آداب ویراستاری

◽️برگرفته ار: خانهٔ ویراستار (سیدحمید حیدری‌ثانی)

🔘 #سیاست_ویرایش
مرحلۀ ویرایش، با تحویل اثر به ویراستار آغاز می‌شود. این تحویل‌گیری باید به‌معنای اداری آن محقق‌ شود. پس از این جریان، ویراستار به #مرور_اجمالی اثر می‌پردازد تا ببیند چه‌کارهایی باید برای ویرایش آن انجام دهد و به چه ابزاری نیاز دارد.

🔘 آغاز کار
ویرایش هر اثری را به دو بخش عمدۀ فنی و محتوایی می‌توان تقسیم کرد. برخی از کارهای ویرایشی با توجه به نوع اثر، منتفی یا مطرح می‌شود. مثلاً برای رمان، عموماً فهرست راهنما تنظیم نمی‌شود؛ در عوض برای متنی قدیمی‌ تهیۀ #واژه‌نامه، شرح اعلام و... مطرح می‌شود.

🔘 #ویرایش_فنی
عملیات ویرایش فنی متعدد و متنوع‌اند. اعمال قواعد #رسم‌الخط و نشانه‌های فصل و وصل،‌ #پاراگراف‌بندی‌، تنظیم پانوشت‌ها و ارجاعات، یکدست‌کردن ضبط‌ها و اصطلاحات، مشخص‌کردن عناوین آثار یا پاره‌ای واژه‌ها یا عبارات، ضبط لاتینی نام‌ها یا معادل خارجی اصطلاحات فنی و مفاهیم علمی، تعیین محل تصاویر و اشکال و نمودارها و جدول‌ها، اجرای ضوابط #فرمول‌نویسی، تعیین سلسله‌مراتب عنوان‌ها و زیرعنوان‌ها، #فاصله‌بندی، اختیار شیوه‌ای مناسب برای معرفی مشخصات #کتاب‌شناسی، تهیۀ فهرست مندرجات، و فهرست تفصیلی و فهرست راهنما و واژه‌نامه‌ها و شرح اعلام، تنظیم صفحات عنوان، حقوق و صفحۀ عنوان به‌زبان خارجی، اصلاح عبارتی، وارسی «داده»ها نظیر سنوات و نقل‌قول‌ها، اعراب‌گذاری‌های لازم، تبدیل واحدهای مقیاس، توضیح برخی از اصطلاحات و... همه در حوزۀ ویرایش فنی قرار می‌گیرند.

🔘 روش #ویراستار
ویراستار برای اجرای عملیات گوناگون ویرایشی، روشِ مناسب برمی‌گزیند: یا صفحه‌به‌صفحه همۀ عملیات را به‌موازات هم انجام‌ می‌دهد یا مرحله‌به‌مرحله عمل‌ می‌کند. در هر حال، باید تصویر جامع از کارهایی که باید انجام دهد، مدنظر داشته‌ باشد.

🔘 ویرایش محتوایی
ویراستار در اینجا آزادی چندانی ندارد. محدودیت اصلی ویراستار مربوط به تغییر #سبک اثر است که حریم صاحب‌اثر شناخته می‌شود. علاوه‌ بر این اگر ویراستار در این مورد اعمال #سلیقه و تفنّن کند، این خطر هست که همۀ ویراسته‌های او یکنواخت از کار در آید. دربارۀ متون مصحّح، تصرف در سبک از محرّمات است و در ترجمه، میزان تصرّف مجاز، تابع حرمت مترجم و شأن اوست.

🔘 پس از #ویرایش
بعد از اتمام عملیات ویرایشی که گاهی حجم آن از کار مترجم و مؤلف نیز بیشتر می‌شود، سرانجام کار به دستگاه تولید تحویل می‌شود. تحویل طبق شناسنامۀ کتاب انجام می‌گیرد. و بالااخره در فرایند تولید هم، ویراستار در جریان آنچه بر ویراسته می‌گذرد، خواهد بود.

🔘 پس از #نشر
علاقۀ ویراستار با ویراسته، پس از نشر نیز قطع نمی‌شود. در این مرحله ویراستار به اقبال خوانندگان و توجهِ جهان نقدِ کتاب حساس است.

