‌
برده‌داری در جهان اسلام قرن‌ها یک واقعیت پذیرفته‌شده بود و بسیاری از فقیهان و علمای اسلامی آن را نه تنها مجاز، بلکه بخشی از نظام اجتماعی می‌دانستند. در دوران پیامبر اسلام، برده‌داری رایج بود و اسلام آن را لغو نکرد، گرچه برخی محدودیت‌ها بر آن اعمال کرد.

در قرون بعد، بسیاری از فقیهان بزرگ مانند ابن تیمیه و ابن قیم الجوزیه برده‌داری را شرعی و مجاز می‌دانستند. دستگاه خلافت اسلامی برده‌داری را مجاز می‌دانست و تجارت برده در دنیای اسلام تا قرن نوزدهم ادامه داشت.

اما در قرن بیستم، فشارهای بین‌المللی و تغییرات اجتماعی باعث شد که کشورهای اسلامی دیدگاه خود را نسبت به برده‌داری تغییر دهند. بسیاری از دولت‌ها و علمای معاصر شروع به بازنگری در متون دینی کردند و حتی ادعا کردند که اسلام همیشه مخالف برده‌داری بوده است! برای مثال:

در سال 1962، عربستان سعودی رسماً برده‌داری را لغو کرد، اما این تصمیم نه به دلیل اجماع مذهبی، بلکه به دلیل فشار سازمان ملل و ایالات متحده بود.
الازهر، یکی از بزرگ‌ترین نهادهای فقهی اسلامی، در قرن بیستم برده‌داری را غیراسلامی اعلام کرد، در حالی که فقهای پیشین آن را شرعی و حلال می‌دانستند. فقیه شیعه مصباح یزدی نیز برده‌داری را صحيح مى‌دانست و می‌گفت برده‌داری اسلامی کاملاً عقلانی است!

دولت‌های اسلامی دیگر با وجود تاریخ طولانی برده‌داری، بعدها آن را خلاف اسلام معرفی کردند، در حالی که اسناد تاریخی نشان می‌دهد که علما قرن‌ها آن را تأیید می‌کردند.

این روند نشان می‌دهد که مخالفت با برده‌داری در جهان اسلام بیشتر ناشی از فشارهای بین‌المللی و تغییرات اجتماعی بوده تا یک اصلاح درونی دینی. آیا می‌توان گفت که اسلام همیشه مخالف برده‌داری بوده است؟

تصویر: بازار بردگان در یمن، حدود قرن سیزدهم میلادی

#اسلام #نقد_دین #برده_داری #گفتگو_توانا

@Dialogue1402

‌
آزادی بیان چه معنایی دارد؟
بدون آزادی برای رنجاندن یا خشمگین‌کردن دیگری، آزادی مفهومی ندارد. بدون آزادی برای به ‌چالش ‌کشیدن دیگری و حتی تمسخر آنچه متعارف، متداول و پذیرفته شده است، ولو اعتقادات مذهبی مورد تایید همگان، آزادی دچار وقفه می ‌شود. زبان و قوه تخیل را نمی ‌توان محبوس کرد؛ اگر کردید هنر خواهد مرد و مرگ هنر مرگ بخشی از آن چیزی است که از ما انسان می‌سازد.


در سایت توانا مطالعه کنید
https://tavaana.org/in_good_faith/



#سلمان_رشدی #نقد_دین #آزادی_بیان #گفتگو_توانا

@Dialogue1402

‌
حافظ شیرازی در بسیاری از غزل‌های خود واعظان، زاهدان و روحانیونی را که به ریاکاری، تظاهر و دورویی دینی مشغول بودند، به شدت نقد کرده است.

او بارها در اشعارش از عشق، آزادی اندیشه و دوری از ریاکاری مذهبی سخن گفته و پاسخ‌هایی تند و نکته‌سنجانه به مذهبیون متعصب و واعظان ریاکار داده است.

