‌
از سرای خرقانی تا سرزمین آزاد؛
قدرت استبداد از تفرقه ماست!

پیام همراهان

ابوالحسن خرقانی قرن‌ها پیش گفته: «هرکه به این سرا درآید نانش دهید و از ایمانش مپرسید.» این سخن، جوهره‌ای انسانی و جهان‌شمول دارد: ارزش انسان به عقیده و مذهبش نیست، بلکه به کرامت اوست. امروز در برابر استبداد جمهوری اسلامی، این سخن همچنان زنده است و می‌تواند چراغ راه اپوزیسیون باشد.

حاتم قادری استاد علوم سیاسی ضمن یادآوری دیدگاه خرقانی به‌درستی یادآور شده است که قدرت نظام‌های توتالیتری بیش از آنکه از توان درونی‌شان برآید، از ضعف و تفرقه مخالفانشان تغذیه می‌کند. جمهوری اسلامی نیز بر همین مبنا دوام آورده است: نه به دلیل مشروعیت یا کارآمدی، بلکه به سبب پراکندگی و نزاع در میان مخالفانش.

اگر به‌راستی خواهان آزادی‌ایم، باید اصل را بر اشتراکات بگذاریم و اختلافات را به فردای دموکراتیک بسپاریم. تجربه‌های تاریخی نشان داده است که تأکید بیش‌ازحد بر شکل نظام آینده، پیش از فروپاشی استبداد، نه تنها راهگشا نیست بلکه بهانه‌ای برای تفرقه و فرسایش نیروهاست. آنچه امروز می‌تواند اپوزیسیون را همسو کند، توافق بر سر حداقل‌هاست:

دموکراسی به‌عنوان سازوکار اداره کشور

آزادی‌های فردی و سیاسی به‌عنوان حق غیرقابل‌مسامحه شهروندان

جدایی دین از سیاست به‌عنوان تضمین‌کننده برابری و بی‌طرفی حکومت

این سه اصل حداقلی، ستون‌های همبستگی‌اند. هر گروه و جریان سیاسی که به آزادی ایران می‌اندیشد، می‌تواند و باید بر این پایه‌ها توافق کند. باقی مباحث ـ اعم از شکل جمهوری یا مشروطه، نوع نظام اقتصادی یا سبک سیاست خارجی ـ را می‌توان به انتخاب آزاد مردم در آینده‌ای دموکراتیک واگذاشت.

جامعه ایرانی سزاوار آن است که به حاکمانی دست یابد «که بسا بهتر از این باشند». اما این شایستگی تنها زمانی محقق می‌شود که نیروهای اپوزیسیون بلوغی تازه بیابند: بلوغِ ترجیح دادن آزادی امروز بر اختلافات فردا.

این یادداشت، دعوتی است به کنشگری متحد و هم‌افزا. باید به جای فرسودن نیرو در جدل‌های بی‌پایان، به میدان عمل مشترک آمد؛ به جای مرزبندی‌های تنگ‌نظرانه، بر کرامت انسان و حق آزادی پای فشرد؛ و به جای انتظار منفعلانه، اراده جمعی برای تغییر آفرید.

تنها در چنین مسیری است که ایران می‌تواند از بند توتالیتاریسم رها شود و خانه‌ای گردد که در آن «هرکس سزاوار نانی و کرامتی انسانی باشد»؛ خانه‌ای که آزادی، عدالت و همزیستی ستون‌های اصلی آن باشند.

#کرامت_انسانی #استبداد #کنشگری #سکولاریسم #گفتگو_توانا

@Dialogue1402

وقتی حکایت جای حقیقت می‌نشیند؛ مهندسی افکار در جمهوری اسلامی

یکی از نشانه‌های اصلی نظام‌های توتالیتر، بی‌اعتنایی به داده‌های علمی و آمار شفاف است. در چنین نظام‌هایی واقعیت اجتماعی نه بر اساس پژوهش‌های نظام‌مند و شاخص‌های بین‌المللی، بلکه با داستان‌سرایی و شواهد حکایتی (anecdotal evidence) تعریف و بازنمایی می‌شود. جمهوری اسلامی نیز طی بیش از چهار دهه، این شیوه را به عنوان ابزاری برای مهندسی افکار عمومی و تداوم سلطه سیاسی به‌کار گرفته است.

به جای ارائه آمار دقیق درباره بیکاری، تورم یا مهاجرت، رسانه‌های حکومتی یک نمونه استثنایی را برجسته می‌کنند: زنی که هم مادر چند فرزند است، هم استاد دانشگاه و کارآفرین بسیجی؛ کارآفرینی که در اوج رکود «موفق» بوده؛ یا دانش‌آموزی که مدال المپیاد گرفته است. این نمونه‌های نادر با تعمیم ناروا به کل جامعه، جایگزین واقعیت‌های آماری می‌شوند. چنین رویکردی همان مغالطه شواهد حکایتی است: استثنا به قاعده بدل می‌شود تا حقیقت پنهان بماند.

مرکز این روایت‌سازی صدا و سیما و به عنوان نمونه بخش خبری بیست و سی را می‌توان مثال زد که همچون کارخانه‌ای برای تولید روایت‌های حکومتی است: بحران‌های واقعی سانسور می‌شوند، روایت‌های احساسی و نمادین برجسته می‌گردند، و ترکیبی از قهرمان‌سازی داخلی و دشمن‌سازی خارجی به مخاطب القا می‌شود.

در این میان، قهرمان‌سازی و قدیس‌سازی نقش کلیدی دارد. قاسم سلیمانی به «سردار دل‌ها» بدل می‌شود، در حالی که کارنامه‌اش با خشونت‌های منطقه‌ای گره خورده است. درباره رهبر جمهوری اسلامی خواب‌ها و کرامت‌های غیرقابل‌راستی‌آزمایی نقل می‌شود تا چهره‌ای قدسی ساخته شود. حتی رنج‌های جمعی نیز بازتعریف می‌شوند: جنگ هشت‌ساله «نعمت» خوانده می‌شود و تحریم‌های کمرشکن «فرصت».

این سیاست در عرصه مذهبی بیش از همه آشکار است. پا‌منبری بودن ارزش تلقی می‌شود، زیرا مجالس عزاداری بهترین بستر برای روایت‌سازی عاطفی‌اند. هیئت‌ها و دسته‌های عزاداری با رانت تقویت می‌شوند و در پیاده‌روی اربعین، تصاویر خامنه‌ای و سلیمانی بر موکب‌ها نصب و دشمنان جمهوری اسلامی لعن می‌شوند. به این ترتیب دین نیز در خدمت قدرت قرار گرفته و به ابزاری برای مشروعیت‌بخشی سیاسی بدل شده است.

در جمع‌بندی می‌توان گفت: جمهوری اسلامی همانند سایر نظام‌های توتالیتر، با حذف داده‌های علمی و جایگزینی آن‌ها با روایت‌های احساسی و حکایات استثنایی، افکار عمومی را فریب می‌دهد. در این نظام، حکایت جای حقیقت می‌نشیند؛ و همین جایگزینی است که تداوم سلطه را تضمین می‌کند، حتی اگر هزینه آن نابودی حقیقت و سرنوشت یک ملت باشد.


#پروپاگاندا #استبداد #مهندسی_افکار #تحریف_واقعیت #یاری_مدنی_توانا

@Tavaana_TavaanaTech