روز جهانی مبارزه علیه اعدام که هر ساله در ۱۰ اکتبر برگزار می‌شود، فرصتی است برای تاکید بر لغو مجازات اعدام در سراسر جهان و بررسی عواقب منفی آن بر حقوق بشر.

در ایران، اعدام بر اساس احکامی همچون توهین به مقدسات، ارتداد، سب النبی، و خداناباوری، یکی از مواردی است که همچنان باعث نگرانی‌های جدی حقوق بشری است.

این قوانین، افراد را به دلیل باورهای شخصی یا نقد دین با خطر مجازات مرگ مواجه می‌کند.

این مجازات‌ها نه تنها نقض آشکار آزادی اندیشه، وجدان، و بیان است، بلکه فضای ترس و سرکوب ایجاد می‌کند که به‌طور دائمی بر زندگی کسانی که با باورهای رسمی دینی همسو نیستند، سایه می‌اندازد.

خداناباوران و ناباورمندان در ایران در هراس از این احکام به سر می‌برند، چرا که بیان عقایدشان می‌تواند به اتهامات سنگین منجر شود.

روز جهانی مبارزه علیه اعدام، علاوه بر تاکید بر حق حیات برای همه و نفی کلی این مجازات، تلاشی است برای پایان دادن به این نوع مجازات‌های غیرانسانی و حمایت از حقوق همه انسان‌ها برای ابراز عقایدشان بدون ترس از اعدام یا سرکوب.

#نقد_دین #نه_به_اعدام #خداناباوران #ناباورمندان #گفتگو_توانا
@dialogue1402

‌@dialogue1402‌

کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی خبر داد که محمدجواد محقق یزدی، پژوهشگر مذهبی از سوی دادگاه ویژه روحانیت بازداشت شد.

او اخیرا در یک سخنرانی از حسن نصرالله، دبیرکل حزب الله لبنان و علی خامنه‌ای انتقاد کرده و به نقش فرزندان خامنه‌ای در جنگ‌های منطقه‌ای اشاره کرده بود.

با روی کار آمدن جمهوری اسلامی همواره و پیوسته دایره افراد خودی و وابستگان نظام تنگ‌تر شده است و فضای انتقاد به عملکرد حکومت و روحانیت هر روز بسته‌تر شده است و در بسیاری از موارد روحانیون هم پس از نقد به رئوس حاکمیت یا دین، بازداشت و با احکام و مجازات‌های شدید مواجه شده‌اند.

#محمد_جواد_محقق_یزدی #محقق_یزدی #نقد_دین #گفتگو_توانا

@dialogue1402

‌به صفحه دیالوگ بپیوندید @dialogue1402

دکتر حسن باقری‌نیا، پژوهشگر و استاد اخراج شده از دانشگاه در این ویدئو به این پرسش پرداخته است که:

جمهوری اسلامی چه شکلی از دیانت را تبلیغ می‌کند؟

به جهت وجود عنصر قداست، دین بهترین ابزار برای کنترل و تداوم سلطه است.
مستبدان دینی دین را بهترین وسیله برای کسب سرسپردگی، اطاعت و پیروی شهروندان می‌دانند.

#دکتر_باقری_نیا #گفتگو_توانا #نقد_دین #دیکتاتور

@dialogue1402

‌‌
آیت‌الله سنجری‌اراکی درباره بازداشت آیت‌الله شیخ محقق‌ یزدی بیانیه ای صادر کرده که در ادامه می‌خوانید.

بسم االله الرحمن الرحیم
قال رسول الله (صلى الله عليه وآله): أحب الجهاد إلى الله عز و جل كلمة حق تقال لإمام جائر .

و جو خفقان حاکم بر حوزه‌های علمیه ایران که در طول تاریخ بی سابقه بوده است حتی اجازه کوچکترین انتقادی را به حاکمان ستم پیشه نمی‌دهد.
جناب آقای استاد محترم آیت الله محقق یزدی دامت افاضاته که انتقاداتی به حق داشته را به چه حق و قانونی بازداشت و زندانی نموده اید.

حوزه علمیه و علما را به حال خود واگذارید تا بتوانند افشاگر ظلم و ستم ها و دادخواه و پناهی برای مردم بی دفاع و ستمدیده ایران باشند .
ظلم مضاعف بر روحانیت است که بخاطر دنیا پرستی عده اي روحانی نما مستبد ظالم در دید مردم جایگاه اصلی خود را از دست دهند
این عمل نابخردانه و ظالمانه را محکوم می کنم و خواستاری آزادی هر چه سریع تر ایشان می باشم .
و سیعلم الذين ظلموا اي منقلب ينقلبون

#آیت_الله_سنجری_اراکی #محقق_یزدی #علی_خامنه_ای #نقد_دین #گفتگو_توانا

@Dialogue1402

محمد هدايتى دبيركل جمعيت روحانيون سنتى ايران معاصر (رسام) درباره بازداشت محمد جواد محقق یزدی که بدلیل انتقاد از خامنه‌ای و نصرالله چندی پیش بازداشت شد، بیانیه ای منتشر کرده که در ادامه می‌خوانید.