در این ویدئو که در رسانه‌های اجتماعی منتشر شده یک روحانی در مزار خواجه شیراز تفأل به دیوان حافظ زده و جواب در خور و رندانه‌ای گرفته.

واعظان کاین جلوه در محراب و منبر می‌کنند
چون به خلوت می‌روند آن کار دیگر می‌کنند

#حافظ #فال #نقد_دین #گفتگو_توانا


@Dialogue1402

‌
«…آن کتاب ننگین! با آن اسم شرم‌آور!… »

۲۰ اسفند سالگرد قتل فجیع احمد کسروی به دست سازمان تروریستی فداییان اسلام است. قتل او، اولین مورد بارز از حذف یک دگراندیش به مقصود ایجاد ترس و وحشت در منتقدان شیعه، پس از تشکیل دولت مدرن ایرانی‌ست.

او کتابی نوشته بود با عنوان «شیعی‌گری» و خشم روحانیت شیعه را برانگیخته بود.

روح‌الله خمینی جوان در واکنش به محتوای کتاب «شیعی‌گری» کسروی و با تمسخر نثر آن در «کشف‌الاسرار» نوشته بود:

«آن کتاب ننگین، با آن اسم شرم‌آور که گویی با لغت جن نوشته شده، و آمیغ‌ها، اخشیج‌ها و صدها کلمات وحشی دور از فهم را به رخ مردم کشیده و زردشت مجوس مشترک آتش‌پرست را… مرد پاک خداپرست خوانده…»

#دیگری_نامه #ترور #تروریسم #ترور_ایدئولوژیک #احمد_کسروی #کسروی #حذف #حذف_فیزیکی #رواداری #شیعیگری #نقد_دین #فرقه #فرقه_گرایی

‏ @Dialogue1402

‌
احمد کسروی (۱۲۶۹–۱۳۲۴) نویسنده، تاریخ‌نگار، زبان‌شناس و روشنفکر ایرانی بود که به دلیل نقدهای صریح خود از تشیع و روحانیت شهرت داشت.
او در کتاب‌هایی مانند "شیعی‌گری" و "صوفی‌گری"، روحانیت شیعه را متهم به سوءاستفاده از دین برای منافع شخصی کرد و معتقد بود که تشیع، جامعه ایران را به عقب‌ماندگی کشانده است.

کسروی به شدت با خرافات مذهبی، تقلید کورکورانه از علما و عزاداری‌های بی‌هدف مخالف بود و جنبشی به نام "پاک‌دینی" را بنیان گذاشت که خواستار اصلاح دین و بازگشت به خردگرایی بود.

دیدگاه‌های او با مخالفت شدید روحانیون و گروه‌های مذهبی مواجه شد.

در ۲۰ اسفند ۱۳۲۴، در دادگستری تهران، اعضای گروه تروریستی فدائیان اسلام به رهبری نواب صفوی، او را با ضربات چاقو به قتل رساندند.
کسروی پیش‌تر نیز از چندین سوءقصد جان سالم به در برده بود، اما سرانجام قربانی تعصبات مذهبی و خشونت شد.

#کسروی #شیعی_گری #نقد_دین #خرافات #گفتگو_توانا

@Dialogue1402

‌
روزنامه هم میهن با گلایه از خلوتی مساجد در ماه رمضان نوشت: چه بر سر ایمان جمعی ما آمده است؟

چرا مساجد که روزگاری محور انسجام محله‌ها بودند، امروز خلوت و خاموش‌اند؟

من دوران شکوه این مکان‌ها را دیده‌ام؛ زمانی که مساجد تنها محل عبادت نبودند، بلکه سنگر اخلاق، اجتماع و آگاهی بودند. اگر همین نسل میانسال و کهنسال که هنوز نیمه‌جانی به مساجد داده‌اند، دیگر نباشند، آیا اذان و نماز جماعت نیز به تاریخ خواهد پیوست؟!

