آموزشکده توانا
50.9K subscribers
36.7K photos
39.7K videos
2.56K files
20.7K links
کانال رسمی «توانا؛ آموزشکده جامعه مدنی»
عكس،خبر و فيلم‌هاى خود را براى ما بفرستيد:
تلگرام:
t.me/Tavaana_Admin

📧 : info@tavaana.org
📧 : to@tavaana.org

tavaana.org

instagram.com/tavaana
twitter.com/Tavaana
facebook.com/tavaana
youtube.com/Tavaana2010
Download Telegram
مدارا؛ عنصری کمیاب اما ضروری برای همزیستی مسالمت‌آمیز

16.11.2015
روز جهانی مدارا

سال ۱۹۹۶ بود که مجمع عمومی سازمان ملل به کشورهای عضو سازمان ملل پیشنهاد داد تا ۱۶ نوامبر هر سال را «روز جهانی مدارا» نام‌گذاری کنند و در دو زمینه موسسات آموزشی و آموزش عمومی فعالیت برای گسترش مدارا را پیش ببرند. در سند نهایی اجلاس سران در سال ۲۰۰۵ نیز سران دولت‌ها و حکومت‌ها در قبال تشویق تحمل، احترام، گفتگو و همکاری در میان فرهنگ‌های مختلف و تمدن‌ها متعهد شدند. از آن زمان تاکنون سالانه در ۱۶ نوامبر هر سال روز جهانی مدارا پاس داشته می‌شود.

یک سال قبل از این تصمیم سازمان ملل متحد و در اکتبر و نوامبر ۱۹۹۵ بود که «یونسکو» در قالب یک سند تاریخی و با مشارکت کشورهای عضو، «اعلامیه اصول مدارا» را منتشر کرد. اعلامیه‌ای در شش بند که در یکی از بندهای ابتدایی خود و در تببین مفهوم مدارا، آن را با «کوتاه آمدن» متفاوت ارزیابی می‌کند و می‌گوید: «مدارا با کوتاه آمدن، تمکین یا چشم‌پوشی هم‌تراز نیست. مدارا بیش از هر چیز ذهنیتی است فعال که بر پایه پذیرش حقوق بشر جهانی و آزادی‌های اساسی دیگران استوار است.»

«بان کی مون»، دبیر کل سازمان ملل متحد، در پیام امسال برای روز جهانی مدارا چنین گفته است: «من امروز، روز جهانی مدارا، از تمام مردم و دولت‌ها می‌خواهم که پدیده‌هایی چون #جنگ، #نفرت و #افراط گرایی را در نظر بگیرند و از این‌رو در #گفتگو، #تفاهم و #احترام متقابل فعالیت کنند. این فرصت را به ما بدهید تا در برابر نیروهایی که خواهان جدایی و تفرقه بین انسان‌ها هستند مقاومت کنیم و برای آینده مشترکمان متحد شویم.»



کمبود مدارا در بین ایرانیان

اگرچه دنیا به ضرورت مدارا پی برده است و حکومت‌های بسیاری سعی می‌کنند تا مداراگرانه‌تر رفتار کنند اما این یک واقعیت آشکار است که حکومت فعلی ایران، حکومتی #نامداراگر و بلکه دشمن مدارا است. هزاران #اعدام سیاسی–عقیدتی، #قتل‌های_زنجیره‌ای، زندانی کردن طولانی‌مدت منتقدان فکری-سیاسی تنها گوشه‌هایی از رفتارهای #ظالمانه نظام فعلی ایران است. شاید «#حجاب_اجباری» را بتوان نمودارترین نشانه نارواداری حکومت حتی در زمینه پوشش دانست.

اما ابا این حال و جدای از حکومت، شاید نیازی به گفتن نباشد که جامعه ایران نیز از کمبود فرهنگ مدارا رنج می‌برد. شاید در ابتدا باید اشاره داشت که اساسا مدارا چیست؟ برخی متفکران مدارا را «تسامح و رعایت دیگری» بر جای حذف و برخورد می‌دانند. در واقع مدارا رفتاری‌ست که شامل #تسامح، #بردباری، #تحمل و #ملایمت می‌شود. ارزش مدارا تا آنجاست که شاعر بزرگ ایرانی، فردوسی، #مدارا را هم‌سنگ و برادر #خرد و #عقلانیت می‌داند و می‌گوید: «مدارا خرد را برادر بود / خرد بر سر جان چو افسر بود».
ادامه مطلب
https://goo.gl/Vi1hwZ

