ادب‌سار
14.6K subscribers
4.99K photos
123 videos
21 files
873 links
آرمان ادب‌سار
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی

instagram.com/AdabSar

گردانندگان:
بابک
مجید دُری @MajidDorri
پریسا امام‌وردیلو @New_View

فروشگاه ادبسار: @AdabSar1
Download Telegram
🍷🍷🍷🍷
@AdabSar

🌹 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🌹 جشن‌های نیمه‌ی امرداد


🌶🌶 جشن چله‌ی تموز
"چله‌ی تموز" با جشن آب‌پاشونک در نخستین روز تیر آغاز می‌شد و در آبان روز از امرداد برابر با دهم امرداد به پایان می‌رسید. چله تموز پایان‌بخش چندین جشن تابستانه بود که از دید چیستی و درون‌مایه به هم پیوسته بودند. جشن‌هایی در ستایش آب و آفتاب که با افسانه‌هایی برای ایستادگی در برابر خشکی و گرسنگی همراه بودند. در این افسانه‌ها ایزدان یا فرشتگان رشن، اشتاد و زامیاد همکاران امرداد برای نبرد با دیو گرسنگی یا "دیو زیریچ" بودند.

تموز به چم گرمای فراوان است. درباره‌ی این جشن آگاهی ما بسیار اندک بوده و دانش چندانی به زمانه‌ی ما نرسیده است.
اکنون در نیمروز(جنوب) خراسان با آغاز تابستان، بزرگ‌ترین روز سال را گرامی داشته و به چهل روز نخست تابستان چله‌ی بزرگ می‌گویند. به بیست روز پس از آن نیز چله‌ی کوچک یا چله‌ی خرد گفته می‌شود. گفته می‌شود در گذشته در پگاه این روز اسپند دود می‌کردند و در دالان خانه‌ها می‌ریختند.

سروده‌ی بومی خراسان برای چله‌ی تموز:
نه از شو مو منالم نه که از روز
نه از یلدا گیله درم نه چله تموز
هموقذر فهمیدم دمین ای دنیا
که آسونی د بعد سختی میه هنوز!

برای آشنایی با جشن آب‌پاشونک و آغاز چله‌ی تموز به این پیوند بنگرید:
t.me/AdabSar/7469


🍒🍒جشن میانه‌ی تابستان
ایرانیان در آغاز، پایان و میانه‌ی هر موسم(فصل) جشنی برگزار می‌کردند. این جشن‌ها برای بخش‌بندی سال و بخش‌بندی زمان کشت‌وکار بود. جشن میانه‌ی تابستان دومین گاهنبار از شش گاهنبار بود. به باور آن‌ها خدا در یک سال هستی را آفرید و در هر گاهنبار یکی شش پدیده‌ی آسمان، آب، زمین، گیاه، جانور و آدم را آفرید. زمان میان گاهنبار نخست تا گاهنبار دوم یا مدیوشهیم/مدیوشیم(در پارسی اوستایی به مانک میانه‌ی تابستان) زمان آفرینش آب در افسانه‌هاست.(یشت‌ها، پورداود) هر یک از شش گاهنبار در گاهشماری کهن در پنج روز از ماه(خور، ماه، تیر، گوش و دی‌به‌مهر) برگزار می‌شد. روز مِهادین(اصلی) جشن میانه تابستان، دی‌به‌مهر روز یا پانزدهم امرداد بود. در ناظم‌الاطبا آمده که در باورهای کهن، زمان میان گاهنبارها و آفرینش پدیده‌های ششگانه، شست روز بود.

سرودخوانی، گفت‌وگو با یکدیگر، شادمانی و آموزش‌های نیک از آیین‌های جشن میانه‌ی تابستان بود.
گفته می‌شود گاهنبار دوم در نیمه‌ی تیرماه برگزار می‌شد ولی در سالنمای بنیاد پژوهش‌های ایرانی، زمان این جشن در نیمه‌ی امرداد است.