چرا مساجد دیگر پُررونق نیستند؟

چرا روحانیان دیگر نفوذ گذشته را ندارند؟


پاسخ شما چیست؟ و شما دراین مورد چطور فکر می‌کنید؟

#حکومت_ایدئولوژیک #شیعه_گری #مسجد #اذان #دین_گریزی #نقد_دین #گفتگو_توانا

@Dialogue1402

‌
‌
آین رند (Ayn Rand) فیلسوف، نویسنده و متفکر قرن بیستم بود که به دلیل ترویج فلسفه عینیت‌گرایی (Objectivism) شناخته می‌شود. او بر اهمیت عقل، فردگرایی و سرمایه‌داری آزاد تأکید داشت و در آثارش، مانند اطلس شورید و سرچشمه، قهرمانانی را به تصویر کشید که در برابر جبر اجتماعی و سنت‌های کهن مقاومت می‌کنند. رند از منتقدان سرسخت مذهب و ایمان بود و آن‌ها را در تضاد با عقل و منطق می‌دانست. اندیشه‌های او همچنان الهام‌بخش بسیاری از طرفداران آزادی فردی و بازار آزاد است.

#آین_رند #علم_گرایی #خردگرایی #نقد_دین #گفتگو_توانا

@Dialogue1402

‌
کلیسای "فرقه مقدس نوری از جهان" (La Luz del Mundo) در مکزیک، که به عنوان یک فرقه بحث‌برانگیز شناخته می‌شود، اخیراً به دلیل فروش "قطعاتی از بهشت" به قیمت ۱۰۰ دلار خبرساز شده است. این کلیسا به پیروان خود وعده داده که با پرداخت این مبلغ، جایگاه خاصی در بهشت برای خود رزرو می‌کنند.

پیشینه کلیسا و ادعاهای آن

این فرقه که در دهه ۱۹۲۰ در مکزیک تأسیس شد، به داشتن عقاید و اعمالی غیرمعمول مشهور است. رهبران آن ادعا می‌کنند که واسطه مستقیم میان خدا و انسان‌ها هستند و بنابراین اختیار دارند تا "جایگاه‌هایی در بهشت" را به مریدان خود اختصاص دهند.
کشیش این کلیسا مدعی شده در سال ۲۰۱۷ اجازه فروش را مستقیما از خدا دریافت کرده است.

نحوه فروش "قطعات بهشت"

طبق گزارش‌ها، اعضای این کلیسا برای خرید این جایگاه‌ها تشویق می‌شوند و ادعا شده که سندهایی نمادین به خریداران داده می‌شود که نشان‌دهنده رزرو جایگاه آن‌ها در بهشت است. این اقدام به شدت مورد انتقاد گروه‌های مذهبی و حقوق بشری قرار گرفته که آن را فریبکاری و سوءاستفاده از اعتقادات مردم می‌دانند.
برای نحوه پرداخت هم گزینه‌های دیجیتال مثل پی‌پال، گوگل پی و پرداخت با کارت بانکی و رمزارز هم فعال است.

واکنش‌ها و انتقادات

منتقدان می‌گویند که این اقدام نه‌تنها یک کلاهبرداری آشکار است، بلکه سوءاستفاده از افراد آسیب‌پذیری است که به دنبال امنیت معنوی هستند. برخی حتی این فرقه را متهم به فرقه‌گرایی خطرناک کرده‌اند.

با این حال، طرفداران کلیسا ادعا می‌کنند که این فروش نمادین بوده و بیشتر به عنوان کمکی مالی به کلیسا محسوب می‌شود تا بتواند به فعالیت‌های مذهبی و اجتماعی خود ادامه دهد.

