومرت(کیومرس) از گیاه ریواس، آفرینش گویال(سیاره) مشتری که مایه‌ی نیک‌هنگامی است، زاده‌شدن هوشنگ پادشاه پیشدادی که شهرنشینی و سامان‌مندی شهری از زمان او آغاز شد، پیروزی سام نریمان بر آژی‌دهاک، پیدایی دوباره‌ی شاه کی‌خسرو و دیگر رهایی‌بخش‌ها(که باور داشتند جاودانه است)، آفرینش دبیره(خط) به دست جمشید*، برتخت‌نشستن جمشید، تیراندازی آرش، زاده‌شدن زرتشت و گفت‌وگوی زرتشت با اهورامزدا شماری از این رویدادها بودند. همچنین بر پایه‌ی این باورها خداوند در این روز از آفرینش جهان آسوده شد. از این رو به این روز «هفدرو»، «هفدورو» و «هودرو» می‌گفتند. بر پایه‌ی گمان دیگری، هفده رویداد در روز ششم فروردین رخ داده است.
☀️ با آغاز نوروز بزرگ، ایرانیان آرزوها و خواسته‌های نیک خود برای دیگران را می‌نوشتند و به دست آن‌ها می‌سپردند و به آن «شادباش‌نویسی» می‌گفتند. همچنین در این روز برای سپیدروزی در سال نو نیایش می‌کردند و باور داشتند اهورامزدا در این روز بخت و شادکامی و نیک‌روزی سال نو را میان مردم بخش می‌کند. فرستادن شادباش‌برگ/فرخ‌برگ (کارت تبریک) نوروزی که تا دهه‌ی گذشته نیز در میان ما رواگمند(رایج) بود و نیایش در کنار هفت‌سین، به‌جامانده از این آیین است.
شاید آیین #شادباش_نویسی به شوند(دلیل) نو شدن سال و پیدایش دبیره(خط) در این روز باشد.
همچنین آرزوی داشتن سال نیک، باور به بخشش نیک‌روزی از سوی خداوند و چشم‌براهی بازگشت دوباره‌ی کی‌خسرو، انگیزه‌ی نام‌گذاری این روز به #روز_امید بود.
🌍 درباره‌ی «اسپیدا نوشت» هم چند گمان‌زد داریم. شماری از نویسندگان «اسپیدا نوشت» را در پیوند با شادباش‌نویسی می‌دانند. برخی دیگر با نگر به آیین‌های زمان ساسانیان می‌گویند پادشاهان ساسانی در نوروز آیین‌نامه‌ها و بخشنامه‌های سالانه را روی برگه‌ها و پوست‌هایی می‌نوشتند و مهر می‌کردند که #اسپیدانوشت نام داشت. همچنین نوروز در زمان ساسانیان بسیار شکوهمندتر از گذشته برگزار می‌شد.
☀️ پارسیان هند و پاکستان این روز را با نام جشن خوردادگان می‌شناسند.
گفتنی است ششم فروردین در گاهشماری سُغدی و خوارزمی آغاز سال نو بود.
✍️ #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #فروردینگان
*پی‌نوشت: افسانه‌ی پیدایش دبیره به دست جمشید این است که پس از آن که وی توانست بنویسد، به مردم مژده داد که روش او خداوند را خشنود کرده و به پاداش آن، از این پس مرگ، سرما، گرما و رشک در میان مردم نخواهد بود. از این رو دستور داد تا گورستان‌ها را ویران کنند. تا اینکه خواهرزاده‌اش آژی‌دهاک بر او چیره شد و این بخشش‌ها از میان مردم رخت بربست.
📚 برگرفته از:
۱- نوروز؛ جشن نوزایی آفرینش #علی_بلوکباشی
۲- تاریخ ایران باستان #حسن_پیرنیا
۳- مهره مهر #پوران_فرخزاد
۴- تاریخ نوروز و گاهشماری ایران #عبدالعظیم_رضایی
۵- نوروز خوش آیین #عبدالاحمد_جاوید
☀️🌱 @AdabSar
روز ششم فروردین، نماد پایان یافتن روزهای شش‌گانه‌ی آفرینش و جشن #نوروز بزرگ در ایران باستان بود. بر پایه‌ی افسانه‌ها در این روز خداوند «مشتری» را آفرید و ۷۲ رویداد فرخنده در این روز رخ داد و جشن‌های به هم پیوسته‌ای چون #هفدرو ، اسپیدانوشت، امید، آغاز شهرمندی و… برپا شدند. ششم هر ماه در ایران «خورداد روز» نام داشت.
☀️ روز خورداد در ماه فروردین، از آن فرشته‌ی خورداد یا نگهبان آب بود و مردم در این روز شادی و آب‌پاشی می‌کردند.
به باور آن‌ها، تن آدمی در زمستان آلوده به خاک و خاکستر شده و این شست‌وشو برای پاک کردن آن است و از سویی نمی‌گذارد که بیماری در هوا بماند.
در داستان دیگری گفته شده که پس از چندی خشکسالی، در این روز ناگهان باران فراوانی بارید، مردم از پریشانی رهیده و شاد شدند و به یکدیگر آب پاشیدند که «جشن آبریزان» نام گرفت. هرچند که این داستان را برای بسیاری از جشن‌ها نیز گفته‌اند.
🌍 به باور ایرانیان باستان، آغاز فروردین نوروز کوچک نام داشت و شش روز پس از آن نوروز بزرگ آغاز می‌شد. بر پایه‌ی بن‌مایه‌های پهلوی، آن‌ها باور داشتند که هفتاد و دو رویداد بزرگ سرگذشت ایران در روز ششم فروردین رخ داده است. برخی از این رویدادها پیدایش «مشی» و «مشیانه»(نخستین مرد و زن روی زمین)، پیدایش گیومرت(کیومرس) از گیاه ریواس، آفرینش گویال(سیاره) مشتری که مایه‌ی نیک‌هنگامی است، زاده‌شدن هوشنگ پادشاه پیشدادی که شهرنشینی و سامان‌مندی شهری از زمان او آغاز شد، پیروزی سام نریمان بر آژی‌دهاک، پیدایی دوباره‌ی شاه کی‌خسرو و دیگر رهایی‌بخش‌ها(که باور داشتند جاودانه است)، آفرینش دبیره(خط) به دست جمشید*، برتخت‌نشستن جمشید، تیراندازی آرش، زاده‌شدن زرتشت و گفت‌وگوی زرتشت با اهورامزدا شماری از این رویدادها بودند. همچنین بر پایه‌ی این باورها خداوند در این روز از آفرینش جهان آسوده شد. از این رو به این روز «هفدرو»، «هفدورو» و «هودرو» می‌گفتند. بر پایه‌ی گمان دیگری، هفده رویداد در روز ششم فروردین رخ داده است.