قابل توجه ؛
رهبر جمهوری اسلامی ایران
اعضای محترم حوزه‌های علمیه
ملت شریف ایران و جهان تشیع

بسم الله الرحمن الرحيم

آنچه که در این روزها رخ داده، یعنی بازداشت آیت‌الله شیخ محمد جواد محقق یزدی به دلیل انتقاد از مقام رهبری، به‌طور جدی نه تنها بر جامعه مذهبی ایران بلکه بر وجدان هر انسان آزاداندیش سنگینی می‌کند. این اقدام در تضاد کامل با اصول اسلامی و معیارهای عدالت و آزادی است که قرآن و سنت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و اهل‌بیت (علیهم السلام) بر آن تأکید دارند. خداوند در قرآن کریم می‌فرماید: «وَتَعاوَنوا عَلَى البِرِّ وَالتَّقوى وَلا تَعاوَنوا عَلَى الإِثمِ وَالعُدوانِ» (مائده، ۲).
بازداشت علما به دلیل انتقاد، چه معنایی جز تعاون بر اِثم و عدوان می‌تواند داشته باشد؟

متن کامل را اینجا بخوانید

#محقق_یزدی #محمد_هدایتی #خامنه_ای #نقد_دین #رواداری #مدارا #دیکتاتور #گفتگو_توانا

@dialogue1402

‌
دادستانی تهران علیه روزنامه هم‌میهن به دلیل انتشار یک کاریکاتور با موضوع صبر ایوب در مقابل وعده رفع فیلتر توسط دولت، که در آن تصویری از «ایوب پیامبر» به نمایش درآمده بود، اعلام جرم کرد.

بنا بر گزارش روزنامه همشهری وابسته به شهرداری تهران، در روز پنج‌شنبه ۲۶ مهر، اعلام جرم دادستانی تهران علیه روزنامه هم‌میهن به دلیل «انتشار کاریکاتوری که در آن ایوب پیامبر به تصویر کشیده شده» بوده است.

موضوع این کاریکاتور، واکنشی به ادعای فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت جمهوری اسلامی است که گفته «برای حل مشکلات اینترنت و فیلترینگ باید صبوری کنید.»

نقض حق آزادی بیان در ایران توسط جمهوری اسلامی و اقدامات مقامات حکومتی برای محدودسازی رسانه‌ها و بازداشت روزنامه‌نگاران همواره خبرساز شده است.

علاوه بر این در چنین مواردی با توجه به سابقه جمهوری اسلامی بیم انتساب اتهام سب النبی و توهین به مقدسات و مواجهه با احکام سنگین حتی سلب حیات و اعدام بر نگرانی در این مورد می‌افزاید.

#صبر_ایوب #کاریکاتور #مدارا #ایوب #نقد_دین #گفتگو_توانا #سب_النبی
@dialogue1402

‌
اخیرا محمد میرباقری روحانی تندرو و عضو خبرگان رهبری در تلویزیون جمهوری اسلامی گفته: اگر نیمی از مردم دنیا هم برای رسیدن هدف کشته شوند مهم نیست، این اظهارات در فضای رسانه های اجتماعی با واکنش های زیادی روبرو شد.

محمد خوش‌بیان روحانی سابق در واکنش به او متن زیر را منتشر کرده است .

اخیرا محمد میرباقری روحانی تندرو و عضو خبرگان رهبری در تلویزیون جمهوری اسلامی گفته: اگر نیمی از مردم دنیا هم برای رسیدن هدف کشته شوند مهم نیست، این اظهارات در فضای رسانه های اجتماعی با واکنش های زیادی روبرو شد.

محمد خوش‌بیان روحانی سابق در واکنش به او متن زیر را منتشر کرده است .