این ماجرا نمونه‌ای از سوءاستفاده برخی گروه‌های مذهبی از اعتقادات مردم است. درحالی‌که بسیاری از ادیان به مفهوم زندگی پس از مرگ اعتقاد دارند، فروش جایگاه در بهشت اقدامی است که بسیاری آن را غیراخلاقی و فریبکارانه می‌دانند.

#بهشت #جهنم #دین_فروشی #نقد_دین #گفتگو_توانا

@Dialogue1402

‌
نقد تند محمد تقی اکبرنژاد نسبت به علی خامنه‌ای

از زمانی که انقلاب شده، ما بیشتر از هر کلمه‌ای، کلمه دشمن را شنیدیم.
مثل اینکه تمام دنیا ریخته روی سر ما
شما سخنان رهبری را ببینید، جوری صحبت می‌کند که اصلاً انگار در ایران نیست.
شما وقتی نمی‌توانی وضعیت دلار را آرام کنی، پس چرا تند حرف می‌زنی؟
ملت پشتت را خالی کرده‌اند. نتانیاهو وقتی سخنرانی می‌کند، ایرانی‌ها بیشتر گوش می‌دهند به او تا به شما.
مردم برای پیروزی ترامپ خوشحال شدند.
کشور خودت را بدبخت کردی، مردم را بدبخت کردی، آن کشورها را هم بدبخت کردی، باز ول‌کن نیستی.
همش شعار می‌دهی، هر سال شعار اقتصادی، اما هیچی نمی‌شود. فقط رجز می‌خوانی.
حتی نمی‌توانی یک زیرساخت درست کنی، همش در مورد قیام صحبت می‌کنی.

#نقد_دینی #اکبرنژاد #خامنه_ای #حکومت_اسلامی #گفتگو_توانا

@Dialogue1402

‌
باروخ اسپینوزا، صدای مخالف در برابر جزم‌اندیشی

باروخ اسپینوزا، فیلسوف بزرگ هلندی، با نگاهی نقادانه به دین سازمان‌یافته، بر اهمیت عقل و تجربه تاکید کرد.

او معتقد بود که همه چیز از یک منبع واحد نشأت می‌گیرد و همه چیز به هم مرتبط است. این ایده، به نام پانتئیسم شناخته می‌شود.

اسپینوزا با جسارت، باورهای رایج مذهبی را به چالش کشید و بر تفکر انتقادی و آزاداندیشی تاکید کرد.

او نشان داد که می‌توان به جهان و هستی، بدون توسل به باورهای سنتی، نگاهی عقلانی داشت. اسپینوزا با آثارش، راه را برای فلسفه مدرن و عصر روشنگری هموار کرد.

#باروخ_اسپینوزا #فلسفه #نقد_دین #تفکر_انتقادی #گفتگو_توانا

@Dialogue1402

کارل ساگان (Carl Sagan)، اخترشناس، کیهان‌شناس و نویسنده‌ی علمی برجسته، با نگاهی علمی، شک‌گرایانه و در عین حال شاعرانه به جهان هستی می‌نگریست. او یکی از مدافعان سرسخت روش علمی و تفکر نقادانه بود و باور داشت که حقیقت باید از مسیر تجربه، شواهد و آزمایش عبور کند، نه از ایمان یا سنت. ساگان به جای آنکه مستقیماً دین را دشمن علم بداند، بیشتر نگران آن بود که باورهای دینی غیرقابل اثبات، مانع کنجکاوی علمی و درک واقع‌گرایانه از کیهان شوند.

در آثارش، از جمله کتاب معروف «جهانی آکنده از شیاطین» (The Demon-Haunted World)، ساگان به نقد باورهای خرافی، ادعاهای ماوراءالطبیعه و روایت‌های غیرعلمی از خدا و دین می‌پردازد. او می‌نویسد که بسیاری از این روایت‌ها، پاسخ‌های ساده‌انگارانه به پرسش‌های عمیق انسان درباره‌ی هستی‌اند، در حالی که علم، هرچند دشوارتر، اما راهی قابل اعتمادتر برای رسیدن به حقیقت ارائه می‌دهد. ساگان دین را به عنوان پدیده‌ای فرهنگی و روانی می‌فهمید که می‌تواند هم نیرویی برای تسلی‌بخشی باشد و هم ابزاری برای کنترل.

