✦ واژه‌های پارسی در زبان تازی

زندبیل، زندفیل = از پارسی زندپیل، فیل درشت و بزرگ
زندَقِه، زندیق = از پارسی زندیکی، بی‌دین، دین‌نما
زندیق = پیرو کتاب زند، جادوگر زشت روی، کنِس
زنزَلَخت، زلزلخت = از پارسی آزاد درخت، زه تَلخ(زیتون تلخ)

زنفلیجه = از پارسی زن‌پیله، آوند ابزار چوپان، زنبیل
زَنَق = از پارسی زنَخ، زنَخدان(چانه)، نوک پیکان، پای‌بند سُتوُر
زَنَقِه = از پارسی زنَخ، کوچه‌ی باریک و تنگ
زنگین(عراقی) = از پارسی سنگین

زوبَعِه = از پارسی زوبا(شَر)، نام یکی از اهریمنان، سالار پریان، از پارسی زوباغ (بزرگ غرچه‌ها، مخنث‌ها)
زوبین = از پارسی زوپین، نیزه‌ی کوچک دستی
زوذ = از پارسی زود  Zud در اوستا و پارسی باستان  Zuta در پازند  Zot در پهلوی  Zut
زور = از پارسی زور، از تکواژ هسته‌ای و باستانی زو Zu، زور، توان

زورخانه = از پارسی زورخانه
زوزن = شهری میان هرات و نیشابور که دانشمندان و فرهنگ‌وَران بسیاری از آن برخاسته‌اند
زوش = از پارسی زوِش، برده‌ی ناکس، تندخوی و زودرنج، از پارسی زاوش= گردونه‌ی برجیس، در اوستا Suvas که نام یکی از پیروان بوده که به‌نام ایزد چالاکی زور خوانده می‌شد

✦ @AdabSar
دنباله دارد

📜 بازخن‌ها:
۱- فرهنگ دانشگاهی عربی-پارسی از المنجد الابجدی، نوشته‌ی لویس معلوف، برگردان احمد سیاح، چاپ پخش فرحان.
۲- معجم المعربات، محمد التنوجی
۳- واژه‌نامه‌ی دهخدا
۴- فرهنگ ریشه شناسی زبان پارسی، مصطفا پاشنگ

✍ فرستنده: #بزرگمهر_صالحی
#واژه_های_پارسی_در_زبان_عربی

✦ @AdabSar

🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی


🔻ظاهراً = آن‌سان که پیداست، گویا، گویی، گوییا، همانا، آشکارا، به‌آشکاری، انگار، پنداری، چُنین پیداست، شاید، تواند بود، تواند بودن، دَزَندیس

✍نمونه:
🔺ظاهرا وی گناهکار نیست =
گویا وی گناهکار نیست
گوییا وی گناهکار نیست
انگار وی گناهکار نیست
پنداری وی گناهکار نیست
تواند بود که وی گناهکار نیست
چُنین پیداست که وی گناهکار نیست
آن‌سان که پیداست وی گناهکار نیست

🔺ظاهراً بر زن چو آب اَر غالبی
باطناً مغلوب و زن را طالبی (مولوی) =
آشکارا بر زن چو آب اَر چیره‌ای
در نهان کالیدِه و زن را خواهنده‌ای

#مجید_دری
#پارسی_پاک
#ظاهرا
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادب‌سار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸

من از خراسان و
تو از تبریز و
او از ساحل بوشهر
با شعرهامان شمع‌هایی خُرد
بر طاق این شب‌های وحشت برمی‌افروزیم

یعنی که در این خانه هم
چشمان بیداری
باقی‌ست
یعنی در اینجا می‌تپد قلبی و
نبض شاخه‌ها زنده‌ست
هرچند
با زهرِ سبزآلود و از وحشت آکنده‌ست…