اظهارات محمد میرباقری نمایانگر نگرش‌های افراطی و واپس‌گرایانه‌ای است که رژیم جمهوری اسلامی از آن برای سرکوب و گسترش ایدئولوژی خود استفاده می‌کند.
 دفاع آشکار از کشتار جمعی و جنگ‌های بی‌پایان برای دست‌یابی به اهداف ایدئولوژیک، تهدیدی جدی برای بشریت است. در جهانی که به دنبال صلح و حقوق بشر است، چنین دیدگاه‌هایی نشان می‌دهد حاکمیت ایران به دنبال تحمیل تفکرات خطرناک خود بر منطقه و جهان است.
ادعای میرباقری مبنی بر ارزش‌مند بودن مرگ هزاران نفر برای دست‌یابی به قرب الهی، نه تنها توهینی به کرامت انسانی است، بلکه تلاشی برای توجیه جنایات جنگی است. این نوع نگرش، زمینه‌ساز خشونت، نفرت‌پراکنی و کشتار بیشتر می‌شود و امنیت جهانی را تهدید می‌کند.
تلاش برای ایجاد نظم جهانی جدید تحت لوای جمهوری اسلامی، نشانگر تلاشی برای سرکوب آزادی بیان و حقوق بشر در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی است. 
این رژیم با گسترش ایدئولوژی سرکوب‌گرانه خود به دنبال تحمیل نظم دیکتاتوری و خفقان است.
جهان نباید در برابر چنین تفکراتی سکوت کند. 
نهادهای بین‌المللی باید این اظهارات را محکوم کرده و رژیم‌هایی که این دیدگاه‌های خطرناک را ترویج می‌دهند، به پاسخ‌گویی وادارند. 
محمد خوش‌بیان 


#میرباقری #محمد_خوش_بیان #شیعه_گری #نقد_دین #گفتگو_توانا 


@dialogue1402

اخیرا محمد میرباقری روحانی تندرو و عضو خبرگان رهبری در تلویزیون جمهوری اسلامی گفته: اگر نیمی از مردم دنیا هم برای رسیدن هدف کشته شوند مهم نیست، این اظهارات در فضای رسانه های اجتماعی با واکنش های زیادی روبرو شد.

محمد خوش‌بیان روحانی سابق در واکنش به او متن زیر را منتشر کرده است .

اظهارات محمد میرباقری نمایانگر نگرش‌های افراطی و واپس‌گرایانه‌ای است که رژیم جمهوری اسلامی از آن برای سرکوب و گسترش ایدئولوژی خود استفاده می‌کند.
 دفاع آشکار از کشتار جمعی و جنگ‌های بی‌پایان برای دست‌یابی به اهداف ایدئولوژیک، تهدیدی جدی برای بشریت است. در جهانی که به دنبال صلح و حقوق بشر است، چنین دیدگاه‌هایی نشان می‌دهد حاکمیت ایران به دنبال تحمیل تفکرات خطرناک خود بر منطقه و جهان است.
ادعای میرباقری مبنی بر ارزش‌مند بودن مرگ هزاران نفر برای دست‌یابی به قرب الهی، نه تنها توهینی به کرامت انسانی است، بلکه تلاشی برای توجیه جنایات جنگی است. این نوع نگرش، زمینه‌ساز خشونت، نفرت‌پراکنی و کشتار بیشتر می‌شود و امنیت جهانی را تهدید می‌کند.
تلاش برای ایجاد نظم جهانی جدید تحت لوای جمهوری اسلامی، نشانگر تلاشی برای سرکوب آزادی بیان و حقوق بشر در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی است. 
این رژیم با گسترش ایدئولوژی سرکوب‌گرانه خود به دنبال تحمیل نظم دیکتاتوری و خفقان است.
جهان نباید در برابر چنین تفکراتی سکوت کند. 
نهادهای بین‌المللی باید این اظهارات را محکوم کرده و رژیم‌هایی که این دیدگاه‌های خطرناک را ترویج می‌دهند، به پاسخ‌گویی وادارند. 
محمد خوش‌بیان 

#میرباقری #محمد_خوش_بیان #شیعه_گری #نقد_دین #گفتگو_توانا 


@dialogue1402

‌
@dialogue1402

ولتر (Voltaire) یکی از مهم‌ترین فیلسوفان و نویسندگان فرانسوی در عصر روشنگری بود که از ۲۱ نوامبر ۱۶۹۴ تا ۳۰ مه ۱۷۷۸ زندگی کرد.
او به دلیل نقدهای تند و هوشمندانه‌اش علیه کلیسای کاتولیک و دفاع از آزادی مذهب، آزادی بیان و جدایی دین از سیاست شهرت دارد.
ولتر با شجاعت نظرات خود را به‌صراحت بیان می‌کرد و به دلیل اندیشه‌های پیشرو و تأثیرگذار خود بر فضای فکری و فرهنگی آن زمان و حتی دوران پس از آن، همچنان به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین چهره‌های تاریخ فلسفه و ادبیات شناخته می‌شود.

#ولتر #نقد_دین #گفتگو_توانا
@dialogue1402

‏ @dialogue1402

«از جادو تا دین»
دیگری‌نامه
اپیزود ۲۹

…این ایده که انسان مدرن سکولار از جهات مختلف هنوز به شیوه‌ای دینی می‌اندیشد و به شیوه‌ای دینی رفتار می‌کند، ذهن بسیاری از دین‌پژوهان از جمله میرچا الیاده را اشغال کرده بوده است. اینکه حتی در جوامعی با چند صد سال سوابق سکولاریسم، انسان غیر دینی خالص به ندرت یافت می‌شود، مستند الیاده قرار گرفت تا اهمیت پژوهش‌های خود در لایه‌های زیرین و بسیار کهن ذهن مذهبی بشر را جا بیندازد.