ــــــــــــــــــــــــــــــ
چکیده‌ای از: احمد سمیعی، «آداب ویراستاری»، دوماهنامهٔ نشر دانش، س۳، ش۱۷، مرداد و شهریور۱۳۶۲، ص۳۱ تا ۳۹، چکیده‌ساز: امیر امانی‌پور.
🌐 @heydarisani_ir

🆔 @VajehPardaz واژه‌پرداز

✳️ درج خودکار عنوان (تیتر) در سرصفحه ورد

🔸ممکن است کتابی که در حال صفحه‌آرایی آن هستید از چندین فصل و قسمت تشکیل شده باشد و سفارش‌دهنده از شما بخواهد تا این عناوین، در سرصفحهٔ هر قسمت بیایند.
🔸برای اینکه عنوانِ هر قسمت را بخواهید به‌طور مستقل در بالای صفحاتِ هر فصل بیاورید معمولاً از روش ایجاد سکشنِ (Section) جدید و درج آن عنوان در سرصفحه و تکرار این فرایند برای همهٔ قسمت‌های کتاب استفاده می‌شود. اما این روش برای کتاب‌هایی که تعداد قسمت‌های آن‌ها زیاد است و یا کتاب‌هایی که امکان تغییر عنوان فصل دارند، بسیار سخت و زمان‌بر است.

🔹روش درج خودکار عنوان در سرصفحه ورد:

۱. ابتدا به عناوین فصل‌ها استایل خاصی (مثلاً Heading1) بدهید (با فشردن کلیدهای Alt+Ctrl+1 و یا انتخاب از منوی Style)؛ یعنی به‌عنوان یک استایل خاص، انتخاب همه عناوینی را که قصد دارید در سرصفحه آورده شود.

۲. نوبت این می‌رسد که به‌طور خودکار، مطالب این استایل را فراخوانی و در سرصفحه نمایش دهید:
برای این کار، وارد تنظیمات سرصفحه و پاصفحه (Header and Footer) شوید:
Insert> Header> Blank

۳. اکنون نوبت به درج متن از استایلی که تعریف کرده‌اید می‌رسد:
Insert> Quick parts> Fields

۴. با بازشدن پنجرهٔ انتخابِ نوع و متغیر فیلد (Field)، ابتدا گزینهٔ StyleRef را انتخاب و از منوی مقابلِ استایلی که برای عنوان درنظر گرفته بودید انتخاب کنید و روی دکمهٔ OK کلیک کنید تا درج محتوا از این استایل به‌صورت خودکار انجام شود.

۵. نتیجه نهایی بعد از زدن دکمهٔ OK:
این عنوان تا وقتی به متن دیگری با این استایل (در اینجا Heading 1) نرسد، در بالای تمام صفحات قرار خواهد داشت و برای عنوان بعدی، به‌طور خوکار تغییر خواهد کرد و نیازی به ایجاد سکشن و فصل‌بندی دیگر نیست.

◽️برگرفته از: تیم طراحان جوانه
◽️بازآفرینی: واژه‌پرداز

|#سرصفحه_خودکار|#سرصفحه|#استایل|#سکشن|#Section | #Header |#Heading|#تیتر|#عنوان|#هدینگ| #دیکشنری|#واژه‌نامه|#فرهنگ|#فرهنگ_واژگان|

🆔 @VajehPardaz ‎|#واژه‌پرداز🔹
‌
‌‌

✳️ چینش واژه‌نامهٔ دوزبانه در وُرد

1️⃣ مرحلهٔ اول چینش فرهنگ دوزبانه، ایجاد جدول با خصوصیات جدول بالاست.

◀️ مرحلهٔ دوم

|#فرهنگ_واژگان|#واژه‌نامه|#فرهنگ|#دیکشنری|
‌
🆔 @VajehPardaz ‎|#واژه‌پرداز🔹

✳️ چینش واژه‌نامهٔ دوزبانه در وُرد

2️⃣ مرحلهٔ دوم چینش فرهنگ دوزبانه، تبدیل جدول استایل‌دار به متن با استفاده از Tab است.

📌 لازم به ذکر است که استایل به‌کاررفته براساس کاراکتر است نه پاراگراف.

◀️ مرحلهٔ اول

|#فرهنگ_واژگان|#واژه‌نامه|#فرهنگ|#دیکشنری|#جدول|
‌
🆔 @VajehPardaz ‎|#واژه‌پرداز🔹

‌
✳️ درج خودکار اولین مدخلِ صفحات زوج و آخرین مدخلِ صفحات فرد در سرصفحات فرهنگ واژگان

🔹توضیح: برای واژه‌یابی سریع در فرهنگ‌ها، اولین مدخلِ صفحات زوج و آخرین مدخلِ صفحات فرد در سرصفحات قرار می‌گیرد.

🔸نکتهٔ ۱: استایل مدخل‌ها باید براساس کاراکتر باشد نه پاراگراف.
🔸نکتهٔ ۲: برای سرصفحهٔ خودکار اینجا را ببینید.
🔸نکتهٔ ۳: برای تایپ فرهنگ واژگان، اینجا را ببینید.

|#فرهنگ_واژگان|#سرصفحه_خودکار|#واژه‌نامه|#فرهنگ|#دیکشنری|#ورد|

🆔 @VajehPardaz ‎|#واژه‌پرداز🔹