🍷🍷 جشن می‌خواره
جشن "بابه خوره" که به آن "بامیخواره" و "می‌خواره" هم می‌گویند در "رَشَن‌روز" از امرداد گاهشمار یزدگردی و هژده(هجده)مین روز ماه پنجم گاهشماری رواگ‌دار(رایج) در سغد باستان و ورا رود(ماوراءالنهر) برگزار می‌شد. گاهشماری سغدی و یزدگردی همگونی‌های فراوانی داشتند. "می‌خواره" از جشن‌های باستانی اپاختر خورآیی(شمال شرقی) ایران و سُغد باستان بود.

"جشن بامیخواره" ویژه‌ی آشامیدن می و افشرده‌های گوناگون گیاهان بود ولی بیش از همه و به گفته‌ی ابوریحان بیرونی این جشن ویژه‌ی افشره‌ی ناب گیاه هوم(عصیر) یا همان آبجو بود. "هوم" گیاهی ارزشمند و سپند(مقدس) در باور آنان بود و به آن نوشیدنی جاودانگی یا بی‌مرگی(اَمرتَه همریشه با امرداد) می‌گفتند.
در نسک(کتاب) هندی "ریگ‌ودا" نیز این نوشیدنی و جام آن نماد جاودانگی بودند.
اکنون "جشن بامیخواره" در شهرهایی از کشور تاجیکستان همچون شهر دوشنبه برگزار می‌شود.


#پریسا_امام_وردیلو
_____
🖍 برگرفته
از:
۱- آثارالباقیه
نویسنده: #ابوریحان_بیرونی
۲- گاهشماری و جشن‌های ایران
نویسنده: #هاشم_رضی
۳- جشن‌های فراموش شده ایران باستان
نویسنده: #مریم_نوذری و #بهروز_بیگوند
_____
#فرهنگ_ایران #امردادگان
#چله_تموز #جشن_میانه_تابستان
#جشن_بامی_خواره #جشن_گاهنباری

@AdabSar
🍎🍎🍎🍎
Forwarded from ادب‌سار
🍷🍷🍷🍷
@AdabSar

🌹 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🌹 جشن‌های نیمه‌ی امرداد


🌶🌶 جشن چله‌ی تموز
"چله‌ی تموز" با جشن آب‌پاشونک در نخستین روز تیر آغاز می‌شد و در آبان روز از امرداد برابر با دهم امرداد به پایان می‌رسید. چله تموز پایان‌بخش چندین جشن تابستانه بود که از دید چیستی و درون‌مایه به هم پیوسته بودند. جشن‌هایی در ستایش آب و آفتاب که با افسانه‌هایی برای ایستادگی در برابر خشکی و گرسنگی همراه بودند. در این افسانه‌ها ایزدان یا فرشتگان رشن، اشتاد و زامیاد همکاران امرداد برای نبرد با دیو گرسنگی یا "دیو زیریچ" بودند.

تموز به چم گرمای فراوان است. درباره‌ی این جشن آگاهی ما بسیار اندک بوده و دانش چندانی به زمانه‌ی ما نرسیده است.
اکنون در نیمروز(جنوب) خراسان با آغاز تابستان، بزرگ‌ترین روز سال را گرامی داشته و به چهل روز نخست تابستان چله‌ی بزرگ می‌گویند. به بیست روز پس از آن نیز چله‌ی کوچک یا چله‌ی خرد گفته می‌شود. گفته می‌شود در گذشته در پگاه این روز اسپند دود می‌کردند و در دالان خانه‌ها می‌ریختند.

سروده‌ی بومی خراسان برای چله‌ی تموز:
نه از شو مو منالم نه که از روز
نه از یلدا گیله درم نه چله تموز
هموقذر فهمیدم دمین ای دنیا
که آسونی د بعد سختی میه هنوز!