☀️ با آغاز نوروز بزرگ، ایرانیان آرزوها و خواسته‌های نیک خود برای دیگران را می‌نوشتند و به دست آن‌ها می‌سپردند و به آن «شادباش‌نویسی» می‌گفتند. همچنین در این روز برای سپیدروزی در سال نو نیایش می‌کردند و باور داشتند اهورامزدا در این روز بخت و شادکامی و نیک‌روزی سال نو را میان مردم بخش می‌کند. فرستادن شادباش‌برگ/فرخ‌برگ (کارت تبریک) نوروزی که تا دهه‌ی گذشته نیز در میان ما رواگمند(رایج) بود و نیایش در کنار هفت‌سین، به‌جامانده از این آیین است.
شاید آیین #شادباش_نویسی به شوند(دلیل) نو شدن سال و پیدایش دبیره(خط) در این روز باشد.
همچنین آرزوی داشتن سال نیک، باور به بخشش نیک‌روزی از سوی خداوند و چشم‌براهی بازگشت دوباره‌ی کی‌خسرو، انگیزه‌ی نام‌گذاری این روز به #روز_امید بود.
🌍 درباره‌ی «اسپیدا نوشت» هم چند گمان‌زد داریم. شماری از نویسندگان «اسپیدا نوشت» را در پیوند با شادباش‌نویسی می‌دانند. برخی دیگر با نگر به آیین‌های زمان ساسانیان می‌گویند پادشاهان ساسانی در نوروز آیین‌نامه‌ها و بخشنامه‌های سالانه را روی برگه‌ها و پوست‌هایی می‌نوشتند و مهر می‌کردند که #اسپیدانوشت نام داشت. همچنین نوروز در زمان ساسانیان بسیار شکوهمندتر از گذشته برگزار می‌شد.
☀️ پارسیان هند و پاکستان این روز را با نام جشن خوردادگان می‌شناسند.
گفتنی است ششم فروردین در گاهشماری سُغدی و خوارزمی آغاز سال نو بود.
✍️ #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #فروردینگان
*پی‌نوشت: افسانه‌ی پیدایش دبیره به دست جمشید این است که پس از آن که وی توانست بنویسد، به مردم مژده داد که روش او خداوند را خشنود کرده و به پاداش آن، از این پس مرگ، سرما، گرما و رشک در میان مردم نخواهد بود. از این رو دستور داد تا گورستان‌ها را ویران کنند. تا اینکه خواهرزاده‌اش آژی‌دهاک بر او چیره شد و این بخشش‌ها از میان مردم رخت بربست.
📚 برگرفته از:
۱- نوروز؛ جشن نوزایی آفرینش #علی_بلوکباشی
۲- تاریخ ایران باستان #حسن_پیرنیا
۳- مهره مهر #پوران_فرخزاد
۴- تاریخ نوروز و گاهشماری ایران #عبدالعظیم_رضایی
۵- نوروز خوش آیین #عبدالاحمد_جاوید
☀️🌱 @AdabSar
🌱☀️ نوروز در ایران چگونه سپری می‌شد؟
🌱☀️ نوروز، جشن نوگشت سال و جشن آفرینش، بزرگ‌ترین و باشکوه‌ترین جشن سال شمرده می‌شد که با جشن‌هایی در روزهای پایانی اسپندماه و برافروختن آتش به پیشواز آن می‌رفتند و با سیزده‌به‌در با آن بدرود می‌گفتند؛ هرچند که سیزده‌به‌در پایان‌بخش جشن‌های نوروز نبود.
در ایران باستان جشن‌های نوروز چندین بخش داشت.
🌱☀️ بر پایه‌ی شناخته‌شده‌ترین بخش‌بندی، روز نخست فروردین(اورمزد روز)، آغاز نوروز کوچک بود و ایرانیان تا روز سوم به دید و بازدید با خویشاوندان، بزرگان خانواده و شادباش‌گویی می‌پرداختند.
🌱☀️ روز سوم تا ششم نوروز، زمان برگزاری دید و بازدیدها، جشن‌های گروهی و بزرگداشت ایزدی رپیتوین/رپیثوین بود. این ایزد نگهبان گرمای زمین و گرمای نیمه‌ی روز بود و جشن ریپتوین برای شادمانی بازگشت او برگزار می‌شد. گویا زرتشتیان باستان این جشن را هم‌زمان با اورمزد روز(آغاز نوروز) برگزار می‌کردند.
🌱☀️ از ششم تا نهم فروردین بزرگ‌ترین جشن‌های نوروزی برگزار می‌شدند. ششم این ماه، جشن بزرگ خوردادگان و آغاز نوروز بزرگ بود. به روز ششم فروردین، روز امید نیز گفته می‌شد که در آن روز ایزد یکتا سپیدبختی، نیک‌روزی و فراوانی سال نو را به مردم پیشکش می‌کرد. جشن‌های شادباش‌نویسی در این سه روز برگزار می‌شد. همچنین ششم فروردین زادروز نمادین زرتشت، پیامبر ایرانی است.
🌱☀️ روزهای نهم تا دوازدهم فروردین زمان دیدارهای همگانی پادشاهان با مردم، گوش سپردن به نیازهای آنان و برآوردن خواسته‌ها بود.
گمان می‌رود که این زمان‌بندی در زمان هخامنشیان به گونه‌ی دیگری بود. پادشاهان هخامنشی شش روز نخست نوروز را در کنار مردم بودند و پس از آن به نزدیکان خود رسیدگی می‌کردند. به‌ویژه که جشن آغاز نوروز را نیز همگانی و در تخت‌جمشید برگزار می‌کردند.
🌱☀️ سیزدهم تا نوزدهم نوروز، زمان گردش در باغ‌ها، بوستان‌ها، بهره‌بردن از زیبایی‌های زیست‌بوم و پایکوبی بود. شادمانی و پایکوبی(رقص) در گردشگاه‌ها در روز سیزده‌به‌در به‌جا مانده از این آیین است.
🌱☀️ روزهای نوزدهم تا بیست‌ویکم نیز جشن فروردینگان برای شادی روان درگذشتگان برگزار می‌شد.
🌱☀️ جشن‌های شنبه‌گردش و چهارشنبه نخست سال(که هر دو جشن گردشگاه و همچون سیزده‌به‌در بود) در سده‌های گذشته به این جشن‌ها افزوده شدند. جشن آبانگاه(در روز دهم فروردین و برای بارش باران)، جشن سروشگان در روز هفدهم فروردین و نیایش شاه ورهرام در بیستم این ماه، از دیگر جشن‌های فروردین و در پیوند با #نوروز بودند.
✍🏼 #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #فروردینگان
📚 برگرفته از:
۱- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی
۲- آیین‌ها و جشن‌های کهن در ایران امروز #محمود_روح_الامینی
۳- نوشتارهای پژوهشی #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
۴- آثارالباقیه و التفهیم #ابوریحان_بیرونی
☀️🌱 @AdabSar
🌱☀️ نوروز، جشن نوگشت سال و جشن آفرینش، بزرگ‌ترین و باشکوه‌ترین جشن سال شمرده می‌شد که با جشن‌هایی در روزهای پایانی اسپندماه و برافروختن آتش به پیشواز آن می‌رفتند و با سیزده‌به‌در با آن بدرود می‌گفتند؛ هرچند که سیزده‌به‌در پایان‌بخش جشن‌های نوروز نبود.
