کسی با ستاره نکوشد به جنگ
نه با آسمان جُست کس نام و ننگ

هنر بهتر از گفتن نابِکار
که گیرد تو را مَرد داننده خوار

نه مردی نه دانش نه کشور نه شهر
ز شاهی شما را زبان‌ست بهر

فزونی نجُست آن‌که بودش خرَد
بد و نیک بر ما همی‌بگذرد
#شاهنامه #فردوسی

امید آن‌که:
ز دل کینه با آز بیرون کنیم

گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی
@AdabSar

هرآن‌کس که خواهد که یابد بهشت
نگردد به گِردِ بَد و کارِ زشت

چو داد و دهش باشد و راستی
بپیچد دل از کژّی و کاستی

ز ما کس مباشید زین پس به بیم
اگر کوهِ زر دارد و گنجِ سیم

ز دل‌ها همه بیم بیرون کنید
نیایش به دارای بی‌چون کنید
#شاهنامه #فردوسی

امید که هماره:
سرِ اختر اندر کنارِ تو باد


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی
@AdabSar

بدو گفتْ کوتاه شد داوری
که گیتی سه روزستْ چون بنگری

چو دی رفت و فردا نیامد هنوز
نباشیم از اندیشه امروز کوز

چنین بود تا بود و این بود روز
تو دل را به آز و فزونی مسوز

بی‌آزاری و مردمی بایَدَت
گذشته چو خواهی که نگزایَدَت
#شاهنامه #فردوسی

باشد که:
همه بیخِ کژّی زِ بُن برکَنیم

گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی
@AdabSar

هرآن‌کس که دل تیره دارد ز رشک
مر آن درد را دور باشد پزشک

که رشک آورَد آز و گُرم و گداز
دژآگاه‌دیوی بوَد دیرساز

مدارا خرَد را برابر بوَد
خرَد بر سَر دانش افسر بوَد

چو نیکی‌کنش باشی و بردبار
نباشی به چشم خردمند خوار
#شاهنامه #فردوسی

امید:
که شادان بدی تا بوَد سال و ماه

گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی
@AdabSar

چُنین گفت: کین چرخِ ناپایْدار
نَه پرورده داند نَه پروردگار

به تاجِ گرانمایگان ننگَرَد
شکاری که یابد همی‌بشکَرَد

اگر سد بمانی وگر بیست‌وپنج
ببایَدْت رفتن ز جای سپنج

هر آن چیز کایَدهمی در شمار
سزد گر نخوانی ورا پایْدار
#شاهنامه #فردوسی

...و نگاه پایانی پیر پاژ:
جهانا شگفتی ز کَردار توست
هم از تو شکسته هم از تو دُرُست


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی
@AdabSar

سرِ مردمی بُردْباری بُوَد
سَبُکْ‌سر همیشه به خواری بُوَد

ستونِ خِرَد داد و بخشایش‌ست
درِ بخشش او را چو آرایش‌ست

هر آن ناموَر کو ندارد خِرَد
زِ تختِ بزرگی کجا برخورَد؟

خردمند هم نیز جاوید نیست
فَری برتر از فَرّ‌ِ جمشید نیست
#شاهنامه #فردوسی

باشد که:
به روزِ خجسته سرِ مهرماه
به‌‌آیین شویم


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی
@AdabSar

🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی


🔻فنجان = Cup، پِنگان، جام
🔻فنجانک دستگاه تقطیر = پِنگانک دستگاه چِکِش
🔻فیروزه‌پنگان = پیروزه‌پنگان، آسمان
🔻فیل و فنجان = پیل و پِنگان

❗️برخی «فنجان» را برگرفته از «پِنگان» پارسی می‌دانند.
برخی نیز آن را برگرفته از «Pinax» یونانی می‌دانند.

✍نمونه:
🔺یه فنجون چایی براتون بریزم؟=
یک پِنگان چای برای‌تان بریزم؟

🔺رفتم آن‌جا، لنگان لنگان
شربت خوردم، «پنگان پنگان» #مولوی

🔺چیست این گنبد که گویی پُرگهر دریاستی
یا هزاران شمع در «پنگان»ی از میناستی #ناصرخسرو

🔺که آراید چه می‌گویی تو هرشب سبزگنبد را
بدین نورسته نرگس‌ها و زراندود «پنگان»ها #ناصرخسرو