@Tavaana_Tavaanatech
مدارا؛ عنصری کمیاب اما ضروری برای همزیستی مسالمت‌آمیز

16.11.2015
روز جهانی مدارا

سال ۱۹۹۶ بود که مجمع عمومی سازمان ملل به کشورهای عضو سازمان ملل پیشنهاد داد تا ۱۶ نوامبر هر سال را «روز جهانی مدارا» نام‌گذاری کنند و در دو زمینه موسسات آموزشی و آموزش عمومی فعالیت برای گسترش مدارا را پیش ببرند. در سند نهایی اجلاس سران در سال ۲۰۰۵ نیز سران دولت‌ها و حکومت‌ها در قبال تشویق تحمل، احترام، گفتگو و همکاری در میان فرهنگ‌های مختلف و تمدن‌ها متعهد شدند. از آن زمان تاکنون سالانه در ۱۶ نوامبر هر سال روز جهانی مدارا پاس داشته می‌شود.

یک سال قبل از این تصمیم سازمان ملل متحد و در اکتبر و نوامبر ۱۹۹۵ بود که «یونسکو» در قالب یک سند تاریخی و با مشارکت کشورهای عضو، «اعلامیه اصول مدارا» را منتشر کرد. اعلامیه‌ای در شش بند که در یکی از بندهای ابتدایی خود و در تببین مفهوم مدارا، آن را با «کوتاه آمدن» متفاوت ارزیابی می‌کند و می‌گوید: «مدارا با کوتاه آمدن، تمکین یا چشم‌پوشی هم‌تراز نیست. مدارا بیش از هر چیز ذهنیتی است فعال که بر پایه پذیرش حقوق بشر جهانی و آزادی‌های اساسی دیگران استوار است.»

«بان کی مون»، دبیر کل سازمان ملل متحد، در پیام امسال برای روز جهانی مدارا چنین گفته است: «من امروز، روز جهانی مدارا، از تمام مردم و دولت‌ها می‌خواهم که پدیده‌هایی چون #جنگ، #نفرت و #افراط گرایی را در نظر بگیرند و از این‌رو در #گفتگو، #تفاهم و #احترام متقابل فعالیت کنند. این فرصت را به ما بدهید تا در برابر نیروهایی که خواهان جدایی و تفرقه بین انسان‌ها هستند مقاومت کنیم و برای آینده مشترکمان متحد شویم.»



کمبود مدارا در بین ایرانیان

اگرچه دنیا به ضرورت مدارا پی برده است و حکومت‌های بسیاری سعی می‌کنند تا مداراگرانه‌تر رفتار کنند اما این یک واقعیت آشکار است که حکومت فعلی ایران، حکومتی #نامداراگر و بلکه دشمن مدارا است. هزاران #اعدام سیاسی–عقیدتی، #قتل‌های_زنجیره‌ای، زندانی کردن طولانی‌مدت منتقدان فکری-سیاسی تنها گوشه‌هایی از رفتارهای #ظالمانه نظام فعلی ایران است. شاید «#حجاب_اجباری» را بتوان نمودارترین نشانه نارواداری حکومت حتی در زمینه پوشش دانست.

اما ابا این حال و جدای از حکومت، شاید نیازی به گفتن نباشد که جامعه ایران نیز از کمبود فرهنگ مدارا رنج می‌برد. شاید در ابتدا باید اشاره داشت که اساسا مدارا چیست؟ برخی متفکران مدارا را «تسامح و رعایت دیگری» بر جای حذف و برخورد می‌دانند. در واقع مدارا رفتاری‌ست که شامل #تسامح، #بردباری، #تحمل و #ملایمت می‌شود. ارزش مدارا تا آنجاست که شاعر بزرگ ایرانی، فردوسی، #مدارا را هم‌سنگ و برادر #خرد و #عقلانیت می‌داند و می‌گوید: «مدارا خرد را برادر بود / خرد بر سر جان چو افسر بود».
ادامه مطلب
https://goo.gl/Vi1hwZ

@Tavaana_Tavaanatech
سيزده سؤال درباره قتل رومینا سيزده ساله

محمد فاضلی – عضو هيئت علمی دانشگاه بهشتی

رومينا دختر سيزده ساله‌ای که با پسری از خانه فرار کرده بود، بعد از دستگيری و بازگرداندن به خانه، توسط پدرش، با داس، در قتلی ناموسی، کشته شده است. چند خبرنگار از صبح تا حالا خواسته‌اند تحليلم را بنويسم، اما من چند سؤال دارم.