در ایران باستان جشن‌های نوروز چندین بخش داشت.
🌱☀️ بر پایه‌ی شناخته‌شده‌ترین بخش‌بندی، روز نخست فروردین(اورمزد روز)، آغاز نوروز کوچک بود و ایرانیان تا روز سوم به دید و بازدید با خویشاوندان، بزرگان خانواده و شادباش‌گویی می‌پرداختند.
🌱☀️ روز سوم تا ششم نوروز، زمان برگزاری دید و بازدیدها، جشن‌های گروهی و بزرگداشت ایزدی رپیتوین/رپیثوین بود. این ایزد نگهبان گرمای زمین و گرمای نیمه‌ی روز بود و جشن ریپتوین برای شادمانی بازگشت او برگزار می‌شد. گویا زرتشتیان باستان این جشن را هم‌زمان با اورمزد روز(آغاز نوروز) برگزار می‌کردند.
🌱☀️ از ششم تا نهم فروردین بزرگ‌ترین جشن‌های نوروزی برگزار می‌شدند. ششم این ماه، جشن بزرگ خوردادگان و آغاز نوروز بزرگ بود. به روز ششم فروردین، روز امید نیز گفته می‌شد که در آن روز ایزد یکتا سپیدبختی، نیک‌روزی و فراوانی سال نو را به مردم پیشکش می‌کرد. جشن‌های شادباش‌نویسی در این سه روز برگزار می‌شد. همچنین ششم فروردین زادروز نمادین زرتشت، پیامبر ایرانی است.
🌱☀️ روزهای نهم تا دوازدهم فروردین زمان دیدارهای همگانی پادشاهان با مردم، گوش سپردن به نیازهای آنان و برآوردن خواسته‌ها بود.
گمان می‌رود که این زمان‌بندی در زمان هخامنشیان به گونه‌ی دیگری بود. پادشاهان هخامنشی شش روز نخست نوروز را در کنار مردم بودند و پس از آن به نزدیکان خود رسیدگی می‌کردند. به‌ویژه که جشن آغاز نوروز را نیز همگانی و در تخت‌جمشید برگزار می‌کردند.
🌱☀️ سیزدهم تا نوزدهم نوروز، زمان گردش در باغ‌ها، بوستان‌ها، بهره‌بردن از زیبایی‌های زیست‌بوم و پایکوبی بود. شادمانی و پایکوبی(رقص) در گردشگاه‌ها در روز سیزده‌به‌در به‌جا مانده از این آیین است.
🌱☀️ روزهای نوزدهم تا بیست‌ویکم نیز جشن فروردینگان برای شادی روان درگذشتگان برگزار می‌شد.
🌱☀️ جشن‌های شنبه‌گردش و چهارشنبه نخست سال(که هر دو جشن گردشگاه و همچون سیزده‌به‌در بود) در سده‌های گذشته به این جشن‌ها افزوده شدند. جشن آبانگاه(در روز دهم فروردین و برای بارش باران)، جشن سروشگان در روز هفدهم فروردین و نیایش شاه ورهرام در بیستم این ماه، از دیگر جشن‌های فروردین و در پیوند با #نوروز بودند.
✍🏼 #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #فروردینگان
📚 برگرفته از:
۱- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی
۲- آیین‌ها و جشن‌های کهن در ایران امروز #محمود_روح_الامینی
۳- نوشتارهای پژوهشی #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
۴- آثارالباقیه و التفهیم #ابوریحان_بیرونی
☀️🌱 @AdabSar
🌱☀️ جشن‌های شنبه‌گردش و چهارشنبه‌های چهارگانه در گوشه و کنار ایران
🌱☀️ آنچه درباره‌ی جشن‌های ایرانی باید بدانیم این است که ایران، سرزمین بسیار پهناوری بود و رسانه‌ای برای همسان‌سازی مردم نبود و چه‌بسا برخی جشن‌ها در هر گوشه از کشور به روشی دیگرسان برگزار می‌شد. هرچند که در جشن‌های بزرگ، بسیاری از آیین‌ها در سرتاسر کشور همانند بودند.
🌱☀️ بی‌گمان جشن‌های نخستین شنبه و چهارشنبه‌ی سال در ایران پس از پیدایش هفته در گاهشماری(تقویم) آغاز شده است. این جشن‌ها همچون سیزده‌به‌در، همراه با خانواده در دشت‌ها و باغ‌ها و در دل نوروز برگزار می‌شد. در این جشن‌ها آش می‌پختند، پایکوبی می‌کردند و جایگاه آب را در زندگی گرامی می‌داشتند. روز نخست هفته نماد آغاز کوشش و روز پنجم هفته یا چهارشنبه، روزی همایون و ارجمند در ایران بوده و آنچه ما درباره‌ی این دو جشن می‌دانیم، بر پایه‌ی نوشته‌های پراکنده است.
🌱☀️ اکنون نخستین شنبه‌ی سال در بسیاری از شهرهای کشور به نام «شنبه‌گردش» شناخته شده است. شنبه‌گردش بهانه‌ای برای بهره‌گیری از آب‌وهوای خوش بهاری است ولی درباره‌ی پیشینه و پیدایش آن هیچ نمی‌دانیم.
این جشن به‌ویژه در نیمروز(جنوب) خراسان، نایین و چهارمحال‌وبختیاری همچنان پایدار است و گمان می‌رود که بیش از ۴۰۰سال پیشینه دارد. مردم در این روز از رفتن به خانه خویشان پرهیز می‌کنند و یکی از راین(دلیل)های برگزاری آن، زورآزمایی پهلوانان و نمایش زور و توان آن‌ها است. این زورآزمایی هنوز در سیزده‌به‌در امروزی دیده می‌شود و در استان‌های خورآیی(شرقی) و برخی شهرهای افغانستان پررنگ‌تر است که گمان می‌رود ریشه در فرهنگ پهلوانی سرزمین سیستان داشته باشد.
همچنین می‌گویند که شنبه‌گردش به‌جا مانده از «جشن شکار» است که در روزگاران کهن فرمانروایان بدان می‌پرداختند ولی درباره درستی این گمان نمی‌توان به روشنی داوری کرد.
در شهرکرد برای پخت آش، سبزی‌های تازه را می‌چینند و آش مچه و آش شنگ می‌پزند. آش شنبه‌گردش در شهر انار کرمان، آش «شنبه‌سال» نام دارد.
