حقوق خداناباوران زیر تیغ جمهوری اسلامی؛ سرکوب بی‌پایان، اصلاح‌ناپذیری نظام

یادداشتی از محمد خوش‌بیان، روحانی سابق


خداناباوری یا عدم اعتقاد به خدا، یکی از گرایش‌های فکری و عقیدتی است که در جوامع مختلف وجود دارد. در جمهوری اسلامی ایران، خداناباوران به عنوان افرادی که از باورهای دینی رسمی تبعیت نمی‌کنند، با تبعیض‌ها و محدودیت‌های شدید مواجه هستند
حقوق بشر و آزادی عقیده
حقوق بشر بر اساس اسناد بین‌المللی، به ویژه اعلامیه جهانی حقوق بشر، بر آزادی عقیده و مذهب تأکید دارد. ماده 18 این اعلامیه به روشنی اعلام می‌کند که هر فردی حق دارد عقیده یا مذهب خود را آزادانه انتخاب کرده و آن را بیان کند. از این منظر، خداناباوران نیز به عنوان افرادی که عقاید متفاوتی دارند، باید از حقوق برابر و آزادی کامل برخوردار باشند.
قرآن کریم نیز به کرامت انسانی اشاره می‌کند و می‌فرماید: «وَلَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِي آدَمَ» (سوره اسراء: آیه ۷۰)؛ “ما فرزندان آدم را گرامی داشتیم.” این آیه به روشنی نشان می‌دهد که همه انسان‌ها، بدون توجه به عقایدشان، دارای کرامت ذاتی هستند و باید حقوقشان محترم شمرده شود.
همچنین، در حدیثی از پیامبر اسلام آمده است: «الناسُ سَواسِیةٌ کَأسنانِ المُشْطِ»؛ “مردم مانند دندانه‌های شانه با یکدیگر برابرند.” این حدیث بر برابری انسان‌ها و لزوم حفظ حقوق همه افراد، صرف‌نظر از عقاید و باورهایشان، تأکید دارد.
جمهوری اسلامی ایران از بدو تأسیس خود، با تأکید بر ایدئولوژی دینی و تمرکز قدرت در دست روحانیت، قوانینی را اعمال کرده که به طور مستقیم و غیرمستقیم خداناباوران و دیگر اقلیت‌های فکری و عقیدتی را تحت فشار قرار می‌دهد. این حکومت، با بهره‌گیری از ابزارهای قانونی و امنیتی، فضای آزادی بیان و تفکر را محدود کرده و هرگونه صدای مخالف را سرکوب می‌کند.
خداناباوران در این سیستم، از حقوق ابتدایی مانند آزادی بیان، حق تحصیل، اشتغال، و حتی برخورداری از حقوق مدنی و اجتماعی محروم می‌شوند. این سیاست‌ها نه تنها ناقض اصول اولیه حقوق بشر است، بلکه به تفرقه‌افکنی و ایجاد تنش‌های عمیق در جامعه منجر شده است.
جمهوری اسلامی، به ویژه رهبران آن مانند روح الله خمینی و علی خامنه‌ای، به طور مکرر از دین به عنوان ابزاری برای توجیه سرکوب و جنایات خود استفاده کرده‌اند. خمینی در دوران جنگ ایران و عراق و به‌خصوص در اعدام‌های دسته‌جمعی سال ۱۳۶۷، و خامنه‌ای در سرکوب اعتراضات مردمی، از مفاهیم دینی برای پوشاندن اقدامات سرکوبگرانه خود بهره برده‌اند.
این استفاده ابزاری از دین، باعث شده تا بسیاری از مردم نسبت به اصول دینی بی‌اعتماد شوند و شکاف‌های عمیق اجتماعی ایجاد شود. حکومت با تحمیل ایدئولوژی خود، حقوق بسیاری از افراد، به‌ویژه خداناباوران و دیگر اقلیت‌ها را نقض کرده و فضایی از ترس و ناامنی در جامعه ایجاد کرده است.
با توجه به ساختار ایدئولوژیک و تمرکز قدرت در جمهوری اسلامی، این حکومت اساساً قابل تغییر نیست. هرگونه اصلاحات جزئی در چارچوب این نظام به دلیل ماهیت سرکوبگرانه و اقتدارگرای آن، غیرممکن است. جمهوری اسلامی بر پایه سرکوب عقاید و کنترل ایدئولوژیک بنا شده و تغییر واقعی در این نظام به معنای فروپاشی آن خواهد بود.
جمهوری اسلامی نه تنها تمایلی به پذیرش حقوق خداناباوران و سایر اقلیت‌های فکری ندارد، بلکه از اساس بر مبنای سرکوب هرگونه صدای مخالف و حفظ قدرت به هر قیمتی شکل گرفته است. بنابراین، انتظار تغییر یا اصلاح این نظام، انتظاری غیرواقع‌بینانه است. برای دستیابی به جامعه‌ای که در آن حقوق تمامی افراد، بدون توجه به عقایدشان، محترم شمرده شود، نیاز به تغییری ریشه‌ای در ساختار سیاسی و حکومتی وجود دارد. جمهوری اسلامی، با ساختار و ماهیت کنونی خود، هرگز قادر به ایجاد چنین جامعه‌ای نخواهد بود.