الیاده در کتاب مقدس و نامقدس در خصوص انسان غیردینی مدرن می‌نویسد: «او خود را با مجموعه‌ای از انکاریات و ردیات شکل می‌دهد؛ لیکن وی شکار واقعیاتی‌ست که رد و انکار کرده است.» چنین ذهنیتی هنوز هم انگیزش خیلی از پژوهشگران برای مطالعه‌ تاریخ کهن و به‌ویژه مطالعه‌ اسطوره‌هاست. برای بسیاری از آن‌ها سلبریتی‌های موزیک پاپ، به‌عنوان نمونه، با آن هواداران پرشور و حتی دیوانه‌یشان، با آن نورپردازی‌ها و دکورسازی‌های پرخرجی که در اجراهای بزرگ‌شان می‌کنند، در حقیقت خدایان یا نیم‌خدایان دوران کهن‌اند که با سر و شکلی تازه، همان مجموعه اعمال کهن، یعنی اعمال آیینی را بازسازی و بازتولید کرده‌اند.

این ذهنیت که انسان مانند عروسکی کوک‌شده، روی خط «الگوهای کهن» پیش می‌رود و کم‌تر از آن الگوهای کهن تخطی می‌کند، در سریال تلویزیونی «خدایان آمریکایی»، دستمایه‌ داستان‌پردازی قرار گرفته است. در این سریال، کاراکترهای اصلی داستان، در حقیقت موجودات افسانه‌ای اعصار کهن‌اند…

برای مطالعه ادامه این یادداشت به صفحه گفت‌وشنود مراجعه کنید:

‏ https://dialog.tavaana.org/others-29/

برای شنیدن نسخه کامل این اپیزود در یوتیوب به:

‏ https://youtu.be/mKMNRmqS1IA

و برای شنیدن نسخه کامل این اپیزود در ساند کلود به:

‏ https://soundcloud.com/tavaana/38d27820-d45c-448b-9576-efaf64c7d586

و برای شنیدن نسخه کامل این اپیزود در کست‌باکس به:

‏ https://castbox.fm/vb/747579939

مراجعه بفرمایید.

#دیگری_نامه #دیگری #جادو #دین #نقد_دین #بلاگردان #آیین_انتقال_شر #جیمز_فریزر #ادیپ #ادیپوس #سوفوکل

‏ @dialogue1402

@dialogue1402

«پشت سر نهادن خدا»
ریچارد داوکینز

ریچارد داوکینز که شاید مشهورترین نظریه‌پرداز خداناباوری و منتقد همه سنت‌های دینی‌ست، برای ایرانیان هم چهره‌ای شناخته شده است؛ اخیرا یکی از کتاب‌های او با نام پشت سر نهادن خدا توسط امیر منیعی به فارسی ترجمه شده است. عنوان اصلی این کتاب به انگلیسی Outgrowing God: A Beginner’s Guide است. این کتاب در سال ۲۰۱۹ منتشر شد و به عنوان یک راهنمای مقدماتی برای افرادی که در جستجوی فهمیدن مبانی علمی و فلسفی دور شدن از باورهای مذهبی هستند، نوشته شده است.

داوکینز در این کتاب، مفاهیمی مانند منشاء اخلاق، رابطه علم و دین، و ایده‌های مرتبط با الحاد و شکاکیت را بررسی می‌کند. او تلاش می‌کند به شیوه‌ای ساده و قابل‌فهم برای مخاطبان جوان‌تر و کسانی که تازه شروع به جستجو درباره این موضوعات کرده‌اند، این مسائل را توضیح دهد. این کتاب به نوعی ادامه‌ی مباحث کتاب معروف داوکینز به نام پندار خدا (The God Delusion) است، اما به طور خاص به زبان ساده‌تر و برای افراد تازه‌کار نوشته شده است.

داوکینز در «پشت سر نهادن خدا» به دنبال این است که به خوانندگان خود نشان دهد که چطور می‌توان بدون نیاز به باورهای دینی، یک زندگی معنادار و اخلاقی داشت.