🌱☀️ جشن نخستین چهارشنبه سال در آذربادگان(آذربایجان) «چهارشنبه‌سو» یا «چهارشنبه‌آب» نام دارد و جشنی نمادین برای آب شدن یخ رودخانه‌ها و روان شدن آن‌ها است. دومین چهارشنبه سال «چهارشنبه آتش» و زمان گرم شدن زمین و آمادگی برای کشت، سومین چهارشنبه سال «چهارشنبه باد» و جشن وزیدن باد و بیدار کردن خاک و درختان بود. چهارمین چهارشنبه هم «چهارشنبه خاک» بود که خاک آماده کشت می‌شد و کشاورزی را آغاز می‌کردند. اکنون جشن‌های چهارگانه‌ی چهارشنبه در کشور آذربادگان برگزار می‌شود.
🌱☀️ درباره‌ی نخستین شیوه‌ی برگزاری جشن نخستین چهارشنبه‌ی فروردین آگاهی نداریم. اکنون در مهاباد و روستاهای پیرامون آن، در نخستین چهارشنبه سال جشن میرنوروزی برگزار می‌شود. در این روز مردم از میان خود یک تن را برمی‌گزینند و نام «میر نوروزی» بر او می‌نهند. به او خونگر(خنجر)، تاگ(تاج)، کمربند، بازوبند، اسب و چیزهای دیگر می‌دهند. «غریب‌پور» در نبیگ(کتاب) «تئاتر در ایران» نوشته است که نمایش «میر نوروزی» نمایشی شوخناک(کمدی) و راهی برای هشدار دادن به فرمانروایان درباره‌ی دادگری و مردم‌داری است. گفته می‌شود جشن میر نوروزی نمادی از فرمانروایی جمشید، پادشاه باستانی ایران است.
در این جشن میر نوروزی یا امیر بهاری برای خود دو ویچیر(وزیر)، یک تلخک(دلقک) و یک میرزابنویس برمی‌گزیند و با همراهانش به میان مردم می‌رود؛ گران‌فروشان را به شیوه‌ی نمایشی کیفر می‌کند، خانواده‌ها را آشتی می‌دهد و به نیازمندان رسیدگی می‌کند.
در شوش دانیال مردم شبانه برای او خوراکی می‌گذارند تا بخورد و از او درخواست مُروا(دعای خیر) دارند. آن‌ها این کار را برای فراوانی یافتن خوان(سفره) و دارایی‌شان انجام می‌دهند.
میر نوروزی اگر بخندد از جایگاه چندروزه‌اش برکنار می‌شود. در پایان جشن او به خانه‌ی یکی از بزرگان پناهنده می‌شود. در برخی شهرها و روستاها او را در آب می‌اندازند و جشن به پایان می‌رسد. در نبیگ «آثار فرهنگی، باستانی و تاریخی استان کردستان» به این جشن پرداخته شده است.
✍🏼 #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #نوروز #شنبه_گردش #فروردینگان
☀️🌱 @AdabSar
🌱☀️ آنچه درباره‌ی جشن‌های ایرانی باید بدانیم این است که ایران، سرزمین بسیار پهناوری بود و رسانه‌ای برای همسان‌سازی مردم نبود و چه‌بسا برخی جشن‌ها در هر گوشه از کشور به روشی دیگرسان برگزار می‌شد. هرچند که در جشن‌های بزرگ، بسیاری از آیین‌ها در سرتاسر کشور همانند بودند.
🌱☀️ بی‌گمان جشن‌های نخستین شنبه و چهارشنبه‌ی سال در ایران پس از پیدایش هفته در گاهشماری(تقویم) آغاز شده است. این جشن‌ها همچون سیزده‌به‌در، همراه با خانواده در دشت‌ها و باغ‌ها و در دل نوروز برگزار می‌شد. در این جشن‌ها آش می‌پختند، پایکوبی می‌کردند و جایگاه آب را در زندگی گرامی می‌داشتند. روز نخست هفته نماد آغاز کوشش و روز پنجم هفته یا چهارشنبه، روزی همایون و ارجمند در ایران بوده و آنچه ما درباره‌ی این دو جشن می‌دانیم، بر پایه‌ی نوشته‌های پراکنده است.
🌱☀️ اکنون نخستین شنبه‌ی سال در بسیاری از شهرهای کشور به نام «شنبه‌گردش» شناخته شده است. شنبه‌گردش بهانه‌ای برای بهره‌گیری از آب‌وهوای خوش بهاری است ولی درباره‌ی پیشینه و پیدایش آن هیچ نمی‌دانیم.
این جشن به‌ویژه در نیمروز(جنوب) خراسان، نایین و چهارمحال‌وبختیاری همچنان پایدار است و گمان می‌رود که بیش از ۴۰۰سال پیشینه دارد. مردم در این روز از رفتن به خانه خویشان پرهیز می‌کنند و یکی از راین(دلیل)های برگزاری آن، زورآزمایی پهلوانان و نمایش زور و توان آن‌ها است. این زورآزمایی هنوز در سیزده‌به‌در امروزی دیده می‌شود و در استان‌های خورآیی(شرقی) و برخی شهرهای افغانستان پررنگ‌تر است که گمان می‌رود ریشه در فرهنگ پهلوانی سرزمین سیستان داشته باشد.
همچنین می‌گویند که شنبه‌گردش به‌جا مانده از «جشن شکار» است که در روزگاران کهن فرمانروایان بدان می‌پرداختند ولی درباره درستی این گمان نمی‌توان به روشنی داوری کرد.
در شهرکرد برای پخت آش، سبزی‌های تازه را می‌چینند و آش مچه و آش شنگ می‌پزند. آش شنبه‌گردش در شهر انار کرمان، آش «شنبه‌سال» نام دارد.
🌱☀️ جشن نخستین چهارشنبه سال در آذربادگان(آذربایجان) «چهارشنبه‌سو» یا «چهارشنبه‌آب» نام دارد و جشنی نمادین برای آب شدن یخ رودخانه‌ها و روان شدن آن‌ها است. دومین چهارشنبه سال «چهارشنبه آتش» و زمان گرم شدن زمین و آمادگی برای کشت، سومین چهارشنبه سال «چهارشنبه باد» و جشن وزیدن باد و بیدار کردن خاک و درختان بود. چهارمین چهارشنبه هم «چهارشنبه خاک» بود که خاک آماده کشت می‌شد و کشاورزی را آغاز می‌کردند. اکنون جشن‌های چهارگانه‌ی چهارشنبه در کشور آذربادگان برگزار می‌شود.
🌱☀️ درباره‌ی نخستین شیوه‌ی برگزاری جشن نخستین چهارشنبه‌ی فروردین آگاهی نداریم. اکنون در مهاباد و روستاهای پیرامون آن، در نخستین چهارشنبه سال جشن میرنوروزی برگزار می‌شود. در این روز مردم از میان خود یک تن را برمی‌گزینند و نام «میر نوروزی» بر او می‌نهند. به او خونگر(خنجر)، تاگ(تاج)، کمربند، بازوبند، اسب و چیزهای دیگر می‌دهند. «غریب‌پور» در نبیگ(کتاب) «تئاتر در ایران» نوشته است که نمایش «میر نوروزی» نمایشی شوخناک(کمدی) و راهی برای هشدار دادن به فرمانروایان درباره‌ی دادگری و مردم‌داری است. گفته می‌شود جشن میر نوروزی نمادی از فرمانروایی جمشید، پادشاه باستانی ایران است.