با این حال، ساگان برخوردی خصمانه با دین نداشت؛ او حتی در آثارش، جنبه‌هایی از حس شگفتی و احترام نسبت به رمز و رازهای کیهان را به نمایش می‌گذارد که شباهت‌هایی با حس دینی دارد. به باور او، علم نه تنها با دین در تضاد نیست، بلکه می‌تواند جایگزینی خردمندانه و فروتنانه برای روایت‌های دینی باشد؛ روایتی که به جای «پاسخ‌های قطعی»، با «پرسش‌های بی‌پایان» زنده است. نگاه ساگان به خدا، بیشتر یک پرسش باز و یک استعاره‌ی شاعرانه بود تا یک واقعیت اثبات‌پذیر.

#کارل_ساگان #تفکر_انتقادی #شک_گرایی #نقد_دین #خرافه #گفتگو_توانا

@Dialogue1402

‌
کاملیا سجادیان، مادر جاویدنام محمد حسن ترکمان، جانباخته خیزش سراسری مردم ایران، متن زیر و این ویدئو انتقادی نسبت به سیاست‌های حاکمان جمهوری اسلامی را در حساب کاربری خود در اینستاگرم منتشر کرد.


دین پوشش و حربه ای ست برای جنایت های سیاست مداران تا در لوای دین و حاکمیتی مذهبی،، به تمام کثافت کاری شان، جامه ی عمل بپوشانند، و با استفاده از تبصره‌های دینی، سیاست های خود خواهانه و منفعت طلبانه ی شان را برای رسیدن به مقاصد سیاسی خود شرعی و قانونی جلوه دهند، و اما جوامع خرافه پرستی که کور کورانه، فقط از حاکمان فاسد دینی، تقلید میکنند، این راه را برای حاکمیتی دروغین باز کرده و اجازه میدهند تا فاسدان در قالب دین، بر آنها ظلم و ستم کرده و بنام دیانت و مذهب، سیاست پیشه کنند، که به نظر من دین و سیاست کاملا از هم جدا بوده و هیچ گونه سنخیت و نقطه ی مشترکی با هم ندارند، پس ! دین از سیاست جداست .


شما هم دیدگاه‌های خود را با ما به اشتراک بگذارید.

#محمدحسن_ترکمان #کاملیا_سجادیان #سکولاریسم #نقد_دین ##تفکر_انتقادی #حکومت_ایدئولوژیک #گفتگو_توانا

@Dialogue1402

‌

مرتضی صدوقی مازندرانی، مدرس حوزه علمیه، با تاکید بر تبلیغ حجاب اجباری گفت: «در این زمان و در این شهر، وجود بانوان باحجاب مایه افتخار است.»

او تاکید کرد: «ممکن است برخی به دلیل دیدن اسلام در وجود شما، به شما توهین کنند، اما این نشان‌دهنده تاثیرگذاری حجاب در تذکر دادن به دیگران است.»

این روحانی حامی حکومت افزود: «بانوان طلبه باید با رفتار و حجاب خود، نمونه‌ای از ارزش‌های اسلامی باشند و در شرایط کنونی، تبلیغ حجاب برای بانوان اهمیت ویژه‌ای دارد.»