🔺کی ز انگشت همچو بادنگان(بادمجان)
تیر شاید گذاشت بر «پنگان»؟ #اوحدی

🔺در جهانی چه بایدت بودن
که به «پنگان» توانش پیمودن #سنایی

🔺سر و بن چون سر و بن «پنگان»
اندرون چون درون باتنگان(بادمجان) #بوشکور


✍ #مجید_دری
#پارسی_پاک
#فنجان #Cup
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادب‌سار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸

رامش و رامشگر در فرهنگ ایرانی


رامش به مانیک خوشی، خوشحالی و خوشبختی است و ایرانیان، گذران زندگی را به رامش و از برنامه‌های دینی می‌شمردند. در پندنامه «پوریوت کیشان» (دانایان) که به زبان پهلوی برجای مانده است، یک سوم روز و سه یه شب به «هیربدستان» رفتن و خرد پاکان پرسیدن، سه یک روز و سه یک شب به ورز و آبادانی کردن و سه یک روز و سه یک شب به خوردن و رامش و آسایش کردن می‌پرداختند.

در نامه ای که از «تنسر» هیربد هیربدان زمان ارشیر پاپکان بر جای مانده است و برگردان آن در دست است، او پس از شمردن سختی‌هایی که به خود روا داشته پرهیز از رامشی می‌کرده است ولی از آن دوری نکرد. رامشگر از دو بهر «آرامش» و پسوند «گر» ساخته شده است. پسوند گر نشان دهنده‌ی پیشه ها است. همچون درگر (نجار)، دیوارگر (بنا)، آهنگر، مسگر... که در بنیاد پهلوی این پسوند به نمای کر خوانده می‌شد.

رامشگر کسی است که ابزارهای خوشی و خرمی و خوشحالی مردمان را فراهم می‌کند. چه با خنیا و چه با سازهای خنیاگری.

ز رامشگران رامشی کن طلب
که رامش بود نزد رامشگران


✍ #بزرگمهر_صالحی

📚بازخَن‌:
سیری بر تاریخ داستان پردازی آوازی و موسیقیایی در ایران، هوشنگ جاوید، ۱۳۹۷، برگ ۲۸ و ۲۹

@AdabSar

‌
از آن روزی که ایزد رفته در خواب
بهار زندگانی رفته بر آب

نه خنده مانده بر لب نه ترانه
خوشی نابود و  گویا  مُرده تیناب‌


✍ #کوروش_دورکی_بختیاری
#چکامه_پارسی


🖋 پی‌نوشت سراینده:
۱- «خواب رفتن ایزد» نماد فراموشی باورها و آیین‌های کهن است. خوابی که نه آرامش، که غارت و تاریکی به‌همراه آورد. «بهار زندگانی» که بر آب رفت، استعاره‌ای‌ست از شادمانی، آزادی و شکوفایی فرهنگی که با تغییر آیین و حاکمیت به تدریج فرو نشست. حذف «خنده»، «ترانه» و «رقص و خوشی» اشاره‌ای‌ است به بیش از هزار سال ممنوعیت یا محدودیت شادی جمعی در ایران.

۲- واژه‌ی کهن تیناب: رویا
در پایان، مانند قفل بر این مرثیه، بیانگر رؤیایی‌ست که دیگر جان ندارد و در دل تاریخ مرده است.

🥀 @AdabSar

‌
شاید که شیفتگی گمانی بیش نباشد در آدمی؛
من آن‌گاه که نمی‌دانستمت، نمی‌خواستمت
هرآینه که دانستمت، خواستمت...

من از آغاز چنین بودم!


✍ #مهران_گلستانی_ماچک_پشتی
پنجم شهریور ۱۴۰۴ خورشیدی، ۱:۰۵ بامداد

#چکامه_پارسی
💖 @AdabSar

‌
ما پیروانِ راه هزاران ستاره‌ایم
بی‌نام و بی‌نشانه ولی بی‌شماره‌ایم

آیینه‌دار آنهمه گردانِ رفته‌ایم
گردآفرید و رستمِ این گاهواره‌ایم


پاینده ایران
#هما_ارژنگی
#چکامه_پارسی

💚🤍♥️ @AdabSar

نباید که باشد جَهان‌جوی زُفت
دلِ زُفت با خاک تیره‌ست جُفت

چنین آمد این چرخِ ناپایْدار
چه با زیرْدست و چه با شهرْیار

بپیچانَد آن را که خود پرورَد
اگر تو شوی پاسْبان خرَد

نمانَد برین خاکْ جاویدْ کس
تو را توشه از راستی باد و بس
#شاهنامه #فردوسی

امید که باشدمان:
خرَد پیر و بیدار و دولت جوان


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی
@AdabSar

‌
ای میهن
ای پیر بالنده‌ی افتاده
آزاد زمین‌گیر

ای میهن
در اینجا سینه‌ی من چون تو زخمی است

در اینجا دمادم
دارکوبی بر درخت پیر می‌کوبد
دمادم
دمادم...