در این جشن میر نوروزی یا امیر بهاری برای خود دو ویچیر(وزیر)، یک تلخک(دلقک) و یک میرزابنویس برمی‌گزیند و با همراهانش به میان مردم می‌رود؛ گران‌فروشان را به شیوه‌ی نمایشی کیفر می‌کند، خانواده‌ها را آشتی می‌دهد و به نیازمندان رسیدگی می‌کند.
در شوش دانیال مردم شبانه برای او خوراکی می‌گذارند تا بخورد و از او درخواست مُروا(دعای خیر) دارند. آن‌ها این کار را برای فراوانی یافتن خوان(سفره) و دارایی‌شان انجام می‌دهند.
میر نوروزی اگر بخندد از جایگاه چندروزه‌اش برکنار می‌شود. در پایان جشن او به خانه‌ی یکی از بزرگان پناهنده می‌شود. در برخی شهرها و روستاها او را در آب می‌اندازند و جشن به پایان می‌رسد. در نبیگ «آثار فرهنگی، باستانی و تاریخی استان کردستان» به این جشن پرداخته شده است.
✍🏼 #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #نوروز #شنبه_گردش #فروردینگان
☀️🌱 @AdabSar
🌬🌍 نوروز و باور به پیوستگی رستاخیز تن و زمین
یکی از نکته‌های شایان نگریستن در جشن سال نو و باورهای پیوسته به آن، باور به جهان پسین، رستاخیز مردگان و دنباله‌دار بودن زندگی است. جشن سال نو نمایش نمادین آفرینش و بازکرد(تکرار) همیشگی آن است که پایان سال یا پایان زندگی را به زمان نو و زندگی نو پیوند می‌زند. این باور در دین‌ها و باور به رستاخیز مردگان نیز دیده می‌شود. از این‌رو است که یادکرد رفتگان و بزرگداشت آنان از آیین‌های نو شدن سال است.
این باور تنها برای #نوروز ایرانی نیست که روان درگذشتگان در آستانه‌ی نوروز به زمین و میان خانواده بازمی‌گردد. این یک باور استوره‌ای جهانی برای امیدبخشی به زندگان است. امید به این که یک کیهان و جهان نابسامان از نو آفریده و بسامان می‌شود و مردگان نیز به زندگی دوباره باز می‌گردند.
جشن سال نو، یادمان دوباره‌ی نخستین آفرینش است. پس در این نوزایی آفرینش پس از نابودی، مردگان نیز زندگی دوباره می‌یابند.
از این‌رو هرجا که باور به رستاخیز تن باشد، باورمندان بر آنند که تن پسین در نوروز یا آغاز سال نو که زمان تازه‌ای آغاز می‌شود، زندگی می‌یابد.
✍ #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #فروردینگان
برگرفته از: جهان فروری #بهرام_فره_وشی
ماه فروردین روز خرداد #بیژن_غیبی
گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی
b2n.ir/Rastakhiz
در «جشن فروردگان» درباره‌ی باور ایرانیان باستان به بازگشت ده روزه‌ی روان رفتگان به زمین سخن رفت:
t.me/AdabSar/20639
فرتور(عکس): نگاره‌های نمادین رستاخیز زمین و مردگان
🌬🌍 @AdabSar
یکی از نکته‌های شایان نگریستن در جشن سال نو و باورهای پیوسته به آن، باور به جهان پسین، رستاخیز مردگان و دنباله‌دار بودن زندگی است. جشن سال نو نمایش نمادین آفرینش و بازکرد(تکرار) همیشگی آن است که پایان سال یا پایان زندگی را به زمان نو و زندگی نو پیوند می‌زند. این باور در دین‌ها و باور به رستاخیز مردگان نیز دیده می‌شود. از این‌رو است که یادکرد رفتگان و بزرگداشت آنان از آیین‌های نو شدن سال است.
این باور تنها برای #نوروز ایرانی نیست که روان درگذشتگان در آستانه‌ی نوروز به زمین و میان خانواده بازمی‌گردد. این یک باور استوره‌ای جهانی برای امیدبخشی به زندگان است. امید به این که یک کیهان و جهان نابسامان از نو آفریده و بسامان می‌شود و مردگان نیز به زندگی دوباره باز می‌گردند.
جشن سال نو، یادمان دوباره‌ی نخستین آفرینش است. پس در این نوزایی آفرینش پس از نابودی، مردگان نیز زندگی دوباره می‌یابند.
از این‌رو هرجا که باور به رستاخیز تن باشد، باورمندان بر آنند که تن پسین در نوروز یا آغاز سال نو که زمان تازه‌ای آغاز می‌شود، زندگی می‌یابد.
✍ #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #فروردینگان
برگرفته از: جهان فروری #بهرام_فره_وشی
ماه فروردین روز خرداد #بیژن_غیبی
گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی
b2n.ir/Rastakhiz
در «جشن فروردگان» درباره‌ی باور ایرانیان باستان به بازگشت ده روزه‌ی روان رفتگان به زمین سخن رفت:
t.me/AdabSar/20639
فرتور(عکس): نگاره‌های نمادین رستاخیز زمین و مردگان
🌬🌍 @AdabSar
ادبسار
🌬🌍 نوروز و باور به پیوستگی رستاخیز تن و زمین یکی از نکته‌های شایان نگریستن در جشن سال نو و باورهای پیوسته به آن، باور به جهان پسین، رستاخیز مردگان و دنباله‌دار بودن زندگی است. جشن سال نو نمایش نمادین آفرینش و بازکرد(تکرار) همیشگی آن است که پایان سال یا پایان…
🍃🍂 نوروز و ارزش افسانه‌ای زمان
زمان، خود یک استوره است و ساخت و بخش‌بندی زمان با روزهای سپنت(مقدس) و برجسته‌ی سال بار افسانه‌ای دارد. سرآمد همه‌ی بخش‌های زمان #نوروز است. هرگاه که نوروز فرامی‌رسد، جشن نمادین آفرینش، زندگی و زمانِ دوباره برگزار می‌شود.
در داستان‌های افسانه‌ای ایران و در آیین زُروانی به زمان نگاه شایانی شده است. بر پایه‌ی داستان‌های کیهانی آیین زروانی، هر پدیده‌ی مینوی و ماتکیک(مادی)، نمونه‌ای در جهان بالا و سپهر برین دارد. اهورامزدا در یک زمان ۱۲هزار ساله جهان را آفرید. که هر سه‌هزار سال ویژه‌ی بخشی از آفرینش بود. پس در چنین افسانه‌ی کهنی نیز سال که نماد بخشی از زمان است، دیده می‌شود. این بخش زمان پس از آفرینش و زندگی یافتن هستی نیز پایدار است.