✍ #محمدرضا_شفیعی_کدکنی
🎨 #محمدفؤاد_سوری

#مهسا_امینی #زن_زندگی_آزادی
💇🏻‍♀🌱 @AdabSar

در شیون بی‌پایان این روزگار
به من بگو
به این مردم خسته چه رفته است
که هزار پیراهن سیاه کهنه کرده‌اند
و هنوز
اندوه‌گزار بی‌فرصت عزا از پی عزا…

🏴 #سیدعلی_صالحی

#مهسا_امینی #زن_زندگی_آزادی
🏴 @AdabSar

من برای خون‌هایی که به پایت ریخته شد
مویه‌یی می‌سازم

آن زمانی که دوباره جان بگیرم
و دوباره از خودم آغاز شم
و نگاه‌ام را به اوج آسمان بالا برم
تا ببینم مرغِ باور دیگر اینجا جای پرپر زدنش پرواز را پیشه کند...

من برای خون‌هایی که به پایت، از برایت ریخته شد
مویه‌یی می‌سازم
از زبان جان و دل
ای همه هستی ما در نام تو پیرایه شد؛

گرچه می‌خندند به رویم
نیزه‌های دشمنان
در کنار سیم‌های خاردارِ بدسگالی‌های خود
با دوتا بالِ شکسته
رنج تو آزادِ آزاد
با دل و جان می‌خرم.

ای نواساز چکامه!
نام تو «آزادی» است.


سراینده و فرستنده: #بلال_ریگی
هنرمند: #میرزاحمید
#چکامه_پارسی

#مهسا_امینی #زن_زندگی_آزادی
💇🏻‍♀ @AdabSar

مکُش مَر مرا کَت سرانجامِ کار
بپیچانَد از خونِ من کردگار

پسندی و همداستانی کنی
که جان داری و جان‌سِتانی کنی

به خونِ برادر چه بندی کمر
چه سوزی دلِ پیرگشته‌پدر

جَهان خواستی یافتی خون مریز
مکُن با جَهان‌داریزدان ستیز
#فردوسی


و همه امیدم این که:
سپهر از تو هرگز مگرداد سیر


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
#چکامه_پارسی
@AdabSar
🥀
🥀🥀
🥀🥀🥀

چو سروِ سَهی گوژ گردد به باغ
بَر اوبَر شود تیره روشن چراغ

کُنَد برگ پژمرده و بیخ سست
سرش سوی پَستی گراید نخست

برویَد ز خاک و شود باز خاک
همه جای ترس‌ست و تیمار و باک

سرِ مایه‌ی مردِ سنگ و خرَد
ز گیتی بی‌آزاری اندرخورد
#فردوسی

و در این هفته باشد که:
پشیمان مبادی ز کَردار خویش


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
#چکامه_پارسی
@AdabSar
💐
💐💐
💐💐💐

در دیباچه‌ی این خزان
به خط درشت
می‌نویسم
کشتگان این پاییز
عاشق‌ترین زندگان بودند
و نامیراترین نام‌ها…

✍ #مهدی_تدینی

#مهسا_امینی #زن_زندگی_آزادی
💇🏻‍♀🩸 @AdabSar

🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی


🔻نعمت = نیکی، نِکودَهِش، فَرَهدَهش، دسترس، داشته، دارایی، خوبی، شِیدان، داده

✍نمونه:
🔺سلامتی نعمت گران‌قیمتی است =
تندرستی نِکودَهِشِ گرانبهایی است
شادابی فَرَهدَهِشِ پر ارزشی است

🔺شکر نعمت، نعمتت افزون کند
کفر نعمت از کفت بیرون کند =
سپاس داشته‌ها، دارایی‌ات افزون کند
ناسپاسی داده‌ها از کفت بیرون کند

#مجید_دری
#پارسی_پاک
#نعمت
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادب‌سار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸

✦ واژه‌های پارسی در زبان تازی

زون = از پارسی زون، Zavan از ریشه‌ی اوستایی زَو (zav)بُت، خواهش و نیایش، درخواست
زوَنکل = از پارسی زونکا، مرد باریک و بلندبالا
رنهَر = از پارسی زینهار
زهزاه = از پارسی زِه زِه، فریبکار، در پارسی آفرین آفرین
زی = از پارسی زی (زیستن) و یا زیب، آرایش