⭕️ يک. آيا رومينا به حقوق فرزندی‌اش آگاهی داشت؟ آيا او در مدرسه يا هر جای ديگری درخصوص خشونت خانگي يا هر تهديد ديگري که ممکن است يک دختر نوجوان را تهديد کند آموزش ديده بود؟

⭕️ دو. آيا رومينا در زمانه‌اي که سن و سال اولين ارتباط‌های عاشقانه و جنسی به همين حدود سيزده چهارده سال کاهش يافته است، برای مديريت عواطف و احساسات انسانی‌اش آموزشی دريافت کرده بود؟

⭕️ سه. آيا قانون جامع و کم‌نقصي وجود دارد که از فرزندان و بالاخص دختران در مقابل خشونت‌های خانگی – از تحقير گرفته تا کودک‌آزاری، تجاوز جنسی و قتل – دفاع کند؟

⭕️ چهار. آيا رومينا به مراکز مشاوره، مراجع حقوقی مسئول در زمينه حمايت از حقوق کودکانی که ممکن است در معرض خشونت خانگی قرار گيرند، دسترسی داشت؟ آيا او شماره تلفن‌ مراکزی را که می‌توانستند از او در مقابل خشونت خانگي دفاع کنند، می‌دانست؟

⭕️ پنج. آيا پدر رومينا براي اعمال آن‌چه خير فرزندش می‌دانسته – ممانعت از ازدواج با فرد نامناسب – به مراکز مشاوره يا هر مرجع کمک‌کننده ديگری دسترسی داشته است؟

⭕️ شش. آيا جامعه در حال گذار ايران به اندازه کافي درباره پديده‌های ناشی از تغييرات اجتماعی – از جمله همين بروز زودهنگام احساسات دختران و پسران و ارتباطات جنسی – دانش، خرد و گفت‌وگو توليد می‌کند؟ (همين ديروز در شمال ميدان تجريش، کمی بالاتر از مرکز خريد ارگ، دختر و پسری در همين سن و سال را ديدم که در تاريکی پياده‌رو، عاشقانه يکديگر را بغل کرده بودند، پديده تا اين حد عادی شده است.)

⭕️ هفت. آيا رومينا مدرسه می‌رفت؟ آيا نظام آموزش و پرورش ما در قبال بروز چنين مسائلی مسئوليتی دارد؟ آيا معلمان و مديران مدرسه مسئوليت داشتند وضعيت روحی او را زير نظر داشته و نسبت به بروز واقعه‌ای نظير فرار او با يک پسر حساسيت نشان دهند؟

⭕️ هشت. آيا پليس به ابزارهای قانونی لازم برای بررسی شرايط روحی و روانی اعضای خانواده و ممانعت از بروز خشونت احتمالی مجهز است؟

⭕️ نه. آيا پليس، بهزيستی، قوه قضائيه و ... مجازند آمارهای قتل‌های ناموسی را منتشر نکنند و به گونه‌ای عمل کنند که گويي اين چنين وقايعی در کشور رخ نمی‌دهند؟

⭕️ ده. آيا کسانی که نقشي در توقيف نُه ساله فيلم «خانه پدري» (با محوريت قتل ناموسی) – فقط به عنوان ابزاري براي طرح مسأله و نمادي از گفت‌وگوي اجتماعي درباره پديده قتل ناموسی - داشتند و حتي پس از صدور مجوز اکران، باز هم آن‌را از اکران بازداشتند، نقش و مسئوليتی در اين گونه قتل‌ها دارند؟ آيا آن‌ها به جز پنهان کردن اين رخدادها و پاک دانستن جامعه از اين گونه وقايع، راهبرد و راهکار ديگري هم براي جلوگيری از تکرار اين وقايع دارند؟

⭕️ يازده. آيا اين ظرفيت در رسانه صدا و سيما وجود دارد که آزادانه در اين ماجرا ورود کند و از همه جوانب حقوقی، روانی، خانوادگی، جامعه‌شناختي و ... به مسأله بپردازد و جامعه را نسبت به چنين رخدادهايی آگاه کند و مبدأ گفت‌وگوي اجتماعي فراگيري درباره اين پديده باشد؟ آيا صدا و سيما اجازه خواهد داشت ابعاد واقعی اين گونه قتل‌ها در ايران را آشکار کند؟