#هوشنگ_ابتهاج
#چکامه_پارسی
@AdabSar

🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی


🔻بیت‌المال= گنجینه‌ی کشور، داراییِ کشور، داراییِ همگانی
🔻بیت‌المالچی= گنجور، گنجویر، گنجبان

✍نمونه:
🔺بیت‌المال به مکانی گفته می‌شود که اموال عمومی متعلّق به تمام مسلمین در آنجا تهیه و حفظ می‌شود=
«گنجینه‌ی کشور» به جایی گفته می‌شود که دارایی‌های همگانیِ وابسته به همه‌ی مسلمانان در آنجا فراهم و نگهداری می‌شود

🔺دیه‌ی مقتولین را از بیت‌المال پرداختند=
خون‌بهای کشتگان را از داراییِ کشور پرداختند


✍ #مجید_دری
#پارسی_پاک
#بیت_المال
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادب‌سار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸

‌
نگه کن به تاریخ پیشینیان
به آیینه‌ی روشن باستان

به بگذشته‌ها، رفته‌ها، دورها
به سرچشمه‌ی روشن نورها

زن و مرد با هم برابر بُدند
زنان کاردانان کشور بُدند

بسی کار را زن گرفتی به دست
که در آن نبودیش هرگز شکست

چو مردان، به نیروی دانشوَری 
بگردید شایسته‌ی سروری

گهی گشت الهام‌بخش هنر 
ز سرپنجه‌اش شد هنر جلوه‌گر

گهی رزمجو، گه سیاستمدار 
گهی شد روان از پی کشت‌وکار

گهی جای بگرفت بر پشت زین
که برخاست از مرد و زن آفرین

گهی کارگر شد به میدان کار
پذیرفت گه نقش آموزگار

ز دانایی و مهر و خودباوری
بشد زن سزاوار بر مادری

#توران_شهریاری


📽 نماهنگ از دشتستان - بوشهر
یک آرامگاه هخامنشی به نام «گور دختر» که به گمان از آن یک شهبانوی هخامنشی است. آن را از آن آتوسا، ماندانا، کوروش یکم، کوروش کوچک و... دانسته‌اند ولی درباره‌ی درستی آن‌ها نمی‌توان داوری کرد.
گفته می‌شود این تنها آرامگاهی است که همسانی بسیاری با آرامگاه کوروش دوم هخامنشی در پاسارگاد دارد.


💚🤍♥️ @AdabSar

🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی


در زبان پارسی واژه‌های «نَسک»، «ماتیکان» و‌ «نبیگ»، به‌چمار «کتاب» بکار می‌رود.
ولی اگر بخواهیم دسته‌بندی رُشمَندتری (دقیق‌تری) داشته باشیم، می‌باید «نَسک» را به‌جای «کتاب مذهبی» به‌کار ببریم، مانند نسک اوستا، نسک قرآن و...
در اوستا هر جا که واژه‌ی «نَسک» آمده، از آن اوستا و یا بخش‌های اوستا برداشت شده است.
چه مایه زاهد و پرهیزگار صومعه‌گی
که نسک‌خوان شد بر عشقش و ایارده‌گوی #خسروانی

«ماتیکان» با ماتَک (ماده) هم‌ریشه است و به چمار «فرمان و رای» است.
«ماتیکان» را می‌توان برای نبیگ‌های آموزشی (کتاب‌های درسی) و نبیگ‌هایی که در آن به پرسش‌هایی پاسخ داده شده و یا پرسمان‌هایی (مسائلی) در آن‌ها چاره‌جویی (حل) شده است به‌کار برد. مانند «ماتیکان مینوی خرد» که پاسخ‌های مینوی خرد به کَسی به نام «دانا» است. یا «ماتیکان هزار دادِستان» که به مانَک (معنی) هزار ماتَکِ (ماده‌ی) دادیک (قانونی/قضایی) است.

