آن روز که مردم دیگر نترسند؛
شجاعت‌های کوچک، آغازِ آزادی‌های بزرگ

پیام همراهان

استبداد، فقط با خشونت پابرجا نمی‌ماند؛
با ذهن‌هایی پابرجاست که از «هزینه‌ی آزادی» می‌ترسند و به «امنیت سکوت» دل بسته‌اند.
اما حقیقت ساده‌تر از آن است که می‌پنداریم:
قدرت استبداد، نه در سلاح است، نه در قانون — در ترس ماست.
و وقتی مردم نترسند، استبداد فرو می‌ریزد،
بی‌آن‌که حتی یک گلوله شلیک شود.

اغلب ما گمان می‌کنیم شجاعت یعنی ریسک های بزرگ.
اما در واقع، شجاعتِ در شکل های دیگر می‌تواند بی‌صدا باشد —
در اتاقی کوچک، در کلاسی آرام، در تابلوی نقاشی یا مقاله‌ای کوتاه،
اما حقیقت را تحریف نمی‌کند.

شجاعت، یعنی معلمی که در کلاسش جرأت می‌کند بگوید: «فکر کن، حتی اگر خلاف کتاب باشد.»
یعنی استادی که در جمعی رسمی، جمله‌ای کوتاه اما صادق می‌گوید و با همان جمله، ذهن‌ها را بیدار می‌کند.
یعنی هنرمندی که در سکوتِ رنگ‌ها، در شعر یا تصویرش، درد جامعه را بی‌هیاهو به یاد می‌آورد.
یعنی روزنامه‌نگاری که واژه‌هایش را با دقت می‌چیند تا حقیقت را بگوید، بی‌آن‌که تیترش تند باشد.
و حتی یعنی شهروندی که در گفت‌وگوی روزمره، دروغی را که می‌داند دروغ است، تکرار نمی‌کند.

همه‌ی این آدم‌ها، هنوز زنده‌اند، هنوز کار می‌کنند، هنوز می‌خندند.
اما هرکدامشان، هر روز، تاریکی را ذره‌ای عقب‌تر می‌رانند.
آن‌ها به ما یادآوری می‌کنند که شجاعت همیشه پرهزینه نیست، اما همیشه مؤثر است.

اگر بتوانیم از این انسان‌های بی‌ادعا «نماد» بسازیم،
شجاعت چهره‌ای انسانی و قابل لمس پیدا می‌کند.
ما باید از قهرمان‌سازیِ و منجی محوری فاصله بگیریم
و به نمادسازی از زندگی‌های شجاعانه و سالم رو بیاوریم —
از معلمی که کنار تخته حقیقت می‌گوید،
از هنرمندی که با لبخند نقد می‌کند،
از استادی که با وقارِ دانایی، نترسی را منتقل می‌کند.

وقتی جامعه ببیند که می‌توان شجاع بود و همچنان زیست،
می‌توان حقیقت گفت و همچنان محترم ماند،
ترس جمعی شروع به فروریختن می‌کند.
و همین فروپاشیِ درونی، آغازی بر پایان استبداد است.

استبداد فقط از قهرمانان بزرگ نمی‌ترسد؛
از انسان‌های عادی‌ای می‌ترسد که دیگر نمی‌ترسند.
از آن لحظه‌ای که ترس در درون مردم بمیرد،
قدرت بیرونی مستبد دیگر معنا ندارد.

آزادی از بیرون نمی‌آید؛ از درون آغاز می‌شود.
و روزی که ما، هرکدام در اندازه‌ی خود، تصمیم بگیریم راست بگوییم،
منصف باشیم، و سکوت نکنیم،
آن روز، بی‌صدا اما عمیق، جامعه وارد دور تازه‌ای از رهایی می‌شود.

آری، آن روز که مردم دیگر نترسند،
استبداد از درون تهی می‌شود —
و تاریخ، دوباره جان می‌گیرد.

#همبستگی #شهامت #مبارزه_مدنی #یاری_مدنی_توانا

@Tavaana_TavaanaTech

‌
دیکتاتور از فحش نمی‌ترسد، از آگاهی می‌ترسد؛

به‌جای فحاشی، هوشمندانه و خلاقانه افشاگری کنیم.

پیام همراهان

دیکتاتور از فحش نمی‌ترسد، از آگاهی می‌ترسد؛ زیرا واژه‌ی آگاهانه و خلاق، سلاحی است که مشروعیتش را می‌سوزاند. فحاشی و هرزه‌نگاری سیاسی شاید لحظه‌ای خشم و درماندگی ما را تخلیه کند، اما در میدان سیاست، همان چیزی است که استبداد می‌خواهد. وقتی زبان به ابتذال کشیده می‌شود، گفتار انتقادی از مسیر روشنگری خارج می‌شود و مخالف ناخواسته در زمین بازی حکومت قرار می‌گیرد.

در جمهوری اسلامی، بسیاری از مصادیق فحاشی سیاسی جرم‌انگاری شده‌اند. کافی است منتقدی در خشم از دایره‌ی احترام بیرون رود تا پرونده‌ای برایش ساخته شود. در سال‌های اخیر، بارها دیده‌ایم که فعالان مدنی نه به خاطر نقدشان، بلکه به اتهام «توهین» محکوم شده‌اند. این همان تله‌ای است که حکومت برای حذف معترضان می‌گستراند: تخریب اخلاقی، سپس مجازات قانونی.

راه مؤثرتر، افشاگری هوشمندانه و خلاقانه است. افشاگری یعنی نشان دادن دروغ، فساد و خشونت، بدون آلوده کردن زبان به فحش و تحقیر. مخاطب با توهین هم‌دل نمی‌شود، اما در برابر افشاگری مستند و محترمانه می‌ایستد و می‌اندیشد. تمسخر آگاهانه، طنز خلاق و روایت دقیق از واقعیت، سلاح‌هایی‌اند که نه تنها چهره‌ی قدرت را بی‌هیبت می‌کنند، بلکه سطح گفت‌وگو را بالا می‌برند. (تمسخر آگاهانه و طنز خلاقانه گاهی از شمشیر برنده‌تر است)

کنشگر اخلاقی کسی است که حتی در برابر بی‌اخلاقی، شأن گفتار خود را حفظ می‌کند. فحاشی، تخلیه‌ی خشم فردی است؛ افشاگری خلاقانه، تغذیه‌ی آگاهی جمعی. دیکتاتور از فحش نمی‌ترسد، زیرا فحش چیزی را تغییر نمی‌دهد؛ اما از آگاهی، خلاقیت و زبانی که مردم را بیدار می‌کند، همیشه در هراس است.

آگاهی و خلاقیت، مؤدب‌ترین و در عین حال خطرناک‌ترین سلاح‌ها علیه استبدادند.

#اخلاق #آگاهی #رواداری #گفتگو_توانا

@Dialogue1402