⭕️ دوازده. سياست و جامعه ايران امروز تا چه زماني مي‌خواهد يا مي‌تواند وضعيت «سکس» و «امر جنسي» را زير فرش جارو کرده و چنان با آن روبه‌رو شود که گويي وجود ندارد يا به‌سامان است؟ نظريه سياست بدن و مواجهه با امر جنسی در اين کشور که سياست اجتماعي و فرهنگي بر اساس آن تدوين می‌شود چيست؟ کجا درباره آن بحث شده و جامعه در جريان آن قرار گرفته است؟ بنياد ِرَد_جنسی اين جامعه چيست و کجا و چگونه اين خرد بررسي مي‌شود؟ سياست اجتماعي #امر_جنسی در جامعه ايراني چگونه وضع می‌شود؟

⭕️ سيزده. سياست رسمي حکومت براي حفاظت از کودکان، زنان و قربانيان خشونت خانگی چيست؟ آيا سندی بالادستی براي مهار اين پديده وجود دارد؟

قتل رومينا ريشه‌های اجتماعی، سياسی و سياستی دارد که اگر کاوش نشوند، دردی درمان نمی‌شود. بُهت، حيرت و گريستن بدون پرسش و پاسخ مطالبه کردن، بی‌فايده است.


منبع: کانال تلگرام دکتر محمد فاضلی

@Tavaana_TavaanaTech
به نظر شما چرا فردوسی مدارا را برادر خِردگرایی می‌داند؟

آیا می‌دانستیم در فرهنگ ایرانی مدارا و رواداری همنشین عقل‌محوری و خردگرایی محسوب می‌شود؟

فردوسی که به عنوان یکی از پایه‌گذاران فرهنگ ایرانی محسوب می‌شود مدارا را هم‌سنگ و برادر خِرد و عقلانیت می‌داند و می‌گوید: «مدارا خرد را برادر بود / خرد بر سر جان چو افسر بود».

به نظر شما چرا فردوسی مدارا را برادر خردگرایی می‌داند؟

پاسخ خود را برای ما بنویسید. نفس گفتگو درباره چنین مسائلی می‌تواند مدارا را بین ما قوت و قدرت بیشتری ببخشد. ما جامعه‌ای متکثر هستیم و به مدارا بین شهروندان نیازمند هستیم. ‌
جمهوری اسلامی دشمن مدارا است و تقویت مدارا و همبستگی بین شهروندان به معنای تضعیف جمهوری اسلامی نیز است.

#گفتگو_توانا #حکیم_فردوسی #خرد_گرایی #عقل_محوری

@Tavaana_TavaanaTech
👍685👎2
Forwarded from گفت‌وشنود
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
خرافه‌اندیشی؛ توهین به خرد بشری

در دنیای امروز که علم به عنوان ابزار اصلی پیشرفت بشر شناخته می‌شوند، خرافه‌اندیشی نه تنها ابزاری برای دوری از حقیقت است، بلکه توهین به دینداران خردگرا نیز به حساب می‌آید.

وقتی فردی به خرافات تکیه می‌کند، در واقع به این گمان دامن می‌زند که باورهای غیرمنطقی می‌توانند جایگزین عقل و خرد انسانی شوند.

دینداران خردگرا، کسانی هستند که با احترام به دین و اعتقادات خود در حوزه‌ی شخصی خویش، به ارزش‌های علمی و عقلانی برای پیشرفت زندگی بشر نیز بها می‌دهند. آن‌ها بر این باور هستند که دیانت و خرد می‌توانند در همزیستی مسالمت‌آمیز قرار بگیرند و از یکدیگر بهره‌مند شوند.

هرگونه تکیه بر خرافات، نه تنها باعث تضعیف اصول انسانی می‌شود، بلکه به به مثابه‌ی توهین به کسانی است که در جستجوی حقیقت و فهم عمیق‌تری از زندگی هستند.

#گفتگو_توانا #خرافه #خرد #آگاهی #دینداری #علم #فکر_انتقادی

@Dialogue1402
😍13👍8
Forwarded from گفت‌وشنود

تسلیمه نسرین پزشک متولد بنگلادش که به نویسندگی و فمینیسم روی آورده‌است و به نقل از خودش، انسان‌گرایی سکولار است.