#خداناباوران #آتئیست #حکومت_ایدئولوژیک #گفتگو_توانا
@Dialogue1402

‌
حذف اجبار در دین، یکی از ارکان اساسی رواداری در جوامع سنتی مانند ایران است که می‌تواند زمینه‌ساز پذیرش ناباورمندان و ایجاد همزیستی مسالمت‌آمیز شود.

در جامعه‌ای که باورهای مذهبی ریشه‌های عمیقی در فرهنگ و خانواده دارند، پذیرش آزادی انتخاب در باور می‌تواند از خانواده آغاز شود.

خانواده به‌عنوان نخستین محیط اجتماعی، نقشی کلیدی در شکل‌گیری نگرش‌های افراد نسبت به عقاید مختلف دارد.

آموزش احترام به انتخاب‌های فردی در محیط خانواده می‌تواند به فرزندان بیاموزد که باور داشتن یا نداشتن یک اعتقاد مذهبی، امری شخصی و محترم است.

این نگرش نه‌تنها به کاهش تعارضات درون خانوادگی کمک می‌کند، بلکه به ایجاد جامعه‌ای متنوع و مبتنی بر رواداری منجر می‌شود.

از سوی دیگر، حذف اجبار در دین در سطح اجتماعی مستلزم اصلاح نگرش‌های سنتی، افزایش آگاهی عمومی و ترویج گفت‌وگوی باز درباره آزادی‌های فردی است.

پذیرش ناباورمندان در چارچوب حقوق شهروندی و انسانی، نه‌تنها کرامت انسانی را حفظ می‌کند، بلکه به تقویت همبستگی اجتماعی در جامعه‌ای چندصدایی کمک خواهد کرد.

#رواداری #ناباورمندان #خداناباوران #آتئیست #گفتگو_توانا


@Dialogue1402

‌
تقویت نهادهای جامعه مدنی در ایران، به‌عنوان یکی از ابزارهای مؤثر برای گسترش رواداری و حمایت از حقوق ناباورمندان، با چالش‌های متعددی روبه‌رو است.

جامعه مدنی می‌تواند از طریق آموزش، فرهنگ‌سازی و ترویج گفت‌وگوهای اجتماعی به پذیرش تنوع عقیدتی کمک کند و بستری برای دفاع از حقوق برابر تمامی شهروندان، از جمله ناباورمندان، فراهم آورد.

بااین‌حال، در ایران بسیاری از فعالیت‌های مدنی، به‌ویژه آن‌هایی که به موضوعاتی چون آزادی عقیده، حقوق بشر و دفاع از اقلیت‌های فکری و عقیدتی می‌پردازند، حساسیت‌برانگیز هستند و ممکن است با محدودیت‌های قانونی و فشارهای امنیتی مواجه شوند.

