پژوهش‌های جدید به همت Richard Payne نشان می‌دهند که در دربار ساسانیان، از دوره‌ای به بعد، گفتگوهای نظام‌مندی میان نمایندگان ادیان مختلف در حضور شاهنشاه برگزار می‌شده است. این دوره از زمانی آغاز شد که شاهنشاه ساسانی دانست برخورد با دین تازه‌ای به نام مسیحیت، از راه سرکوب، تعقیب و آزار، حتی به لحاظ مصالح سیاسی، ایده‌ی بدی‌ست! آن ساختار سیاسی که خود را مسئول اداره‌ی یک امپراطوری بزرگ می‌دید، به لحاظ تجربی ناچار از پذیرش تنوع در حیات دینی انسان شد و به جای در پیش‌گرفتن سیاست جنگ و گریز با مردم باورمند، بسترسازی گفتگو میان آنها را ترجیح داد.
این بسترسازی، بدون شک خالی از غرض‌ورزی‌های سیاسی نبوده است. اما می‌توان آن را نمونه‌ای از سیاست هوشمندانه‌تر رواداری دینی دانست که در کشور ما ایران، سابقه‌اش حتی به دوران هخامنشیان و به سیاست رواداری کوروش کبیر پس از فتح بابل بازمی‌گردد. ریچارد پین در آثار متعدد خود از جمله ‏در مقاله‌ی «جهان‌وطنی‌گرایی ایرانیان: ادیان جهان در دربار ساسانیان» با استناد به جدیدترین یافته‌ها، سیاست رواداری دینی در عصر ساسانیان را توضیح می‌دهد.

#گفتگو_توانا #مدارا #باورمندان #باورمندی

@Dialogue1402

«دین نداشته باشید بهتر است اگر معرفت ندارید…»

سخن این آخوند شیعه که دین‌داری همواره مثبت نیست و تحت شرایطی، بی‌دین بودن بهتر است، همان‌طور که خود می‌گوید در فضای امروز ایران حرف سنگینی‌ست. اما این حرف سنگین، به زبان‌های مختلف چه در فرهنگ ما چه در ادبیات فلسفی اروپا بیان شده است. آنجا که در فرهنگ دینی ما از قول پیامبر نقل کرده‌اند که دین هم برای تمام کردن فضائل و مکارم اخلاقی آمده است، به آسانی استنباط می‌شود که آن نوع دین‌داری معارض با اخلاق متعارف، خود نقض دین است.

نیچه، اندیشمند آلمانی در «تبارشناسی اخلاق» جملات تکان‌دهنده‌ای دارد؛ او می‌گوید که اصولاً شرارت با انسان دین‌دار، رنگ و بوی تازه‌ای می‌گیرد و به مرحله‌ای جدید وارد می‌شود به طوری که می‌توان گفت این تنها انسان دین‌دار است که از حیث شرارت، به جانوری نظرگیر (Interessantes Thier) تبدیل می‌شود:

«… با پیدایش دینیاران همه‌چیز خطرناک‌تر می‌شود؛ نه تنها دواها و درمان‌ها، که همچنین غرور و انتقام و تیزبینی و ریخت و پاش و عشق و آزِ فرمانروایی، و فضیلت و بیماری. اما کمی انصاف باید داد و گفت که بر خاک این زندگانیِ بشریِ به ذات خطرناک، یعنی زندگانی دینیارانه بوده است که بشر هرگز جانوری نظرگیر شده است و نخست اینجا بود که روان بشری به معنایی عالی‌تر، ژرفا یافت و شریر شد…»

تبارشناسی اخلاق، نیچه، برگردان از داریوش آشوری، جستار یکم: «خیر و شر»، «خوب و بد»، بند ششم.

#ناباورمندان #باورمندان #دین #دین‌دار #خداناباوری #بی_خدایی

@Dialogue1402

کتاب ناباورمندان
نسخه شنیداری

کتاب ناباورمندان با هدف گشایش دری برای شروع یک گفت‌وگوی تازه در عرصه عمومی، به‌ویژه میان باورمندان به سنت‌های رسمی و جاافتاده، با آنان که معنویت‌های نو را جستجو می‌کنند نوشته شده است.

به طور گذرا، کوشیده است که نوعی «تمرین» (اتود / مشق) باشد برای کارهای جدی‌تری که از اهل آکادمی در این راستا انتظار می‌رود؛ با تمرکز به جریان‌های حی و حاضر در جامعه ایران. سخن گفتن در حیطه حیات دینی بی‌آنکه رنگ و بوی جهت‌گیرانه و غرض‌ورزانه داشته باشد، آسان نیست. غناء و تنوع حیات دینی بشر، که به جنگل انبوهی از ایده‌ها و آیین‌ها می‌ماند، گذرکردن از آن را همچون یک تماشاگر محض دشوار کرده است.

این در حالی‌ست که نه تنها پژوهش‌های دانشگاهی به حکم وظیفه‌ای که عهده‌دار شده‌اند، یعنی پژوهش بی‌طرفانه، نیاز دارند که اصطلاح‌شناسی خود و نظریه‌های تبیینی خود را در این مورد دائما به‌روز کنند، بلکه در عرصه‌ عمومی نیز برای جلب نظر علاقه‌مندان به امر دینی و معنوی، چاره‌ای نداریم مگر مراعات حداکثری اصل بی‌طرفی.

این در حالی‌ست که پژوهشگران در ارائه یک تعریف ارسطویی از بسیاری از مفاهیم کلیدی این حیطه از حیات انسان، یعنی حتی تعریف خود «دین»، «جادو»، «خرافه»، «معنویت»، «مسیحیت»، «اسلام»، «یهودیت»، «خداوند»، «الوهیت» و «آیین» وامانده‌اند و در بهترین حالت پس از کوشش‌های فکری بسیار و مقدمه‌چینی‌های مفصل، برای چند واژه از واژگان بالا، تعاریفی پیشنهاد کرده‌اند.

این کتاب در هفت بخش می‌پردازد به عناوین:

- «حیات دینی»،
- «تعریف اصطلاحات»؛ از جمله اصطلاحاتی مانند ادیان رسمی، باورمندان، ادیان غیررسمی و ناباورمندان،
- «نمونه‌هایی از ادیان غیررسمی (تبارشناسی تاریخی در جهان معاصر ایرانی)،
- «امکان تئوریک تدوین چشم‌انداز حقوقی»،
- «علل تعقیب و سرکوب دینی (ادیان غیررسمی) در ایران»،
- «درباره امکان عملی گفت‌وگو میان ناباورمندان»
- «معرفی کتاب، مقاله، فیلم و بسایت».

برای دریافت نسخه‌ی نوشتاری رجوع کنید به:

‏ https://dialog.tavaana.org/nonbelievers-audiobook/

و برای شنیدن این کتاب در کست‌باکس به:

‏ https://castbox.fm/vb/699763290

و برای شنیدن این کتاب در ساندکلود به:

‏ https://on.soundcloud.com/4P8fUNPr17szfWE9A

و برای شنیدن این کتاب در یوتیوب به:

‏ https://youtu.be/E6sXkwBSQTM?si=3mwS-LBZnYgNpXJp

مراجعه کنید.

#باورمندان #ناباورمندان #خداباوران #خداناباوران #ادیان_رسمی #ادیان_غیررسمی #دگردینی #گفتگو #رواداری

‏ @Dialogue1402