برای آشنایی با جشن آب‌پاشونک و آغاز چله‌ی تموز به این پیوند بنگرید:
t.me/AdabSar/7469


🍒🍒جشن میانه‌ی تابستان
ایرانیان در آغاز، پایان و میانه‌ی هر موسم(فصل) جشنی برگزار می‌کردند. این جشن‌ها برای بخش‌بندی سال و بخش‌بندی زمان کشت‌وکار بود. جشن میانه‌ی تابستان دومین گاهنبار از شش گاهنبار بود. به باور آن‌ها خدا در یک سال هستی را آفرید و در هر گاهنبار یکی شش پدیده‌ی آسمان، آب، زمین، گیاه، جانور و آدم را آفرید. زمان میان گاهنبار نخست تا گاهنبار دوم یا مدیوشهیم/مدیوشیم(در پارسی اوستایی به مانک میانه‌ی تابستان) زمان آفرینش آب در افسانه‌هاست.(یشت‌ها، پورداود) هر یک از شش گاهنبار در گاهشماری کهن در پنج روز از ماه(خور، ماه، تیر، گوش و دی‌به‌مهر) برگزار می‌شد. روز مِهادین(اصلی) جشن میانه تابستان، دی‌به‌مهر روز یا پانزدهم امرداد بود. در ناظم‌الاطبا آمده که در باورهای کهن، زمان میان گاهنبارها و آفرینش پدیده‌های ششگانه، شست روز بود.

سرودخوانی، گفت‌وگو با یکدیگر، شادمانی و آموزش‌های نیک از آیین‌های جشن میانه‌ی تابستان بود.
گفته می‌شود گاهنبار دوم در نیمه‌ی تیرماه برگزار می‌شد ولی در سالنمای بنیاد پژوهش‌های ایرانی، زمان این جشن در نیمه‌ی امرداد است.


🍷🍷 جشن می‌خواره
جشن "بابه خوره" که به آن "بامیخواره" و "می‌خواره" هم می‌گویند در "رَشَن‌روز" از امرداد گاهشمار یزدگردی و هژده(هجده)مین روز ماه پنجم گاهشماری رواگ‌دار(رایج) در سغد باستان و ورا رود(ماوراءالنهر) برگزار می‌شد. گاهشماری سغدی و یزدگردی همگونی‌های فراوانی داشتند. "می‌خواره" از جشن‌های باستانی اپاختر خورآیی(شمال شرقی) ایران و سُغد باستان بود.

"جشن بامیخواره" ویژه‌ی آشامیدن می و افشرده‌های گوناگون گیاهان بود ولی بیش از همه و به گفته‌ی ابوریحان بیرونی این جشن ویژه‌ی افشره‌ی ناب گیاه هوم(عصیر) یا همان آبجو بود. "هوم" گیاهی ارزشمند و سپند(مقدس) در باور آنان بود و به آن نوشیدنی جاودانگی یا بی‌مرگی(اَمرتَه همریشه با امرداد) می‌گفتند.
در نسک(کتاب) هندی "ریگ‌ودا" نیز این نوشیدنی و جام آن نماد جاودانگی بودند.
اکنون "جشن بامیخواره" در شهرهایی از کشور تاجیکستان همچون شهر دوشنبه برگزار می‌شود.


#پریسا_امام_وردی
_________________
🖍 برگرفته از:
۱- آثارالباقیه
نویسنده: #ابوریحان_بیرونی
۲- گاهشماری و جشن‌های ایران
نویسنده: #هاشم_رضی
۳- جشن‌های فراموش شده ایران باستان
نویسنده: #مریم_نوذری و #بهروز_بیگوند
_________________
#فرهنگ_ایران #امردادگان
#چله_تموز #جشن_میانه_تابستان
#جشن_بامی_خواره

@AdabSar
🍎🍎🍎🍎
🍷💃 @AdabSar

روز رشن است ای نگار دلربای
شاد بنشین و به جام می‌گرای
#مسعود_سعد_سلمان

🥂 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🍻 جشن می‌خواره

🍷 جشن «بابه‌خوره» که به آن «بامیخواره» و «می‌خواره» هم می‌گویند در هژده(هجده)مین روز ماه پنجم در گاهشماری سغد باستان و ورا رود(ماوراءالنهر) برگزار می‌شد. روز هژدهم در گاهشمار باستانی ایران یا گاهشمار یزدگردی «رَشَن‌روز» نام داشت. گاهشماری سُغدی و یزدگردی همگونی‌های فراوانی داشتند. «می‌خواره» از جشن‌های باستانی اپاختر خورآیی(شمال شرقی) ایران و سُغد باستان بود.