«نبیک، نپیگ، نیپیک، نیپیگ» نیز همگی برگرفته از «نبیگ» هستند که در زبان پارسی پهلوی، از ریشه‌ی «نبشتن/نوشتن» و به چمار «کتاب» آورده شده است. هم‌چنین در بافه‌های (متون) مانَوی که به زبان پارسیک (زبان پهلوی ساسانی) نوشته شده، «نبیگ‌نبیشتن» هم‌ارزِ «کتاب‌نوشتن» بکار برده شده است.

🔻کتاب= نبیگ، نَسک، ماتیکان


✍ #مجید_دری
#پارسی_پاک
#کتاب
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادب‌سار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸

هر آن‌گه که گویی که دانا شدم
به هر دانشی‌بر توانا شدم

چنان دان که نادان‌تری آن زمان
مشو بر تنِ خویش‌بر بدگُمان

ز باد آمده باز گَردد به دَم
یکی داد خوانَدْش و دیگر ستَم

کنون بودنی بود و بر ما گذشت
خنُک آن‌که گِردِ گذشته نگشت
#شاهنامه #فردوسی

بادا که:
سخن بشنویم از لبِ بخردان

گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی
@AdabSar

🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی


🔻عینک*= Eyeglass، آیینَک، آیِنَک، دیدیار، چشم‌یار، چشمینه، چشمی، چشمک، چشم‌افزار
🔻عینک آفتابی= آیینک آفتابی، آیِنَک آفتابی
🔻عینک ذره‌بینی= آیینَکِ ریزبینی، چشمیِ نزدیک‌بین
🔻عینک‌زدن= آیِنَک‌زدن
🔻عینک‌ساز= Optometrist، آیِنَک‌ساز
🔻عینک‌سازی= آیینک‌سازی
🔻عینک طبی= آیینک پزشکی
🔻عینک‌فروشی= Optometry، آیینک‌فروشی، آیِنَک‌فروشی
🔻عینکی= آیینَکی، آیِنَکی
🔻عدسی عینک= مِژوک آیینَک، شیشه‌ی آیینک، شیشه‌ی چشمینه
🔻جلد عینک= آیینک‌دان، آیِنَک‌دان، جاآیینکی
🔻قاب عینک= آیینک‌دان، آیِنَک‌دان، جاآیینکی
🔻نمره‌ی عینک= شماره‌ی آینک، شماره‌ی آیینک، شماره‌ی چشم‌یار، شماره‌ی دیدیار، شماره‌ی چشمینه، شماره‌ی چشمی، شماره‌ی چشم‌افزار

*«آیینک» واژه‌ای پارسی است و «عینک» اَرَبیده‌ی(معرب) آن است.

✍نمونه:
🔺نیست ممکن که ز من دور توانی گردید
عینک صاف‌دلان دورنما می‌باشد #صائب=
نیست شایا که ز من دور توانی گردید
آیِنَک پاک‌دلان دورنما می‌باشد

🔺جایت به فراز دیده در می‌دادند
چون عینک اگر کج و دورو می‌بودی=
جایت به فراز دیده در می‌دادند
چون چشمینه اگر کژ و دورو می‌بودی

🔺ای چشم سپهر از تو روشن
عینک‌نِهِ دیده‌های روزن #درویش_واله_هروی=
ای چشم سپهر از تو روشن
آیینک‌نِهِ دیده‌های روزن


✍ #مجید_دری
#پارسی_پاک
#عینک #عینکی #Eyeglass #Optometrist #Optometry
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادب‌سار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸

بزرگ آن‌کسی کو به گفتارِ راست
زبان را بیاراست و کژّی نخواست

چو بخشایش آرَد به خشم اندرون
سرِ راستان خوانَدَش رهنمون

نهد تختِ خشنودی اندر جهان
بیابد به دادْ آفرین مهان

دلِ خویش را دور دارد ز کین
مهان و کهانش کنند آفرین
#شاهنامه #فردوسی

امید آن:
به کامِ دلِ ما بوَد روزگار


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی
@AdabSar

هرآن‌گه که شد پادشا کژّگوی
ز کژّی شود شاهْ پیکارجوی

سخن را بباید شنید از نخست
چو دانا شودْ پاسخ آید درست

چو داننده‌مَردم بوَد آزوَر
همی دانش او نیاید به بَر

هرآن‌گه که دانا بوَد پُرشتاب
چه دانش مر او را چه در سر شراب
#شاهنامه #فردوسی

مهربان‌ْنازنین، بی‌گمان:
تو بر مهترانِ جهانْ مهتری

گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی
@AdabSar