او برنده چندین جایزه‌  از جمله جایزه ساخاروف ۱۹۹۴، جایزه PEN سوئد ۱۹۹۴ و جایزه سیمون دوبووار ۲۰۰۸ است.
نسرین به خاطر نقد به اسلام، و به‌طور کلی به مذهب شهرت بیشتری پیدا کرد.
تجربیات شخصی تسلیمه نسرین از سوءاستفاده جنسی در دوران نوجوانی و کار به عنوان پزشک متخصص زنان که به‌طور روزمره دخترانی را معاینه می‌کرد که تحت تجاوز جنسی قرار گرفته بودند، در نوشته‌های او در نقد از وضعیت زنان در اسلام تجلی یافت.

#تسلیمه_نسرین #تبعیض_جنسیتی #نقد_دین #سکولاریسم #اسلام #زن #فمینیسم #انسان_گرایی #خرد_گرایی #گفت‌وگو_توانا
@Dialogue1402
25💯4💔3


خرد و ایمان
اثر پرویز دستمالچی

در ایرانِ تحت حاکمیت جمهوری اسلامی، آزادی عقیده، برابری حقوقی و کرامت انسانی در محاصره نظامی دین‌محور و تمامیت‌خواه قرار گرفته‌اند. آنچه در این نظام حاکم است نه عقلانیت، که ایمان کور، تبعیض ساختاری و سرکوب سازمان‌یافته است؛ جایی که قانون تابع قرائتی خاص از دین است و انسان، نه آزاد، که مطیع و مقصر زاده می‌شود.

تفاوت میان انسان مختار و مومن مقلد، تفاوتی است میان ملتی متکثر و مستقل با امتی یکدست و فرمان‌بردار. در این نظام‌ها، قانون الهی بر فراز انسان می‌ایستد و حقوق فردی و اجتماعی قربانی می‌شود.

کتاب حاضر، اثر پرویز دستمالچی، روایتی‌ست بی‌پرده و تحلیلی عمیق از تضاد دو جهان‌بینی: جامعه باز و خردمحور در برابر جامعه بسته و ولایی. این کتاب به‌صراحت نشان می‌دهد که چرا در یک نظام دینی، آزادی، برابری و کرامت انسانی غیرممکن‌اند؛ و چرا راه برون‌رفت از تاریکی، چیزی جز عبور از ایمان کور و بازگشت به خرد فردی و جمعی نیست.

بخش نخست کتاب شامل این فصل‌هاست: «روشنفکر، روشنگر و روشنگری»، «انسان خودمختار»، «آزادی در حکومت دینی!؟»، «کرامت انسان»، «سرچشمه حقانیت و قانونیت حکومت»، «علل درونی عقب‌ماندگی ما»، «واقعیت‌ها چه می‌گویند؟» و «درس‌هایی از تاریخ».

در بخش دوم کتاب اما نویسنده به سراغ ریشه‌های ستیز با اندیشه در دوران معاصر می‌رود و کتاب‌های «نیایش» و «تشیع علوی، تشیع صفوی» از علی شریعتی، کتاب «نقد توطئه آیات شیطانی» از سید عطاءالله مهاجرانی و کتاب «در خدمت و خیانت روشنفکران» از جلال آل‌احمد را برمی‌رسد؛ با این هدف که چگونه افکار و باورهای مخرب و تمامیت‌ها می‌تواند یک جامعه را به انحراف بکشاند و آزادی و اختیار و اندیشه را از انسان بگیرد.

کتاب «خرد و ایمان»، اثر پرویز دستمالچی، را به رایگان دانلود کنید و بخوانید!

https://dialog.tavaana.org/reason-faith-parviz-dastmalchi/


#خرد #ایمان #گفتگو_توانا


@Dialogue1402

@tavaana

@Tavaana_TavaanaTech
👍103👎1
Forwarded from گفت‌وشنود

در کتاب «خرد و ایمان»، پرویز دستمالچی با نثری تحلیلی و بی‌تعارف بر تضاد میان جهان‌بینی‌های مدرن و دینی تأکید می‌کند؛ جایی که در نظام‌های دینی تمامیت‌خواه، آزادی، برابری و کرامت انسانی تحت ستم ایمان کور و قانون الهی قرار می‌گیرند؛ و این کتاب راه رهایی را در گذر از ایمان کور و بازگشت به خرد می‌داند .