کتاب در مجموع دو بخش دارد: بخش یکم با عنوان «بدرود ای خدا» و بخش دوم: «تکامل و فراتر از آن» نام دارد. در اولین فصل از بخش یکم با عنوان جالب «این همه خدا» روبه‌رو می‌شوید و می‌توانید حدس بزنید که…

برای مطالعه ادامه یادداشت به صفحه گفت‌وشنود مراجعه کنید:

‏ https://dialog.tavaana.org/outgrowing-god/

#خداناباوری #آتئیسم #خداباوری #ناباورمندان #باورمندان #گفتگو #رواداری #نقد_دین

‏ @Dialogue1402

پزشکیان، رئیس‌جمهور جمهوری اسلامی، به دیدار جعفر سبحانی، مرجع تقلید ساکن قم، رفته است. جعفر سبحانی در این دیدار عقیده دارد که «مردم قدر پیشرفت‌های کشور پس از انقلاب را نمی‌دانند.» اما سوال این است: کدام پیشرفت؟ آیا این پیشرفت برای مردم بوده یا فقط نصیب همین چهره‌های مذهبی و صاحبان نفوذ شده است؟ اگر جمهوری اسلامی برپا نمی‌شد، آیا همین روحانیون و نزدیکانشان می‌توانستند به چنین امکانات و نفوذی دست یابند؟
فرزند جعفر سبحانی، سال‌ها به بهانه (تبلیغ ایدئولوژی جمهوری اسلامی) به انگلستان اعزام شد و از فرصت‌های ویژه بهره‌مند گردید، در حالی که جوانان ایرانی با مشکلاتی نظیر کمبود امکانات و فرصت‌های شغلی و آموزشی دست و پنجه نرم می‌کنند. آیا چنین تبعیض‌ها و امتیازات ویژه‌ای نشانه همان پیشرفتی است که به مردم وعده داده شده بود؟ پیشرفتی که تنها به سود گروهی خاص است و عموم مردم از آن بی‌نصیب‌اند، چگونه می‌تواند نمایانگر دستاورد واقعی این تغییرات اجتماعی باشد؟
مردمی که امروز در خیابان‌ها خواستار حقوق اولیه خود هستند، شاهدند که شخصیت‌های مذهبی نه تنها در کنارشان نیستند، بلکه با توجیه وضع موجود و اتهام‌زنی به مردم، آنان را از دستیابی به حقوقشان بازمی‌دارند. حدیث «اذا فسدالعالم فسدالعالم» که همین بزرگان دینی بارها نقل کرده‌اند، اکنون به حقیقتی تلخ تبدیل شده است. وقتی فساد و وابستگی در میان چهره‌های دینی ریشه‌دار شود، انتظار چه اصلاحی می‌توان داشت؟
تحول اسلامی با وعده‌های عدالت و رفاه آغاز شد، اما اکنون این وعده‌ها تنها برای عده‌ای خاص تحقق یافته و عموم مردم از آن‌ها بهره‌ای نبرده‌اند. روحانیونی که روزگاری مدعی حمایت از عدالت و حق مردم بودند، امروز با سکوت یا همراهی با سیاست‌های نظام، باعث گسترش نابرابری‌ها و ناامیدی عمومی شده‌اند. این سکوت و همراهی آن‌ها در برابر بی‌عدالتی، نه تنها اعتماد مردم را از بین برده، بلکه فساد و نابرابری را نیز عمیق‌تر کرده است.
این چهره‌های مذهبی، به جای آنکه در کنار مردم و در برابر بی‌عدالتی بایستند، به ابزاری برای حمایت از منافع خاص تبدیل شده‌اند. این هم‌سویی با قدرت و فاصله‌گیری از مشکلات واقعی مردم، آن‌ها را از نقشی که باید به عنوان صدای حق‌طلبی ایفا کنند، دور کرده است. امروز، مردم از روحانیت انتظار دارند که به جای دفاع از وضع موجود، در کنارشان بایستند؛ اما متأسفانه این انتظار برآورده نشده است.
در نتیجه، این شخصیت‌های مذهبی که باید تکیه‌گاه مردم و صدای عدالت‌خواهی باشند، با رفتارهای منفعلانه و همراهی با سیاست‌های قدرت‌طلبانه، اعتبار و اعتماد خود را در میان مردم به‌طور چشمگیری از دست داده‌اند. مردم تنها به رهبرانی احترام می‌گذارند که در کنارشان باشند و برای حق و عدالتشان تلاش کنند، نه کسانی که در سایه قدرت و فساد به توجیه‌گری ظلم و بی‌عدالتی مشغولند.

محمد خوش بیان


#نقد_دین #محمد_خوش_بیان #گفتگو_توانا

@dialogue1402

‌
‏محمدباقر محمدی لائینی، نماینده خامنه‌ای در مازندران گفت: «دانش‌آموزان نمت‌های خدا هستند و باید در آینده از این‌ها مثل رجایی‌ها، سلیمانی‌ها و حسن نصرالله‌ها درست می‌شود. »

او افزود: «باید دانش‌آموزان را تربیت کرده تا فدای انقلاب شوند و باید دین را حفظ کنیم.»