🍺 جشن بامیخواره ویژه‌ی آشامیدن می و افشره‌های گوناگون گیاهان بود ولی بیش از همه و به گفته‌ی ابوریحان بیرونی در این جشن افشره‌ی ناب گیاه «هوم»(عصیر) می‌نوشیدند. هوم، گیاهی ارزشمند و سپند(مقدس) در ایران باستان بود و به آن نوشیدنی جاودانگی یا بی‌مرگی یا اَمرتَه می‌گفتند. در هند باستان به آن «سوم/سئومه» می‌گفتند. در نسک(کتاب) هندی «ریگ‌ودا» این نوشیدنی و جام آن نماد جاودانگی بودند.

🍇 همچنین در همین روزها در میان ارمنیان و آشوریان جشن فرخندگی و گرامی‌داشت انگور برگزار می‌شود که پیشینه‌ای کهن دارد. این کار در میان ارمنیان به انگیزه‌ی یادبود آسمانی شدن «مریم» برگزار می‌شد. انگور برای آشوریان همچون گندم باارزش بود زیرا کار آنان کشت انگور بود و نوبرانه‌ی این میوه را با یک آیین دینی همراه می‌کردند. این آیین سده‌ها پیش از زایش مسیها(مسیح) در میان آشوریان رواگ(رواج) داشت.
آیین دینی گرامی‌داشت انگور نوبرانه در میان ارمنیان نیز همچنان دنبال می‌شود. کهن‌نگاران می‌گویند این آیین ویژه‌ی انگور است نه می(شراب)!

🍷 جشن انگور آشوریان و ارمنیان با جشن می‌خواره و جشن امردادگان و نوشیدن گیاه هوم هم‌ریشه است زیرا همه‌ی آن‌ها بر پاد(ضد) مرگ و نیستی بودند.
در آیین‌های گرامیداشت انگور باور بر این بود که می و انگور گندیدگی و نابودی نمی‌پذیرند پس ما هم نمی‌پذیریم.
اکنون "جشن بامیخواره" در شهرهایی از کشور تاجیکستان همچون شهر «دوشنبه» برگزار می‌شود.

🍻 شگفت آنکه نخستین آدینه‌ی ماه اوت یا آگوست روز جهانی آبجو است. گفته می‌شود که آبجو شش هزار سال پیش و برای نخستین‌بار در میان‌رودان(بین‌النهرین) ساخته شده است! در سده‌های میانی(قرون وسطا) کشیشان برای اینکه بتوانند روزه بگیرند آبجو می‌نوشیدند.

🍺 نگارند‌ه‌ی این نوشتار در بن‌مایه‌ای ندیده است که جشن آبجو را برآمده از جشن کهن می‌خواره دانسته باشند ولی با نگر(توجه) به هم‌زمانی و همانندی آنان، با نگر به ردپای فرهنگ و باورهای بسیار کهن هندوآریایی در پدید آمدن ترساگری(مسیحیت)، باور به پدید آمدن آبجو در میان‌رودان و نوشیدن آبجو به انگیزه‌ی تندرستی، تنها می‌توان گفت:

«آفتاب آمد دلیل آفتاب»

#پریسا_امام_وردیلو
________________
📚 برگرفته از:
۱- آثارالباقیه #ابوریحان_بیرونی
۲- گاهشماری و جشن‌های ایران #هاشم_رضی
۳- جشن‌ها و آیین‌های ایرانی با تکیه بر استوره و مردم‌شناسی #حسام_الدین_مهدوی
________________
#جشن_های_ایرانی #جشن_بامی_خواره #جشن_می_خواره #امردادگان

🍇🍷 @AdabSar
Forwarded from ادب‌سار
🍷💃 @AdabSar

روز رشن است ای نگار دلربای
شاد بنشین و به جام می‌گرای
#مسعود_سعد_سلمان

🥂 آشنایی با جشن‌های ایرانی
🍻 جشن می‌خواره

🍷 جشن «بابه‌خوره» که به آن «بامیخواره» و «می‌خواره» هم می‌گویند در هژده(هجده)مین روز ماه پنجم در گاهشماری سغد باستان و ورا رود(ماوراءالنهر) برگزار می‌شد. روز هژدهم در گاهشمار باستانی ایران یا گاهشمار یزدگردی «رَشَن‌روز» نام داشت. گاهشماری سُغدی و یزدگردی همگونی‌های فراوانی داشتند. «می‌خواره» از جشن‌های باستانی اپاختر خورآیی(شمال شرقی) ایران و سُغد باستان بود.