نویسنده در بخشی از کتاب نوشته:

سیاست در حکومت دینی ایران بر اساس ترس و دروغ و ریا و در دموکراسی‌های واقعا موجود جهان بر اساس توافق در ارزش‌ها و حقوق است. در جوامع باز قدرت حکومت منتج از اراده شهروندانی خودمختار است که در انتخاباتی دموکراتیک، آزاد و سالم، از فرد به جمع، از شهروندان به نماد جمع، یعنی به حکومت منتقل می‌شود و به این دلیل پر توان‌ترین قدرت است. در نظم غیردموکراتیک خشونت و اعمال قهر عریان به جای اقتدار می‌نشیند، زیرا حکومت‌گران همواره قدرت خود را در خطر می‌بینند و هرچه بیش‌تر با خشونت عمل می‌کنند تا قدرت را مستحکم کنند به همان میزان از قدرت آن‌ها کاسته می‌شود، زیرا در میان شهروندان اقتدار خود را از دست می‌دهند.

این کتاب را برای مطالعه پیشنهاد می‌کنیم به‌ویژه برای کسانی که دغدغه فهم تضاد میان اندیشه دینی اقتدارگرا و خردگرایی آزاد را دارند. تحلیل‌های پرویز دستمالچی، مبتنی بر تجربه‌های سیاسی و فکری‌اش، می‌تواند چشم‌اندازی قوی از امکان دموکراسی مدرن و آزادی انسان را باز کند و روشن‌گر مسیری برای اندیشیدن دوباره به نقش دین و حکومت در جامعه امروز باشد.

این کتاب به تازگی توسط آموزشکده توانا منتشر شده و از طریق لینک زیر به رایگان در اختیار علاقمندان قرار دارد:
https://dialog.tavaana.org/reason-faith-parviz-dastmalchi/

#خرد #ایمان #پرویز_دستمالچی #دانلود_رایگان #کتاب #گفتگو_توانا

@Dialogue1402
👍164
Forwarded from گفت‌وشنود

در کتاب «خرد و ایمان»، پرویز دستمالچی با نثری تحلیلی و بی‌تعارف بر تضاد میان جهان‌بینی‌های مدرن و دینی تأکید می‌کند؛ جایی که در نظام‌های دینی تمامیت‌خواه، آزادی، برابری و کرامت انسانی تحت ستم ایمان کور و قانون الهی قرار می‌گیرند؛ و این کتاب راه رهایی را در گذر از ایمان کور و بازگشت به خرد می‌داند .

نویسنده در بخشی از کتاب نوشته:

عدالت قضایی اسلامی با عدالت قضایی مدرن متفاوت است، در عدالت قضایی مدرن نه کسی قصاص می‌شود و نه دست و پای کسی را می‌برند. در جوامع مدرن و باز شلاق‌زندن حیوانات نیز مجاز و پسندیده نیست، چه رسد به شلاق‌زدن انسان در میادین باز.

این کتاب را برای مطالعه پیشنهاد می‌کنیم به‌ویژه برای کسانی که دغدغه فهم تضاد میان اندیشه دینی اقتدارگرا و خردگرایی آزاد را دارند. تحلیل‌های پرویز دستمالچی، مبتنی بر تجربه‌های سیاسی و فکری‌اش، می‌تواند چشم‌اندازی قوی از امکان دموکراسی مدرن و آزادی انسان را باز کند و روشن‌گر مسیری برای اندیشیدن دوباره به نقش دین و حکومت در جامعه امروز باشد.

این کتاب به تازگی توسط آموزشکده توانا منتشر شده و از طریق لینک زیر به رایگان در اختیار علاقمندان قرار دارد:
https://dialog.tavaana.org/reason-faith-parviz-dastmalchi/

#خرد #ایمان #پرویز_دستمالچی #دانلود_رایگان #کتاب #گفتگو_توانا

@Dialogue1402
👍178
Forwarded from گفت‌وشنود

مولوی:

«اصل دین ای خواجه روزن کردن است»؛

دین، آزادی یا اسارت؟

حتی اگر بپذیریم که دین ساخته‌ی انسان و محصول تاریخ و فرهنگ است، می‌توان پراگماتیستی به آن نگریست: مهم نه قدسی یا غیرقدسی بودن دین، بلکه کارکرد آن است؛ آیا انسان را آزاد می‌سازد یا در بند می‌کند؟ همین پرسش بنیادین در طول تاریخ بارها مطرح شده است. دین جمع‌گرا، در بسیاری از مواقع، به «افیون توده‌ها» بدل شده و ابزار سلطه بوده است. با این حال، برخی متفکران چون مولوی کوشیده‌اند تصویری انسانی‌تر از دینداری ارائه دهند.