✅️یکی از همراهان برای ما نوشته:
آقای صدوقی! مردم از دیدن «اسلام در وجود ما» به خشم نمی‌آیند، از دیدن دروغ، ریا، فساد، و سرکوب آزادی‌ها به اسم دین به خشم می‌آیند. آنچه مردم را از دین گریزان کرده، دخالت‌های بی‌پایان و تحمیل‌های زورگویانه‌ای‌ست که به اسم دین بر زندگی‌شان سایه انداخته. مردم وقتی می‌بینند کسانی که دم از ارزش‌های اسلامی می‌زنند، در عمل غرق در رانت و فسادند، دیگر گوش‌شان بدهکار موعظه‌ها و شعارهای دینی نیست. شما حجاب را ابزار تبلیغ می‌دانید، اما مردم آن را نماد اجبار و سرکوب می‌بینند. وقتی ظلم را با عبارات قدسی توجیه می‌کنید، نه تنها از دین دفاع نکرده‌اید، بلکه آن را به ابزاری برای حفظ قدرت و تحمیل اراده تبدیل کرده‌اید.

دین را بهانه نکن، مشکل ما با ظلم است!

#دین #دین_گریزی #نقد_دینی #گفتگو_توانا

@Dialogue1402

‌
صبح پنج‌شنبه ۲۸ فروردین ۱۴۰۴، فاطمه سلطانی، دختر ۱۸ ساله اهل اسلامشهر، در حالی‌که آماده رفتن به محل کارش بود، با پدری روبه‌رو شد که نه از روی عصبانیت لحظه‌ای، بلکه با نقشه قبلی آمده بود تا او را به قتل برساند. پدر خانواده، که به‌خاطر خشونت‌های مکرر، مادر، پسر و دخترش را از خانه بیرون کرده بود، با شماره‌ای که در اینستاگرام کاری فاطمه دیده بود، تماس ساختگی گرفت و خود را به جای مشتری جا زد. فاطمه، بی‌خبر از نقشه پدر، به محل کار رفت و لحظاتی بعد با ضربه چاقو، تعقیب با ماشین، پرتاب به درون جوی آب و سیزده ضربه دیگر جان باخت.

قوانینی که با تکیه بر فقه سنتی و برداشت‌های تاریخی از متون دینی تدوین شده‌اند، در مواردی چون فرزندکشی یا زن‌کشی، عملاً راه را برای شکل‌گیری نوعی مصونیت قضایی برای خشونت‌ورزان درون خانواده هموار کرده‌اند. ماده ۳۰۱ قانون مجازات اسلامی، که پدر را از قصاص بابت قتل فرزند معاف می‌کند، نمونه‌ای بارز از چنین قانونی است؛ قانونی که نه از عدالت، بلکه از یک خوانش خاص و محافظه‌کار از فقه تبعیت می‌کند. این نگاه، پدر را به‌عنوان «مالک» جان فرزند تلقی می‌کند و نه شریک برابر در خانواده‌ای انسانی، و در نتیجه، قتل فرزند را نه جنایت کامل بلکه نوعی تخلف شخصی می‌بیند که تنها با دیه جبران‌پذیر است.

حمایت قانون از چنین رویکردهایی، در عمل به نفی حق حیات و امنیت برای قربانیان خشونت خانگی می‌انجامد و به مردانی که در جایگاه پدر یا شوهر هستند، این پیام را می‌دهد که می‌توانند بدون ترس از مجازات‌های جدی، تصمیمی مرگبار بگیرند. این قوانین، نه‌تنها با اصول جهان‌شمول حقوق بشر در تضاد هستند، بلکه با خودِ روح عدالت‌طلب و رحمانی دین نیز بیگانه‌اند. در نظامی که قانون به جای دفاع از جان بی‌دفاع، قاتل را مصون می‌دارد، نه‌تنها عدالت، بلکه کرامت انسانی نیز قربانی می‌شود. فاطمه سلطانی، تنها یکی از هزاران قربانی این بی‌عدالتی ساختاری است.

تصویر از صفحه ایکس آقای معین خزائلی، حقوقدان


#فقه_شیعه #حکومت_فقهی #فرزندکشی #زن_کشی #خشونت_خانگی #نقد_دین #گفتگو_توانا

@Dialogue1402