شما بعنوان والدین، آیا با این روش آموزشی موافق هستید؟

یا وظیفه نظام آموزش را تربیت نسلی دانشمند می‌دانید؟

#آموزش_مذهبی #علم #نقد_دین #گفتگو_توانا

@dialogue1402

‌
نسرین نیکنام،‌ روزنامه‌نگار وبسایت خبری «دیدار نیوز» در اینستاگرام نوشت محمد موسوی، محقق دینی به دلیل سخنانش در گفت‌وگو با این رسانه به ۱۱ سال زندان محکوم و برای اجرای حکم به زندان رفته است.

او به سرکوب مردم، فشار برای تحمیل حجاب به زنان و مقابله حکومت با جوانان انتقاد کرده بود.

#حکومت_مذهبی
#شیعه_گری
#نقد_دین
#رواداری
#گفتگو_توانا
@dialogue1402

@dialogue1402

در بند ۱۶ از فروردین‌یشت از یشت‌های اوستا به کلمه گئوتمه (Gaotema) که نام یکی از دیویسنان و از رقبای زردشت است برمی‌خوریم که بعضی از اوستاشناسان آن را با گئوتمه بودا یکی دانسته‌اند. بند مزبور در فروردین‌یشت چنین است:

«از فروغ و فر آنان مردی پدید خواهد شد که زبان‌آور باشد کسی که در انجمن، سخن خود را به گوش‌‌ها فروتواند برد و او که از دانش برخوردار است بر گئوتمه چیره خواهد شد.»

از این عبارت چنین پیداست که زردشت یا یکی از موبدان زرتشتی که زبان‌آور و دانشور است پدید آید و با گئوتمه که ظاهرا همین بودا باشد به مناظره بپردازد و در سخن‌آوری بر وی چیره گردد.

دارمستتر در ترجمه اوستای خود عقیده دارد که گئوتمه همان بوداست و از مناظره مذکور مناظره‌ای از طرف زردشت با پیروان بودا مقصود می‌باشد.

تیل از مستشرقان اوستاشناس آلمانی می‌نویسد که:

«ممکن نیست که گئوتمه در اوستا با گوتمه بود مناسبتی داشته باشد ولی ممکن است با گوتمه که یکی از سرودگویان بوداست مربوط بوده باشد.»

چون گوتمه‌بودا همعصر زردشت نبوده و ثانیا به ایران نیامده سهل است که به شمال غربی هند هم سفر نکرده، و ثالثا آغاز تبلیغ دین بودایی از آشوکا پادشاه هند بوده است، لذا این مناظره نمی‌تواند با زردشت یا یکی از شاگردان او روی داده باشد. از نظر اینکه اوستا در دوره‌های مختلف به رشته تحریر درآمده، شاید می‌توان گفت که این قسمت از اوستا راجع به مناظره یکی از موبدان زرتشتی با یکی از پیروان گوتمه بود در زمان اشکانیان، یعنی پس از انتشار دین بودا در مشرق ایران روی‌داده و شرح آن را به فروردین یشت افزوده و به شخص زردشت و گوتمه‌بودا نسبت داده باشند. باید مقصود از این عبارت آن باشد که یکی از مبلغان بودایی که در زمان آشوکا یا بعد از او، برای تبلیغ آن دین به ایران و خراسان آمده با یکی از موبدان بزرگ زردشتی درباره حقانیت دین خود مناظره کرده و بر مبلغ بودایی چیره گردیده باشد.

- شادروان محمدجواد مشکور
از کتاب: «دین بودا در ایران باستان»
صص۱۰۲-۱۰۴

#رواداری #گفتگو #بین_ادیانی #بین_ایمانی #مناظره_دینی #نقد_دین

@dialogue1402

@dialogue1402

بر مزار او کسی دعا نخواند. چون پیش از آن‌که به قتل برسد، در یک برنامه‌ تلویزیونی گفته بود که مایل است بر سنگ قبرش فقط سه کلمه بنویسند: «یک زن»، «یک مادر» و «یک مادر بزرگ»! او همین را برای معرفی خود کافی می‌دانست و به هیچ خدایی باور نداشت.

مادلین ماری اوهیر (Madelyn Murray O’Hair) یکی از شناخته‌شده‌ترین فعالان خداناباور آمریکایی بود. او در ۱۳ آوریل ۱۹۱۹ در پیتسبورگ، پنسیلوانیا به دنیا آمد و نقشی اساسی در جنبش خداناباوری و جدایی دین از دولت در ایالات متحده ایفا کرد. اوهیر در دانشگاه تولین تحصیل کرد و مدرک حقوق گرفت، هرچند که وکالت را به عنوان حرفه خود انتخاب نکرد. او همچنین در دانشگاه هوارد حضور یافت و ابتدا در دوران جنگ جهانی دوم به عنوان یک افسر ارتش در بخش زنان خدمت کرد. 