زیان = از پارسی زیان، آسیب، رنج، در پهلوی Ziyan و در سانسکریت (Jyana)
زیبَق زئبَق = از پارسی زیوه، خوش‌نما، ژیوه، سیماب، از پهلوی زیواندک
زیج = تازی گشته‌ی (Zig)، زیگ برابر با سالنامه، نَسک (کتاب)، پیچازه(جدول)، نام نسک(کتاب) ستاره‌شناسی، همچنین نام تخته‌ای که مهرازان(معماران) نقشه‌ی ساختمان را بر آن نقش می‌کردند.
زیت = از پارسی زیتون، رُوغَن، نفت
زیر = از پارسی زیر، پایین، سدایی در خنیا:
نهاده گوش به آوای زیر و ناله‌ی بم(فرخی)

زیرباج = از پارسی زیراپا، خورش گوشت پرنده، سرکه و چیزهای دیگر
زیرک = از پارسی زیرک، هوشیار، از تکواژ ریشه‌ای zi و اوستایی Zi-yat
زیق = از پارسی زه، جیب، گریبان
زیک = از پارسی ژیک(چکه‌ی باران)، گوهری کوچک و آراسته

✦ @AdabSar
دنباله دارد

📜 بازخن‌ها:
۱- فرهنگ دانشگاهی عربی-پارسی از المنجد الابجدی، نوشته‌ی لویس معلوف، برگردان احمد سیاح، چاپ پخش فرحان.
۲- معجم المعربات، محمد التنوجی
۳- واژه‌نامه‌ی دهخدا
۴- فرهنگ ریشه شناسی زبان پارسی، مصطفا پاشنگ

✍ فرستنده: #بزرگمهر_صالحی
#واژه_های_پارسی_در_زبان_عربی

✦ @AdabSar

شب‌ها
در سراسر این پاییز
بلندترین شب‌های سال بودند
چله‌های سیاهی، رنج، خون…

#مهسا_امینی #زن_زندگی_آزادی
#یلدا #چله
💇🏻‍♀🩸 @AdabSar

نشسته‌ام
در باغ بی‌برگ و
نشان
ترسان
لرزان
با شب چله‌ات
در سال بی‌نوا
آنجا که پوکه‌های آشتی
خون پاشیده‌اند
در چراغ باران
مرگ
ناز آفتاب

✍ #بزرگمهر_صالحی
🎨 #فرامرز_عرب‌نیا
#چکامه_پارسی

#مهسا_امینی #زن_زندگی_آزادی
#یلدا #چله
💇🏻‍♀🩸 @AdabSar

به هوای
عطر خوشی که
از موهای رها برخاست
و شب طولانی‌مان را بر هم زد…

#پدرام_سلطانی

#مهسا_امینی #زن_زندگی_آزادی
#یلدا #چله
💇🏻‍♀🩸 @AdabSar

اگر خود بمانی به گیتی دراز
ز رنجِ تن آید به رفتن نیاز

یکی ژرف‌دریاست بُن ناپدید
درِ گنجِ رازش نیابد کلید

از او چند یابی فزون بایدت
همان خورده یک روز بگزایدت

سه چیزت بباید کز او چاره نیست
و‌ زان نیز بر سرت پیغاره نیست

خوری گر بپوشی و گر گستری
سزد گر به دیگرسخن ننگری

کز این سه گذشتی همه رنجِ آز
چه در آز پیچی چه اندر نیاز
#فردوسی

و در این هفته باشد که:
جهان پیش چشمت نیرزد به چیز


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
فرتور: #پرویز_قلی_زاده
#چکامه_پارسی
@AdabSar
💎
💎💎
💎💎💎

🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی


🔻جنسیت = Sexuality، نرولاسی(نر و مادگی)، گونِگی، ژاد

✍نمونه:
🔺"تبعیضِ جنسیتی" یا "جنسیت‌زدگی" به معنی اعتقاد یا نظری است که یک جنسیت را حقیرتر از دیگری می‌داند =
"فَراگَری گونِگی" یا "ژاد زَدِگی" به چِمارِ باور یا نگرشی است که یک ژاد را پست‌تر از دیگری می‌داند

🔺با سونوگرافی جنسیت جنین مشخص شد =
با آوانگاری نرولاسی رویان روشن شد

#مجید_دری
#پارسی_پاک
#جنسیت
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادب‌سار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸

نگر تا نیازی به بیداد دست
نگردانی ایوانِ آباد پست

کسی کو نبندد به جَنگت میان
چنان کن که از تو نیابد زیان

که نپسندد از ما بَدی دادگر
سپنج‌ست گیتی و ما بر گذر

به هر کار با هر کسی داد کن
ز یزدانِ نیکی‌دهش یاد کن
#فردوسی

امیدم در این هفته این‌که:
همه نیک بادا سرانجامِ تو
مبادا که باشیم بی نامِ تو


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
#چکامه_پارسی
@AdabSar
🌺
🌺🌺
🌺🌺🌺

🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی


🔻مجموعه = جُنگ، کوده، گزیده، گروه، دسته، ریسه، گِردشده، گِردآورد، گِردآور، گِردایه، گِردآیه، گِردآمده، پَرگال، اَنبوهه، انباشته
🔻مجموعه‌ی تهی = دسته‌ی تُهی
🔻مجموعه‌ی مشترک = دسته‌ی هَنباز
🔻مجموعه‌سازی = انبوه‌سازی
🔻زیر مجموعه = زیراَنبوهه، زیر دسته
🔻بالا مجموعه = بالا دسته
🔻اجتماع مجموعه‌ها = چپیره‌ی دسته‌ها

✍️نمونه:
🔺مجموعه‌ای از تمبرهای قدیمی داشت =
گِردایه‌ای از پِیکِه‌های کهن داشت

🔺مجموعه‌ی اشعار فروغ فرخزاد را خرید =
دفتر سروده‌های فروغ فرخزاد را خرید

🔺این مجموعه برای تلویزیون تولید می‌شود =
این جُنگ برای جامِ‌جَم ساخته می‌شود

🔺این عدد از مجموعه اعداد حقیقی است =
این شمارَک از دسته/گروه شماره‌های دُرُست است

🔺"مجموعه‌سازان" از مشکلات ساخت‌وساز گفتند =
"انبوه‌سازان" از دشواری‌های ساخت‌وساز گفتند

🔺نظریه ٔ "مجموعه‌ها" از مباحث مهم ریاضی جدید است =
نگره‌ی "دسته‌ها" از جستارهای مَهَند اَنگارِشِ نوین است

#مجید_دری
#پارسی_پاک
#مجموعه
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادب‌سار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸

همین گفت ضحاک و هم جمّشید
چو شدشان دل از نیکُوی ناامید

که ما را دل ابلیس بی‌راه کرد
ز هر نیکُوی دست کوتاه کرد

نبَرگشت ازیشان بدِ روزگار
ز بدگوهر و گفتِ آموزگار

کسی کو نتابد سر از راستی
نبیند دلش کژّی و کاستی
#فردوسی

و برای این هفته امیدوارم:
همیشه دلت مهربان باد و گرم


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
#چکامه_پارسی
@AdabSar
🌼
🌼🌼
🌼🌼🌼

برای هر ستاره‌ای که ناگهان
در آسمان غروب می‌کند
دلم هزار پاره است…

✍ #محمد_زهری
🎨 #علی_رومانی

#مهسا_امینی #زن_زندگی_آزادی
🩸🏴 @AdabSar

و آزادی
جنون شیرینی بود
که هر روز
از ما
قربانی تازه‌ای می‌گرفت…

#بکتاش_آبتین

#مهسا_امینی #زن_زندگی_آزادی
💇🏻‍♀ @AdabSar