🍺 جشن بامیخواره ویژه‌ی آشامیدن می و افشره‌های گوناگون گیاهان بود ولی بیش از همه و به گفته‌ی ابوریحان بیرونی در این جشن افشره‌ی ناب گیاه «هوم»(عصیر) می‌نوشیدند. هوم، گیاهی ارزشمند و سپند(مقدس) در ایران باستان بود و به آن نوشیدنی جاودانگی یا بی‌مرگی یا اَمرتَه می‌گفتند. در هند باستان به آن «سوم/سئومه» می‌گفتند. در نسک(کتاب) هندی «ریگ‌ودا» این نوشیدنی و جام آن نماد جاودانگی بودند.

🍇 همچنین در همین روزها در میان ارمنیان و آشوریان جشن فرخندگی و گرامی‌داشت انگور برگزار می‌شود که پیشینه‌ای کهن دارد. این کار در میان ارمنیان به انگیزه‌ی یادبود آسمانی شدن «مریم» برگزار می‌شد. انگور برای آشوریان همچون گندم باارزش بود زیرا کار آنان کشت انگور بود و نوبرانه‌ی این میوه را با یک آیین دینی همراه می‌کردند. این آیین سده‌ها پیش از زایش مسیها(مسیح) در میان آشوریان رواگ(رواج) داشت.
آیین دینی گرامی‌داشت انگور نوبرانه در میان ارمنیان نیز همچنان دنبال می‌شود. کهن‌نگاران می‌گویند این آیین ویژه‌ی انگور است نه می(شراب)!

🍷 جشن انگور آشوریان و ارمنیان با جشن می‌خواره و جشن امردادگان و نوشیدن گیاه هوم هم‌ریشه است زیرا همه‌ی آن‌ها بر پاد(ضد) مرگ و نیستی بودند.
در آیین‌های گرامیداشت انگور باور بر این بود که می و انگور گندیدگی و نابودی نمی‌پذیرند پس ما هم نمی‌پذیریم.
اکنون "جشن بامیخواره" در شهرهایی از کشور تاجیکستان همچون شهر «دوشنبه» برگزار می‌شود.

🍻 شگفت آنکه نخستین آدینه‌ی ماه اوت یا آگوست روز جهانی آبجو است. گفته می‌شود که آبجو شش هزار سال پیش و برای نخستین‌بار در میان‌رودان(بین‌النهرین) ساخته شده است! در سده‌های میانی(قرون وسطا) کشیشان برای اینکه بتوانند روزه بگیرند آبجو می‌نوشیدند.

🍺 نگارند‌ه‌ی این نوشتار در بن‌مایه‌ای ندیده است که جشن آبجو را برآمده از جشن کهن می‌خواره دانسته باشند ولی با نگر(توجه) به هم‌زمانی و همانندی آنان، با نگر به ردپای فرهنگ و باورهای بسیار کهن هندوآریایی در پدید آمدن ترساگری(مسیحیت)، باور به پدید آمدن آبجو در میان‌رودان و نوشیدن آبجو به انگیزه‌ی تندرستی، تنها می‌توان گفت:

«آفتاب آمد دلیل آفتاب»

#پریسا_امام_وردیلو
________________
📚 برگرفته از:
۱- آثارالباقیه #ابوریحان_بیرونی
۲- گاهشماری و جشن‌های ایران #هاشم_رضی
۳- جشن‌ها و آیین‌های ایرانی با تکیه بر استوره و مردم‌شناسی #حسام_الدین_مهدوی
________________
#جشن_های_ایرانی #جشن_بامی_خواره #جشن_می_خواره #امردادگان

🍇🍷 @AdabSar