بار افسانه‌ای آفرینش در آغاز و پایان هر نوروز یا سال نو، اگرچه ناخودآگاه، یادآوری می‌شود.
در زمان باستان و میان زیست‌وَران نخستین، سال نو برابر است با پروانه(اجازه) بهره‌برداری از فراورده‌های خوراکی و کشاورزی، انبار کردن آن برای سال در پیش در میان گروه‌هایی که چندین فراورده کشت می‌کردند و در زمان‌های گوناگونی از سال کاشت و برداشت داشتند، چندین جشن برگزار می‌شد که ایرانیان باستان به آن گاهنبار می‌گفتند.
✍ #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #فروردینگان
برگرفته از: حکمت خسروانی #هاشم_رضی
گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی
ماه فروردین روز خرداد #بیژن_غیبی
🍂🍃 @AdabSar
b2n.ir/s82825
زمان، خود یک استوره است و ساخت و بخش‌بندی زمان با روزهای سپنت(مقدس) و برجسته‌ی سال بار افسانه‌ای دارد. سرآمد همه‌ی بخش‌های زمان #نوروز است. هرگاه که نوروز فرامی‌رسد، جشن نمادین آفرینش، زندگی و زمانِ دوباره برگزار می‌شود.
در داستان‌های افسانه‌ای ایران و در آیین زُروانی به زمان نگاه شایانی شده است. بر پایه‌ی داستان‌های کیهانی آیین زروانی، هر پدیده‌ی مینوی و ماتکیک(مادی)، نمونه‌ای در جهان بالا و سپهر برین دارد. اهورامزدا در یک زمان ۱۲هزار ساله جهان را آفرید. که هر سه‌هزار سال ویژه‌ی بخشی از آفرینش بود. پس در چنین افسانه‌ی کهنی نیز سال که نماد بخشی از زمان است، دیده می‌شود. این بخش زمان پس از آفرینش و زندگی یافتن هستی نیز پایدار است.
بار افسانه‌ای آفرینش در آغاز و پایان هر نوروز یا سال نو، اگرچه ناخودآگاه، یادآوری می‌شود.
در زمان باستان و میان زیست‌وَران نخستین، سال نو برابر است با پروانه(اجازه) بهره‌برداری از فراورده‌های خوراکی و کشاورزی، انبار کردن آن برای سال در پیش در میان گروه‌هایی که چندین فراورده کشت می‌کردند و در زمان‌های گوناگونی از سال کاشت و برداشت داشتند، چندین جشن برگزار می‌شد که ایرانیان باستان به آن گاهنبار می‌گفتند.
✍ #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #فروردینگان
برگرفته از: حکمت خسروانی #هاشم_رضی
گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی
ماه فروردین روز خرداد #بیژن_غیبی
🍂🍃 @AdabSar
b2n.ir/s82825
🐓 سروشگان، جشنی در ستایش ایزد آگاهی‌بخش
🐓 «سروش» یکی از ایزدان بزرگ و باستانی ایران و نگهبان سامان‌مندی(نظم) و پیمان‌ها بود. جشن «سروشگان» یا جشن «هفده‌روز» در سروش‌روز از فروردین، برابر با هفدهم فروردین در ایران برگزار می‌شد.
#سروش از ریشه‌ی «سرُو»، در اوستا «سِرااوشا» به چَم(معنی) فرمانبرداری و در پارسی میانه «سرُوشُو» به چَم شنیدن است. بر پایه‌ی باورهای کهن، به‌ویژه در باورهای زرتشتی، «سروش ایزدی» نخستین ایزدی است که زبان به ستایش خداوند گشود و نیایش را به مردم آموخت. او پیش از سر زدن آفتاب بانگ زده و مردم را برای نیایش پروردگار فرا می‌خواند. درباره‌ی آیین #جشن_سروشگان تنها این را می‌دانیم که ایرانیان در این روز به نیایشگاه‌ها می‌رفتند.
🐓 بر پایه‌ی افسانه‌ها، ایزد سروش بر بلندای البرز کاخی دارد با یک‌هزار ستون که به خودی خود روشن و ستاره‌نشان است. گردونه‌ی او را در آسمان، چهار اسب نر درخشان و تیزرو با سم‌های زرین می‌رانند. هیچ جانداری نمی‌تواند از او پیشی بگیرد و از این‌رو او دشمنان خود را در هر کجا که باشند دستگیر می‌کند.
سروش همیشه بیدار است و از آفریدگان مزدا پاسبانی می‌کند و برای این کار هر روز و هر شب سه بار به دور زمین می‌گردد. نماد مادی سروش «خروس» است که با بانگ بامدادی خود مردم را بیدار می‌کند. از این‌رو خروس به‌ویژه خروس سپیدرنگ، ارزش والایی برای ایرانیان داشت.
🐓 سروش دارای ویژگی‌هایی چون بازوی پرتوان، چالاکی و شهریاری بر جهان است. او دارای جنگ‌افزار سخت و ابزار مینوی است. ابزار مینوی پیکری آمیخته با سخنان سپند(مقدس)، اندیشه‌ی والا، خوش‌سخنی، نگهبانی آفریدگان، پاسبانی سرار گیتی و پناه دادن به بینوایان است.
«ایزد سروش» بر آن است تا نیروهای اهریمنی چون خشم، مستی، بوشاسپ یا خواب و تنبلی و به‌ویژه دروغ را از میان ببرد.
سروش نابودکننده‌ی دیو آز و خشم است و به همراه مهر و رَشَن (دو ایزد باستانی ایران) کردار مردم را سنجیده و به نیکوکاران پاداش و به بدکاران سزا می‌دهد. او پیک اهورامزدا و فرمانروای خورآسان تا خوربران(شرق تا غرب) جهان است.
🐓 در شاهنامه‌ی #فردوسی سروش نخستین باشنده‌ی(موجود) فرازمینی در جهان است.
در داستان‌های شاهنامه او بر کیومرس، فریدون، سام، گودرز و خسروپرویز نمایان می‌شود و آن‌ها را از بدخواهی‌ها آگاه کرده و یاری‌شان می‌کند.
ز گیتی برآمد سراسر خروش
به آذربد این جشن روز سروش
🐓 در سروده‌های #حافظ نیز سروش همان «روح‌القُدُس» است.
چه گویمت که به میخانه دوش مست و خراب
سروش عالم غیبم چه مژده‌ها داده است
✍️ #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #فروردینگان
📚 برگرفته از:
۱- فرهنگ نام‌های شاهنامه #منصور_رستگارفسایی
۲- بندهش #مهرداد_بهار
۳- جشن‌ها و آیین‌های ایرانی با تکیه بر استوره و مردم‌شناسی #حسام_الدین_مهدوی
۴- راهنمای زمان جشن‌ها و گردهمایی‌های ملی #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
🌠 @AdabSar
🐓 «سروش» یکی از ایزدان بزرگ و باستانی ایران و نگهبان سامان‌مندی(نظم) و پیمان‌ها بود. جشن «سروشگان» یا جشن «هفده‌روز» در سروش‌روز از فروردین، برابر با هفدهم فروردین در ایران برگزار می‌شد.