مولوی در بیت مشهور خود می‌گوید:
«اصل دین ای خواجه روزن کردن است / دوزخ است آن خانه کان بی روزن است»
این سخن، گوهر نگاه عرفانی او به دین است: دیانت باید روزنی به روشنایی باشد، نه خانه‌ای تاریک که آزادی انسان در آن به بند کشیده شود. چنین نگاهی، هرچند از قدسی بودن دین می‌آید، اما در عمل کارکردی اخلاقی و رهایی‌بخش دارد.

در قرآن نیز می‌توان دو چهره دید. از یک سو آیاتی مانند:
«لِیَضَعَ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَالأَغْلالَ الَّتی کانَتْ عَلَیْهِمْ»
(دین آمده تا بارهای سنگین و زنجیرها را از دوش مردم بردارد)
که نگاهی رهایی‌بخش دارد. اما در کنار آن آیات انحصارگرایی چون:
«إِنَّ الدِّینَ عِندَ اللَّهِ الإِسْلامُ»
(دین نزد خدا تنها اسلام است)
برتری‌طلبی دینی را تقویت می‌کنند و می‌توانند دستمایه‌ی محدود کردن آزادی و تکثر شوند.

امروز این تضادها در تجربه عینی ما آشکارتر است. در جمهوری اسلامی، دین حکومتی به‌جای گشودن روزن، زندان ساخته است. مناسکی مانند پیاده‌روی اربعین یا تبدیل مساجد به پایگاه‌های بسیج، بیشتر در خدمت نمایش قدرت و انقیاد مردم‌اند تا معنویت و آزادی فردی.

مولوی و آموزه‌های رهایی‌بخش قرآن به ما یادآوری می‌کنند که معیار سنجش دین نه تقدس آن، بلکه نتیجه‌اش در زندگی انسان است: آیا بارها را برمی‌دارد یا بر دوش می‌نهد؟ دین اگر آزادی نیاورد، به‌جای نور، ظلمت می‌آفریند.

#مولوی #دین #عرفان #خرد #گفتگو_توانا

@Dialogue1402
13💯4
Forwarded from گفت‌وشنود



در کتاب «خرد و ایمان»، پرویز دستمالچی با نثری تحلیلی و بی‌تعارف بر تضاد میان جهان‌بینی‌های مدرن و دینی تأکید می‌کند؛ جایی که در نظام‌های دینی تمامیت‌خواه، آزادی، برابری و کرامت انسانی تحت ستم ایمان کور و قانون الهی قرار می‌گیرند؛ و این کتاب راه رهایی را در گذر از ایمان کور و بازگشت به خرد می‌داند .

در بخشی از کتاب این نوشته:
چند سال پیش، در برلین، میهمان یک پزشک مصری تحصیل‌کرده در آلمان بودم، پزشکی که چهل سال با همسر آلمانی و دو فرزندش در آلمان زندگی و طبابت می‌کرد. از من پرسید: «می‌دانی مشکل جوامع مسلمانان در چیست؟» گفتم: «تو بگو.» گفت: «مشکل در این است که مومنان قرآن را خوب نمی‌فهمند.» بسیار تعجب کردم. گفتم،: «من آن را به فارسی و آلمانی خوانده، با هم مقایسه کرده و خوب فهمیده‌ام. به علاوه، تو یک مصری هستی و زبانت عربی، زبان قرآن است، تو که باید آن را خوب بفهمی.» گفت: «خیر، موضوع به این سادگی نیست، درست است که کتاب به زبان عربی است، اما رازهای نهفته در آن را هر کس نمی‌تواند کشف و درک کند.» گفتم: «خب، تو نمی‌فهمی، اما علمای دین شما چه؟ آن‌ها که باید آن را بفهمند یا حداقل تنی چند از آن‌ها باید فهمیده باشند و برای ما توضیح دهند.» گفت: «خیر، زبان و کلام الاهی به گونه‌ای است که هیچ کس، نه مومنان عادی و نه علما آن را نمی‌فهمند.» گفتم: «این چگونه خدایی است که برای راهنمایی بشر کتابی می‌فرستد که هیچ کس نتواند بفهمد، این چگونه راهنمایی‌کردن است؟ پس، خطای انسان باید بخشودنی باشد و جای همه در بهشت، زیرا خود او خواسته است که ما کلامش را درک نکنیم.» مانند دیگر پیروان خشک‌اندیش به جای منطق عصبانی شد. دیدم،‌ کسب دانش و تخصص با فکر‌کردن دو تا است.