مادلین اوهیر بیش از همه به خاطر نقش خود در پرونده تاریخی ماری علیه کرلت (Murray v. Curlett) در سال ۱۹۶۳ شناخته می‌شود؛ جایی که او شکایتی برای حذف نیایش‌های مذهبی از مدارس عمومی آمریکا ثبت کرد. شاید برای ما باورپذیر نباشد که خوانش سطرهایی از انجیل، به عنوان برنامه‌ صبحگاهی در مدارس، در ایالات متحده آمریکا در دهه شصت میلادی اجباری بوده است. مادلین که خود را بی‌اعتقاد به مسیحیت و ناباور به وجود خداوند معرفی می‌کرد، تصمیم گرفت به این نوع اجبار اعتراض کند. اولین‌ بار در مجادله‌ای با معلم جوان مدرسه‌ای در بالتیمور که فرزندش را به آن‌جا می‌فرستاد، توضیح داد که اجبار برنامه‌های دینی به دانش‌آموزان، خلاف قانون اساسی‌ست؛ وقتی معلم در پاسخ گفت که اگر حق با شماست، پس چرا اولیاء مدرسه را تحت تعقیب قانونی قرار نمی‌دهید، مادلین کار خود را دلیرانه شروع کرد.

این پرونده در نهایت به دیوان عالی ایالات متحده رفت و منجر به صدور حکمی شد که نیایش اجباری در مدارس عمومی را نقض حقوق متمم اول قانون اساسی دانست. در میان پیام‌های تهدیدآمیز و حتی تهدید به قتل، نگاه‌های عصبانی همسایگان و فشارهایی که برخی از اعضای خانواده‌ خود او بر او می‌آوردند، اوهیر تسلیم نشد. او که به حکم مطالعات دانشگاهی خود از قانون اساسی کشورش مطلع بود، با اطمینان می‌گفت که اولین قانون از متمم قانون اساسی ایالات متحده، آزادی ادیان را تضمین می‌کند و این آزادی شامل بر عدم باور به ادیان هم هست. مادلین تاکید داشت که…

برای مطالعه ادامه این یادداشت به صفحه گفت‌وشنود مراجعه کنید:

https://dialog.tavaana.org/madalyn-murray-o-hair/

#رواداری #گفتگو #خداناباوری #خداباوری #نقد_دین #سکولاریسم

@dialogue1402

جی. ال. مکی (J. L. Mackie)، فیلسوف استرالیایی قرن بیستم، به‌ویژه به خاطر استدلال‌هایش علیه وجود خداوند در زمینه فلسفه دین شهرت دارد. مکی با بهره‌گیری از «مساله شر» استدلال کرد که وجود شر در جهان با وجود خدایی که خیرخواهی و قدرت مطلق دارد، ناسازگار است. او در کتاب خود، «معجزه خداباوری: استدلال علیه وجود خداوند» مسئله شر را به عنوان دلیلی برای تناقض ذاتی در باور به خداوند مطرح می‌کند. صورت کلی استدلال مکی را می‌توان به این شکل خلاصه کرد:

۱. اگر خداوند قادر مطلق، دانای مطلق و خیرخواه مطلق است، باید هم بخواهد و هم بتواند که از وقوع هرگونه شر در جهان جلوگیری کند.
۲. با این حال، شر به وضوح در جهان وجود دارد.
۳. بنابراین، یا خداوند نمی‌خواهد از شر جلوگیری کند (که با خیرخواهی او ناسازگار است)، یا نمی‌تواند (که با قدرت مطلق او در تناقض است)، و یا ممکن است از وقوع آن ناآگاه باشد (که با دانایی مطلق او ناسازگار است).

برتراند راسل هم در آثار خود از جمله «چرا مسیحی نیستم؟» همین خط استدلال را تعقیب می‌کند: وجود شر در جهان با فرض یک خداوند خیرخواه و قادر مطلق ناسازگار است. اگر خداوند هم قدرت مطلق دارد و هم خیر مطلق است، چرا باید شر و رنج در جهان وجود داشته باشد؟

راسل می‌داند که خداباوران می‌توانند به شیوه‌های مختلف به این اشکال پاسخ دهند؛ مثلا اینکه زندگی انسان، نوعی امتحان الهی یا آزمایش است و خداوند علیرغم توانایی یا دانایی خود عمل می‌کند چون می‌خواهد به انسان فرصت دهد.  اما راسل می‌گوید که توضیحاتی این‌چنینی تنها موضوع خداوند را پیچیده‌تر می‌کند و مسائل تازه‌ای به مسائل قبلی می‌افزاید.