#سروش از ریشه‌ی «سرُو»، در اوستا «سِرااوشا» به چَم(معنی) فرمانبرداری و در پارسی میانه «سرُوشُو» به چَم شنیدن است. بر پایه‌ی باورهای کهن، به‌ویژه در باورهای زرتشتی، «سروش ایزدی» نخستین ایزدی است که زبان به ستایش خداوند گشود و نیایش را به مردم آموخت. او پیش از سر زدن آفتاب بانگ زده و مردم را برای نیایش پروردگار فرا می‌خواند. درباره‌ی آیین #جشن_سروشگان تنها این را می‌دانیم که ایرانیان در این روز به نیایشگاه‌ها می‌رفتند.
🐓 بر پایه‌ی افسانه‌ها، ایزد سروش بر بلندای البرز کاخی دارد با یک‌هزار ستون که به خودی خود روشن و ستاره‌نشان است. گردونه‌ی او را در آسمان، چهار اسب نر درخشان و تیزرو با سم‌های زرین می‌رانند. هیچ جانداری نمی‌تواند از او پیشی بگیرد و از این‌رو او دشمنان خود را در هر کجا که باشند دستگیر می‌کند.
سروش همیشه بیدار است و از آفریدگان مزدا پاسبانی می‌کند و برای این کار هر روز و هر شب سه بار به دور زمین می‌گردد. نماد مادی سروش «خروس» است که با بانگ بامدادی خود مردم را بیدار می‌کند. از این‌رو خروس به‌ویژه خروس سپیدرنگ، ارزش والایی برای ایرانیان داشت.
🐓 سروش دارای ویژگی‌هایی چون بازوی پرتوان، چالاکی و شهریاری بر جهان است. او دارای جنگ‌افزار سخت و ابزار مینوی است. ابزار مینوی پیکری آمیخته با سخنان سپند(مقدس)، اندیشه‌ی والا، خوش‌سخنی، نگهبانی آفریدگان، پاسبانی سرار گیتی و پناه دادن به بینوایان است.
«ایزد سروش» بر آن است تا نیروهای اهریمنی چون خشم، مستی، بوشاسپ یا خواب و تنبلی و به‌ویژه دروغ را از میان ببرد.
سروش نابودکننده‌ی دیو آز و خشم است و به همراه مهر و رَشَن (دو ایزد باستانی ایران) کردار مردم را سنجیده و به نیکوکاران پاداش و به بدکاران سزا می‌دهد. او پیک اهورامزدا و فرمانروای خورآسان تا خوربران(شرق تا غرب) جهان است.
🐓 در شاهنامه‌ی #فردوسی سروش نخستین باشنده‌ی(موجود) فرازمینی در جهان است.
در داستان‌های شاهنامه او بر کیومرس، فریدون، سام، گودرز و خسروپرویز نمایان می‌شود و آن‌ها را از بدخواهی‌ها آگاه کرده و یاری‌شان می‌کند.
ز گیتی برآمد سراسر خروش
به آذربد این جشن روز سروش
🐓 در سروده‌های #حافظ نیز سروش همان «روح‌القُدُس» است.
چه گویمت که به میخانه دوش مست و خراب
سروش عالم غیبم چه مژده‌ها داده است
✍️ #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #فروردینگان
📚 برگرفته از:
۱- فرهنگ نام‌های شاهنامه #منصور_رستگارفسایی
۲- بندهش #مهرداد_بهار
۳- جشن‌ها و آیین‌های ایرانی با تکیه بر استوره و مردم‌شناسی #حسام_الدین_مهدوی
۴- راهنمای زمان جشن‌ها و گردهمایی‌های ملی #رضا_مرادی_غیاث_آبادی
🌠 @AdabSar
ادبسار
🐓 سروشگان، جشنی در ستایش ایزد آگاهی‌بخش 🐓 «سروش» یکی از ایزدان بزرگ و باستانی ایران و نگهبان سامان‌مندی(نظم) و پیمان‌ها بود. جشن «سروشگان» یا جشن «هفده‌روز» در سروش‌روز از فروردین، برابر با هفدهم فروردین در ایران برگزار می‌شد. #سروش از ریشه‌ی «سرُو»، در…
🐓 🌞 سروش‌ایزد، جشن بیداری و فرزانگی
«سروش» یکی از ایزدان بزرگ و باستانی ایرانیان و نگهبان سامان‌مندی(نظم) بود و «جشن سروش‌ایزد» یا «جشن هفده‌روز» در ستایش او و در سروش‌روز(هفدهم) فروردین برگزار می‌شد.
#سروش در اوستا از ایزدان بزرگ، امشاسپند فَرهِش (وحی) و جنگاوری است. او با ویژگی‌های اهریمنی که هنگام تاریکی نمایان می‌شود، می‌ستیزد. دشمن جادوگران، دزدان، دروغ‌گویان و پیمان‌شکنان است و از هنگام تاریکی شب تا فرا رسیدن بامداد از جهان پاسداری می‌کند. (گاهشماری و جشن‌های ایران باستان، هاشم رضی)
این ایزد از شب تا بامداد سه بار جادوگران را تار و مار و از جهان پاسبانی می‌کند. پس هنگام پگاه آب‌ها گوارا می‌شوند، گیاهان و شکوفه‌ها می‌شکفند، مرغ‌ها به آواز می‌آیند، ناتوانان نیروی تازه می‌یابند، از اندوه کاسته می‌شود، روزگار خرم و فرشتگان شاد می‌شوند. (زین‌الاخبار، گردیزی)
در جشن سروش به آتشکده رفتن و نیایش کردن بد بود(برهان قاطع، خلف تبریزی).
ولی از سوی دیگر به این جشن «باژ» می‌گفتند.
این واژه به عربی رفته و به آن «باز»(زمزمه) یا نیایش زیرلب می‌گفتند. باژ نیایش آرام پیش از خوراک برای سپاسگزاری از دَهِش‌های خدا بود.(رضی)
هنگام باژ گفتن همه‌ی اندام‌ها آرام می‌گیرند، سخن نمی‌گویند، خوراک نمی‌خورند، همهمه نمی‌کنند و نیایش به آهستگی انجام می‌شود.(گردیزی)
زیبایی شگفت‌انگیز از ویژگی‌های ایزد سروش و خروس سپید نماد او است که هر پگاه با بانگ پیاپی خود مردم را برای آغاز کار و کوشش بیدار می‌کند.
🧚🏻♂ فرتور(عکس): نگاره‌ی نمادین یکی از ایزدان باستانی ایران در کنار سروده‌ای از سعدی. این آفرینه در گنجینه‌ی بریتانیا نگهداری می‌شود.
b2n.ir/Sorush
🖋 #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #جشن_سروشگان #فروردینگان
🌞 @AdabSar 🧚🏻♂
«سروش» یکی از ایزدان بزرگ و باستانی ایرانیان و نگهبان سامان‌مندی(نظم) بود و «جشن سروش‌ایزد» یا «جشن هفده‌روز» در ستایش او و در سروش‌روز(هفدهم) فروردین برگزار می‌شد.