این کتاب را برای مطالعه پیشنهاد می‌کنیم به‌ویژه برای کسانی که دغدغه فهم تضاد میان اندیشه دینی اقتدارگرا و خردگرایی آزاد را دارند. تحلیل‌های پرویز دستمالچی، مبتنی بر تجربه‌های سیاسی و فکری‌اش، می‌تواند چشم‌اندازی قوی از امکان دموکراسی مدرن و آزادی انسان را باز کند و روشن‌گر مسیری برای اندیشیدن دوباره به نقش دین و حکومت در جامعه امروز باشد.



این کتاب به تازگی توسط آموزشکده توانا منتشر شده و از طریق لینک زیر به رایگان در اختیار علاقمندان قرار دارد:
https://dialog.tavaana.org/reason-faith-parviz-dastmalchi/

#خرد #ایمان #پرویز_دستمالچی #دانلود_رایگان #کتاب #گفتگو_توانا

@Dialogue1402
👍161
Forwarded from گفت‌وشنود

در جمهوری اسلامی، صدای اذان بلندتر است یا صدای اندیشه؟
بازتولید قدرت از مسجد تا کتابخانه!

✍️پیام همراهان

در جمهوری اسلامی، اولویت همیشه با ساخت نمازخانه، حسینیه و امامزاده بوده است، نه کتابخانه و مرکز اندیشه. این تقدم تصادفی نیست؛ سیاستی است برای تثبیت پیوند دین و قدرت، و تقدیس اقتداری که می‌خواهد جاودانه به نظر برسد.

نمازخانه در این نظم، تنها محل عبادت نیست، بلکه سنگری ایدئولوژیک برای بازتولید سلطه است. در مدارس، دانشگاه‌ها و ادارات، نماز جماعت به مناسکی حکومتی بدل شده که با ستایش رهبر پایان می‌یابد؛ گویی اطاعت از خدا بی‌میانجی به اطاعت از حاکم ترجمه شده است. در این فضا، ایمان به تجربه‌ای شخصی و آزاد فروکاسته نمی‌شود، بلکه در چارچوب قدرت معنا پیدا می‌کند؛ دینی که می‌خواهد اقتدار را مقدس و نقد را حرام جلوه دهد.

اما سلطه فقط در مسجد و نمازخانه متولد نمی‌شود. حکومت حتی کتابخانه‌ها را نیز به تصرف درآورده است. کتاب‌های انتقادی سانسور یا ممنوع می‌شوند، در حالی که آثار ایدئولوژیک و تبلیغاتی در قفسه‌ها جا خوش کرده‌اند. کتابخانه‌ها، متروها و اماکن عمومی پر از کتاب‌هایی‌اند که نه برای بیداری، بلکه برای تکرار باورهای رسمی نوشته شده‌اند. در نتیجه، کتابخانه نیز به ابزاری برای حفظ ذهن‌های مطیع تبدیل می‌شود؛ مکملی فرهنگی در کنار مناسک مذهبی.

قدرت، هم با زبان دعا سخن می‌گوید و هم با زبان کتاب، تا هم قلب‌ها و هم ذهن‌ها را در اختیار گیرد. اما با همه‌ی این تلاش‌ها، صدای اندیشه هنوز خاموش نشده است.

خوشبختانه این روزها، موجی تازه از امید در جامعه جریان دارد. کافه‌کتاب‌ها، محافل کوچک گفت‌وگو و مراکز اندیشه‌ورزی مردمی در گوشه‌وکنار شهرها برپا شده‌اند؛ فضاهایی خودجوش که نه از بودجه‌ی حکومتی تغذیه می‌کنند و نه از ترس سانسور می‌ایستند. مردم خود کتاب می‌خوانند، نقد می‌کنند و می‌نویسند. شاید صدای اذان هنوز بلندتر باشد، اما این زمزمه‌های اندیشه آرام و پیوسته در حال بازپس‌گیری آینده‌اند.

#اخلاق #ایمان #خرد #مسجد #کتابخانه #گفتگو_توانا

@Dialogue1402
12👍7👌1