او در بحث‌های فلسفی‌اش به این نکته اشاره می‌کند که فرض «طراح هوشمند» یا همان خداوند برای توضیح نظم جهان نیز به چرخه‌ای بی‌پایان از توجیه‌ها منجر می‌شود.

در میان الهی‌دانان و متکلمان دوره اسلامی مساله‌ای طرح شده بود که میان دو جریان کلامی، یعنی معتزلی و اشاعره اختلاف جدی ایجاد کرده بود. به طور مختصر سوال این بود که آیا فعل خداوند معیار تشخیص عدل از ظلم است در این معنا که خداوند هر چه بکند، عین عدالت است، و یا خداوند همواره منطبق با معیارهای عقلانی عدالت رفتار خواهد کرد؟ در این حالت دوم، قدرت خداوند محدود به عقل و معیارهای عقلانی‌ست و مانند این می‌ماند که دست و پای یک فرمانروای قدرقدرت را با زنجیرهای عقلانی بسته باشند! در حالت اول، هم تناقض‌های دیگری پیش می‌آید؛ مثلا آیا انسان‌هایی که با نقص‌های مادرزادی به دنیا می‌آیند، و یا آنها که محکوم‌اند که رنج بکشند، حق ندارند وضع خود را ناعادلانه قلمداد کنند چون خداوند چنین خواسته است؟!

شما چه فکر می‌کنید؟
اگر خداباورید بگویید چگونه می‌توان به رویکردی که مدعی تناقض در ایده خداوند است پاسخ داد و در معرض اشکالات بعدی قرار نگرفت؟

همکاران ما در گفت‌وشنود بهترین و موجزترین پاسخ‌های خداباورانه را بازتاب خواهند داد.

#گفتگو #رواداری #خداباوری #خداناباوری #دین #نقد_دین

@dialogue1402

@dialogue1402

داستان مشهوری در مورد نیوتن و دوست خداناباورش وجود دارد با این مضمون که نیوتن باورمند، دوستش را قانع کرده که جهان نمی‌تواند بدون یک خداوند توضیح داده شود:

نیوتن مدل ساده‌ای از منظومه شمسی می‌سازد و وقتی رفیقش با آن برخورد می‌کند، مصرانه می‌پرسد که سازنده این مدل شگفت‌انگیز کی‌ست!؟ نیوتن هر بار پاسخ می‌دهد که هیچ‌کس! اما وقتی با اعتراض دوستش مواجه می‌شود که می‌گوید تو من را احمق فرض کرده‌ای، قبول می‌کند که پاسخش واقعا نامعقول بوده است و چنین دستگاه فیزیکی ساده‌ای باید حتما سازنده داشته باشد؛ اما این موضعی‌ست که دوستش در مورد دستگاه پیچیده‌تر و بزرگ‌تری که در کیهان وجود دارد، نمی‌پذیرد!

سندیت این روایت را پژوهشگران تایید نمی‌کنند. اما این واقعیت دارد که بسیاری از اهالی علم (scientists) ادعا می‌کنند که می‌توان کیهان در ابعاد وسیع، و حیات روی زمین را بدون توسل به ایده وجود یک خداوند توضیح داد. در داستانی که از یک منبع دینی نقل کردیم، نیوتن به عنوان یکی از پیشگامان علم در معنای جدید کلمه، در جای دفاع از ایده خدا نشسته است. منابع عموما گزارش می‌کنند که نیوتن واقعا خداباور بوده است! 

در واقع یک دسته استدلال خداناباورانه داریم که تاکید می‌کند برای فهم و تبیین پدیده‌ها احتیاجی به فرض یک «صانع» نیست؛ به عنوان نمونه آزمایش‌هایی که زیر عنوان Abiogenesis (پیدایش حیات از مواد غیرزنده) انجام می‌شود معطوف به تحقیق همین امر است: یکی از معروف‌ترین این آزمایش‌ها آزمایش میلر یوری‌ست که در دهه ۱۹۵۰ انجام شد. در این آزمایش شیمی‌دان‌ها شرایط فرضی جو اولیه زمین را شبیه‌سازی کردند و توانستند برخی از امینواسیدهای پایه که بلوک‌های سازنده حیات هستند را تولید کنند.

البته شبیه‌سازی شرایط دقیق لازم برای تولید یک سلول زنده در آزمایشگاه هنوز محقق نشده است. پژوهشگران معتقدند که این روند با پیشرفت‌های بیشتر در شیمی و زیست‌شناسی قابل دسترس خواهد بود.

شما چه فکر می‌کنید؟
آیا برمبنای مطالعاتی که داشته‌اید موضع نیوتن و خداباوران را محکم‌تر تلقی می‌کنید یا خیر؟

#گفتگو #رواداری #خداباوری #خداناباوری #ایمان #نقد_دینی

@dialogue1402