#سروش در اوستا از ایزدان بزرگ، امشاسپند فَرهِش (وحی) و جنگاوری است. او با ویژگی‌های اهریمنی که هنگام تاریکی نمایان می‌شود، می‌ستیزد. دشمن جادوگران، دزدان، دروغ‌گویان و پیمان‌شکنان است و از هنگام تاریکی شب تا فرا رسیدن بامداد از جهان پاسداری می‌کند. (گاهشماری و جشن‌های ایران باستان، هاشم رضی)
این ایزد از شب تا بامداد سه بار جادوگران را تار و مار و از جهان پاسبانی می‌کند. پس هنگام پگاه آب‌ها گوارا می‌شوند، گیاهان و شکوفه‌ها می‌شکفند، مرغ‌ها به آواز می‌آیند، ناتوانان نیروی تازه می‌یابند، از اندوه کاسته می‌شود، روزگار خرم و فرشتگان شاد می‌شوند. (زین‌الاخبار، گردیزی)
در جشن سروش به آتشکده رفتن و نیایش کردن بد بود(برهان قاطع، خلف تبریزی).
ولی از سوی دیگر به این جشن «باژ» می‌گفتند.
این واژه به عربی رفته و به آن «باز»(زمزمه) یا نیایش زیرلب می‌گفتند. باژ نیایش آرام پیش از خوراک برای سپاسگزاری از دَهِش‌های خدا بود.(رضی)
هنگام باژ گفتن همه‌ی اندام‌ها آرام می‌گیرند، سخن نمی‌گویند، خوراک نمی‌خورند، همهمه نمی‌کنند و نیایش به آهستگی انجام می‌شود.(گردیزی)
زیبایی شگفت‌انگیز از ویژگی‌های ایزد سروش و خروس سپید نماد او است که هر پگاه با بانگ پیاپی خود مردم را برای آغاز کار و کوشش بیدار می‌کند.
🧚🏻♂ فرتور(عکس): نگاره‌ی نمادین یکی از ایزدان باستانی ایران در کنار سروده‌ای از سعدی. این آفرینه در گنجینه‌ی بریتانیا نگهداری می‌شود.
b2n.ir/Sorush
🖋 #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #جشن_سروشگان #فروردینگان
🌞 @AdabSar 🧚🏻♂
🌱🧚🏻 فروردینگان، یادکرد درگذشتگان با جشن همگانی
در گاهشمار کهن ایران، روز نوزدهم هر ماه «فروردین» نام داشت و روز ویژه‌ی فروهر یا روان درگذشتگان بود. فروردین‌روز از فروردین‌ماه «جشن فروردینگان» یا «فرودُگ» و روز یادکرد درگذشتگان بود.
همسان #جشن_فروردینگان نیز جشن فروردگان در آستانه‌ی نوروز بود. بر پایه‌ی باورها در جشن فروردگان یا فرورگان در آستانه‌ی نوروز روان درگذشتگان برای ده روز به خانه‌ی زمینی خود بازمی‌گشت. آیین‌ها و باورهای پایه‌ای این هر دو جشن یکی است تا جایی که «ابوریحان بیرونی» هر دو را فروردینگان خوانده است.
شاید تنها ناهمسانی #فروردینگان و فرورگان در این باشد که فروردینگان در نوزدهم فروردین دیگر پیوندی با نوروز نداشت و به فرخندگی هم‌نام شدن روز و ماه برگزار می‌شد. ولی فروردگان در پیوند با نوروز و رساخیز زمین بود.
در سده‌های گذشته زرتشتیان در این روز به کنار مزار درگذشتگان می‌روند ولی در هزاره‌های باستان مردگان را به خاک نمی‌سپردند و گورستانی هم نبود. (گاهشماری و جشن‌های ایران باستان، #هاشم_رضی)
در نبیک(کتاب) پهلوی «بندهش» آنجا که درباره‌ی چگونگی گیاهان سخن به‌میان می‌آید، از میان گل‌ها، «بُستان‌افروز» یا «بوستان‌افروز» گل ویژه‌ی فروردین نامیده شده و آمده است: «…این را نیز گوید که هر گلی از آن امشاسپندی است […] بُستان‌افروز فروردین را…»(بُستان‌افروز، گل ویژه‌ی فروردین و جشن فروردینگان، #شاهین_سپنتا)
ای خوشا خلعت نوروزی بُستان‌افروز
جامه از اطلس زنگاری و تاج از مخمل
#وحشی_بافقی
🖋 #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #جشن_فروردینگان
b2n.ir/BostanAfrooz
🧚🏻 @AdabSar
در گاهشمار کهن ایران، روز نوزدهم هر ماه «فروردین» نام داشت و روز ویژه‌ی فروهر یا روان درگذشتگان بود. فروردین‌روز از فروردین‌ماه «جشن فروردینگان» یا «فرودُگ» و روز یادکرد درگذشتگان بود.
همسان #جشن_فروردینگان نیز جشن فروردگان در آستانه‌ی نوروز بود. بر پایه‌ی باورها در جشن فروردگان یا فرورگان در آستانه‌ی نوروز روان درگذشتگان برای ده روز به خانه‌ی زمینی خود بازمی‌گشت. آیین‌ها و باورهای پایه‌ای این هر دو جشن یکی است تا جایی که «ابوریحان بیرونی» هر دو را فروردینگان خوانده است.
شاید تنها ناهمسانی #فروردینگان و فرورگان در این باشد که فروردینگان در نوزدهم فروردین دیگر پیوندی با نوروز نداشت و به فرخندگی هم‌نام شدن روز و ماه برگزار می‌شد. ولی فروردگان در پیوند با نوروز و رساخیز زمین بود.
در سده‌های گذشته زرتشتیان در این روز به کنار مزار درگذشتگان می‌روند ولی در هزاره‌های باستان مردگان را به خاک نمی‌سپردند و گورستانی هم نبود. (گاهشماری و جشن‌های ایران باستان، #هاشم_رضی)
در نبیک(کتاب) پهلوی «بندهش» آنجا که درباره‌ی چگونگی گیاهان سخن به‌میان می‌آید، از میان گل‌ها، «بُستان‌افروز» یا «بوستان‌افروز» گل ویژه‌ی فروردین نامیده شده و آمده است: «…این را نیز گوید که هر گلی از آن امشاسپندی است […] بُستان‌افروز فروردین را…»(بُستان‌افروز، گل ویژه‌ی فروردین و جشن فروردینگان، #شاهین_سپنتا)
ای خوشا خلعت نوروزی بُستان‌افروز
جامه از اطلس زنگاری و تاج از مخمل
#وحشی_بافقی
🖋 #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #جشن_فروردینگان
b2n.ir/BostanAfrooz
🧚🏻 @AdabSar