بنابراین، فعالان مدنی باید با آگاهی از شرایط، امنیت فردی خود را در نظر بگیرند و از روش‌های کم‌خطرتر مانند آموزش غیررسمی، فعالیت‌های آنلاین و ایجاد شبکه‌های حمایتی بهره ببرند.

در شرایط کنونی، همکاری هوشمندانه و استفاده از ظرفیت‌های قانونی و فرهنگی موجود می‌تواند به تدریج زمینه را برای تقویت جامعه مدنی، ترویج رواداری و حمایت از حقوق ناباورمندان فراهم کند.

#جامعه_مدنی #رواداری #ناباورمندان #خداناباوران #آتئیست #گفتگو_توانا

@Dialogue1402

تردیدی نیست که خمینی در مقطع ۵۷ سخنانی آزادی‌ستیزانه علیه آزادی عقیده و دیگری‌ستیزانه علیه اقلیت‌های مذهبی بیان می‌کرد. تردیدی نیست که او بهاییان را «نجس» نامیده بود. تردیدی نیست که او به دفعات علیه یهودیان سخن گفته بود. تردیدی نیست که او باوری به آزادی مذاهب غیرشیعه در ایران نداشت. تردیدی نیست که او کشور متکثر ایران را «اسلامی» می‌خواست.

و در عین حال تردیدی نیست که خمینی در مقطع بهمن ۱۳۵۷ طرفداران زیادی داشت. طرفدارانی از همین مردم. حتی بسیاری از روشنفکران و تحصیلکرده‌ها. حتی بسیاری از کسانی که دنیای آزاد را دیده بودند. بسیاری از کسانی که سبک زندگی متفاوت با خمینی داشتند.

پس چرا ما از خمینی حمایت کردیم؟

این «ما» در اینجا اشاره به همین بخش بزرگی از ما مردم دارد. ریشه این پشتیبانی و حمایت از خمینی - علی‌رغم اینکه حرف‌های آزادی‌ستیزانه و دیگری‌ستیزانه‌اش را شنیده بودیم - در کجا بود؟

درباره این مسئله حرف بزنیم تا نسبت به ترفند و فریب آزادی‌ستیزان و دیگر‌ی‌ستیزان بیشتر آگاه باشیم.

شما درباره این چه فکر می‌کنید؟

#گفتگو_توانا #خداناباوران #خداباوران #حقوق_بشر #مدارای_مذهبی

@Dialogue1402

‌
‌
در ایران، دین‌ناباوران و خداناباوران به‌طور گسترده با تحقیر و تبعیض خصوصا از سوی وابستگان حکومت و افراد مذهبی در جامعه مواجه‌اند.

این افراد اغلب به‌عنوان "کافر" یا "منحرف" برچسب‌گذاری شده و به دلیل عقاید خود، از سوی خانواده، محیط کاری، یا جامعه طرد می‌شوند.

باورهای رایج مذهبی که ناباوری به خدا را غیرقابل‌پذیرش می‌داند، فضایی ایجاد کرده که در آن ناباورمندان مجبور به پنهان کردن عقاید خود هستند تا از پیامدهای منفی اجتماعی و حرفه‌ای در امان بمانند.

این تبعیض به‌طور خاص در برخوردهای روزمره و تعاملات اجتماعی نمود پیدا می‌کند، جایی که ناباورمندان اغلب از حق احترام برابر برخوردار نیستند و ممکن است هدف تمسخر، توهین، یا رفتارهای خصمانه قرار گیرند.

نبود آگاهی و پذیرش درباره تنوع فکری و مذهبی، این مشکلات را تشدید کرده است.

تحقیر و تبعیض نسبت به دین‌ناباوران نه تنها کرامت انسانی آنان را نقض می‌کند، بلکه مانع از گسترش فضای گفت‌وگوی آزاد و احترام به عقاید مختلف در جامعه می‌شود، موضوعی که برای تحقق عدالت و برابری ضروری است.

#ناباورمندان #خداناباوران #کرامت_انسانی #تبعیض_مذهبی #گفتگو_توانا

@Dialogue1402